BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜ İHLÂL EDİLEN EV KADINININ ÇALIŞMA GÜCÜNÜN KAYBI NEDENİYLE TAZMİN TALEBİ

Yıl 2006, Cilt: 55 Sayı: 2, 143 - 156, 01.09.2006

Fatma Tülay Karakaş

https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000000348

Cited By: 4

Öz

Bedensel bütünlüğü ihlâl edilen ev kadınının çalışma gücünün kaybı nedeniyle tazmin talebi, konuya salt fark kuramı açısından bakıldığında reddedilmelidir. Zira, fark kuramına göre, maddî bir zararın varlığından söz edilebilmesi için zarar görenin malvarlığında bir eksilme gerçekleşmiş olmalıdır. Bununla birlikte, Alman Hukuku’nda, Federal Mahkeme’nin 1962 yılında verdiği karardan bu yana ev kadınının tazmin talebi, hiçbir çekince gösterilmeksizin kabul edilmektedir. Gerekçe olarak, ev kadını tarafından yapılan işlerin piyasada bir karşılığının olduğu düşüncesinden hareket edilmekte ve böylelikle, ev işlerinde kullanılan çalışma gücü, malvarlığının kapsamına dahil edilmektedir. İsviçre Hukuku’nda da Federal Mahkeme, bedensel bütünlüğü ihlâl edilen ev kadınının tazmin talebini, ev işlerinin yapılması için ikame bir işgücünün istihdam edilip edilmediğinden bağımsız olarak ve geleneksel anlamı ile malvarlığında bir eksilme gerçekleşmemiş olmasına rağmen kabul etmektedir. Türk Hukuku’nda ise Yargıtay, bedensel bütünlüğü ihlâl edilen ev kadınının tazmin talebini, fark kuramı bağlamında malvarlığında bir eksilme olup olmadığını tartışmamakla birlikte kabul etmektedir. Aynı durum, emekliler açısından da geçerlidir. Burada da Yargıtay, halen bir işte çalışmayan ve ileride de çalışması mümkün olmayan emeklilerin tazmin talebini kabul ederek, çalışma gücünün kendisini (elde edilen karşılığı değil) bir malvarlığı değeri olarak kabul ettiğini göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Ev kadınının zararı, çalışma gücü, bedensel bütünlüğün ihlâli, fark kuramı, normatif zarar

Compensation Claim for Loss of Housewife’s Livelihood Due to Physical Incapacitation

Öz

The compensation claim for the housewife’s livelihood due to physical incapacitation should be rejected if it is only assessed through the theory of differentiation. According to the theory of differentiation, in order to demand for material damages, there has to be a tangible loss of assets, which a housewife’s livelihood would be difficult to substantiate. However, according to a 1962 German federal court decision, a compensation claim for loss of housewife’s livelihood is acceptable. The German decision reasoned that since the labor, a housewife performs, has a calculable market value, it should be included in the loss of assets. In Swiss Law, a federal court accepted compensation for loss of housewife livelihood without taking into account the value of any substitution used for the housework or whether there has been any actual loss. In Turkish Law, the Court of Appeals has accepted the concept of housewife’s livelihood compensation while not considering whether there has been a loss in the assets in accordance with the theory of differentiation. The same is also applied to pensioners. In this case, the Court of Appeals pointed out that the livelihood itself, not the value of it, is accepted as an asset

Anahtar Kelimeler

Housewife damages, livelihood, the infringement of body integrity, the theory of differentiation, normative damage

