Laboratuvar uygulamalarında sorgulayıcı araştırma ve 5E Modeli: Sınıf öğretmeni adayları için geliştirilen mesleki gelişim programı

Yıl 2015, Cilt: 48 Sayı: 1, 161 - 198, 01.05.2015

Nimet Akben Fitnat Köseoğlu

https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001357

Öz

Bu çalışmanın amacı sorgulayıcı araştırma yaklaşımına ve
5E modeline dayalı laboratuvar etkinliklerinin sınıf öğretmeni
adaylarına kavratılması amacıyla geliştirilen mesleki gelişim
programının; adayların laboratuvar etkinlikleri geliştirme becerilerine,
sorgulayıcı araştırma yaklaşımına ve bu yaklaşıma uygun laboratuvar
etkinliklerine ilişkin inançlarını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda
geliştirilen mesleki gelişim programı; “Bilimsel sorgulama
yaklaşımının kuramsal temelleri”, “Bilimsel sorgulamaya dayalı
laboratuvar etkinlikleriyle, bilimsel sorgulama yaklaşımı ve
laboratuvar etkinlikleri” ve “Öğretmen adayları tarafından geliştirilen
bilimsel sorgulamaya dayalı laboratuvar etkinliklerinin uygulanması”
olmak üzere üç aşamada yürütülmüştür. Çalışma, Ankara Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği
Anabilim Dalında Fen ve Teknoloji Laboratuvar Uygulamaları I ve II
derslerini alan 35 öğretmen adayı ile haftada 2 saat olmak üzere
toplam 25 haftada tamamlanmıştır.
Araştırmada hem nicel hem de nitel veri kaynakları
kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından geliştirilen “sorgulayıcı
araştırmaya dayalı laboratuvar etkinliklerini değerlendirme” anket
formu araştırmanın nicel veri kaynağını oluşturmaktadır. Nitel veri
kaynağı olarak da açık uçlu soru formu ve yarı-yapılandırılmış
mülakatlar kullanılmıştır. Araştırma sonunda elde edilen nicel
bulgular, adayların sorgulayıcı araştırmaya dayalı laboratuvar
etkinliklerini geliştirebilmede başarı olduklarını ve bu bağlamda
geliştirilen öğretim programının önemli bir etkiye sahip olduğunu
göstermiştir. Araştırmanın nitel bulguları öğretmen adaylarının bu
program sayesinde derse olan ilgilerinin arttığını ve özgüvenlerinin
geliştiğini göstermektedir. Adaylar, bu program sonunda derse olan
ilgilerinin artarak kalıcı öğrenmelerin sağlanabileceğini
belirtmişlerdir. Bu mesleki gelişim programı adayların, sorgulayıcı
araştırma yaklaşımının fen öğretimindeki ve öğrenimindeki etkisini
kavrayarak, deneylerin önemini ve yaptıkları uygulamaların mesleki
gelişimlerine sağladığı katkıları fark etmelerinde de önemli rol
oynamıştır. Ayrıca adaylar bu yaklaşımda öğrencilerin aktif olarak
çalışmaları sayesinde bilimsel süreç becerilerinin gelişeceğine
inanmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Sorgulayıcı araştırma, Laboratuvar etkinlikleri, Öğretmen eğitimi

Inquiry-Based Learning and 5E Model in Laboratory Practices: A Professional Development Program For Prospective Classroom Teachers

Öz

The purpose of this research is to investigate the effect of the professional development program, which was developed to teach prospective teachers inquiry- and 5E model-based laboratory activities, on prospective classroom teachers’ ability to develop laboratory activities and on their beliefs about inquiry-based approach and laboratory activities based on this approach. The professional development program that was developed for that purpose was implemented in the following three stages: “Theoretical foundations of inquiry-based approach”, “Inquiry-based laboratory activities, inquiry-based approach, and laboratory activities”, and “Implementation of the inquiry-based laboratory activities developed by prospective teachers”. The research was conducted in two hours per week for 25 weeks in total with 35 prospective teachers attending the courses Science and Technology Laboratory Practice I and II in the Sub-Department of Classroom Teaching, Department of Elementary Education, Faculty of Educational Sciences, Ankara University. ended questionnaire and semi-structured interviews. The quantitative research findings indicated that the prospective teachers were successful in developing inquiry-based laboratory activities and that the program that was developed for that purpose was highly effective. The qualitative research findings showed that the program increased the prospective teachers’ confidence and interest in the courses. The prospective teachers stated that they felt more interested in the course so that their learning could be permanent at the end of the course. The professional development program played an important role in helping the prospective teachers understand the effect of inquiry-based approach on science learning and teaching, and realize the importance of experiments and the contributions of the practices to their professional development. Moreover, the prospective teachers believed that in that approach students participate actively so that they can develop their science process skills

Anahtar Kelimeler

Inquiry, Laboratory activities, Teacher education