Uzaktan eğitimde eğiticilerin eğitimi: Uzaktan eğitime yönelik öz yeterlik ve yarar algısına etkisi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 24 - 44, 27.01.2021

Şerife Ak İbrahim Gökdaş Cumali Öksüz Fulya Torun

Öz

Bu çalışma, çevrimiçi olarak gerçekleştirilen uzaktan eğitim eğiticilerin eğitimi programının öğretim elemanlarının uzaktan eğitime yönelik özyeterlik ve yarar algılarına etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yarı deneysel araştırma yöntemlerinden “kontrol grupsuz ön test-son test” modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu eğitici eğitimi oturumlarının tümüne katılan 77’si (%55.4) kadın, 62’si (%44.6) erkek toplam 139 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Uzaktan eğitime yönelik özyeterlik algısı ölçeği” ve “Uzaktan eğitime yönelik yarar algısı ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizinde ilişkili örneklemler için t–testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çevrimiçi olarak yürütülen uzaktan eğitim eğitici eğitimi programının öğretim elemanlarının uzaktan eğitime yönelik özyeterlik algıları ve yarar algıları üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, Eğiticilerin eğitimi, Özyeterlik

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. ve Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(3), 86-93.
• Baker, J. D. (2004). An investigation of relationships among instructor immediacy and affective and cognitive learning in the online classroom. The Internet and Higher Education, 7(1), 1-13.
• Bandura, A. (1999). Social cognitive theory: An agentic perspective. Asian Journal of Social Psychology, 2(1), 21-41.
• Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Directions in Psychological Science, 9(3), 75-78.
• Bilgiç, H. G., Doğan, D. ve Seferoğlu, S. S. (2011). Türkiye’de yükseköğretimde çevrimiçi öğretimin durumu: İhtiyaçlar, sorunlar ve çözüm önerileri. Yükseköğretim Dergisi, 1(2), 80-87.
• Bozkurt, A., Jung, I., Xiao, J., Vladimirschi, V., Schuwer, R., Egorov, G., … Paskevicius, M. (2020). A global outlook to the interruption of education due to COVID-19 Pandemic: Navigating in a time of uncertainty and crisis. Asian Journal of Distance Education, 15(1), 1-126.
• Cabı, E. (2018). Teaching Computer Literacy via Distance Education: Experiences of the Instructors. Başkent University Journal of Education, 5(1), 61-68.
• Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) Pandemisi ve Pedagojik Yansımaları: Türkiye’de Açık ve Uzaktan Eğitim Uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2),11-53.
• Canpolat, U. ve Narin-Canpolat, Z. (2020). Uzaktan eğitim bağlamında e-hazır olma kavramının irdelenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 6(3), 79-91.
• Demir, Ö. ve Yurdugül, H. (2015). The examination of prospective teachers’ information and communication technology usage and online communication self-efficacy levels in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 176, 371-377.
• Dolmacı, M. ve Dolmacı, A. (2020). Eş Zamanlı Uzaktan Eğitimle Yabancı Dil Öğretiminde Öğretim Elemanlarının Görüşleri: Bir Covid 19 Örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(2), 202-228.
• Düzakın, E. ve Yalçınkaya, S. (2008). Web tabanlı uzaktan eğitim sistemi ve çukurova üniversitesi öğretim elemanlarının yatkınlıkları. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 225-244.
• Erkut, E. (2020). Covid-19 sonrası yükseköğretim. Yükseköğretim Dergisi, 10(2), 125–133.
• Ertmer, P. A. (2005). Teacher pedagogical beliefs: The final frontier in our quest for technology integration. Educational Technology Research and Development, 53(4), 25-39.
• Ertmer, P. A. ve Ottenbreit-Leftwich, A. T. (2010). Teacher technology change: how knowledge, beliefs, and culture intersect. Journal of Research on Technology in Education, 42, 255–284.
• Ertmer, P. A., Ottenbreit-Leftwich, A. T., Sadik, O., Sendurur, E. ve Sendurur, P. (2012). Teacher beliefs and technology integration practices: A critical relationship. Computers and Education, 59, 423-435.
• Ferri, F., Grifoni, G. ve Guzzo, T. (2020). Online Learning and Emergency Remote Teaching: Opportunities and Challenges in Emergency Situations. Societies, 10(4), 1-18.
• Ghaith, G. ve Shaaban, K. (1999). The relationship between perceptions of teaching concerns, teacher efficacy, and selected teacher characteristics. Teaching and Teacher Education, 15(5), 487–496.
• Gürer, M. D., Tekinarslan, E. ve Yavuzalp, N. (2016). Çevrimiçi Ders Veren Öğretim Elemanlarının Uzaktan Eğitim Hakkındaki Görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry 7(1), 47-78.
• He, Y. (2014). Universal Design for Learning in an Online Teacher Education Course: Enhancing Learners’ Confidence to Teach Online. MERLOT Journal of Online Learning and Teaching, 10 (2): 283–297.
• Hark Söylemez, N. (2020). The Evaluation of Some Studies on Distance Learning in Context of Covid 19. Journal of Current Researches on Social Sciences, 10 (3), 625-642.
