Principles Regarding the Regional Court of Justice's Awarding an Interim Measure Decision

Yıl 2024, Cilt: 73 Sayı: 1, 157 - 206, 22.04.2024

Seda Kaynak

https://doi.org/10.33629/auhfd.1362922

Öz

Bölge Adliye Mahkemesinin İhtiyati Tedbir Kararı Vermesine İlişkin Esaslar

Öz

Bölge adliye mahkemelerinin ilk akla gelen işlevi, ilk derece mahkemesi kararlarının maddi ve hukuki denetimini yapmasıdır. Bölge adliye mahkemesinin maddi denetim yapması, yani aynı zamanda bir vakıa mahkemesi olması ihtiyati tedbir talebinin bölge adliye mahkemesine yöneltilip yöneltilemeyeceği sorusunu akla getirmektedir. İşte bu çalışmada istinaf yargılaması ile ihtiyati tedbir arasındaki ilişki incelenecektir. Bu kapsamda, ilk olarak, ihtiyati tedbir ve istinaf yargılamasının gösterdiği özellikler dikkate alınarak bölge adliye mahkemesinden ihtiyati tedbir talep edilip edilemeyeceği sorusuna yanıt aranacaktır. Ancak kuşkusuz bu soruya yanıt vermek yeterli değildir. Zira bölge adliye mahkemesinin ihtiyati tedbir talebi hakkında karar verebileceği kabul edildiği takdirde, istinaf yargılamasının nasıl yürütüleceği, verilen karara karşı konulup konulamayacağı gibi pek çok yeni soru da ortaya çıkmaktadır. Keza bölge adliye mahkemesinin ihtiyati tedbir hakkında verdiği karara karşı kanun yoluna başvurulup başvurulamayacağı ve haksız ihtiyati tedbirden kaynaklanan tazminat davasının açılacağı merci de incelenmesi gereken başkaca konulardır. Çalışmada doktrin ve yargı uygulaması dikkate alınarak bu konular değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kanun yolları, istinaf, bölge adliye mahkemesi, ihtiyati tedbir, geçici hukuki korumalar

