İCRA VE İFLÂS KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASLAĞIYLA GETİRİLMEK İSTENEN DEĞİŞİKLİKLERİN

Yıl 2008, Cilt: 57 Sayı: 3, 463 - 524, 01.09.2008

Mustafa Özbek

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001535

Cited By: 1

Öz

Ekonominin etkin olarak işleyebilmesi ticarî işletme ve şirketlerin verimli bir şekilde çalışmalarına bağlıdır. Bu sebeple icra sisteminin etkinliği, iç ticaret için büyük önem taşır. Türk İcra ve İflâs Hukuku esas itibariyle, 1932 yılında kanunlaşan, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu tarafından düzenlenmiştir. Bununla birlikte, bugüne kadar Kanunda bir çok değişiklik yapılmıştır. İcra ve iflâs teşkilatının yeniden yapılandırılması ve icra usûlünün etkinliği tekrar gündeme gelmiştir. Türk mevzuatı basit ve hızlı bir icra usûlü öngörmediği için, son on yılda İcra ve İflâs Kanununda birçok değişiklik yapılmıştır. Esasında Türk icra teşkilatı ağır bir iş yükü altında çalışmaktadır. İlâmlı ve ilâmsız icra yoluyla yapılan takiplerde alacakların tahsilinde hızlı usûllerin olmadığı yönünde çok sayıda şikâyet bulunmaktadır. İcra ve İflâs Kanununda yapılan son değişikliklerin ardından, bu sorunların aşılması amacıyla Adalet Bakanlığınca yeni bir kanun taslağı hazırlanmıştır. İcra ve İflâs Kanununda bazı değişiklikler yapılmasına dair kanun taslağının amacı, icra teşkilatının verimini ve işlevselliğini artırabilmektir. Bu çerçevede taslağın hedefi, yeni icra müdürlüklerinin kurulması, icra takibi sırasında son teknoloji olanaklarına erişilmesi ve yeterli sayıda uzman icra müdürü ile icra memurluğu kadrosu ihdas etmek suretiyle icra teşkilatının hizmet kalitesini ve verimliliğini artırmaktır. İcra memurları, bir kamu görevlisi olarak icra usûlünde önemli işleve sahiptir. İcra memurları, kanunun emrettiği görevleri yerine getirmekle görevlidirler. Aynı zamanda icra memurları, haciz ve cebrî satış gibi icra takibinin bütün aşamalarında, alacaklı ile borçlu arasındaki hassas menfaat dengesini korumak zorunadırlar. Bu bağlamda icra memurlarının hizmet içi eğitimi büyük önem taşır. İcra memurları, bir çok karmaşık hukukî sorunu çözmek zorunda kaldıklarından gerekli ehliyete sahip ve uzman olmalıdırlar. Bu sebeple, İcra ve İflâs Kanununun ilgili hükümleri, icra takibinin etkinliğini ve takip ekonomisini sağlayacak şekilde tekrar değiştirilecektir. Kanun taslağı, hem alacakların hem borçluların menfaatlerini tatmin etmek üzere çeşitli yeni çözümler de içermektedir. Bu yeni çözümler makalede, eleştirel bir gözle değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

İcra ve İflâs Kanunu, icra ve iflâs teşkilatının yeniden yapılandırılması, icra usûlünün etkinliği, alacaklı ve borçlunun menfaatlerinin dengelenmesi

An Evaluation of the Amendments Desired by the Draft Bill Providing for Amendments to the Code of Enforcement and Bankruptcy

