CEZA HUKUKUNUN AVRUPALILAŞMASI SÜRECİNDE EŞLEŞTİRME PROJELERİNİN ROLÜ

Yıl 2022, Cilt: 71 Sayı: 4, 1775 - 1816, 19.12.2022

Merve İnan Orman

https://doi.org/10.33629/auhfd.1154009

Öz

Avrupa Birliği ceza ve ceza muhakemesi hukuku alanında yasama yetkisine kavuştuğu andan itibaren, ceza hukukunun Avrupalılaşması üzerine çeşitli bilimsel ve politik tartışmalar yürütülmektedir. Bu tartışmaların bir kısmı kuvvetler ayrılığı, Avrupa Birliği hukukunun genel ilkelerine saygı, temel hak ve özgürlüklerin korunması gibi geleneksel Avrupa Birliği hukuku tartışmalarının ceza hukuku özelinde nasıl gerçekleşeceği üzerineyken; diğer bir kısmı ceza hukukunun Avrupalılaşmasının kanunilik, şahsilik, suçluluk ve cezalandırılabilirlik gibi ceza hukukunun genel ilke ve doktrinleri üzerindeki etkilerinin analizine yönelmiştir. Bu çalışma ise, bu tartışmalar üzerinde durmak yerine Aday Üye Devletlerin ceza hukuku sistemlerinin Avrupalılaşmasına ve bu süreçte önemli rolleri bulunan ve Avrupa Birliği dış yardım programları kapsamında verilen hibelerle finanse edilen eşleştirme projelerine odaklanmıştır. Bu bağlamda, Türkiye’nin “adalet ve içişleri” alanında yürütmüş olduğu eşleştirme projelerinden “Ceza Adalet Sisteminde Mağdur Haklarının Güçlendirilmesi Eşleştirme Projesi” örnek olarak seçilmiştir. 2017-2019 yılları arasında, İspanya Krallığı’nın ortaklığında gerçekleştirilen bu projeyle, Türk ceza adalet sisteminde “etkin, sürdürülebilir ve ulaşılabilir bir mağdur destek sistemi” kurulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ceza Hukukunun Avrupalılaşması, Koşulsallık, Politika Transferi, Eşleştirme Projesi, Mağdur Hakları