Kaynakça

• Akil, Cenk. İstinaf Kavramı. Ankara: Yetkin, 2010.
• Akkan, Mine. “Medeni Usul Hukukunda Etkin Hukuki Koruma.” MİHDER 3, S. 1 (2007): 29-68.
• Akkaya, Tolga. Medeni Usul Hukukunda İstinaf. Ankara: Yetkin, 2009.
• Akkaya, Tolga. “Medeni Usul Hukukunda Hükmün (Nihai Kararların) Tamamlanması.” AHBVÜ 25, S. 1 (2021): 19-60.
• Akyol Aslan, Leyla. “Yazılı Yargılama Usulünde Delillerin Sunulması İçin Taraflara Süre Verilmesine İlişkin HMK m. 139/1-ç Hükmünün Basit Yargılama Usulünde Uygulanıp Uygulanamayacağı.” SÜHFD 29, S. 4 (2021): 3349-3381.
• Alangoya, Yavuz. “‘Davanın Esasını Çözümleyecek veya Böyle Bir Sonuç Doğuracak Biçimde İhtiyati Tedbir’ Kararları Hakkında.” MaltÜHFD, S. 2 (2007): 325-344.
• Alangoya, Yavuz, M. Kâmil Yıldırım ve Nevhis Deren Yıldırım. Medeni Usul Hukuku Esasları. İstanbul: Beta, 2011.
• Albayrak, Hakan. Medeni Usul ve İcra İflas Hukukunda Yaklaşık İspat. Ankara: Yetkin, 2013.
• Arslan, Ramazan. “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Geçici Hukuki Korumalar Konusunda Getirdiği Yenilikler,” Bankacılar Dergisi 24, Özel Sayı (2013): 7- 27.
• Arslan, Ramazan, Ejder Yılmaz, Sema Taşpınar Ayvaz ve Emel Hanağası. Medeni Usul Hukuku. Ankara: Yetkin, 2022.
• Atalay, Oğuz. Medeni Usul Hukukunda Menfi Vakıaların İspatı. İzmir: DEÜ Rektörlük Matbaası, 2001.
• Atalı, Murat, İbrahim Ermenek ve Ersin Erdoğan. Medeni Usul Hukuku. Ankara: Yetkin, 2022.
• Ayer, Burak. “İhtiyati Tedbir Kararına Karşı Başvuru Yolları.” Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2020.
• Başözen, Ahmet. “Güncel Yargıtay Kararları ve Yargıtay İBK Işığında İhtiyati Tedbir Kararlarının Temyizi Sorunu.” İçinde Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, ed. Emel Hanağası ve Mustafa Göksu, 463-521. Ankara: Yetkin, 2014.
• Başözen, Ahmet. “Güncel Yargıtay Kararları Işığında İhtiyati Tedbirlerde ‘Yaklaşık İspat’ ve ‘İhtimal’ Kavramı.” DEÜHFD 16, Özel Sayı: Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan (2014): 653-694.
• Bilge, Necip ve Ergun Önen. Medeni Yargılama Hukuku Dersleri. Ankara: Sevinç Matbaası, 1978.
• Budak, Ali Cem ve Varol Karaaslan. Medeni Usul Hukuku. İstanbul: Filiz, 2022.
• Deren Yıldırım, Nevhis. Haksız Rekabet Hukuku ile Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku’nda İhtiyati Tedbirler. İstanbul: Alkım, 2002.
• Deren Yıldırım, Nevhis. “Kanun Yollarına Dair Bazı Düşünceler.” İçinde Medeni Usul ve İcra İflas Hukukçuları Toplantısı VI, İzmir/Çeşme 19-20 Ekim 2007, ed. Muhammet Özekes, 3-17. Ankara: TBB, 2008.
• Deren Yıldırım, Nevhis. “İstinafa Başvuru Şartları.” İçinde MİHBİR 15. Antalya Toplantısı 6-7 Ekim 2017, 17-37. Ankara: Adalet Bakanlığı, 2018.
• Ercan, İbrahim. “Medeni Usul Hukukunda İhtiyati Tedbir.” Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, 1992.
• Erişir, Evrim. Geçici Hukuki Korumanın Temelleri ve İhtiyati Tedbir Türleri. İstanbul: On İki Levha, 2013.
• Fırat, Sümeyye Sena. “Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerine Karşı Kanun Yolları.” Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2021.
• Görgün, L. Şanal, Levent Börü ve Mehmet Kodakoğlu. Medeni Usul Hukuku. Ankara: Yetkin, 2022.
• Gözütok, Zeki. Hukuk Davalarında İstinaf ve Temyiz Uygulama Rehberi. Ankara: Adalet, 2017.
• Güneş, Şule. “Medeni Usul Hukukunda İstinaf İncelemesi Sonunda Verilebilecek Kararlar ve Sonuçlar.” Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2021.
• Hendem, Burcu. “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Yeni Bir Düzenleme: Hükmün Tamamlanması.” MİHDER 17, S. 49 (2021): 611-656.
• Karabel, E. Gökçe. “Bölge Adliye Mahkemesi’nin Temyize Tabi Kararları.” LHD 16, S. 190 (2018): 4613-4678.
• Karademir, Dilek. “İhtiyati Tedbir Hakkındaki Kararların Temyizi ve 2013/1 E. 2014/1 K. Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı.” TAAD, S. 3 (2016): 429-460.
• Kırtıloğlu, S. Serhat. “İhtiyati Tedbirler Görevli ve Yetkili Mahkeme.” İçinde Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan Cilt 1, ed. Sabih Arkan, Cengiz Koçhisarlıoğlu, Süha Tanrıver, Kemal Şenocak, Burçak Yıldız, Murat Gürel, 1305-1328. Ankara: Turhan, 2010.
• Konuralp, Cengiz Serhat. “6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre İhtiyati Tedbirler.” İÜHFM 71, S. 2 (2013): 225-274.