Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Teşkilatı’nda Çalışan Polis Teşkilatı Mensuplarında Öz Denetim ve Sosyal Sorun Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 302 - 315, 30.12.2020

Mustafa Karataş Veli Duyan

Öz

Bu çalışmanın amacı polislerin öz denetimleri ile sosyal sorun çözme becerileri arasında ilişki olup olmadığının incelenmesidir. Bu amacın yanı sıra, polislerin yaş, eğitim, rütbe vb. özelliklerine göre öz denetimleri ile sosyal sorun çözme becerileri arasında farklılıklar olup olmadığı da araştırılmıştır. Araştırmada, Duyan ve Gelbal (2008) tarafından geçerlilik güvenilirliği Türkiye şartlarına göre uygulanmış Sosyal Sorun Çöze Envanteri ve Duyan, Gelbal ve Gülden (2012) tarafından geçerlilik güvenilirliği Türkiye şartlarına göre uygulanmış Özdenetim Ölçeği ile belirleyici sosyo-demografik özelliklerin olduğu soru kâğıdı kullanılmıştır. Polis, Öz Denetim ve Sosyal Sorun Çözme Becerisi kavramları ile ilgili olarak literatür taraması yapılmıştır.
Araştırma Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Teşkilatından görev yapan ve değişik branşlarda bulunan 200 personel üzerinde yapılmıştır. Soru kağıtları Emniyet Genel Müdürlüğü personeline dağıtılarak doldurulması istenmiştir. Toplanan veriler SPSS programında işlenerek bulgular elde edilmiştir.
Elde edilen bulgulara göre Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Teşkilatında görev yapan polislerde Sosyal Sorun Çözme Becerisi ile Öz Denetimleri arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Kadın polislerde özdenetimin erkeklere nazaran daha yüksek olduğu elde edilen bulgular arasındadır. Ele alınan diğer değişkenlere göre herhangi bir fark ya da ilişki bulunamamıştır. Polislerin uzun çalışma saatleri, teşkilata seçilmeleri, memur amir ilişkisi bakımından çeşitli çözümleyici politikalara ihtiyaç duydukları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öz Denetim, Polis, Sosyal Sorun Çözme Becerisi

Kaynakça

• Akduman, G, Korkusuz, İ, Hüseynov A, Aytaç, Ö, Akduman, B, (2006), Polis ve İntihar, Adli Psikiyatri Dergisi, 3:9-15.
• Alicke, M, Sedikides, C, (2009). Self-Enhancement And Self-Protection: What They Are And What They Do. European Review of Social Psychology 20: 1-48.
• Baumgardner, A. H., Heppner, P. P., Arkin, R. M. (1986). Role of causal attribution in personal problem solving. Journal of Personality and Social Psychology, 50(3), 636–643.
• Çakır, İ, (2006), Polislerin iş stresi ve bazı değişkenlere göre stresle başa çıkma tarzlarının karşılaştırılması, Çukurova Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.
• Çam, S. ve Çakır M., 2008, İsmail, Polislerde İş Stresi Algısının Kişisel ve Göreve Bağlı Bazı Değişkenlere Göre Karşılaştırılması, Polis Bilimleri Dergisi (10 :3), Ankara
• D’Zurilla, T J, Nezu, A M ve Maydeu-Olivares, A, (2004), Social Problem Solving: Theory And Assessment., Social problem solving : theory, research, and training, ss. 11-27, Washington, DC: American Psychological Association.
• Deniz, M E, (2004), Üniversite Öğrencilerinin Karar Vermede Öz Saygı Karar Verme Stilleri ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15:23-35.
• Duyan, V. ve Gelbal, S., (2008), Sosyal Sorun Çözme Envanteri’nin Türkçeye Uyarlama Çalışması, Ankara
• Duyan, V., Gülden, Ç., Gelbal, S, (2012). Öz-Denetim Ölçeği : Güvenirlik Ve Geçerlik Çalışması. Ankara
• Dündar S., (2008), Polislerin Umutsuzluk Düzeyi İle Problem Çözme Becerisi Arasında ki İlişkinin İncelenmesi, Polis Bilimleri Dergisi (10:77-92), Ankara.
• Emniyet Genel Müdürlüğü, Trafik Araştırma Merkezi, (1999), Stres Tarama Çalışması, Ankara: Başbakanlık Basımevi. Eren, Murat Erkan, (2001), İstanbul Emniyet Müdürlüğü TEM. Sb. Md. Personelinin Stres Kaynakları, Belirtileri ve Stresle Basa Çıkma Yöntemleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Folkman, S ve Lazarus, (1984), Stress, Appraisal And Coping, Science Direct The Concept of Stress
• Fox, N., ve Calkins, S D, (2003), The development of self-control of emotion: Intrinsic and extrinsic influences. Motivation and Emotion, 27: 7-26.
• Işıkhan, V., (2004). Çalışma Hayatında Stres ve Basa Çıkma Yolları, Ankara: Sandal Yayınları.
• İmirlioğlu, İ., (2007), “Emniyet Teşkilatı ve Stres”, Çağın Polisi Dergisi, Ekim Sayısı: 70
• Karasar, N, (1984). Bilimsel Araştırma Metodu. Ankara: Hacetepe Taş Kitapçılık.
• Karasar, N, (2005), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Konukbay, D, (2005), Engelli Çocuk Ebeveynlerinin Umutsuzluk Düzeyleri ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi, Genelkurmay Başkanlığı, Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Polis Vazife Selahiyet Kanunu, Resmi Gazete No:3201 Kanun Tarihi :4.6.1937
• Rosenbaum, M, (1980), A Schedule For Assessing Self-Control Behaviors: Preliminary Findings, Behavior Therapy, 11:109-121.
• Sardoğan, M. E., Karahan, F, Kaygusuz, T, (2006), Üniversite Öğrencilerinin Kullandıkları Kararsızlık Stratejilerinin Problem Çözme Becerisi, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi ve Fakülte Türüne Göre İncelenmesi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, C.2, S.1, ss.78-97.
• Sever M., Cinoğlu H., 2010, Amerikan Polisinde İş Stresinden Kaynaklanan Aile İçi Şiddet Olaylarının Sosyolojik ve İstatiksel Analizi, Polis Bilimleri Dergisi (12:1), Ankara
• Serin O., Serin Bulut N. ve Saygılı G., (2010) İlköğretim Düzeyindeki Çocuklar İçin Problem Çözme Envanterinin Geliştirilmesi, Giresun Tansel B., (2010), Emniyet Teşkilatında Kritik Görev Yapan Personelin Psikolojik Sağlığını Korumaya Yönelik Stres Boşalım Programını İçeren Bir Model Önerisi, Mersin
• Taşdöven, H., 2005, Polislerin Tükenmişlik Düzeylerinin Çalıştıkları Birimleri Açısından İncelenmesi, Polis Bilimleri Dergisi Cilt: 7(3), Ankara
• Ülküer, N.S. (1988). Çocuklara problem çözme becerisi nasıl kazandırılır? Yaşadıkça Eğitim, 5: 28-31.