Öz

The efficiency of the economy depends on the effective running of the business enterprises and companies. Therefore the effectiveness of the enforcement system is of crucial importance to the domestic trade. Turkish Enforcement and Bankruptcy Law is regulated mainly by the Code of Enforcement and Bankruptcy, No 2004, which has been legislated at 1932. Many amendments, however, have been made to the Code up to now. Reorganization of enforcement and bankruptcy organization and the effectiveness of enforcement procedure back on the agenda again. Since Turkey legislation does not provide a simple and fast enforcement procedure, many amendments were made in the Code of Enforcement and Bankruptcy in last decade. As a matter of fact, Turkey’s enforcement organization is working under a heavy workload. There are many complaints about the lack of speedy procedures for collecting secured or unsecured money debts without a court judgment. After recent amendments to the Code of Enforcement and Bankruptcy, a new bill was prepared by the Ministry f Justice to deal with these problems. The purpose of the bill providing for some amendments to the Code of Enforcement and Bankruptcy to enable increasing the performance and functioning of the enforcement organization. Within this framework, draft bill aims to improve the service quality and effectiveness of enforcement organization by establishing new enforcement offices, accessing to latest technology during the enforcement procedure, and supplying with the sufficient numbers of qualified bailiffs and enforcement office staff. As a civil servant the bailiffs play an important role in functioning of enforcement procedure. The bailiffs are obliged to fulfill the mandate given o them by the law. At the same time they must protect the sensitive balance of interests between the debtors and creditors during the all steps like attachment and forced sale taken in the enforcement. In this respect, in service training of bailiffs takes on great importance. Bailiffs must have necessary skills and be professional as they have to deal with many complex legal problems. Therefore, the relevant provisions of the Code of Enforcement and Bankruptcy will be amended again in a way to provide the effectiveness of execution procedure and enforcement economy. Also the daft bill contains various new legal solutions to enable both the interests of creditors and those of debtors to be satisfied. These new solutions have been evaluated in a criticizing manner in the article

Anahtar Kelimeler

Code of Enforcement and Bankruptcy, reorganization of enforcement and bankruptcy organization, the effectiveness of enforcement procedure, balancing the interests of creditors and debtors

