Parents’ Views of Their Children’s Book Preferences and Reading Habits

Yıl 2023, , 1013 - 1066, 25.11.2023

Atilla Dilekçi , Seher Çiçek

https://doi.org/10.30964/auebfd.957137

Cited By: 1

Öz

This paper investigated parents’ views of their children's reading habits. The study also revealed the role of parents in helping their children acquire reading habits. In line with these purposes, the research was conducted in accordance with the principles of a case study. The sample consisted of 20 parents of primary school children. Data were collected through semi-structured interviews. The data were analyzed using content analysis. The data were grouped into main themes and subthemes, and the results were explained. The results show that children are interested and eager to read, but they develop attitudes toward books based on their genres, contents, subject matters, and designs. According to the parents, their children prefer to read adventure stories and fairy tales. Parents share that visuality, volume, writing, and design affect their children’s choice of books. Visual richness, vivid colors, culturally and morally appropriate images, images that match the content, cover images, number of pages, and appropriate size affect children's choice of books. Difficulties experienced by parents in choosing books are the possibility that their children may not like the books, difficulty in selecting age-appropriate books, difficulty in accessing various books, book prices, not knowing the current books, and the book not being suitable for cultural and social norms. Considering all these results, we think that parents need help with their book choices.

Anahtar Kelimeler

Primary school parents, book selection, reading habits, reading behaviors, parent role

Velilere Göre Çocuklarının Kitap Tercihleri ve Okuma Alışkanlıkları

Öz

Bu araştırmanın amacı, velilere göre çocukların okuma alışkanlığına ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada çocuklarının okuma alışkanlığı edinmesinde velilerin rolleri de ortaya konmuştur. Bu amaçlarla araştırma, durum çalışması ilkelerine uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmaya veri toplamak için ilkokulda çocuğu olan 20 veli ile yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Toplanan verilerin içerik analizi yapılmış, bu analizler sonucunda veriler ana-alt temalar şeklinde gruplanmış ve sonuçlar açıklanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; öğrenciler okuma ilgi ve isteğine sahip olmakla birlikte kitabın türü, içeriği, konusu ile tasarımına göre kitaba ilişkin tutum geliştirmektedir. Velilere göre çocukları kitap seçerken tür olarak hikâye ve masal, konu olarak macerayı tercih etmektedir. Velilere göre çocuklarının kitap tercihini en çok etkileyen kitaba ilişkin unsurlar: görsellik, hacim, yazı ve tasarımdır. Buna göre kitabın; görsel açıdan zengin olması, kitapta canlı renklerin tercih edilmesi, kitaptaki resimlerin kültür ve ahlaka uygunluğu, resim-içerik uygunluğu, kapak resmi, sayfa sayısının azlığı-çokluğu ve kitap boyutlarının uygunluğu, çocuğa kitap seçimini etkileyen önemli etkenlerdir. Velilerin çocukları için kitap seçiminde yaşadıkları zorluklar: çocuğun kitabı beğenmeme ihtimali, yaşa uygun kitap seçmenin zorluğu, çeşitli kitaplara erişmekte zorluk, kitap fiyatları, güncel kitapları bilememe, kitabın kültür ve toplumsal normlara uygun olmaması başlıca nedenler olarak görülmektedir. Bütün bu belirlemeler dikkate alındığında ailelerin kitap tercihlerinde desteğe ihtiyaç duydukları anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İlkokul velileri, kitap seçimi, okuma alışkanlığı, okuma davranışları, veli rolü

