Covid-19 Pandemisinde İnternet Kullanımı ve Dijital Yurttaşlık

Yıl 2023, , 495 - 545, 26.07.2023

Cansu Kerimoğlu , Serkan Keleşoğlu

https://doi.org/10.30964/auebfd.1148787

Öz

2019 yılında başlayan Covid-19 pandemisi, insanların rutinlerini derinden etkilemiş ve yeni normalin oluşmasına neden olmuştur. Bu süreçte özellikle okul yaşamını devam ettirmek, alışveriş yapmak gibi temel gereksinimler internet yardımıyla karşılanmaya çalışılmıştır. Bu durum bireylerin dijital dünyayla bütünleşmesini hızlandırmış ve bu platformlar günlük yaşamda önemli yer kaplamaya başlamıştır. Dijital platformlarla kurulan ilişki dijital yurttaşlık kavramının önemini arttırmıştır. Bu araştırmada Covid-19 pandemi sürecinde öğretmen adaylarının internet kullanım durumlarının dijital yurttaşlık bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak desenlenmiştir. Gelecekte yurttaşlık eğitimi sorumluluğunu üstlenecek 20 sosyal bilgiler öğretmen adayı araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırmaya ilişkin veriler nitel veri toplama araçlarından biri olan yarı yapılandırılmış görüşme formunun kullanıldığı odak grup görüşmeleriyle elde edilmiştir. Yapılan görüşmeler kayıt altına alınmış, katılımcılar tarafından okunarak onayları alınmış, görüşme dökümlerinin betimsel çözümlemesi (analizi) iki uzman tarafından yapılmıştır. Araştırma sonucunda; pandemi sürecinde öğretmen adaylarının interneti en sık eğitim ve öğretim etkinlikleri doğrultusunda kullandığı, kullandıkları dijital platformlarla aralarında zamanı verimsiz kullanma, bağımlılık oluşturma gibi olumsuz bir bağ kurdukları belirlenmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının çoğunluğunun Covid-19 pandemi sürecindeki internet kullanımlarında sahte içeriklere ve güvenlik tehditlerine karşı önlemler aldıkları, bu sürecin kendi dijital yurttaşlıklarına olan etkisini olumlu olarak değerlendirdikleri ancak dijital yurttaşlık kavramının tanımı ve niteliklerine ilişkin bilgilerinin yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar sözcükler: Covid-19, internet kullanımı, dijital yurttaşlık, sosyal bilgiler, öğretmen adayları.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, internet kullanımı, dijital yurttaşlık, sosyal bilgiler, öğretmen adayları

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012102113

Internet Usage and Digital Citizenship in the Covid-19 Pandemic

Öz

The Covid-19 pandemic, which started in 2019, deeply affected people’s routines and caused a new normal to occur. During this process, the Internet became an important part of fulfilling life’s basic needs such as shopping and continuing school instruction. This accelerated the integration of individuals into the digital world and these platforms have become a more integral part of our daily lives. The relationship created through digital platforms has increased the importance of the concept of digital citizenship. In this study, the aim was to examine the Internet usage of pre-service teachers in the context of digital citizenship during the Covid-19 pandemic. In this context, the research was designed as a case study, which is a qualitative research methodology. The working group of this research included 20 social studies pre-service teachers who will be responsible for the civic education of the future generation. The research data were obtained through focus group interviews via a semi-structured interview form. The interviews were recorded and transcribed by the researchers, and then the participants read and approved their transcripts. Next, the transcripts were subjected to descriptive analysis by two experts. As a result of the research, it was determined that pre-service teachers used the Internet mostly in line with their education and training activities during the pandemic and had a negative connection with the digital platforms they used. Furthermore, it was concluded that a majority of the pre-service teachers took precautions against using fake content and/or information they deemed a security risk when utilizing the Internet during the Covid-19 pandemic. As a result, they positively evaluated the effect of this process on their digital citizenship, but their knowledge of the definition and qualifications of the concept of digital citizenship was found to be insufficient.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, internet using, digital citizenship, social studies, pre-service teachers