Kaynakça

• Bayraktar, Köksal, “Uyuşturucu Maddeler ve Suç Siyaseti”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 51, S. 1-4, (1985), ss. 45-64.
• Biondi, Andrea, Eeckhout, Piet and Ripley, Stefanie, EU After Lizbon, Oxford: Oxford University Press, 2012.
• Bomberg, Elizabeth, John Peterson, “Policy Transfer and Europeanization: Passing the Heineken Test?”, Queenís Papers on Europeanization, C. 2, (2002), ss. 1-43.
• Bostancı Bozbayındır, Gülşah, Lizbon Antlaşması Sonrası Avrupa Birliği Ceza Hukuku, Ankara: Adalet Yayınevi, 2019.
• Bozkurt, Enver, Özcan, Mehmet ve Köktaş Arif, Avrupa Birliği Hukuku, 6. B., Ankara, Yetkin, 2012. Bulmer, Simon, Dolowitz, David, Humphreys, Peter and Padgett, Stephen, Policy Transfer in European Union Governance ‘Regulating the utilities’, Oxon, Routledge, 2007.
• Centel, Nur ve Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. B., İstanbul: Beta, 2018.
• Ceza İşleri Genel Müdürlüğü, Projeler, “Ceza Adalet Sisteminde Mağdur Haklarının Güçlendirilmesi Eşleştirme Projesi”, https://cigm.adalet.gov.tr/Home/SSSorularDetay/17, erişim tarihi 07.06.2022.
• Chaves Mariana, The Evolution of European Union Criminal Law (1957-2012), London: The London School of Economics and Political Sience, Doktora Tezi, 2012.
• Değirmenci, Olgun, “Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunda Mağdur Hakları”, TBB Dergisi, S. 77, (2008), ss. 33-86.
• Dolowitz, David, Greenwold, Stephen and Marsh, David, “Policy Transfer: Something Old, Something New, Something Borrowed, But Why Red, White And Blue?”, Parliamentary Affairs, Oxford Journals, C. 52, (1999), ss. 719-730.
• Dolowitz, David and Marsh, David,, “Who Learns What From Whom: A Review of the Policy Transfer Literature”, Political Studies, C. XLIV, (1996), 343-357.
• Erdem, Mustafa Ruhan, Avrupa Birliği Hukuku’nun Üye Devletlerin Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukuna Etkileri, Ankara: Seçkin, 2004.
• Erdem, Mustafa Ruhan, “Lizbon Antlaşması ve Avrupa Ceza Hukuku’nun Geleceği”, Journal of Yaşar University, Özel Sayı (Aydın Zevkliler Armağanı), C. 8, (2013), ss. 1019-1098.
• Erdenir, F.H. Burak, “Uzun İnce Bir Yol: Türkiye’nin Avrupalılaşma Süreci”, Uluslararası İlişkiler, C. 12, S. 45, (2015), ss. 23-38.
• European Council, European Council in Copenhagen 21-22 June 1993, Conclusion of the Presidency, 1/S-93, https://www.ab.gov.tr/files/_files/Zirve_Bildirileri/co_en_1993.pdf, erişim tarihi 30.05.2022.
• European Comission, Twinning Manual (Revision 2017-Update 2020), 2020, https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/system/files/2020-09/twinning_manual_2017_update_2020.pdf, erişim tarihi 16.04.2022.
• Gruodyte, Edita and Kairiene, Ingrida, “The Europeanisation of Criminal Law in the Member States”, Administrativa un Kriminala Justicija, C. 2, S. 47, (2009), ss. 32-40. Hang, Nguyen Thi Thuy, “Europeanization: Simply A Top-Down Process?”, Marmara Journal Of European Studies, V. 19, N. 1, (2011), ss. 135-151.
• İnan Orman, Merve, Avrupa Birliği’nde Organize Suçluluk Mevzuatlarının Uyumlaştırılması ve Yakınlaştırılması, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.
• Karanikolas, Spyridon, The Impact of EU Criminal Law on the Greek Criminal Justice System, London: University of London Queen Mary, Doktora Tezi, 2011.
• Kaymas, Serhat, Türkiye’nin Avrupalılaşma Süreci ve Diplomasi Muhabirleri: Diplomasi Muhabirleri Türkiye’nin Avrupalılaşması Üzerine Nasıl Bir Katkı Sunabilirler?, E-Journal of Intermedia, Cilt: 2, Sayı: 1, (2015), ss. 235-264.
• Klip, Andre, European Criminal Law, 2. b., Cambridge: Intersentia Publishing, 2012.
• Long, Nadja, “Towards a European Criminal Law Code?”, http://aei.pitt. edu/33502/1/20110912111748_EipascopeSpecialIssue_Art10.pdf, erişim tarihi 21.05.2022, ss. 49-52. Mitsilegas, Valsamis, EU Criminal Law, Portland: Hart Publishing, 2009.
• O’Connor, Steven and Kowalski, Robert, “On Twinning: The Impact of Naming an EU Accession Programme on the Effective Implementation of Its Projects”, Public Administration and Development, S. 25, (2005), ss. 437-443.
