Öz
Objective: “Children's Rights” is what children have since birth; race, language, religion, gender or social differences are the rights that you own and aim to protect the best interests of children. In this study, it is aimed to get the opinions of adolescents who continue their high school education as 9., 10., 11., and classes in Keçiborlu district of Isparta about “Children's Rights”.
Method: The study included 27 adolescents (15 girls, 12 boys) whose ages 14-17 continue their high school education in Keçiborlu district of Isparta. Participation in the study was voluntary and was selected using the purposive sampling method. In order to realize the determined purpose of the study, interview form was used by using qualitative research methods and analyzed by content analysis method.
Results: Students' views on the Convention on the Rights of the Child are distributed as "unknown (f:10), protecting children's rights (f:8), preventing violence (f:6) and providing educational and play opportunities (f:3)". Opinions about children's rights; “The rights of children (f:9), protecting children from negative situations (f:7), freedom and living (f:7) and unknown (f:4)”. Opinions about whether children's rights differ from country to country; The answers were obtained as “it varies from country to country (f:18), children's rights are universal (f:7) and may vary but should not (f:2)”. "What are the rights children need most?" When asked, the answers were grouped as "basic needs (f:14), education and play needs (f:12), emotional and social needs (f:11) and material needs (f:3)". When asked about the problems regarding children's rights, “sexual abuse (f:8), physical abuse (f:7), child rights cannot be protected (f:7), children are not valued (f:5), and their rights are taken away from education and games (f:7), statements were obtained under the headings (f:4), verbal abuse (f:3) and unknown (f:3)”. Their views on the solutions to the problems encountered were “educated (f:8), providing supervision (f:7), punishment (f:5), providing an atmosphere of love and respect (f:5) and unknown (f:4)” shows distribution.
Conclusion: Considering the results obtained, it is seen that high school students do not have enough information about children's rights. It is considered important to inform adolescents about children's rights, to increase their awareness and to know the methods of protecting their rights.
Anahtar Kelimeler
Child rights adolescents Convention on the rights of the child
Kaynakça
- Akıncı Demirbaş, E. 2015. “Çocuk Gelişimi Bölümü Üniversite Öğrencilerinin “Çocuk” Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler.” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1): 295-303.
- Akyüz, E. 2012. Çocuk hukuku çocukların hakları ve korunması. Ankara: Pegem Akademi.
- Çarıkçı, S. 2019. Çocuk hakları eğitimi programının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin çocuk hakları tutum ve farkındalıklarına etkisi. (Doktora tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi.
- Dallos, R. & Draper, R. 2016. Aile terapisine giriş sistemik teori ve uygulama. (Kesici, Ş., Çev. Ed., Kiper, C. ve Mert, A., Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Dinç, B. 2015. Okulöncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların ebeveynlerinin çocuk hakları eğitimi konusundaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 7-25.
- Erbay, E. 2013. Çocukların katılım hakkı üzerine bir Türkiye değerlendirmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 38-54.
- Gültekin, M., Bayır, G. Ö. ve Dinç, M. 2016. Haklarımız var: Çocukların gözünden çocuk hakları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi; 8(24): 971-1005.
- Harcourt, D., & Hägglund, S. 2013. Turning the UNCRC upside down: A bottom-up perspective on children's rights. International Journal of Early Years Education, 21(4), 286-299.
- Johansson, E., Emilson, A., Röthle, M., Puroila, A. M., Broström, S., & Einarsdóttir, J. 2016. Individual and collective rights expressed in educator and child interactions in Nordic preschools. International Journal of Early Childhood, 48(2), 209-224.
- Karakaş, B. ve Çevik, Ö. C. 2016. Çocuk refahı: Çocuk hakları perspektifinden bir değerlendirme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3): 887-906.
- Kurt, S. L. 2016. Çocuk haklarına ilişkin temel uluslararası belgeler ve Türkiye uygulaması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (36): 99-127.
- Livingstone, S., & Third, A. 2017. Children and young people’s rights in the digital age: An emerging agenda. New media & society, 19(5) 657–670
- McLeod, S. 2007. Maslow's hierarchy of needs. Simply psychology. (1): 1-8.
- Merriam, S. B., ve Tisdell, E. J. 2015. Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
- Montessori, M. 2016. Çocukluğun Sırrı. (Çev. S. Bilgin) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Neslitürk, S. ve Ersoy, A. 2007. Okulöncesi öğretmen adaylarinin çocuk haklarinin öğretimine ilişkin görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 3(2): 245-257.
