HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNDE YEME TUTUMLARI, BEDEN ALGISI, BENLİK SAYGISI VE İLİŞKİLİ ETMENLER

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 48 - 63, 17.12.2018

Reyhan Uzun Elçin Balcı , Osman Günay , Kamuran Özdil , Gülhan Küçük Öztürk

Öz

Amaç:
Çalışmada, üniversite kız öğrencilerinin beden algısı, benlik saygısı, yeme
tutumları ve beden kitle indeksi ile ilişkisinin
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Evreni
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Hemşirelik bölümü kız öğrencileri
oluşturmuş (N=324), 181 kişi ile tamamlanmıştır. Öğrencilere Tanıtıcı Bilgi
Formu, Yeme Tutumu Testi, Beden Algısı Ölçeği, Benlik Saygısı Ölçeği
uygulanmıştır. Bulgular: Bedenini
normal algılayan öğrencilerde yeme bozukluğu riski %14.3 iken aşırı kilolu
algılayan öğrencilerde bu risk %83.3’e çıkmaktadır. Öğrencilerin beden algısı ile benlik saygısı toplam puanları
arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki saptanmıştır. Çalışmada öğrencilerin
%24.3’ünde yeme bozukluğu riski, %30.9’unda düşük beden algısı olduğu,
%10.5’inde ise düşük benlik saygısı olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin beden
kitle indeksi ile beden algısı,  günlük
aktivite durumu ile yeme bozukluğu riski ve beden algısı, sigara ve alkol
kullanma ile yeme bozukluğu riski arasındaki farklar istatistiksel olarak
anlamlı bulunmuştur. Öğrencilerin kilo verme yöntemleri ile yeme bozukluğu
riski arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Benlik
saygısı ölçeği ile ilaç kullanma yöntemi arasındaki ilişki istatistiksel olarak
anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Anne baba eğitim düzeyi ile yeme bozukluğu
riski arasında ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Öğrencilerin kendi beden
algılarını fark etmeleri ve kilo verme yöntemleri konusunda bilgilendirilmesi
ve fiziksel aktiviteyi arttırmaları sağlanmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik Öğrencisi, Beden Algısı, Beden Kitle İndeksi

EATING ATTITUDES, BODY PERCEPTION, SELF-ESTEEM and RELATED FACTORS in NURSİNG STUDENTS

Öz

Objectıves: The aim of the study was to
evaluate the correlation of body image, self-esteem, eating attitudes and body
mass index in female students at a university. Methods: The population consisted of female
students (N=324) studying at Nevşehir Hacı Bektaş Veli University, Department
of Nursing and the study was completed with 181 individuals. Information Form,
Eating Attitude Test, Body Image Scale, and Self-Esteem Scale were applied to
students. Results: While risk of eating disorder was 14.3% for students who
perceived their bodies normal, this risk raised up to 83.3% in the students who
perceived their bodies overweight. A positive strong correlation was determined
between body image and self- esteem total scores of students. It was observed
that 24.3% of the students had eating disorder risk, 30.9% had low body image,
and 10.5% had low self-esteem. The
differences between body mass index and body image of the students, between
status of daily activity and risk of eating disorder, and between body image,
smoking and alcohol use and eating disorder were found to be statistically
significant. The correlation between methods of students to lose weight
and eating disorder risk was statistically significant. There was a
statistically significant correlation between self-esteem scale and the method
of using drug (p<0.05). The correlation between parental educational status
and risk of eating disorder was statistically significant (p<0.05).
Conclusıon: Students need to be ensured to recognize their own body
images, to be informed about methods of losing weight and to increase physical
activity 

