Türk ve İngiliz Atasözlerinde Eğitsel Değerler

Yıl 2020, Cilt: 53 Sayı: 2, 723 - 750, 01.08.2020

Bayram Aşılıoğlu , Berivan Tokur Üner

https://doi.org/10.30964/auebfd.643667

Öz

Bu araştırmanın amacı Türk ve İngiliz atasözlerini eğitsel değerler açısından karşılaştırmalı olarak incelemektir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesiyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında Türk ve İngiliz uluslarına ait atasözlerinin yer aldığı sözlükler incelenmiştir. Araştırmada öncelikle eğitimle ilgili iletiler sunan atasözleri belirlenmiştir. Daha sonra da belirlenen bu atasözlerindeki eğitsel iletiler eğitim ile ilgili konulara göre kodlanmış ve belirlenen kodlardan birbiriyle ilişkili olanlar seçilerek temalar oluşturulmuştur. Bu çalışma kapsamında incelenen Türk ve İngiliz atasözlerinde eğitim ile ilgili iletilerin, çocukluk çağında verilen eğitimin önemi; akıl ve bilgi sahibi olmanın bireyin yaşamındaki yeri ve eğitimle ilişkisi; güdülenmenin öğrenmeye etkisi; yaparak-yaşayarak öğrenme; işbirliği, etkileşim ve model almanın yararları; eğitimde ödül ve ceza gibi kavramlar üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Araştırmada, yaşamboyu öğrenme konusuna İngiliz atasözlerinde yer verilirken Türk atasözlerinde bu konuya değinilen örneklere rastlanmamıştır. Sonuç olarak, her iki ulusa ait atasözlerinin, günümüzde yaygın olarak kabul gören eğitim anlayışları bakımından, büyük ölçüde benzer düşünceler içerdiği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Atasözü, eğitsel değerler, kültür, yaşamboyu öğrenme

Educational Values in Turkish and English Proverbs

Öz

The aim of this study is to investigate Turkish and English proverbs comparatively in terms of their educational values. The study has been conducted through document analysis which is one of the qualitative research patterns. Dictionaries of Turkish and English proverbs have been examined to collect data. Initially, the proverbs conveying educational messages have been determined. Afterwards, educational messages in related proverbs have been coded with regard to educational subjects. Thus themes have been created by choosing identified codes that were relevant to each other. Given to investigated Turkish and English Proverbs Dictionaries within the scope of this study, it has been observed that proverbs have common educational messages such as: The importance of education in childhood, the importance of wisdom and its relationship with education, the effects of motivation on learning, learning by practising and living, cooperation, the significance of the interaction and model learning throughout the education process, reward and punishment in education. On the other hand, while lifelong learning has been mentioned in English proverbs, this theme hasn’t been observed in Turkish proverbs. As a consequence, it is seen that there is a considerable amount of similarity between both nations’ proverbs with regard to the reflection of today’s sense of education.