Proje Numarası

1919B012102113

Kaynakça

• Abbas, A. A. (2020). Digital citizenship behaviours. International Journal Of Innovation, Creativity and Change, 13(4), 1492 - 1506. https://www.researchgate.net/publication/343639316_Digital_Citizenship_Behaviours
• Aldemir, C., ve Avşar, M. N. (2020). Pandemi döneminde dijital vatandaşlık uygulamaları [Covid-19 Özel Sayısı 2]. Avrasya Sosyal Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 148 – 169. https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/54658/738205
• Babaarslan, D. (2021). İnternet bağımlılığı ve Covid-19 pandemi süreci arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Balay Tuncer, B. (2021). Dijital iletişim, dijital eşitsizlik ve yaşlanma: Kovid – 19 süreci ile yaşanan dijital bölünme ve uçurumlar üzerine. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (6), 1339 – 1369. doi:10.47994/usbad.933056
• Baltacı, Ö., Akbulut, Ö. F. ve Zafer, R. (2020). Covid – 19 pandemisinde problemli internet kullanımı: Bir nitel araştırma. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (3), 126 – 140. https://dergipark.org.tr/en/pub/ahievransaglik/issue/64424/979283
• Buchholz, B., DeHart, J. and Moorman, G. (2020). Digital citizenship during a global pandemic: Moving beyond digital literacy. Journal Of Adolescent & Adult Literacy, 64(1), 11-17. doi: https://doi.org/10.1002/jaal.1076
• Çubukçu, A., ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de dijital vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri. Orta Doğu ve Afrika Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5, 148 – 164. https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/73bDc.pdf
• Digital in 2017: Global Overview Report. (2017, January). We Are Social. https://wearesocial.com/sg/blog/2017/01/digital-in-2017-global-overview/
• Digital 2021: Global Overview Report. (2021, January). We Are Social. https://wearesocial.com/uk/blog/2021/01/digital-2021-uk
• Farmer, L. (2010). 21. century standarts for information literacy. Leadership, 39 (4), 20-22.
• Georgiadou, E. (1995). Marshall McLuhan’s ‘Global Village’ and The Internet. Master Thesis Supervised by Bernard Sharratt, University of Kent at Canterbury, UK. https://www.researchgate.net/publication/274383916_Marshall_McLuhan%27s_%27global_village%27_and_the_Internet
• Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım BT araştırması. (2017, Ağustos). Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2017-24862
• Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım BT araştırması. (2021, Ağustos). Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437
• Johnston, B., and Webber, S. (2003). Information literacy in higher education: A review and case study. Studies in Higher Education, 28 (3), 335 – 352. doi: https://doi.org/10.1080/03075070309295
• Karaduman, H., ve Öztürk, C. (2014). Sosyal bilgiler dersinde dijital vatandaşlığa dayalı etkinliklerin öğrencilerin dijital vatandaşlık anlayışlarına yansımaları – The effects of activities for digital citizenship on students attitudes toward digital. Journal Of Social Studies Education Research, 5 (1), 38 – 78. https://jsser.org/index.php/jsser/article/view/156/151
• Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 62 – 80. https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/ozgubulut/129744/Sosyal_Hizmet_E_Dergi_SOSYAL_BILIMLERDE.pdf
• Kurt, A. A., ve Odabaşı, F. (Ed.). (2021). Pandemi döneminde sınanan dijital vatandaşlık (1. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Küçüktığlı, M. S. (2020). Korona virüsü günlerinde internet ve sosyal medya kullanımı. The Journal Of Academic Social Science, 13 (81), 573 – 593. doi: http://dx.doi.org/10.29228/JASSS.45881
• McLuhan, M. (1962). Gutenberg galaxy: The making galaxy typographic man. Canada: University of Toronto Press.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). 2018 sosyal bilgiler öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686-SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf
• Mossberger, K. (2009). Toward digital citizenhip: addressing inequality in the information age. A. Chadwick and P. N. Howard (Ed.), Routledge handbook of internet politic. New York: Routledge, 173 – 185.
• Ozan Leymun, Ş., Odabaşı, H. F., ve Kabakçı Yurdakul, I. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5 (3), 369 – 385. https://dergipark.org.tr/en/pub/enad/issue/32382/360180
• Özbaşı, D. (2019). Örneklem belirleme. K. Yılmaz ve R. S. Arık (Ed.), Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (ss. 102-126). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Özdemir, D., ve Arpacıoğlu, S. (2020). Sosyal medya kullanımı, sağlık algısı ve sağlık arama davranışının koronavirüs korkusu üzerine etkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar - Current Approaches in Psychiatry, 7 (12), 364 – 381. doi: https://doi.org/10.18863/pgy.803145
• Özer, Ü., Özer Albayrak, E., ve Kaygısız, N. (2017). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının dijital vatandaşlığa ilişkin görüşleri. ERPA International Congresses on Education. At: Budapest / Hungary. https://www.researchgate.net/publication/339460881_Sosyal_Bilgiler_Ogretmeni_Adaylarinin_Dijital_Vatandasliga_Iliskin_Gorusleri
• Prabhakar, A. (2022). Digital citizenship for 21st century children. Bhavaveena, 19(6), 64 – 76. https://www.researchgate.net/publication/361614925_Digital_Citizenship_For_21st_Century
• Ribble, M. (2015). Digital citizenship in schools: Nine elements all students should know. International Society For Technology in Education: Washington.
• Sari, İ. (2019). Sosyal bilgiler eğitiminde öğretmenlere uygulanan seminer ve öğrencilere yapılan etkinliklerin katkıları bakımından dijital vatandaşlık olgusu (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ensitüsü, Konya.
• Servidio, R., Giuseppina Bartolo, M., Palermiti, A, L. and Costabile, A. (2021). Fear of COVID-19, depression, anxiety, and their association with Internet addiction risk in a sample of Italian students. Journal of Affective Disorders Reports. Vol. 4:100097-. DOI: 10.1016/j.jadr.2021.100097
• Scott, R. E. (2017). Part 1. If we frame it, they will respond: Undergraduate student responses to the framework for information literacy for higher education. The Reference Librarian, 58 (1), 1 – 18. doi: https://doi.org/10.1080/02763877.2016.1196470
• Tatlı, A. (2018). Öğretmenlerin dijital vatandaşlık düzeylerinin bilgi okuryazarlığı ile internet ve bilgisayar kullanım özyeterlikleri bağlamında değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Türnüklü, D. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek bir nitel araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24 (24), 543 – 559. https://dergipark.org.tr/en/pub/kuey/issue/10372/126941
• Vizenor, K. V. (2013). Binary lives: digital citizenship and disability participation in a user content created virtual world (Unpublished doctoral dissertation). University at Buffalo, New York.