Yaratıcı Dramayla Aile Yaşam Becerilerini Geliştirmek: Çemberde Dönüşüm Ailede Değişim

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 611 - 631, 30.07.2024

Sema Baş

https://doi.org/10.58608/augsfd.1485175

Öz

Aile, bireylerin sosyalleşmesinin ve belirli temel yaşam becerilerinin öğrenildiği işlevsel en temel kurumdur. Değişen ve gelişen dünyaya ayak uydurabilmek için bu kurumunun desteklenmesi günümüzde önemli bir hâl almıştır. Aile yaşam becerilerini yeniden gözden geçirmenin ve desteklemenin temel alındığı eğitim ve destek çalışmaları henüz çatışmalar ortaya çıkmadan koruyucu ve önleyici kapsamda değer bulmaktadır. Bu bağlamda ele alınan araştırmanın amacı ilkokul çağında çocuğu olan ebeveynlerin aile yaşam becerilerini kapsayan yaratıcı drama uygulamalarına yönelik deneyimlerini araştırmaktır. Bu temel kazanım doğrultusunda araştırmada yaratıcı drama yöntemi kullanılarak “Aile Yaşam Becerileri” programı geliştirilmiştir. Yaratıcı drama yaparak ve yaşayarak öğrenmeyi desteklerken yaşamın provasına da imkân tanır. Programın kazanımları empati, aile içi iletişim becerileri, aile tutumları ve aile içi problem çözme becerileri temelinde oluşturulmuştur. Araştırmada nitel araştırma yönteminin fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını çocuğu ilkokulda eğitim gören 17 veli oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak doküman, gözlem ve odak grup görüşmesi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama sürecinde aile yaşam becerilerini geliştirmek adına yaratıcı drama atölyeleri hazırlanmış ve yüz yüze uygulama yapılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre katılımcıların, yaratıcı drama uygulamalarından sonra çocuklara karşı empatiyi geliştirme, aile içi iletişim becerileri kazandırma, çocuklara karşı davranışları düzenleme, aile içi problem çözme becerisi kazandırma gibi kazanımlar elde ettiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

yaratıcı drama, aile eğitimi, aile yaşam becerileri, rehberlik ve psikolojik danışmanlık

Kaynakça

• Adıgüzel, Ö. (2018). Eğitimde yaratıcı drama. Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2011). Aile Yaşam Becerileri Programı. https://aep.aile.gov.tr/.
• Akça Koca, D. (2013). Bir aile eğitim programının evli annelerin evlilik doyumu, evlilikte sorun çözme becerisi
• ve psikolojik iyi oluşuna etkisi, [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• American Association of School Librarians (AASL),(2017). AASL standards framework for learners.
• https://standards.aasl.org/wp-content/uploads/2017/11
• /AASL-Standards-Framework-for-Learners-pamphlet.pdf
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni.
• Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Dede, C. (2010). Comparing frameworks for 21 century skills. Bellanca, J. & Brandt,R. (Ed.), 21. century
• skills:rethinking how students learn. Printed:USA https://books.google.com.tr/books?
• hl=en&lr=&id=aGYXBwAAQBAJ&oi=fnd&pg=PT79&dq=info:eXTqrb71pA4J:scholar.google.com&ots=wdc1DT2
• -4P&sig=CgfQN9cfiebR9mU5e6JptfJAkYM&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
• Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization), (1997). Life skills education for children and adolescents in school. Introduction and guidelines to facilitate the development
• and implementation of life skills programmes. https://www.orientamentoirreer.it/sites/default/files/materiali/
• 1994%20OMS%20lifeskills%20edizione%201994.pdf
• Freeman, G. D., Sullivan, K., & Fulton, C. R. (2003). Effects of Creative Drama on Self-Concept, Social Skills, and
• Problem Behavior. The Journal of Educational Research, 96(3), 131–138.
• Gökbulut, Ö. Ö. (2006). Anne baba olma farkındalığı gelişiminde yaratıcı dramanın yöntem olarak
• kullanılması. Yaratıcı Drama Dergisi,1(2), 29-39.
• Kazdin, A. E., Siegel, T. C. ve Bass, D. (1992). Cognitive problem-solving skills training and
• parent management training in the treatment of antisocial behavior in children. Journal of
• Consulting and Clinical Psychology, 60(5), (733-747).
• https://sci-hub.se/https://doi.org/10.1037/0022-006X.60.5.733
• Keski, Y. ve Aykaç, M. (2014). İletişim engellerinin aile içi iletişime etkisini incelemede yaratıcı drama
• yönteminin kullanımına ilişkin katılımcı görüşleri. TSA, 18 (3), 121-144.
• Koran, N. (2020 ).Yaşam becerileri, A. Ummanel (Ed.), İstanbul Üniversitesi Açık Ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Maxwell, J. A. (2018). Nitel araştırma tasarımı etkileşimli bir yaklaşım. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• MEB, (2008). 7-19 Aile eğitimi programı eğitici klavuzu. Ankara.
• MEB, (2022). Aile okulu: https://aileokulu.meb.gov.tr/.
• Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber.
• (S. Turhan, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
• P21 Headquarters, (2019). Framework for 21st Century Learning.
• https://www.battelleforkids.org/insights/p21-resources/
• OECD. (t.y.). Social and emotional skills: Well-being, connectedness and success
• https://www.oecd.org/education/ceri/social-emotional-skills-study/
• OECD. (t.y.). 21st Century Skills: How can you prepare students for the new Global Economy?
• https://www.oecd.org/site/educeri21st/40756908.pdf
• Runkel,H. E. (2008). Screamfree parenting: the revolutionary approach to raising your kids by keeping your
• cool. Portland:Broadway Books.
• Şahin F. T., Kalburan F.N.C. (2009). Aile eğitim programları ve etkililiği: dünyada neler uygulanıyor? Pamukkale
• Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (25), (1-12).
• Şahin F. T., S. Özbey (2007). Aile Eğitim Programlarına Niçin Gereksinim Duyulmuştur? Aile Eğitim Programları
• Neden Önemlidir? Aile ve Toplum ,3 (12), (7-12).
• Tan, E. (2020). Yaratıcı Drama Eğitiminin Annelerin Özyeterlik Becerileri Ve Bebeklerinin Sosyal-Duygusal
• Gelişimleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi[Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karabük Üniversitesi.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.