Anahtar Kelimeler

Nursing Student, Body Mass Index, body perception

Kaynakça

• Akdevelioğlu, Y., Gümüş, H. 2010. Eating Disorders And Body Image Perception Among University Student, Pakistan J Nutr; 9(12):1187-1191.
• Aslan, SH. 2001. Beden İmgesi Ve Yeme Davranışı Bozuklukları İle Medya İlişkisi, Düşünen Adam;14(1):41-47.
• Balat, G., Akman, B. 2004. Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeydeki Lise Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi;14(2):175-183.
• Bienertová-Vašků, J. 2011. Body Fat: Composition, Measurements, and Reduction Procedures. New York: Nova Science Publishers.
• Bryant-Waugh, R., Lask, B. 2013. Eating Disorders : A Parents' Guide, Second Edition. Hoboken: Routledge.
• Choate, L.H. 2005. Toward a Theoretical Model of Women’s Body Image Resilience. J Couns Dev; 83:320-330.
• Cooley, E.J., Toray, T. 2001. Disordered Eating in College Freshman Women: A Prospective Study. J Am Coll Health;49:229–235.
• Croghan, I.T., Bronars, C., Patten, C.A., Schroeder, D.R., Nirelli L.M, Thomas J.L, Houlihan D. 2006. Is smoking related to body image satisfaction, stress, and self-esteem in young adults? Am J Health Behav;30(3):322-333.
• Çam, O., Khorshid, L., Özsoy, S.A. 2000. Bir hemşirelik yüksekokulundaki benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Dergisi; 1:33-40.
• Çelik, S., Yoldaşcan, E.B., Okyay, R.A., Özenli, Y. 2016. Kadın Üniversite Öğrencilerinde Yeme Bozukluğunun Yaygınlığı Ve Etkileyen Etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi; 17(1):42-50.Çelik, S. 2014. Çukurova Üniversitesi’nde Okuyan Kadın Fakülte Öğrencilerinde Yeme Bozukluğu Prevalansı Ve Etki Eden Faktörlerin Araştırılması. Uzmanlık tezi, Adana Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı.
• Çuhadaroğlu, F. 1986. Adolesanlarda benlik saygısı. Uzmanlık Tezi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara;1-50.
• Dorsey, R.R., Eberhardt, M.S., Ogden, C.L. 2009. Racial/Ethnic Differences İn Weight Perception. Obesity (Silver Spring);17(4):5-790.
• Eriş, Y., İkiz, F.E. 2013. Ergenlerin Benlik Saygısı ve Sosyal Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişki ve Kişisel Değişkenlerin Etkileri. Turkish Studies; 8(6):179-193.
• Erol, A., Toprak, G., Yazıcı, F. 2002. Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi; 13(1): 48-57.
• Franko, D.L., Striegel-Moore, R.H. 2002. The Role of Body Dissatisfaction as a Risk Factor for Depression in Adolescent Girls: Are the Differences Black and White? J Psychosom Res. Nov;53(5):975-83.
• Garner, D.M., Garfinkel, P.E. 1979. The Eating Attitudes Test: An İndex Of The Symptoms Of Anorexia Nervosa, Psychol Med; 9:273- 279.
• Garry, J.P., Morrissey, S.L. 2000. Team sports participation and risk-taking behaviours among a biracial middle school population. Clin J Sport Med;10:185-190.
• Haworth-Hoeppner, S. 2017. Family, Culture, And Self İn The Development Of Eating Disorders. Routledge Advances in Sociology; p: 45.
• Hoek, W.H., Hoeken-Van, D. 2003. Review of the Prevalence and Incidence of Eating Disorders. Int J Eat Disord; 34:383- 396.
• Hoşgörür, V., 1997. Bogardus, Guttman Ve Likert Ölçekleri. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi;10:349-354.
• Hovardaoğlu, S., Özdemir, Y.D. 1990. Vücut Algısı Ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması/Şizofrenik ve major depresif hastaların beden imgelerinden doyum düzeyleri. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hudson, I.J., Hiripi, E., Kessler, C.R. 2007. The Prevalence and Correlates of Eating Disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Biological Psychiatry;61(3):348-358.
• Hunt, T.K., Forbush, K.T. 2016. Is “Drunkorexia” An Eating Disorder, Substance Use Disorder Or Both?, Eat Behav; 22:40-45.
• Jiloha, R.C. 2008. Tobacco Use : Health and Behaviour, New Age International Pvt. Ltd., Publishers. ProQuest Ebook Central, https://ebookcentral.proquest.com/lib/nevsehir-ebooks/detail.action?docID=424099.
• Jimerson, S.R., Pavelski, R., Orliss, M. 2002. Helping Children With Eating Disorders: Quessential Research on Etiology, Prevention, Assessment, and Treatment. Handbook of Crisis Counseling, Intervention, and Prevention in the Schools, Second Edition, Sandoval J(Ed). New Jersey London: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Karadağ, G., Güner, İ., Çuhadar, D., Uçan, Ö. 2008. Gaziantep Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Öğrencilerinin Benlik Saygıları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi; 3(7):29-42.
• Kesi-Rahkonen, A., Hoek, W.H., Susser, S.E., Linna, S.M., Sihvola, E., Raevuori, A., Bulik, C., Kaprio, J., Rissanen, A. 2007. Epidemiology and Course of Anorexia Nervosa in the Community. Am J Psychiatry;164:1259-1265.
