MEDENİ YARGILAMA HUKUKUNDA MAHKEMELERCE YAPILAN DELİL TESPİTİ

Yıl 2009, Cilt: 58 Sayı: 1, 1 - 62, 01.03.2009

Cenk Akil

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001563

Cited By: 2

Öz

Delil tespiti ileride açılacak veya açılmış olan bir davayla ilgili delilerin bazı şartlar altında zamanından önce toplanıp güvence altına alınmasını sağlamak amacıyla kabul edilmiş bir kurumdur. Delil tespiti hukukî niteliği itibarıyla bir dava olmayıp geçici hukukî himaye tedbiridir. Bundan dolayı delil tespiti talebinde bulunulması ile zamanaşımı kesilmez. Delil tespitinin konusunu maddî vakıalar oluşturur. Mahkemeler kendiliğinden delil tespiti yapamaz; bunun için taraflardan birinin talebine ihtiyaç vardır. Delil tespiti kararı, nihai karar olmadığından kanun yoluna götürülemez. Fakat karşı taraf, delil tespiti kararına, delil tespiti şartlarının bulunmadığı gerekçesiyle itiraz edebilir. Bu itiraz, delil tespiti kararını vermiş olan mahkeme tarafından incelenip karara bağlanır

Anahtar Kelimeler

Medeni yargılama hukuku, delil tespiti, tespit davası, geçici hukukî himaye tedbiri, taraf usul işlemi

The Determination of Evidence by Courts in the Law of Civil Procedure

Öz

Determination of evidence is a procedure regarding the preliminary acceptance of evidence, related to a lawsuit that has been brought or that will be brought in the future, to be gathered and to be assured under some terms and conditions. The determination of evidence does not have the legal character of a lawsuit; instead, it is a conservatory measure. For this reason, the period of limitations does not toll with the demand for a determination of evidence. The tangible facts constitute the topic of determination of evidence. The courts cannot determine evidence ex officio; the acceptance of one piece of evidence is not a final decision. However, the opposing party can object to the decision of determination of evidence for the reason that the conditions for the determination of evidence do not exist. This objection is examined and concluded by the court which gave the decided the determination of evidence

Anahtar Kelimeler

Law of civil procedure, determination of evidence, action for a declatory judgement, temporary caution of legal conservation, procedural act of the party

