NİTELİKLİ SUÇA TEŞEBBÜS SORUNU

Yıl 2023, , 417 - 446, 28.03.2023

Haluk Toroslu

https://doi.org/10.33629/auhfd.1243851

Öz

Suçun nitelikli şekline teşebbüsün mümkün olup olmadığı sorunu ceza hukukçuları tarafından uzun zamandır tartışılmaktadır. Bu tartışma hiç şüphesiz özellikle kanunilik ilkesi ve fiilin ağırlığıyla orantılı bir ceza belirlenebilmesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada söz konusu mesele, suç yolunun geldiği aşama itibarıyla nitelikli halin gerçekleştiği durumlar ile suça etki eden nedenin suç planına dahil olduğu, ancak henüz ortaya çıkmadığı haller arasındaki ayrımdan hareketle irdelenmektedir. Zira teşebbüse ilişkin hükümlerin nitelikli suça ilişkin hükümlerle birlikte uygulanıp uygulanamayacağı tartışmasının temelinde bu ayrım yatmaktadır. Doktrindeki genel eğilim, gerçekleşen suça etki eden nedenlerin varlığı halinde suçun basit şekli tamamlanmamış olsa dahi bunların uygulanabileceği, buna karşın amaca dahil olmakla birlikte henüz ortaya çıkmamış sebeplerin ise teşebbüs hükümleriyle birlikte uygulanamayacağı yönündedir. Ancak teşebbüs kurumunu düzenleyen hükümlerin işlevi ile suça etki eden nedenlerin hukuki niteliği göz önünde bulundurulduğunda, tam olarak ortaya çıkmasa da failin suç planına dahil olan ve icrasına başlanan nitelikli hallerin de teşebbüs hükümleriyle bir arada uygulanması mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Teşebbüs, Nitelikli suç, Suça etki eden neden, Kanunilik ilkesi