• Hodges, C., Moore, S., Lockee, B., Trust, T. Ve Bond, A. (2020). The difference between emergency remote teaching and online learning. EDUCAUSE Review. https://er.educause.edu/articles/2020/3/the-differencebetween-emergency-remote-teaching-and-online-learning adresinden 28.12.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Horzum, M. , Albayrak, E., Ayvaz, A. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitimde Uzaktan Eğitime Yönelik İnançları. Ege Eğitim Dergisi, 13(1), 55-72.
• Huang, R.H., Liu, D.J., Tlili, A., Yang, J.F. ve Wang, H.H. (2020). Handbook on Facilitating Flexible Learning During Educational Disruption: The Chinese Experience in Maintaining Undisrupted Learning in COVID-19 Outbreak. Beijing: Smart Learning Institute of Beijing Normal University.
• Hung, M. L. (2016). Teacher readiness for online learning: Scale development and teacher perceptions. Computers ve Education, 94, 120-133.
• Kagan, D. M. (1992). Implications of research on teacher belief. Educational Psychologist, 27(1), 65-90.
• Karadağ, E. ve Yücel, C. (2020). Yeni tip Koronavirüs pandemisi döneminde üniversitelerde uzaktan eğitim: Lisans öğrencileri kapsamında bir değerlendirme çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 10(2), 181–192.
• Kayaduman, H. ve Demirel, T. (2019). Investigating the Concerns of First-Time Distance Education Instructors. International Review of Research in Open and Distributed Learning 20(5), 85-103.
• Kim, C. , Kim, M. K. , Lee, C. , Spector, M. ve DeMeester, K. (2013). Teacher beliefs and technology integration. Teaching and Teacher Education, 29, 76-85.
• Kurnaz, E. ve Serçemeli, M. (2020). Covid-19 Pandemi Döneminde Akademisyenlerin Uzaktan Eğitim ve Muhasebe Eğitimine Yönelik Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırma. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi 2(3), 262-288.
• Naylor, D. & Nyanjom, J. (2020). Educators’ emotions involved in the transition to online teaching in higher education. Higher Education Research & Development, DOI: 10.1080/07294360.2020.1811645. Niederhauser, D. S. ve Stoddart, T. (2001). Teachers' instructional perspectives and use of educational software. Teaching and Teacher Education, 17, 15-31.
• Ottenbreit-Leftwich, A. T., Glazewski, K. D., Newby, T. J. ve Ertmer, P. A. (2010). Teacher value beliefs associated with using technology: Addressing professional and student needs. Computers ve Education, 55, 1321-1355.
• Sae-Khow, J. (2014). Developing of Indicators of an E-Learning Benchmarking Model for Higher Education Institutions. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 13(2), 35-43.
• Sezgin, S. ve Fırat, M. (2020). Covid-19 pandemisinde uzaktan eğitime geçiş ve dijital uçurum tehlikesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 6(4), 37-54.
• Shifflet, R. ve Weilbacher, G. (2015). Teacher Beliefs and Their Influence on Technology Use: A Case Study. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 15(3), 368-394.
• Sprague, D., Kopfman, K. ve Dorsey, S.L. (1998). Faculty development in the integration of technology in teacher education courses. Journal of Computing in Teacher Education, 14(2), 24-28.
• Teki̇n, O. ve Özaydınlık, K . (2019). Uzaktan Eğitim Yöntemi Kullanılan Hizmetiçi Eğitim Programının Öğretmenlerin Bilgisayar Öz Yeterlik Algıları ve Bilgisayara Yönelik Tutumlarına Etkisi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1) , 19-35.
• Telli Yamamoto, G. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve Çevrimiçi (Online) Eğitimin Önlenemeyen Yükselişi. Journal of University Research, 3(1), 25-34.
• Uğur, S. (2020). Merhaba yeni dünya: Covid19 ve değişen hayatlar, uzaktan eğitim, hızlanan dijital dönüşüm ve teknolojik tekillik (editöre mektup). Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 6(2), 7-10.
• Wexler, D. H. (2003). Shifting pedagogies: Intersections of computer-supported technologies, education, and power (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations ve Theses Global.
• Woodcock, S., Sisco, A. ve Eady, M. (2015). The learning experience: Training teachers using online synchronous environments. Journal of Educational Research and Practice, 5 (1), 21-34.
• Yıldız, M. (2015). Uzaktan Eğitim Programlarında Ders Veren Öğretim Elemanlarının Uzaktan Eğitime Yönelik Bilgi, İnanç ve Uygulamaları Arasındaki İlişkiler. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız, M. ve Erdem, M. (2018). An investigation on instructors’ knowledge, belief and practices towards distance education. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 6(2), 1-20.
• Yılmaz, E. O. ve Aktuğ, S. (2011). Uzaktan eğitimde çevrimiçi ders veren öğretim elemanlarının, uzaktan eğitimde etkileşim ve iletişim üzerine görüşleri. Akademik Bilişim, Malatya, 2-4 Şubat.
• Yılmazsoy, B., Özdinç, F. ve Kahraman, M. (2018). Sanal Sınıf Ortamındaki Sınıf Yönetimine Yönelik Öğrenci Görüşlerinin İncelenmesi. Trakya Journal of Education 8(3), 513-525.