• Kirkcaldy, B.D., Shephard, R.J., Siefen, R.G. 2002. The relationship between physical activity and self-image and problem behaviour among adolescents. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol; 37(11):544-550.
• Krahn, D., Kurth, C., Demitrack, M., Drewnowski, A. 1992. The Relationship of Dieting Severity and Bulimic Behaviors to Alcohol and Other Drug Use in Young Women. J Subst Abuse; 4(4):341-53.
• Kulaksızoğlu, A., Arıcak, T. 2005. Üniversite öğrencilerinde saldırganlık, benlik saygısı ve denetim odağı ilişkisi. Trakya Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Dergisi; 1:87-94.
• Lavin, M.A., Cash, T. 2000. Effects of Exposure to Information about Appearance Stereotyping and Discrimination on Women’s Body Images. Int J Eat Disord; 51-58.
• Le, L.K.D., Barendregt, J.J., Hay, P., Mihalopoulos, C. 2017. Prevention of eating disorders: A systematic review and meta-analysis. Clin Psychol Rev; 53: 46-58.
• Lipson, S.K., Sonneville, K.R. 2017. Eating Disorder Symptoms Among Undergraduate And Graduate Students At 12 US Colleges And Universities. Eating Behaviors; 24:81-88.
• Mcknight, I. 2003. Risk Factors for the Onset of Eating Disorders in Adolescent Girls: Results of the McKnight Longitudinal Risk Factor Study. Am J Psychiatry; 160:248–254.
• Mulders-Jones, B., Mitchison, D., Girosi, F., Hay, P. 2017. Socioeconomic correlates of eating disorder symptoms in an Australian population-based sample. PloS one;12(1):e0170603.
• O’Brien, K.M., Whelan, D.R.., Sandler, D.P., Hall, J.E., Weinberg, C.R. 2017. Predictors and long-term health outcomes of eating disorders. PloS one;12(7):e0181104.
• Pellizzer, M.L., Tiggemann, M., Waller, G., Wade, T.D. 2018. Measures of body image: Confirmatory factor analysis and association with disordered eating. Psychol Assess; 30(2):143.
• Pomerleau, C.S., Saules, K. 2007. Body image, body satisfaction, and eating patterns in normal-weight and overweight/obese women current smokers and never-smokers. Addict Behav; 32(10):2329-2334.
• Savaşır, I., Erol, N. 1989. Yeme Tutum Testi: Anoreksiya Nervoza Belirtileri İndeksi, Psikoloji Dergisi; 7(23):19-25.
• Secord, P.F., Jourard, S.M. 1953. The Appraisal Of Body-Cathexis: Body-Cathexis And The Self. J Consult Psychol; 17:343-347.
• Stevens, S.D., Herbozo, S., Morrell, H.E., Schaefer, L.M., Thompson, J.K. 2017. Adult and childhood weight influence body image and depression through weight stigmatization. Health Psychol; 22(8):1084-1093.
• Sümbüloğlu,K., Sümbüloğlu, V. 2009. Biyoistatistik. 13. Baskı. Hatiboğlu Yayınevi. Ankara: p: 265.
• Thombs, D.L., Rosenberg, J., Mahoney, C.A., Daniel, E.L. 1996. Weight Loss Expectancies, Relative Weight, and Symptoms of Bulimia in Young Women. J Coll Stud Dev; 37:405–413.
• Toker, D.E., Hocaoğlu, Ç. 2009. K.T.Ü Trabzon Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Yeme Tutumu Ve Psikoaktif Madde Kullanımı Arasındaki İlişki. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; 19(1):3-161.
• Türkiye Beden Ağırlığı Algısı Araştırması. Ankara 2012;1-64. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/bedenagir_tr.pdf (Erişim tarihi: 15.06.2017).
• Türkiye İstatistik Kurumu (2015). Obezite Oranı. Http://Www.Tuik.Gov.Tr/Basinodasi/Haberler/2015_58_20151008.Pdf
• Ulaş, B., Uncu, F., Üner, S. 2013. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Olası Yeme Bozukluğu Sıklığı Ve Etkileyen Faktörler, İnönü Üniv. Sağlık Bilimleri Dergisi; 2:15-22.Uskun, E., Şabaplı, A. 2013. Lise Öğrencilerinin Beden Algıları İle Yeme Tutumları Arasındaki İlişki. TAF Prev Med Bull;12(5):519-528.
• Usta, E., Sağlam, E., Şen, S., Aygin, D., Sert, H. 2015. Hemşirelik Öğrencilerinin Yeme Tutumları Ve Obsesif-Kompulsif Belirtileri, Sağlık Bilimleri Ve Meslekleri Dergisi; 2:187-197.
• Ünalan, D., Öztop, D.B., Elmalı, F., Öztürk, A., Konak, D., Parlak, B., Güneş, D. 2009. Bir Grup Sağlık Yüksekokulu Öğrencisinin Yeme Tutumları İle Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Arasındaki İlişki, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi; 16(2):75-81.
• Vardar, E., Erzengin, M. 2011. Ergenlerde Yeme Bozukluklarının Yaygınlığı Ve Psikiyatrik Eş Tanıları İki Aşamalı Toplum Merkezli Bir Çalışma. Türk Psikiyatri Dergisi; 22(4):12-205.
• White, S., Reynolds-Malear, J.B., Cordero, E. 2011. Disordered eating and the use of unhealthy weight control methods in college students: 1995, 2002, and 2008. Eating disorders;19(4):323-334.
• World Health Organization. Global Status Report On Noncommunicable Diseases, (Erişimtarihi:28.05.2017).Http://Apps.Who.İnt/İris/Bitstream/10665/148114/1/9789241564854_Eng.Pdf?Ua=1.
• Yılmaz, D.T., Ayaz, A.T., Demirel Büyüktuncer, Z.T. 2013. Kız Üniversite Öğrencilerinde Yeme Tutumunun Kişisel Beden İmajı Algısı İle İlişkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi; 41(3):227.