Konkordatoda Çekişmeli Alacaklar Hakkında Dava Açılmadan Önce Arabuluculuğa Başvurma Zorunluluğu Bulunup Bulunmadığının Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 73 Sayı: 4, 2641 - 2689, 11.03.2025

Zeynep Bahadır

https://doi.org/10.33629/auhfd.1573281

Öz

Konkordatoda alacaklılar alacaklarını bildirdikten sonra borçlu, iddia olunan alacaklar hakkında açıklamada bulunmaya davet edilir. Borçlu tarafından kabul edilmeyen alacaklar, çekişmeli alacak sayılır. Borçlu alacağın bir kısmına veya tamamına itiraz edebileceği gibi alacağın niteliğini de çekişme konusu yapabilir. Borçlu tarafından alacağı itiraza uğrayan alacaklıların, konkordatonun tasdiki kararının ilânından itibaren bir ay içerisinde çekişmeli alacağı hakkında dava açması gerekir. Çekişmeli alacaklar hakkında açılması gereken bu davanın hukukî niteliği bir eda davasıdır. Hukuk sistemimizde bazı uyuşmazlıklar bakımından dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur. Çekişmeli alacaklar hakkında açılacak davaların dava şartı arabuluculuğa tâbi olmadığına ilişkin mevzuatta açık düzenleme yoktur. Çekişmeli alacak davası genel hükümlere göre görülen eda davası niteliğinde olduğundan, bu davaların dava şartı arabuluculuğa tâbi olup olmadığı bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Zira açılan davanın konusu dava şartı arabuluculuğa ilişkin mevzuatta yer alan düzenlemeler kapsamında olabilir. Konuya ilişkin doktrinde ve yargı kararlarında ise birlik yoktur. Bu çalışmada çekişmeli alacaklar hakkında açılacak davanın dava şartı arabuluculuğa tâbi olup olmadığı hususu, doktrindeki görüşler ve yargı kararları da göz önünde bulundurularak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Konkordato, Dava şartı arabuluculuk, Eşitlik ilkesi, Çekişmeli alacaklar, Menfaat dengesi

ASSESSMENT OF WHETHER THERE IS AN OBLIGATION TO APPLY TO MEDIATION BEFORE FILING AN ACTION ABOUT CONTENTIOUS DEBTS IN CONCORDAT

Öz

In concordat, after the creditors declare their debts, the debtor is invited to make a statement about the claimed debts. Debts that are not accepted by the debtor are considered contentious. A lawsuit must be filed for these debts within one month following the announcement of the decision on the approval of the concordat. In our legal system, it is mandatory to apply to a mediator before filing an action for some disputes. There is no explicit regulation in the legislation that the cases to be filed regarding contentious debts are not subject to mediation as a cause of action. Since the contentious debt claim is an action for performance under the general provisions, it is a problem whether these cases are subject to mediation as a cause of action. Because the subject matter of the case filed may be within the scope of the regulations in the legislation on mediation as a cause of action. There is no unity in the doctrine and judicial decisions on the subject. In this study, the issue of whether the action to be filed regarding the contentious debts is subject to mandatory mediation is examined.

Anahtar Kelimeler

Concordat, Mediation as a cause of action, Principle of equality, Contentious debt, Balance of interests

Kaynakça

• Akkaya, Tolga. “Konkordatoda Çekişmeli Alacaklar Hakkında Dava Açılması (İİK m. 308/b) ve Dava Şartı Arabuluculuk.” Eylül 8, 2024. https://www.linkedin.com/pulse/konkordatoda-%C3%A7eki%C5%9Fmeli-alacaklar-hakk%C4%B1nda-dava-a%C3%A7%C4%B1lmas%C4%B1-tolga-akkaya-iva5f/?trackingId=3OlKoFLHCRe60wxe%2FVHlFw%3D%3D. Erişim Tarihi: 09.09.2024.
• Akkaya, Tolga. “Konkordatoda Yabancı Para Alacakları.” İstanbul Hukuk Mecmuası 80, no. 3 (2022): 819-846.
• Akkaya, Tolga. “Konkordatonun Tasarrufun İptali Davasına Etkisi.” YBHD 6, no. 1 (2021): 221-252.
• Albayrak, Hakan ve Esra Bulut. “Konkordatoda Çekişmeli Alacaklar Hakkında Dava.” Adalet Dergisi 68, (2022): 451-485.
• Albayrak, Hakan. İflâs Dışı Adî Konkordatoda Konkordato Mühletinin Sözleşmeler Bakımından Sonuçları. Ankara: Yetkin, 2020.
• Altay, Sümer ve Ali Eskiocak. Konkordato ve Yeniden Yapılanma Hukuku. İstanbul: Vedat, 2019.
• Arslan, Ramazan, Ejder Yılmaz, Sema Taşpınar Ayvaz ve Emel Hanağası. İcra ve İflâs Hukuku. Ankara: Yetkin, 2023.
• Atalı, Murat, İbrahim Ermenek ve Ersin Erdoğan. İcra ve İflâs Hukuku. Ankara: Yetkin, 2023.
• Azaklı Arslan, Betül. Medenî Usûl Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk. Ankara: Yetkin, 2018.
• Bal, Nurullah. “Adi Konkordato Çerçevesinde Kayyım.” Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 4, no. 2 (2021): 390-414.
• Berkin, Necmeddin M. İflâs Hukuku. İstanbul: Fakülteler, 1972.
• Börü, Levent. “Adî Konkordatoda Alacaklıların Alacaklarını Bildirmesi.” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10, no. 1 (2019): 173-186.
• Budak, Ali Cem. “Ticarî Davalarda Dava Şartı Olarak Arabuluculuk.” MİHDER 42, no. 1 (2019): 25-40.
• Çiftçi, Pınar. “Menfaat Dengesi Çerçevesinde Genel İcra Hukuku ile Kamu İcra Hukukunun Karşılaştırılması.” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 12, (2010): 313-379.
• Çiftçi, Pınar. İcra Hukukunda Menfaat Dengesi. Ankara: Adalet, 2010.
• Demirbaş Aksüt, Burcu. “Kamu İcra Hukukunda Menfaat Dengesi.” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16, (2014): 4671-4735.
• Dırenisa, Efe. “İsviçre Medenî Usûl Hukukundaki Zorunlu Uzlaştırma Kurumuna Genel Bir Bakış.” Türk-Alman Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3, no. 2 (2021): 49-71.
• Doğan, Emsalgül. Konkordatonun Tasdiki Yargılaması. Ankara: Yetkin, 2020.
• Ekmekçi, Ömer, Muhammet Özekes, Murat Atalı ve Vural Seven. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk. İstanbul: On İki Levha, 2019.
• Eminoğlu, Cafer ve Ersin Erdoğan. Ticarî Uyuşmazlıklarda İhtiyarî ve Dava Şartı (Zorunlu) Arabuluculuk. Ankara: Adalet, 2020.