POLİS KIYAFETLERİ RENKLERİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRME (1845-2018)

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 513 - 532, 30.12.2023

Cemal Tepe

https://doi.org/10.58608/augsfd.1389260

Öz

Üniforma giymenin en insancıl noktası, aidiyet ve sahiplenme duygusunu geliştirmektir. Her insan, şeref ve haysiyetine yakışır bir şekilde giyinmektedir. Bu anlayış devlet kademelerinde çok daha fazla hissedilir düzeydedir. Özellikle asker ve polis gibi teşkilatın mensuplarının kıyafetleri şeref ve haysiyetin çok daha ilerisinde devlet gücü ve etkisi ile donatılmıştır.
Türk Polis Teşkilatı, kuruluşundan itibaren dönemin siyasi ve sosyal gelişimine paralel olarak ve en önemlisi verdiği hizmetin ruhuna uygun olarak farklı renklerde üniforma ve teçhizatlar kullanmıştır. Türk polisinin zaman içerisinde giymiş olduğu her üniforma ve parçası ile rengi, kurumun değeri haline gelmiştir. Kurumsal kimliğin oluşumunda ve yerleşiminde giyilen kıyafetlerin katkısı yadsınamaz bir gerçektir. Bunlar zaman içinde kurumsal kültürün birer parçası haline gelmişlerdir. Bu nedenle Türk Polis Teşkilatının kuruluşundan günümüze kadar geçen süre zarfında giymiş olduğu kıyafetler kendi dönemleri içerisinde renk ve şekilleri bakımından analiz edilmiştir. Görsellerle yapılan katkılarla yazın desteklenmiştir. Çalışmada birinci el kaynaklar kullanılmıştır. Böylece özgü bir çalışma elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Polis Üniformaları, Mutlakıyet Polisi, Meşrutiyet Polisi, Cumhuriyet Polisi

Kaynakça

• Akkın, C., Eğrilmez, S. ve Afrashi, F. (2004). Renklerin insan davranış ve fizyolojisine etkileri. Türk Oftalmoloji Derneği XXXVI. Kongresi, (33) 274-282.
• Akşam. (7 Haziran 1952).
• Başkanlık Osmanlı Arşivi, İrade Mesail-i Mühimme, no. 3-48.
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Maliyeden Müdevver Defterler, gömlek no. 12352.
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Sadaret Mektubî Kalemi, no. 23-98.
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Esas Evrakı, no. 36-3.
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Esas Evrakı, no. 112-19.
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Perakende Evrakı Zabtiye Nezareti Maruzatı, no. 3-5.
• Çalışkan, N., Karadağ, E. ve Çalışkan, F. (2010). Eğitim, iletişim ve öğretmenin beden dili. Kök Yayıncılık.
• Çalışkan, N. ve Kılıç, E. (2014). Farklı kültürlerde ve eğitse süreçte renklerin dili. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 69-85. Dokumacı, M. (2020). Renklerin insan yaşamındaki etkileri ve renklerin tarih boyunca yolculuğu. Takvim-i Vekayi, 8(2), 120-131.
• Emniyet Genel Müdürlüğü Arşivi, Atik, 1531.
• Erim, G. (2000). Rengin psikolojik etkileri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 11-17.
• Erner, A. F. (2013). Polis rehberi (C. Tepe, ed.). Emniyet Genel Müdürlüğü.
• Great Britain War Office Intelligence Division. 1916. Handbook of the Turkish Army. Tennesse The Battery Press Inc.
• Hakikat. (13 Ağustos 1940).
• Hakikat. (24 Ağustos 1940).
• Hürriyet. (1 Nisan 1962).
• Hürriyet. (6 Nisan 1994).
• Hürriyet. (24 Ocak 2018).
• İbrahim Feridun. (1326). Polis efendilere mahsus Terbiye ve Malumat-ı Meslekiye. Mahmut Bey Matbaası. Jandarma Sadası. (1336).
• Mahmut Şevket Paşa. (1325). Devri Cennetmekân Sultan Abdülmecid Han. Teşkilat-ı Kıyafet-i Resmiye içinde. Mekteb-i Harbiye Matbaası.
• Mazlum, Ö. (2011). Rengin kültürel çağrışımları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, (31) 125-138.
• Ökmen, K. ve Satıcı, B., (2021). Renk ve ışığın kullanıcı üzerindeki psikolojik etkileri üzerine mekan incelemesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Teknoloji ve Uygulamalı Bilimler Dergisi, 4(1), 33-46.
• Özcan, A. (1991). Zaptiye. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 44. Diyanet Yayınları.
• Polis Mecmuası. (1341). Emniyet Genel Müdürlüğü Arşivi, nr. 189.
• Polis Mecmuası. (1341). Emniyet Genel Müdürlüğü Arşivi, nr. 190.
• Polis Mecmuası. (1926). Emniyet Genel Müdürlüğü Arşivi, nr. 194.
• Polis Mecmuası. (1926). Emniyet Genel Müdürlüğü Arşivi, nr. 198.
• Polis Mecmuası. (1952). Emniyet Genel Müdürlüğü Arşivi, nr. 1.
• Resmi Gazete. (15 Temmuz 1955), nr. 9055.
• Resmi Gazete. (3 Ağustos 1960), nr. 10568.
• Resmi Gazete. (15 Temmuz 1964), nr. 11754.
• Resmi Gazete. (7 Mart 1994), nr. 21870.
• Takvim-i Vekayi. (1262), nr. 297.
• Tanin. (1324).
• Tercüman. (5 Mayıs 1967).
• Türkiye Polis Dergisi. (1964).
• Uçar, T. F. (2004). Görsel iletişim ve grafik tasarım. İnkılâp Yayınevi.
• Vakit. (1295).
• Vakit. (1297).
• Vatan. (2 Mayıs 1964).