Kaynakça

• Akbulut, Berrin. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2021.
• Aksoy, Pervin. Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2009.
• Antolisei, Francesco. Manuale di Diritto Penale, Parte Generale. Milano: Giuffre, 2003.
• Artuk, M. Emin, Ahmet Gökçen, M. Emin Alşahin, Kerim Çakır. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
• Beltrani, Sergio. Il delitto Tentato. Padova: Cedam, 2003.
• Calabria, Arianna. “Considerazioni Sul Delitto “Tentato Circostanziato”, “Circostanziato Tentato”, Circostanziato Tentato Circostanziato”, Rivista Italiana di Diritto e Procedura Penale, XXXIII, (4-1990): 1354-1390.
• Centel, Nur, Hamide Zafer, Özlem Çakmut. Türk Ceza Hukukuna Giriş. İstanbul: Beta, 2020.
• Delpino, Luigi e Rocco Pezzano. Diritto Penale, Parte Generale. Napoli: Simone, 2021.
• Demirtaş Soner, “Suçun Nitelikli Hallerine Teşebbüs”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (3-2021): ss. 379-427.
• Diamanti, Francesco. “Sulla Circostanza Che Non C’è. Limiti Teorici e Problemi Pratici Di Un’Invenzione Ermeneutica, L’indice Penale”. Nuovissima Serie, (1-2, 2015): ss. 73-97.
• Doğan, Koray. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar. Ankara: Adalet Yayınevi, 2011.
• Dönmezer, Sulhi ve Sahir Erman. Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku: İstanbul: Der Yayınları, 2019.
• Evik, Vesile Sonay. “Suça Etki Eden Nedenler”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. (2-2007): ss. 119-133.
• Erden Tütüncü, Efser, “Vücuda Organ veya Sair Cisim Sokmak Suretiyle İşlenen Cinsel Saldırı Suçu Bakımından Teşebbüse İlişkin Sorunlar”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 24, (2-2022), ss. 619-672.
• Fiore, Carlo e Stefano Fiore. Diritto Penale, Parte Generale. Torino: Utet, 2020.
• Gökçen, Ahmet ve Murat Balcı. “Kasten Yaralama Suçunun Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Halleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi (21-2016 ): ss. 369-412.
• Gökçan, Hasan Tahsin ve Mustafa Artuç. Türk Ceza Kanunu Şerhi. Ankara: Adalet Yayınevi, 2021.
• Grosso, Carlo Federico, Marco Pelissero, Davide Petrini e Paolo Pisa. Manuale di Diritto Penale, Parte Generale. Milano: Giuffre, 2017.
• Hafızoğulları, Zeki ve Muharrem Özen. Türk Ceza Hukuku, Genel Hükümler. Ankara: Us-A Yayıncılık, 2016.
• Hakeri, Hakan. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2017.
• Katoğlu, Tuğrul. “Olası Kast ve Suça Teşebbüs”, Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan. Ankara: 2015, ss. 611-627.
• Keskin Kiziroğlu, Serap. “Kasten Yaralama Suçu”, Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan, Ankara: 2015, ss. 639-987.
• Koca, Mahmut ve İlhan Üzülmez. Türk Ceza Hukuku, Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2018.
• Koca, Mahmut ve İlhan Üzülmez. Türk Ceza Hukuku, Özel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
• Manna, Adelmo. Manuale di Diritto Penale, Parte Generale. Milano: Giuffre, 2021.
• Mantovani, Ferrando. Diritto Penale. Padova: Cedam, 2013.
• Mezetti, Enrico. Diritto penale, Casi e Materiali. Bologna: Zanichelli, 2020.
• Özbek, Veli Özer, Koray Doğan, Pınar Bacaksız ve İlker Tepe. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2017.
• Özbek, Veli Özer, Koray Doğan, Pınar Bacaksız ve İlker Tepe. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2017.
• Özen, Mustafa. Ceza Hukuku Genel Hükümler Dersleri. Ankara: Adalet Yayınevi, 2017.
• Özgenç, İzzet. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2021.
• Özocak, Gürkan. Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2018.
• Öztürk, Bahri ve Mustafa Ruhan Erdem. Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2018.
• Francesco, Palazzo. Corso di Diritto Penale, Parte Generale. Torino: G. Giappichelli Editore, 2021.
• Pulitanò, Domenico. Diritto Penale. Torino: G. Giappichelli Editore, 2021.
• Romano, Mario. Commentario Sistematico del Codice Penale. Milano: Giuffre, 1995.
• Yokuş Sevük, Handan. “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Cinsel Saldırı ve Cinsel Taciz Suçları”. Türkiye Barolar Birliği Dergisi (55-2005): ss. 243-282.
• Soyaslan, Doğan. Teşebbüs Suçu. İstanbul: Kazancı Kitap, 1994.
• Sözüer, Adem. Suça Teşebbüs. İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları, 1994.
• Taner, Gökçen. Türk Ceza Hukukunda Cinsel Özgürlüğe Karşı Suçlar. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2013.
• Tezcan, Durmuş, Mustafa Ruhan Erdem ve Murat Önok. Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 14. Baskı. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2017.
• Toroslu, Nevzat ve Haluk Toroslu. Ceza Hukuku Genel Kısım. Ankara: Savaş Yayınevi, 2022.
• Toroslu, Nevzat ve Haluk Toroslu. Ceza Hukuku Özel Kısım. Ankara: Savaş Yayınevi, 2022.
• Tozman, Önder. Suça Teşebbüs. Ankara: Adalet Yayınevi, 2015.
• Tredici, Stefania. “La Compatibilità Tra Tentativo e Attenuante del Danno di Speciale Tenuità nei Delitti Contro Il Patrimonio”. www.iustiniere.it. (Erişim tarihi: 02.01.2023).
• Yalçın, Türkan ve Timuçin Köprülü. Ceza Hukuku Genel Hükümler Uygulamalı Çalışmaları. Ankara: Savaş Yayınevi, 2019.
• Zafer, Hamide. Ceza Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Beta Yayınevi, 2019.