Kaynakça

• Acat, B., Demiral, H. ve Arın, A. (2008). Okuma alışkanlığı göstergelerine göre ilköğretim öğrencilerinin durumları. https://www.academia.edu/ adresinden 28.04.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Aksaçlıoğlu, A. (2005). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Aksaçlıoğlu, A.G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21 (1), 3-28.
• Aksoy, E. (2014). İlköğretim öğrencilerinin okuma alışkanlığına ilişkin veli, öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Altunkaynak, M. (2018). İlkokul öğrencilerinin kitap seçimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies, 13(19), 101-117. Doı: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13837
• Arıcı, A. F. (2021). Ailede okuma eğitimi. Uluslararası Maarif Dergisi, 2 (3), 29-32.
• Ayyıldız, M., Bozkurt, Ü. ve Canlı, S. (2006). Okuma kültürü üzerine bir araştırma. Millî Eğitim, 169, 277-296.
• Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığına yönelik tutumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi; 6(11): 265-300.
• Balcı, A., Uyar, Y. ve Büyükikiz, K. K. (2012). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları, kütüphane kullanma sıklıkları ve okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Turkish Studies, 7(4), 965-985. Doi: 10.7827/turkishstudies.3795
• Bayis, S. (2010). 4., 5., 6., 7. sınıf öğrencilerinin kitap okuma ve kütüphane kullanım alışkanlıklarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Beentjes, J. W. H. and Voort, T. H. A. (1988). Television's impact on children's reading skills: a review of research. Reading Research Quarterly, 23, 389-413.
• Binbaşıoğlu, C. (2004). İlkokuma ve yazma öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Clark, C. (2010). Linking School Libraries and Literacy: Young People's Reading Habits and Attitudes to Their School Library and an Exploration of the Relationship between School Library Use and School Attainment. National Literacy Trust. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED513438.pdf
• Clark, C.,&Foster, A. (2005). Children's and Young People's Reading Habits and Preferences: The Who, What, Why, Where and When. National Literacy Trust. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED541603.pdf
• Çetinkaya, Z. (2007). Masalların Türkçe öğretimindeki yeri ve önemi. Yayımlanmamış doktora tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Doiron, R. ve Asselin, M. (2011) Promoting a cultureforreading in a diverse world. International Federation of Library Associations and Institutions, 37 (2), 109–117. Doi: 10.1177/0340035211409847
• Durualp, E., Çiçekoğlu, P. ve Durualp, E. (2013). Sekizinci sınıf öğrencilerinin kitap okumaya yönelik tutumlarının internet ve kitap okuma alışkanlıkları açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(1), 115-132.
• Evra, J. V. (1998). Television and child development. New Jersey: Lawrance Erlbaum Associates.
• Gagne, K. D. (1992). Kids and books: a model for television as a medium to leadchildren to literature (motivation, reading, attitudes). Unpublished master’s thesis. University of Massachusetts.
• Gaona, J. C. G.,&González, E. R. V. (2011). Relationship between reading habits, university library and academic performance in a sample of psychology students. Revista De La Educación Superior, 15 (157), 55-73. Retrieved from http://publicaciones.anuies.mx/pdfs/revista/Revista157_S1A3EN.pdf
• Gillham, B. (2000). Case study research methods. London: Continioum House.
• Glasser, W. (1999). Başarısızlığın olmadığı okul. (Çev: Teksöz, K.) İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Ankara: Gül Yayınları.
• Gönen, M., Öncü, Ç. E. ve Işıtan, S. (2004). İlköğretim 5., 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Milli Eğitim, 164.
• Gürsoy, H.C. ve Göçer, A. (2021). Okuma saatlerinde hikâye kitabı ve çizgi roman okumayla ilgili öğrenci görüşleri (köy okulu örneği). ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (1), 306-331.
• Hampton, P. M. (1985). The effects of television viewing on reading achievementand leisure time reading. Unpublished master’s thesis. University of Georgia.
• Hopper, R. (2005). What are teenagers reading? Adolescent fiction reading habits and reading choices. Literacy, 39(3), 113-120. Doi: https://doi.org/10.1111/j.1467-9345.2005.00409.x
• Ivey, G. ve Broaddus, K. (2001), Just plain reading: A survey of what makes students want to read in middle school classrooms. Reading Research Quarterly, 36(4), 350-377.
• İşcan, A., Arıkan, İ. B. ve Küçükaydın, M. A. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerin kitap okuma alışkanlıkları ve okumaya ilişkin tutumları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 1-16.
• Kantarcıoğlu, S. (1991). Eğitimde masalın yeri. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Karakoç, M. (2005). Lise birinci sınıf öğrencilerinin okuma ilgi ve alışkanlıkları üzerine bir araştırma. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Karatay H. ve Dilekçi A. (2020). Türkçe öğretmenlerine göre öğrencilerin okuma alışkanlıkları International Journal of Languages’ Educationand Teaching, Volume 8, Issue 2, June 2020, p. 1-24. Doi:10.29228/ijlet.42865