- Patrick, J. J. 1998. A Global Perspective on Human Rights Education. ERIC Digest.
- Pesen, A. 2015. “Ebeveynlerin “Çocuk” Kavramına Yükledikleri Metaforlar.” Turkish Studies, 10(15): 731-748.
- T.C. Resmî Gazete. 1995. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22184.pdf. Sayı: 22184. (Erişim tarihi: 2019).
- TDK. 2019. Türk Dil Kurumu Sözlüğü. [https://sozluk.gov.tr]. (Erişim tarihi: 2019).
- Torun, F. ve Duran, H. 2011. Çocuk hakları öğretiminde oyun yönteminin başarıya, kalıcılığa ve tutuma etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (16): 418-448.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). 2019. Nüfus Projeksiyonları, 2018-2080. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30567 (Erişim tarihi: 2019).
- Uğurlu, Z. ve Gülsen, İ. 2014. Çocuk hakları ve hukuki bağlamda çocuğun ihmal ve istismardan korunması.
- Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 1(1): 1-24.
- UNICEF. 2004. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. (Unicef Türkiye Temsilciliği tercümesi).
- UNICEF. 2013. Çocuk refahı belgesi. Kalkınma Bakanlığı ve UNICEF Türkiye Temsilciliği.
- Uçuş, Ş., & Şahin, A. E. 2012. Çocuk Hakları Sözleşmesine yönelik öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (1), 25-41.
- Washington, F. 2010. 5-6 yaş grubu çocuklarına uygulanan aile katılımlı çocuk hakları eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Öz
Amaç: “Çocuk Hakları” çocukların doğumdan itibaren sahip oldukları; ırk, dil, din, cinsiyet ya da toplumsal farklılıkları kabul etmeden sahip olunan ve çocukların yüksek yararını korumayı amaçlayan haklardır. Çalışmada Isparta’nın Keçiborlu ilçesinde bulunan lisenin 9, 10, 11, ve 12. sınıflarına devam eden ergenlerin “Çocuk Hakları” hakkındaki görüşlerinin alınması amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya Isparta’nın Keçiborlu ilçesinde lise eğitimine devam eden 14-17 yaş grubunda olan 27 ergen (15 kız, 12 erkek) dahil edilmiştir. Çalışmaya katılım gönüllülük esasına dayanmış olup amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak seçilmiştir. Çalışmanın belirlenen amacını gerçekleştirmek için nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılarak görüşme formu kullanılmış ve içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir.
Bulgular: Öğrencilerin Çocuk Haklarına Dair Sözleşme hakkındaki görüşleri “bilinmiyor (f:10), çocukların haklarını korur (f:8), şiddeti engeller (f:6) ve eğitim ve oyun imkânı sağlar (f:3)” olarak dağılım göstermektedir. Çocuk hakları hakkındaki görüşleri “çocukların sahip olduğu haklar (f:9), olumsuz durumlardan çocukları korumak (f:7), özgürlük ve yaşamak (f:7) ve bilinmiyor (f:4)” şeklindedir. Çocuk haklarının ülkeden ülkeye farklılık gösterip göstermediği hakkındaki görüşleri “ülkeden ülkeye değişir (f:18), çocuk hakları evrenseldir (f:7) ve değişebilir ama değişmemelidir (f:2)” olarak cevaplar elde edilmiştir. “Çocukların en çok ihtiyaç duydukları hakları nelerdir?” diye sorulduğunda ise “temel ihtiyaçlar (f:14), eğitim ve oyun ihtiyacı (f:12), duygusal ve sosyal ihtiyaçlar (f:11) ve maddi ihtiyaçlar (f:3)” olarak cevaplar gruplandırılmıştır. Çocuk haklarına ilişkin yaşanan sorunların neler olduğu sorulduğunda “cinsel istismar (f:8), fiziksel istismar (f:7), çocuk haklarının korunamaması (f:7), çocuklara değer verilmemesi (f:5), eğitim ve oyun haklarının çocukların ellerinden alınması (f:4), sözel istismar (f:3) ve bilinmiyor (f:3)” başlıklarında ifadeler elde edilmiştir. Yaşanan sorunlara çözüm önerileri hakkındaki görüşleri ise “eğitim verilmeli (f:8), denetim sağlanması (f:7), ceza verilmeli (f:5), sevgi ve saygı ortamının sağlanması (f:5) ve bilinmiyor (f:4)” olarak dağılım göstermektedir.