Kaynakça

• ALANGOYA, Yavuz : Kanun Yolunun Anayasal Temeli ve HUMK m. 427 Hükmü ile Kanun Yolu Kapatılmış Olan Kararlara Karşı Kanun Yoluna Müracaat İmkanı (75. Yaş Günü İçin Prof. Dr. Baki Kuru Armağanı, Ankara 2004, s. 17-48, s. 38-40).
• ALDEN, Leslie M. : Judicial Leadership and Cooperation with the Bar (Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2006, C. IV, s. 285-294).
• ANSAY, Sabri Şakir : Hukuk, İcra ve İflâs Usûlleri, Ankara 1960.
• ARSLAN, Ramazan : İcra-İflâs Hukukunda İhale ve İhalenin Feshi, Ankara 1984 (Arslan- İhale ve İhalenin Feshi).
• ARSLAN, Ramazan : İcra İflâs Kanunu’nda İhale ve İhalenin Feshi Konusunda Yapılan Değişiklikler (İktisadi Araştırmalar Vakfı/Türkiye Bankalar Birliği, İcra İflâs Kanunu’nda Değişiklikler, İstanbul 2004, s. 57-74) (Arslan-İcra İflâs Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler).
• ARSLAN, Ramazan/TANRIVER, Süha : Yargı Örgütü Hukuku, Ankara 2001.
• ATALAY, Oğuz : Taşınırların Üçüncü Kişiler Elinde Haczi ve Muhafaza Altına Alınması (İİK m. 88,II Üzerine Bir Eleştiri) (MİHDER 2005/1, s. 17-27).
• BERKİN, Necmeddin M. : Tatbikatçılara İcra Hukuku Rehberi, İstanbul 1980.
• COUNCIL OF EUROPE : The Administration and you, Principles of administrative law concerning the relations between administrative authorities and private persons, A handbook, Germany 2000, s. 418- 429).
• DEREN-YILDIRIM, Nevhis : İcra Hukuku’nda Paylaştırmaya İlişkin İlkeler Hakkında Düşünceler (İcra Hukuku Analizleri, İstanbul 2004, s. 1-17).
• ERCAN, İbrahim : İcra ve İflâs Suçları Üzerine Bazı Düşünceler (SÜHFD 2005/1, s. 7-32).
• EREN, Fikret : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2006.
• ERTURGUT, Mine : İcra ve İflâs Hukukunda Menkullerin Paraya Çevrilmesi, Ankara 2000.
• GÖREN-ÜLKÜ, Nazlı : İcra Hukukunda Ödeme Emri, İstanbul 2008.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M. : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2002.
• KONURALP, Halûk : Adil Yargılanma Hakkı Açısından Hukuk Usûlünde Çözüm Arayışları (Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arkivi, 2005/14, s. 65-79).
• KUNTER, Nurullah/YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU, Ayşe : Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul 2008.
• KURU, Baki : Nizasız Kaza, Ankara 1961(Kuru- Nizasız Kaza).
• KURU, Baki : İcra Tutanakları (Makaleler, İstanbul 2006, s. 467-478).
• KURU, Baki : İcra ve İflâs Hukuku, İstanbul, C. I 1988; C. II 1990, C. IV 1997 (Kuru-İcra I, II, IV).
• KURU, Baki : İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, İstanbul 2006 (Kuru-El Kitabı).
• KURU, Baki/ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder : İcra ve İflâs Hukuku, Ankara 2007.
• MUŞUL, Timuçin : İcra ve İflâs Hukuku, İstanbul 2005.
• ÖZBEK, Mustafa : Ceza Muhakemesi Kanununda Uzlaştırma (AÜHFD 2005/3, s. 289-321).
• ÖZEKES, Muhammet : İhale Bedelinin Ödenmemesi Sebebiyle Yapılan Artırma (Tamamlayıcı Artırma) (DEÜHFD 2003/1, s. 167-184).
• ÖZMUMCU, Seda : İcra ve İflâs Müdürlerinin Takdir Hakkı (Prof.Dr. Turgut Akıntürk’e Armağan, İstanbul 2008, s. 489-514) (Özmumcu- Takdir Hakkı).
• ÖZMUMCU, Seda : Cebrî İcra Hukukunda Pazarlık Suretiyle Satış, İstanbul 2005.
• PEKCANITEZ, Hakan : İcra-İflâs Hukukunda Şikâyet, Ankara 1986 (Pekcanıtez-Şikâyet).
• PEKCANITEZ, Hakan : 4949 Sayılı Kanun’la, İcra Hukukunda Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi (TBBD 2003/49, s. 137-158) (Pekcanıtez-Değerlendirme).