Kaynakça

• Akyol, Leyla: Medeni Usul Hukukunda Delil tespiti, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2003.
• Alangoya, Yavuz: Medeni Usul Hukukunda Vakıaların ve Delillerin Toplanmasına İlişkin İlkeler, İstanbul 1979.
• Alangoya, Yavuz/Yıldırım, Kamil/Deren-Yıldırım, Nevhis: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Değerlendirme ve Öneriler, İstanbul 2006.
• Alangoya, Yavuz/Yıldırım, Kamil/Deren-Yıldırım, Nevhis: Medeni Usul Hukuku Esasları, 6. B., İstanbul 2006.
• Ansay, Sabri Şakir: Hukuk Yargılama Usulleri, 7. B., Ankara 1960.
• Arslan, Ramazan: Medeni Usul Hukukunda Dürüstlük Kuralı, Ankara 1989.
• Arslan, Ramazan: Bilirkişilik Uygulaması ve Bu Uygulamaya Yargıtay’ın Etkisi (YD 1989/1-4, s. 156-185).
• Arslan, Ramazan: Bilirkişilik, Sorunlar ve Çözüm Önerileri (Yargı Reformu 2000 Sempozyumu, İzmir Barosu 5-6-7-8 Nisan, İzmir 2000, s. 190-211).
• Arslan, Ramazan/Tanrıver, Süha: Yargı Örgütü Hukuku, 2. B., Ankara 2001.
• Atalı, Murat: Medeni Usul Hukukunda Davanın İhbarı, Ankara 2007.
• Baumbach, Adolf/Lauterbach, Wolfgang/Albers, Jan/Hartmann, Peter: Zivilprozessordnung, 52. Aufl., München 1994.
• Belgesay, Mustafa Reşit: Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Şerhi, İstanbul 1939.
• Belgesay, Mustafa Reşit: İsbat ve Hüküm Teorileri, 3. C., 3. B., İstanbul 1951.
• Belgesay, Mustafa Reşit: Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, İstanbul 1947.
• Berkin, Necmeddin: Tatbikatçılara Medeni Usul Hukuku Rehberi, (tarihsiz), İstanbul.
• Bilge, Necip/Önen, Bilge: Medeni Yargılama Hukuku, 3. B., Ankara 1978.
• Blomeyer, Arwed: Zum Urteilsgegenstand im Leistungsprozess (FS für Friedrich Lent zum 75. Geburstag, München und Berlin 1957, s. 43- 88).
• Cuypers, Manfred: Das selbstaendige Beweisverfahren in der juritischen Praxis (NJW 1994/31, s. 1985-1992).
• Deynekli, Adnan/Saldırım, Mustafa: İhtiyati Haciz, Ankara 2005.
• Doğanay, İsmail: Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun Tesbiti Delaile Dair Hükümleri Üzerinde Bir İnceleme (AD 1954/7, s. 888- 899).
• Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 9. B., İstanbul 2006.
• Erkuyumcu, Müfit: Delil Tespitine Müteallik Hükümler Üzerine Bir İnceleme (AD 1946/2, s. 126-136).
• Fasching, Hans W. : Lehrbuch des österreichischen Zivilprozessrechts, Wien 1990.
• Fasching, Hans: Zivilprozessgesetze, Kommentar, 3. Band: §§ 226-460 ZPO, 2. Aufl., Wien 2004 (Fasching/Rassi-Kommentar).
• Geffert, Martin: Der Einzelrichter im selbstaendigen Beweisverfahren (NJW 1995/8, s. 506-507).
• Guldener, Max: Schweizerisches Zivilprozessrecht, 3. Aufl., Zürich 1979.
• Habscheid, Walther: Anmerkung zum Beschluss des OLG NÜRNBERG, vom. 7.9.1972-2 W 108/72 (NJW 1973/9, s. 375- 376).
• Hansens, Heinz: Aenderungen in der Zivilgerichtbarkeit aufgrund des Rechts pflege-Vereinfachungsgesetzes (NJW 1991/15, s. 953-961).
• Heintzmann, Walther : Der Streitwert des Beweissicherungsverfahrens (NJW 1970/47, s. 2097-2098).
• Hoeren, Thomas: Streitverkündung im selbstaendigen Beweisverfahren (ZZP 1995/3, s. 343-358).
• Jagenburg, Walter: Die Entwicklung des privaten Bauvertragsrecht seit 1995: Bauprozessrecht und Verfahrensfragen (NJW 1997/31, s. 2021-2030).
• Jagenburg, Walter/Kesselring, Roland: Die Entwicklung des privaten Bauvertragrects-Verfharensfragen (NJW 1999/33, s. 2403-2413).
• Jauernig, Othmar: Zivilprozessrecht, 27. Aufl., München 2002.
• İnal, Nihat: Hukuk Yargılaması Usulü Yasası, C. 2, Ankara 2003.
• Kaçak, Nazif: Emsal İçtihatlarla Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, Ankara 2002.
• Karslı, Abdurrahim: Medeni Usul Hukukunda Usulî İşlemler, İstanbul 2001.
• Kiessling, Erik : Die Kosten der Nebenintervention im selbstaendigen Beweisverfahren der §§ 485 ff. ZPO ausserhalb des Haupt sacheverfahrens (NJW 2001/50, s. 3668-3674).
• Konuralp, Haluk: Medeni Usul Hukukunda İspat Kurallarının Zorlanan Sınırları, Ankara 1999.
• Kummer, Max : Grundriss des Zivilprozessrechts, Bern 1974.
• Kuntman, Osman: Bilirkişi Raporuna İtiraz Süreye Bağlı mıdır? (İBD, 1970/1-2, s. 31-36).
• Kunze, Axel: Streitverkündung im selbstaendigen Beweisverfahren (NJW 1996/2, s. 102-104).
• Kuru, Baki: Nizasız Kaza, Ankara 1961 (Kuru-Nizasız Kaza).
• Kuru, Baki: Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. III, 6. B., İstanbul 2001 (Kuru-III).
• Kuru, Baki: Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. IV, 6. B., İstanbul 2001 (Kuru-IV).