Sonuç: Elde edilen sonuçlar göz önünde bulundurulduğunda, lise öğrencilerinin çocuk hakları hakkında yeterince bilgi sahibi olmadıkları belirlenmiştir. Ergenlerin çocuk haklarına ilişkin bilgilendirilmesi, farkındalıklarının arttırılması ve haklarını koruma yöntemlerini bilmelerini sağlama açısından önemli olduğu düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akıncı Demirbaş, E. 2015. “Çocuk Gelişimi Bölümü Üniversite Öğrencilerinin “Çocuk” Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler.” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1): 295-303.
- Akyüz, E. 2012. Çocuk hukuku çocukların hakları ve korunması. Ankara: Pegem Akademi.
- Çarıkçı, S. 2019. Çocuk hakları eğitimi programının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin çocuk hakları tutum ve farkındalıklarına etkisi. (Doktora tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi.
- Dallos, R. & Draper, R. 2016. Aile terapisine giriş sistemik teori ve uygulama. (Kesici, Ş., Çev. Ed., Kiper, C. ve Mert, A., Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Dinç, B. 2015. Okulöncesi eğitim kurumuna devam eden çocukların ebeveynlerinin çocuk hakları eğitimi konusundaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 7-25.
- Erbay, E. 2013. Çocukların katılım hakkı üzerine bir Türkiye değerlendirmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 38-54.
- Gültekin, M., Bayır, G. Ö. ve Dinç, M. 2016. Haklarımız var: Çocukların gözünden çocuk hakları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi; 8(24): 971-1005.
- Harcourt, D., & Hägglund, S. 2013. Turning the UNCRC upside down: A bottom-up perspective on children's rights. International Journal of Early Years Education, 21(4), 286-299.
- Johansson, E., Emilson, A., Röthle, M., Puroila, A. M., Broström, S., & Einarsdóttir, J. 2016. Individual and collective rights expressed in educator and child interactions in Nordic preschools. International Journal of Early Childhood, 48(2), 209-224.
- Karakaş, B. ve Çevik, Ö. C. 2016. Çocuk refahı: Çocuk hakları perspektifinden bir değerlendirme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3): 887-906.
- Kurt, S. L. 2016. Çocuk haklarına ilişkin temel uluslararası belgeler ve Türkiye uygulaması. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (36): 99-127.
- Livingstone, S., & Third, A. 2017. Children and young people’s rights in the digital age: An emerging agenda. New media & society, 19(5) 657–670
- McLeod, S. 2007. Maslow's hierarchy of needs. Simply psychology. (1): 1-8.
- Merriam, S. B., ve Tisdell, E. J. 2015. Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
- Montessori, M. 2016. Çocukluğun Sırrı. (Çev. S. Bilgin) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Neslitürk, S. ve Ersoy, A. 2007. Okulöncesi öğretmen adaylarinin çocuk haklarinin öğretimine ilişkin görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 3(2): 245-257.
- Patrick, J. J. 1998. A Global Perspective on Human Rights Education. ERIC Digest.
- Pesen, A. 2015. “Ebeveynlerin “Çocuk” Kavramına Yükledikleri Metaforlar.” Turkish Studies, 10(15): 731-748.
- T.C. Resmî Gazete. 1995. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22184.pdf. Sayı: 22184. (Erişim tarihi: 2019).
- TDK. 2019. Türk Dil Kurumu Sözlüğü. [https://sozluk.gov.tr]. (Erişim tarihi: 2019).
- Torun, F. ve Duran, H. 2011. Çocuk hakları öğretiminde oyun yönteminin başarıya, kalıcılığa ve tutuma etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (16): 418-448.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). 2019. Nüfus Projeksiyonları, 2018-2080. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30567 (Erişim tarihi: 2019).
- Uğurlu, Z. ve Gülsen, İ. 2014. Çocuk hakları ve hukuki bağlamda çocuğun ihmal ve istismardan korunması.
- Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 1(1): 1-24.
- UNICEF. 2004. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. (Unicef Türkiye Temsilciliği tercümesi).
- UNICEF. 2013. Çocuk refahı belgesi. Kalkınma Bakanlığı ve UNICEF Türkiye Temsilciliği.
- Uçuş, Ş., & Şahin, A. E. 2012. Çocuk Hakları Sözleşmesine yönelik öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (1), 25-41.
- Washington, F. 2010. 5-6 yaş grubu çocuklarına uygulanan aile katılımlı çocuk hakları eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 9 Sayı: 2 |