Anahtar Kelimeler

Proverb, educational values, culture, lifelong learning

Kaynakça

• Aksan, D. (2002). Anadilimizin Söz Denizinde. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Aksoy, Ö. A. (1998). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp kitapevi Arnas, Y. A. (2017). Oyun, öğrenme ve deneyimin birleşimi: Çocuk müzeleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 12(2), 17- 30
• Aşılıoğlu, B. (2009). Türkçe öğretimi ve eğitim değerleri açısından Türk atasözleri üzerine bir inceleme. Çağdaş Eğitim Dergisi, 34,(362), 29-36.
• Bakırcıoğlu, R. (2012). Ansiklopedik Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Balkıs, M., Duru, E., Buluş, M. ve Duru, S. (2006). Üniversite öğrencilerinde akademik erteleme eğiliminin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 7(2), 57- 73
• Bayrakçı, M. (2007). Sosyal öğrenme kuramı ve eğitimde uygulanması. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 198-210
• Bulut, M. (2013). Türkçe eğitimi ve öğretiminde dil ve kültür aktarımı aracı alarak atasözleri ve deyimlerin önemi. Turkish Studies, 8(13), 559-575
• Büyükkantarcıoğlu, N. (2006). Toplumsal Gerçeklik ve Dil. İstanbul: Multilingual.
• Charles, C. M. (2003). Öğretmenler için Piaget ilkeleri (4. Baskı). Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.
• Çelik, H. ve Ekşi, H. (2008). Söylem Analizi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27, 99-117.
• Delors, J. (1996). “Learning: The treasure within (highlights). Report to UNESCO of the International Commission on Education for the Twenty-first Century” [Online] Retrieved on 4-July-2019, at URL: http://www.unesco.org/delors/delors_e.pdf. Driscoll, M. P. (2012). Öğretim Süreçleri ve Öğrenme Psikolojisi (Çev. Ed: Ömer F. Tutkun). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Elliott, R. (1996). Discourse analysis: exploring action, function and conflict in social texts. Marketing Intelligence & Planning, 14(6), 65-68,
• Erdamar, G. (2011). Yaşam boyu öğrenme. Ö. Demirel (Ed.) Eğitimde Yeni Yönelimler (ss. 217-237). Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık.
• Fidan, N. (1986). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Gibbs Jr., R. W. (2001). Proverbial themes we live by. Poetics, 29 (3), 167-188.
• Gözpınar, H. (2014). “The role of proverbs in forming intercultural awareness (on the basis of teaching English, Georgian and Turkish languages).” Doctoral Thesis, Ivane Javakhishvili Tbilisi State University Faculty Of Psychology And Educatıon Sciences, Tbilisi. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED594333.pdf
• Gültekin, M. (2019). Sosyal bilişsel öğrenme kuramı. B. Oral (Ed.) Öğrenme Öğretme Kuram ve Yaklaşımları (ss. 111-147). Ankara: Pegem Akademi.
• Gür, T. (2013). Post-modern bir araştırma yöntemi olarak söylem çözümlemesi. Journal of World of Turks, 5 (1), 185-202.
• Gürsoy, G. (2018). Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları. Turkish Studies, 13(11), 623-649.
• Honeck, R. P. (1997). A Proverb in Mind: The Cognitive Science of Proverbial Wit and Wisdom. Mahwah. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Ivanov, E.E. & Petrushevskaia, J.A. (2015). Etymology of English proverbs. Journal of Siberian Federal University, 5(8), 864-872
• Karakuş, U. ve Keçe, M. (2012). Türk atasözlerinde doğal çevre algısı ve çevre eğitimi açısından önemi. Zeitschrift für die Welt der Türken / Journal of World of Turks, 4 (3), 131-145.
• Kızılkaya-Cumaoğlu, G. ve Diker-Coşkun, Y. (2012). Öğretmenlerin akademik erteleme davranışı ile teknoloji kullanım durumları arasındaki ilişki. International Periodical For The Languages, Literature And History of Turkish or Turkic, 7(4), 2237-2247,
• Knowless, M. (1996). Yetişkin Öğrenenler, Göz Ardı Edilen Bir Kesim. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi
• Koç, G. (2005). Yaşam boyu öğrenme. Ö. Demirel (Ed.), Eğitimde Yeni Yönelimler (ss. 213-225). Ankara: PegemA yayınları
• Kolb, D. (2014). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development (2nd Ed.). New Jersey: Pearson Education
• Kurt, İ. (1997). Türk Atasözlerine Psikolojik Bir Yaklaşım. Konya: Mikro Yayınları.
• Lauhakangas, O. (2007). Use of proverbs and narrative thought. Folklore: Electronic Journal of Folklore, 35, 77–84.
• Maslow, A. H. (1954). Motivation and Personality. New York: Harper & Row
• McCarthy, D.E., Baker, T. B., Minami, H. M. & Yeh, V. M. (2011). Applications of contempo¬rary learning theory in the treatment of drug abuse. T.R. Schachtman, S. Reilly (Ed.), Asso¬ciative Learning and Conditioning Theory: Human and Non-Human Applications (pp. 235–269). New York: Oxford University Press.
• Mieder, W. (2004). Proverbs: A handbook. Westport, Connecticut: Greenwood Pres.
• Oxford. (2008). The Oxford Dictionary of Proverbs. (Ed: Jennifer Speake). New York: Oxford University Press Inc.
• Oy, A. (1972). Tarih Boyunca Türk Atasözleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özdemir, E. (1984). Açıklamalı Atasözleri Sözlüğü (2. Baskı). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi
• Phillips, N. & Hardy, C. (2002). Discourse Analysis: Investigating Processes of Social Construction. Londra: Sage Publications.
• Püsküllüoğlu, A. (2002). Türk Atasözleri Sözlüğü. Ankara: Arkadaş Yayınevi
• Saban, A. (2014). Türk atasözlerinin bakış açısıyla eğitim, Milli Eğitim, 44, 203. 37-54.
• SAGE knowledge, (2018). Psychosocial development. The sage encyclopaedia of lifespan human development. Contributors: Susan Branje and Natasha Koper, [Online] Retrieved on 3-July-2019, at URL: http//Downloads/the_sage_encyclopedia_of_lifespan_human_development_i20544%20(5).pdf
• Schunk, D. H. (2014). Öğrenme Teorileri: Eğitimsel Bir Bakış (Çev. Ed: M. Şahin,). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Seker, S. E. (2015). Motivasyon teorisi (motivation theory). Ybs Ansiklopedisi, 2(1), 22-26, [Online]: http://ybsansiklopedi.com/wp-content/uploads/2015/05/ motivasyon_teorisi.pdf, adresinden 08 Temmuz 2019 tarihinde indirilmiştir.
• Senemoğlu, N. (2013). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim (19. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Sönmez, Ö. F. (2014). Atasözlerinin Sosyal Bilgiler programındaki değerler açısından incelenmesi. Journal of World of Turks, 6 (2), 101-115
• Sözen, E. (1999). Söylem: Belirsizlik, Mübadele, Bilgi, Güç Ve Refleksivite. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Taşdelen, V. (2000). Türk atasözlerinde eğitim. A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33(1), 121-135
• TDK, (2009). Bölge Ağızlarında Atasözleri ve Deyimler I-II. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
• TDK. (2011). Türkçe Sözlük (11. Basım). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
• Ün- Açıkgöz, K. (2014). Aktif Öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
• Yapıcı, Ş. ve Yapıcı, M. (2005). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık
• Yaşar, F. Ö. (2007). Bilgi toplumu bağlamında Türk atasözlerinde “eğitim” ve “bilgi” kavramları üzerine düşünceler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (19), 146-158.
• Yörükoğlu, A. (2006). Çocuk Ruh Sağlığı: Çocuğun Kişilik Gelişimi Eğitimi ve Ruhsal Sorunları (28. Basım). İstanbul: Özgür Yayınları
• Yurtbaşı, M. (1993). A Dictionary of Turkish Proverbs. Ankara: Turkish Daily News.