Kaynakça

• AŞÇIOĞLU, Ç.: Trafik Kazalarında Hukukî Sorumluluk ve Tazminat Davaları, Ankara 1989.
• BREHM, R.: Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, Bd. VI, 1. Abt. Allgemeine Bestimmungen, 3. Teilbd., 1. Unterteilbd. Die Entstehung durch unerlaubte Handlungen, Kommentar zu Art. 41-61 OR, 2. Aufl., Bern 1998.
• BRINKER, J.: Die Dogmatik zum Vermögensschadensersatz, Berlin 1982.
• DESCHENAUX, H./TERCIER, P.: Sorumluluk Hukuku (Çev. Özdemir, S.), Ankara 1983.
• EREN, F.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 8. B., İstanbul 2003.
• ERİŞ, G.: Kara Taşıma Hukuku, Ankara 1996.
• ERMAN/KUCKUK: Bürgerliches Gesetzbuch, 11. Aufl., Münster-Köln 2004.
• ERMAN/SCHIEMANN, G.: Bürgerliches Gesetzbuch, 11. Aufl., Münster-Köln 2004.
• FEYZİOĞLU, F. N.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I, 2. B., İstanbul 1976.
• GAUCH, P.: Grenzüberschreitungen im privaten Schadensrecht, Richterliche Rechtsfortbildung in Theorie und Praxis, Festschrift für Hans Peter Walter, Bern 2005, s. 293-319.
• GÖKYAYLA, K. E.: Destekten Yoksun Kalma Tazminatı, Ankara 2004.
• GRUNSKY, W.: Aktuelle Probleme zum Begriff des Vermögensschadens, Berlin-Zürich 1968.
• GRUNSKY, W.: Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, München 1994 (MüKo/Grunsky).
• HONSELL, H.: Schweizerisches Haftpflichtrecht, 3. Aufl., Zürich 2000.
• JAUERNIG, O./TEICHMANN, A.: Bürgerliches Gesetzbuch, München 1997.
• KARAKAŞ, F. T.: Eleştirel Bakış Açısıyla Normatif Zarar Kuramı, Ankara 2004 (yayımlanmamış doktora tezi).
• KELLER, A.: Haftpflicht im Privatrecht, Bd. II, 2. Aufl., Bern 1998.
• LANGE, H./SCHIEMANN, G.: Schadensersatz, 3. Aufl., Tübingen 2003.
• LARENZ, K.: Lehrbuch des Schuldrechts, Bd. I, Allgemeiner Teil, 14. Aufl., München 1987.
• MAGNUS, U.: Schaden und Ersatz, Tübingen 1987.
• MAIER, G.: Schadensersatz bei Tötung oder Verletzung der im Haushalt tätigen oder im Beruf oder Geschäft des Mannes mitarbeitenden Ehefrau, Berlin 1976.
• MEDICUS, D.: Normativer Schaden, JuS 1979, s. 233-239.
• MEDICUS, D.: Schuldrecht, Allgemeiner Teil, 8. Aufl., München 1995 (Schuldrecht).
• MERZ, H.: Schweizerisches Privatrecht, Bd. VI, Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, Teilbd. 1, Basel-Frankfurt a. M. 1984.
• NOMER, H.: Haksız Fiil Sorumluluğunda Maddî Tazminatın Belirlenmesi, İstanbul 1996.
• OFTINGER, K.: Schweizerisches Haftpflichtrecht, Bd. I, Allgemeiner Teil, 4. Aufl., Zürich 1975.
• OĞUZMAN, K./ÖZ, T.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 4. B., İstanbul 2005.
• PALANDT, O./HEINRICHS, H.: Bürgerliches Gesetzbuch, 62. Aufl., München 2003.
• REY, H.: Ausservertragliches Haftpflichtrecht, Zürich 1995.
• ROBERTO, V.: Schadensrecht, Basel-Frankfurt a. M. 1997 (Schadensrecht).
• ROBERTO, V.: Schweizerisches Haftpflichtrecht, Zürich 2002 (Haftpflichtrecht).
• SCHIEMANN, G.: Argumente und Prinzipien bei der Fortbildung des Schadensrechts, München 1981.
• SCHWENZER, I.: Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, 2. Aufl., Bern 2000.
• SOERGEL, H. T./MERTENS, H. J.: Bürgerliches Gesetzbuch, Stuttgart 1990.
• STOLL, H.: Begriff und Grenzen des Vermögensschadens, Karlsruhe 1973.
• TANDOĞAN, H.: Türk Mes’uliyet Hukuku, Ankara 1961.
• TEKİNAY, S. S./AKMAN, S./BURCUOĞLU, H./ALTOP, A.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. B., İstanbul 1993.
• von TUHR, A.: Borçlar Hukukunun Umumî Kısmı (Çev.: Edege, C.), C. 1-2, Ankara 1983.
• TUNÇOMAĞ, K.: Borçlar Hukuku, C. I, Genel Hükümler, İstanbul 1972.
• UYGUR, T.: Açıklamalı-İçtihatlı Borçlar Kanunu, Sorumluluk ve Tazminat Hukuku, C. II, Ankara 2003.