• PEKCANITEZ, Hakan : İcra ve İflas Kanununda Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi (Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı IV, Medenî Usûl Hukukunda Çekişmesiz Yargı, İcra ve İflâs Kanunu’nda Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi, Ankara, 30 Eylül-11 Ekim 2005, Ankara 2006, s. 234-255) (Pekcanıtez-İcra ve İflas Kanununda Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi). PEKCANITEZ, Hakan/ATALAY,
• Meral/ÖZEKES, Muhammet : İcra ve İflâs Hukuku, Ankara 2007.
• PINAR, Burak : Yargı ve İcra Harçları, İzmir 2006.
• PINAR, Burak : Konusu Para Alacağı Olan İcra Takiplerinde Takip Konusu Alacağın Taksitler Halinde Ödenmesi Durumunda Tahsil Harcının Öde(n)me Zamanı ve Şekli (MİHDER 2006/2, s. 969-986).
• POSTACIOĞLU, İlhan : İcra Hukuku Esasları, İstanbul 1982.
• UMAR, Bilge : İcra ve İflâs Hukukun Tarihi Gelişmesi ve Genel Teorisi, İzmir 1973.
• UMAR, Bilge : Son (4949 sayılı Yasa ile Getirilen) İİK Değişikliklerinin Sınıfsal İdeolojisi Yönünden Eleştirisi (TBBD 2004/50, s. 85- 96).
• UYAR, Talih : İcra Hukukunda Mal Beyanında Bulunmama Suçu (İİK. Mad. 337) (ABD 1977/4, s. 649-652).
• UYAR, Talih : İcra Hukukunda İhale ve İhalenin Bozulması, Manisa 1988.
• UYAR, Talih : Gerekçeli-İçtihatlı İcra ve İflâs Kanunu, C.VI, İzmir 1999, s. 9332).
• UYAR, Talih : İcra ve İflâs Hukukunda Şikâyet Sebepleri (I) (TBBD 2004/50, s. 97-120) (Uyar-Şikâyet Sebepleri I).
• UYAR, Talih : İcra ve İflâs Hukukunda Şikâyet Sebepleri (II) (TBBD 2004/51, s. 163-194) (Uyar-Şikâyet Sebepleri II).
• UYAR, Talih : İcra ve İflâs Hukukunda Şikâyet Sebepleri (III) (TBBD 2004/52, s. 185-230) (Uyar-Şikâyet Sebepleri III).
• UYAR, Talih : Genel Haciz Yolu ve Kambiyo Senetlerine Dayalı Takibe İlişkin Değişiklikler (YTHFD 2005/2, 387-409).
• UYAR, Talih : 4949 Sayılı ve 17.07.2003 Tarihli “İcra ve İflâs Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un Getirdiği Yenilikler (Uyar- Yenilikler).
• ÜSTÜNDAĞ, Saim : İcra ve İflâs Kanunu’nun Dünü ve Bugünü, İstanbul 1990.
• ÜSTÜNDAĞ, Saim : İcra Dairelerinin Reorganizasyonu ve Uygulamadaki Engellerin Ortadan Kaldırılması (İBD 1993/10-11-12, s. 718-726) (Üstündağ- İcra Dairelerinin Reorganizasyonu).
• ÜSTÜNDAĞ, Saim : İflâs Hukuku (İflâs, Konkordato, İptal Davaları), İstanbul 2007.
• ÜSTÜNDAĞ, Saim : İcra Hukuku Esasları, İstanbul 2004.
• YILDIRIM, M. Kâmil : İcra Hukukunun Anayasa İle İlişkisi ve Ölçülülük İlkesi, Hukuk Araştırmaları Dergisi 1989/1-3, s. 98-115, s. 100).
• YILDIRIM, M. Kâmil/DEREN-YILDIRIM, Nevhis: İcra Hukuku, İstanbul 2005.
• YILMAZ, Ejder : İflâs İdaresi, Ankara 1976 (Yılmaz- İflâs İdaresi).
• YILMAZ, Ejder : Hukuk Davalarında Yasa Yollarına Başvuru Hakkı ve Bu Hakkın Sınırlandırılmasının Yerindeliği Sorunu, TBBD 1988/1, s. 131- 155, s. 149).
• YILMAZ, Ejder : Medenî Hukuk ve Usûl Reformu, Aksak Adaletten İşleyen Adalete (Yeni Türkiye, 1996/10, s. 470-493).
• YILMAZ, Ejder : “Borçlunun Sözleşmeden Doğan Yükümlülüğünü Yerine Getirmemesi”ne İlişkin Anayasa Hükmü ve İcra İflâs Suçları (Prof.Dr. Ergun Önen’e Armağan, İstanbul 2003, s. 493-502) (Yılmaz- İcra İflâs Suçları).
• YILMAZ, Ejder : 4949 ve 5092 Sayılı Kanunlarla İflâs Hükümlerinde Yapılan Değişiklikler (İktisadi Araştırmalar Vakfı/Türkiye Bankalar Birliği, İcra İflâs Kanunu’nda Değişiklikler, İstanbul 2004, s. 89-117) (Yılmaz-İflâs Hükümlerinde Yapılan Değişiklikler).
• YILMAZ, Ejder : İstinaf, Ankara 2005, s. 31.
• YURTCAN, Erdener : Cumhuriyet Savcısının ve Ceza Yargıcının El Kitabı, Ankara 2002.