• Karatay, H. (2011). Okuma eğitimi kuram ve uygulama. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Kavcar, C. ve Oğuzkan, F. (1987). Özel öğretim yöntemleri Türkçe öğretimi. Ankara: Açıköğretim Fakültesi Yayınları No:96.
• Koolstra, C. M., Voort, T. H. A. and Kamp, L. J. (1997). Television's impact on children's reading comprehension and decoding skills: A 3-year panel study. Reading Research Quarterly, 32, 128-152. https://doi.org/10.1598/RRQ.32.2.1
• Kurulgan, M. ve Çekerol, G. S. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanmaları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C.8. s. 237- 258. No: 2 : 237–258 (2008)
• Maden, S. ve Maden, A. (2018). Türkçe öğretmenlerinin okuma alışkanlığı kazandırmaya yönelik alternatif uygulamaları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2018 (10), 1-17. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/goputeb/issue/36631/378557.
• Majid, S.,& Tan, V. (2007). Understanding the reading habits of children in Singapore. 教育資料與圖書館學, 45 (2), 187-198. Retrieved from https://pdfs.semanticscholar.org/14a2/b0eadfb21524fb72861b85910f90745a3be5.pdf
• Merriam, S. B. (1990) Case study research in education. San Francisco: Jossey-Bass.
• Mohr, K. A. (2006). Children's choices for recreational reading: A three-part investigation of selection preferences, rationales, andprocesses. Journal of Literacy Research, 38(1), 81-104. https://doi.org/10.1207/s15548430jlr3801_4
• Odabaş, H., Odabaş, Y. ve Polat, C. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465.
• Ogunrombi, S. A.& Adio, G. (1995). Factor saffecting the reading habits of secondary school students. Library Review, 44(4), 50-57. Retrieved from https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/00242539510089750/full/html. Doi: 10.1108/00242539510089750
• Oriogu, C. D. (2015). Catch Them Young: Developing and Improving of School Libraries and Reading Habit of Secondary School Students in Nigeria. Journal of Educationand e-Learning Research, 2(4), 60-63. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1148726.pdf.
• Öz, M. F. (2011). Uygulamalı Türkçe öğretimi (4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özdemir, E. (2007). Eleştirel okuma (7. baskı). Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Pehlivan, A., Serin, O. ve Serin, N. B. (2010). Determining reading interests and habits of candidate teachers (TRNC Sample). Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 869–873. Doi:10.1016/j.sbspro.2010.12.251
• Rimensberger, N. (2014). ‘Reading is very important, but…:Taking stock of South African student teachers’ reading habits’, Reading&Writing- Journal of the Reading Association of South Africa, 5(1). http://dx.doi. org/10.4102/rw.v5i1.50
• Sangkaeo, S. (1999). Reading habit promotion in Asian libraries. 65th IFLA Council and General Council and General Conference, Bangkok, Thailand, Aug. 20- 28th. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED441496.pdf
• Sever, S. (2000). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Shen, L. (2006). Computer technology and college students’ reading habits. Chia-Nan Annual Bulletin, 32, 559-572. Retrieved from http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.526.1818&rep=rep1&type=pdf
• Summers, K. (2013). Adult reading habits and preferences in relation to gender differences. Reference & User Services Quarterly, 52(3), 243-249. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/pdf/refuseserq.52.3.243.pdf Doi: https://doi.org/10.5860/rusq.52.3.3319
• Şahin, A., İşcan, A. ve Maden, S. (2009). İlköğretim öğrencilerinin okul kütüphaneleri ve sınıf kitaplıklarını kullanım durumları (Erzurum ili örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 183-196.
• Tanju, E. H. (2010). Çocuklarda Kitap Okuma Alışkanlığı’na Genel Bir Bakış. Aile ve Toplum Yıl: 11 Cilt: 6 Sayı: 22 Nisan-Mayıs-Haziran 2010. ISSN: 1303-0256
• Taşkesenlioğlu, L . (2013). Ortaöğretim Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir İnceleme. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksbd/issue/16222/169898.
• Tella, A.,&Akande, S. O. (2007). Children reading habits and availability of books in Botswana primary schools: Implications for achieving quality education. The Reading Matrix 7(2).
• Ünalan, Ş. (1999). Yeni Gelişmeler Işığında Türkçe Öğretimi. Çanakkale: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi.
• Vostrovsky, C. (1899). A study of children's reading tastes. The Pedagogical Seminary, 6(4), 523-535. https://doi.org/10.1080/08919402.1899.10532977
• Yaman H., Süğümlü Ü. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin ders dışı kitap okuma alışkanlıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi 18 (1), 291-306.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136.
• Yurtbakan, E. ve Erdoğan, T. (2020). İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının belirlenmesi: bir karma yöntem. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 240-257.
• Zickuhr, K., Rainie, L., Purcell, K., Madden, M., & Brenner, J. (2012). Younger Americans' reading and library habits. Pew Internet & American Life Project. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED537514.pdf.