• Oliveira, Osmany Porto de and Faria, Carlos Aurélio Pimenta de, “Policy Transfer, Diffusion, and Circulation”, Research Traditions and the State of the Discipline in Brazil, Novos Estud, Cebrap, São Paulo ,C. 36, (2017), ss. 13-32.
• Olsen, Johan P., “The Many Faces of Europeanization”, JCMS, V. 40. N. 5, (2002), ss. 921-952.
• Ouwerkerk, Jannemieke, “Criminal Justice beyond National Sovereignty. An Alternative Perspective on the Europeanisation of Criminal Law”, European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice, C. 23, (2015), ss. 11-31.
• Papadimitriou, Dimitris G., “Exporting Europeanisation: EU enlargement, the Twinning Exercise and Administrative Reform in Eastern Europe”, Turin: European Consortium for Political Research- Joint Sessions, (22-27 Nisan 2002).
• Pemberton, Antony and Groenhuijsen, Marc S., “Developing Victim’s Rights Within the European Union: Past, Present and Future”, ed. G. Kirchhoff, Proceedings of the 13th World Society of Victimology Symposium, Nijmegen: Wolf Legal Publishers, 2011, Eleleccttrronicicccopyyavvailialableleatt::htttps::///ssrrn..com//absttrractt=11947236, erişim tarihi 14.06.2022.
• Raus, Davor, EU Criminal Law in the Lisbon Treaty, Saarbrücken: Lambert Academic Publishing, 2012.
• Rose, Richard, “What is Lesson-Drawing?”, Journal of Public Policy, C. 11, S.1, (1991), ss. 3-30.
• Sobacı, Mehmet Zahid, “Avrupa Birliği Koşulsallığının Etkinliği Bağlamında Türkiye’de Reform Üzerine Bir Analiz”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, C. 10, N. 1, (2011), ss. 85-100.
• Sobacı, Mehmet Zahid, “Politika Transferi Bağlamında Kamu Yönetiminde Neo-Liberal Reformların Yayılması: Açık Toplum Enstitüsünün Rolü”, Sosyo Ekonomi, C. 16, S. 16, (2011), ss. 192-210.
• Sobacı, Mehmet Zahid, İdari Reform ve Politika Transferi ‘Yeni Kamu İşletmeciliğinin Yayılışı’, Bursa: Dora, 2014.
• Soyaltın, Diğdem, Avrupalılaşma ve Türkiye’nin Dönüşüm Süreci, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• T.C Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, Twinning Mekanizması ve Türkiye, Ankara, Ofset Fotomat, 2011.
• The American Academy of Pediatrics, Technical Report, “The Impact of Marijuana Policies on Youth: Clinical, Research, and Legal Update”, 2015, s. 774, https://publications.aap.org/pediatrics/article/135/3/e769/75418/The-Impact-of-Marijuana-Policies-on-Youth-Clinical?autologincheck=redirected, erişim tarihi 02.04.2022.
• Tomalová, Eliška and Tulmets, Elsa, “Twinning Project: Analysing the Experience of “old” EU Member States and Evaluating the Benefits of Twinning Out for the ‘new’ EU Member States”, Institutional Dynamics and the Transformation of Executive Politics in Europe, ed. Morten Egeberg, Mannheim: CONNEX, 2007, ss. 379-428.
• Vervaele, John A.E., “The Europeanisation of Criminal Law and the Criminal Law Dimension of European Integration, European Legal Studies, C. 3, (2005), ss. 1-28.
• Vink, Maarten P., “What is Europeanisation? And Other Questions on a New Research Agenda”, European Political Science, (January 2005), ss. 63-74.
• Vink, Maarten P. and Grazian, Paolo, “Challenges of a New Research Agenda”, in the Europeanization: New Research, ed. Paolo Graziano, (Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2008), ss. 3-20.
• Wieczorek, Irene, “Punishment, Deprivation of Liberty and the Europeanization of Criminal Justice”, Maastricht Journal of European and Comparative Law, C. 25, S. 6, (2018), ss. 651-654.
• Wieczorek, Irene, “EU Constitutional Limits to the Europeanization of Punishment: A Case Study on Offenders’ Rehabilitation”, Maastricht Journal of European and Comparative Law, S. 25, C. 6, (2018), ss. 655-671.
• Wiegan, Wolfgang, “Americanization of Law: Reception or Convergence?”, ed. Lawrence M. Friedman, Harry N. Scheiber, Legal Culture and the Legal Profession, Colorado: Westview Press, 1996, ss. 137-152.
• Yazgan, Hatice, “Bir Kavramsal Çerçeve Olarak “Avrupalılaşma”: Kapsam, Gereklilik ve Sınırlar”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 12, S. 4, (2012), ss. 123-140.
• Yıldız, Naciye, “Türkiye’nin Avrupalılaşması”, Amme İdaresi Dergisi, C. 44, S. 4, (2011), ss. 69-98.