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder: Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, 18. B., Ankara 2007.
• Lüke, Gerhard/Wax, Peter /Screiber, Klaus: Münchener Kommentar, §§ 355-802, 2. Aufl., München 2000 (Münchener Kommentar/Schreiber).
• Musielak, Hans-Joachim: Grundkurs ZPO, 7. Aufl., München 2004.
• Musielak, Hans-Joachim: Kommentar zur Zivilprozessordnung, 4. Aufl., München 2005 (Musielak/Huber-Kommentar).
• Önen, Ergun: Medeni Yargılama Hukukunda Sulh, Ankara 1972.
• Öz, Cengizhan Gök: Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda Bilirkişilik Kurumu ve Uygulamadaki Sorunlar ile Çözüm Önerileri (Yargı Reformu 2000 Sempozyumu, İzmir Barosu 5-6-7-8 Nisan, İzmir 2000, s. 212-221).
• Özekes, Muhammet: İcra İflas Hukukunda İhtiyati Haciz, Ankara 1999 (Özekes-İhtiyati Haciz).
• Özekes, Muhammet: Medeni Usul Hukukunda Hukukî Dinlenilme Hakkı, Ankara 2003 (Özekes-Hukukî Dinlenilme).
• Özkan, Hasan: İhtiyati Tedbir, Delil Tespiti, İhtiyati Haciz ve Kamu Alacağının Tahsilinde İhtiyati Haciz, İstanbul 2006.
• Paulus, Christoph: Zivilprozessrecht, 3. Aufl., Berlin 2003.
• Pekcanıtez, Hakan: Medeni Usul Hukukunda Fer’i Müdahale, Ankara 1992.
• Pekcanıtez, Hakan: Die Interventionsarten im türkischen Zivilprozessrecht (1992/4, s. 469-486).
• Pekcanıtez, Hakan: Hukukî Dinlenilme Hakkı (Prof. Dr. Seyfullah Edis’e Armağan, İzmir 2000, s. 753-791).
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes, Muhammet: Medeni Usul Hukuku, 6. B., Ankara 2007.
• Postacıoğlu, İlhan: Medeni Usul Hukuku, 6. B., İstanbul 1975.
• Rechberger, Walter/Simotta, Daphne-Ariane: Grundriss des österreichischen Zivilprozessrechts, Wien 2003.
• Rosenberg, Leo/Schwab, Karl Heinz/Gottwald, Peter: Zivilprozessrecht, 16. Aufl., München 2004.
• Schilken, Eberhard: Grundlagen des Beweissicherungsverfahrens (ZZP 1979/2, s. 238-267).
• Schilken, Eberhard: Zivilprozessrecht, 4. Aufl., Köln, Berlin, Bonn, München, 2002.
• Screiber, Klaus: Das selbstaendige Beweisverfahren (NJW 1991/41, s. 2600-2602).
• Tanrıver, Süha: İlâmlı İcra Takibinin Dayanakları ve İcranın İadesi, Ankara 1996 (Tanrıver-İlâmlı İcra).
• Tanrıver, Süha: Noterlerin Tespit İşlemleri (Makalelerim 2006, Ankara 2007, s. 85-98).
• Tanrıver, Süha: Bilirkişinin Hukukî Statüsü, Yükümlülükleri, Yetkileri ve Sorumluluğu, Ankara 2002 (Tanrıver-Bilirkişi).
• Tanrıver, Süha: Medeni Usul Hukukunda Derdestlik İtirazı, 2. B., Ankara 2007.
• Tanrıver, Süha: Hukuk Yargısı (Medeni Yargı) Bağlamında Adil Yargılanma Hakkı (Makalelerim I, 1. B., Ankara 2005, s. 211-236).
• Taşpınar, Sema: Medeni Yargılama Hukukunda İspat Sözleşmeleri, Ankara 2001.
• Tekinay, Selahettin Sulhi/Akman, Sermet/Burcuoğlu, Halûk/Altop, Atillâ: Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümleri, İstanbul 1993.
• Tercan, Erdal : Tarafların İsticvabı, Ankara 2001.
• Tutumlu, Mehmet Akif: Türk Borçlar Hukukunda Zamanaşımı ve Uygulaması, 3. B., Ankara 2007.
• Umar, Bilge/Yılmaz, Ejder: İsbat Yükü, 2. B., İstanbul 1980.
• Üstündağ, Saim: Medeni Yargılama Hukuku, 7. B., İstanbul 2000 (Üstündağ-Usul).
• Üstündağ, Saim: İddia ve Müdafaanın Değiştirilmesi Yasağı, İstanbul 1967.
• Üstündağ, Saim: İhtiyati Tedbirler, İstanbul 1981.
• Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet: Türk Medeni Hukuku, Cilt I-cüz 1, Umumi Esaslar, 6. B., İstanbul 1959.
• Weyer, Friedhelm: Die Feststellung des gegenwaertigen Zustandes einer Sache i.S. des § 485 Satz 2 ZPO (NJW 1969/50, s. 2233).
• Wussow, Hansjoachim: Probleme der gerichtlichen Beweissicherung in Baumaengelsachen (NJW 1969/33, s. 1401-1408).
• Yavaş, Murat : Medeni Usul Hukukunda Delil Tespiti, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1999.
• Yıldırım, Kamil: Medeni Usul Hukukunda Delillerin Değerlendirilmesi, İstanbul 1990.
• Yılmaz, Ejder : Medeni Yargılama Hukukunda Islah, Ankara 1982 (Yılmaz-Islah).
• Yılmaz, Ejder : Geçici Hukukî Himaye Tedbirleri, C. 1, Ankara 2001 (Yılmaz-Tedbirler I).
• Yılmaz, Ejder : Geçici Hukukî Himaye Tedbirleri, C. 2, Ankara 2001 (Yılmaz-Tedbirler II).
• Yılmaz, Ejder : Hukuk Sözlüğü, 9. B., Ankara 2005.
• Yılmaz, Ejder : Usul Ekonomisi (AÜHFD 2008/1, s. 243-274).
• Zöller, Richard: Zivilprozessordnung, 18. Aufl. , Köln 1993 (Zöller/Herget-Kommentar).
• Zwanziger, Bertram: Das selbstaendige Beweisverfahren in der Arbeitsgerichts barkeit (ZZP 1996/1, s. 79-92).