Çocuk Gelişimi Lisans Öğrencilerinin Çocukların Karşılaştığı Çevrimiçi Risklere Yönelik Algılarının İncelenmesi: Ankara Üniversitesi Örneği

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 14 - 24, 30.06.2021

Taşkın Taştepe Dilara Özçelik Özge Avcı Çoban

https://doi.org/10.46971/ausbid.868899

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, çocuk gelişimi lisans öğrencilerinin çocukların karşılaştığı çevrimiçi risklere yönelik algılarının incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Araştırmaya, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümünde öğrenim gören 255 öğrenci dâhil edilmiştir. Araştırmada 1. sınıf (n=40) ve 3. sınıf (n=75) olmak üzere toplam 115 öğrenciden elde edilen veriler doğrulayıcı faktör analizi için; 2. sınıf (n=67) ve 4. sınıf (n=73) olmak üzere toplam 140 öğrenciden elde edilen veriler asıl çalışma için değerlendirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, “Çocukların Karşılaştığı Çevrimiçi Risklere Yönelik Algı Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler; betimsel istatistikler, ‘Mann-Whitney U Testi’ ve ‘Kruskall-Wallis H Testi’ ile değerlendirilmiştir. Bulgular ve Sonuç: Yapılan analizler sonucunda, çocuk gelişimi lisans öğrencilerinin sınıf düzeylerine göre çocukların karşılaştığı çevrimiçi risklere yönelik algıları anlamlı olarak farklılaşmaktadır. 4. sınıf öğrencilerinin çocukların karşılaştığı çevrimiçi risklere yönelik algıları, 2. sınıf öğrencilerinin algılarından daha yüksektir. Katılımcıların çocukların karşılaştığı çevrimiçi risklere yönelik algıları çevrimiçi risk deneyimlerine göre farklılık göstermemektedir.

Anahtar Kelimeler

Çevrimiçi risk, çocuk, çocuk gelişimi

Teşekkür

Araştırmaya verdikleri destekten dolayı çocuk gelişimciler Kamer BÖYÜKTÜRKMEN, Büşra DENİZ, Kübra KARACA ve Bahar KİREZ’e teşekkür ederiz.

Investigation of Child Development Undergraduate Students’ Perceived Online Risks for Children: The Case of Ankara University

Öz

Aim: The aim of the research is to investigate child development undergraduate students’ perceptions of online risks faced by children. Material and Method: The study group consists of 255 students studying at Ankara University, Faculty of Health Sciences, Department of Child Development. In this research, the data acquired from 115 students in total, including 1st (n=40) and 3rd (n=75) grade students, is used for confirmatory factor analysis, while the data acquired from a total of 140 students, including 2nd (n=67) and 4th (n=73) grade students, is evaluated for the main study. As for the data collection tool, “The Scale of Perceived Online Risks for Children” is used. Descriptive statistics, ‘Mann-Whitney U Test’ and ‘Kruskal-Wallis H Test’ are used to make analysis. Results and Conclusion: According to the results, child development undergraduate students’ perceptions of online risks faced by children differ significantly according to their grade levels. 4th grade students’ perception of online risks faced by children is higher than 2nd grade students’ perceptions. Participants' perceptions of online risks faced by children do not differ according to their online risk experiences.

Anahtar Kelimeler

Online risk, child, child development

Kaynakça

• Aksakallı, G. (2020, 20 Nisan). Sosyal medya araçları ve olası riskleri. https://www.guvenliweb.org.tr/blog-detay/sosyal-medya-araclari-ve-olasi-riskleri
• Atoum, A. Y., & Al-Hattab, L. H. W. (2015). Internet addiction and its relation to psychosocial adaptation among Jordanian high basic stage students. Journal of Psychology and Behavioral Science, 3(1), 96–104.
• Bayar, T. (2019). Sınıf öğretmenlerinin derslerinde teknoloji kullanım düzeyleri ile öğrencilerin karşılaştığı çevrimiçi risklere yönelik algıları. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (29. bs.). Pegem Akademi.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (5. bs.). Pegem Akademi.
• ÇUÇEP. (2016). Çocuk gelişimi ulusal çekirdek eğitim programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Ulusal-cekirdek-egitimi-programlari/cocuk_gelisimi_cekirdek_egitim_programi.pdf
• Dönmez, O. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının çocukların karşılaştığı çevrimiçi risklere yönelik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Dönmez, O., & Odabaşı, H. F. (2015). Sınıf öğretmenliği bölümü öğretim elemanlarının çocuklara yönelik çevrimiçi risklere ilişkin algılarının incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, (16)2, 459–479.
• Dönmez, O., Odabaşı, H. F., Kabakçı Yurdakul, I., Kuzu, A., & Girgin, Ü. (2017). Development of a scale to address perceptions of pre-service teachers’ regarding online risks for children. Educational Sciences: Theory & Practice, 17(3), 923–943.
• Erol, B. (2020). Problemli internet kullanımını azaltma programı PİKAP: Bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim kitabı. Pegem Akademi.
• Hasebrink, U., Livingstone, S., Haddon, L., & Ólafsson, K. (2009). Comparing children’s online opportunities and risks across Europe: Cross-national comparisons for EU Kids Online (2nd ed.). London School of Economics and Political Science.
• Kaşıkcı, D. N., Çağıltay, K., Karakuş, T., Kurşun, E., & Ogan, C. (2014). Türkiye ve Avrupa’daki çocukların internet alışkanlıkları ve güvenli internet kullanımı. Eğitim ve Bilim, 39(171), 230–243.
• Kılıç, A. O., Sari, E., Yucel, H., Oğuz, M. M., Polat, E., Altinel Acoglu, E., & Senel, S. (2019). Exposure to and use of mobile devices in children aged 1–60 months. European Journal of Pediatrics, 178, 221–227.
• Livingstone, S., & Haddon, L. (2009). Introduction. In S. Livingstone & L. Haddon (Eds.), Kids online: Opportunities and risks for children (pp. 1-15). The Policy Press.
• Onguner, S. (2020). 7-18 yaş arası çocuklarda internet bağımlılığı ve çocukların günlük alışkanlıkları üzerine olumsuz etkilerinin değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Ankara.
• Prensky, M. (2001, October). Digital natives, digital immigrants. https://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20-%20Digital%20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf
• Savcı, M., & Aysan, F. (2017). Teknolojik bağımlılıklar ve sosyal bağlılık: İnternet bağımlılığı, sosyal medya bağımlılığı, dijital oyun bağımlılığı ve akıllı telefon bağımlılığının sosyal bağlılığı yordayıcı etkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 30, 202–216.
• Sırakaya, M., & Seferoğlu, S. S. (2018). Çocukların çevrim-içi ortamlarda karşılaştıkları riskler ve güvenli internet kullanımı. B. Akkoyunlu, A. İşman, & H. F. Odabaşı (Ed.), Eğitim teknolojileri okumaları 2018 içinde (s. 185-202). Pegem Akademi.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Seçkin.
• Turgut, Y. E., & Kursun, E. (2020). Mobile internet experiences of the children in Turkey and European countries: A comparative analysis of internet access, use, activities, skills and risks. Eurasian Journal of Educational Research, 88, 225–248.
• UNICEF. (2017, Aralık). Dünya çocuklarının durumu 2017: Dijital bir dünyada çocuklar. https://www.unicef.org/turkey/media/4291/file/Dünya%20Çocuklarının%20Durumu%202017:%20Dijital%20bir%20Dünyada%20Çocuklar.pdf
• UNICEF. (2020, April). COVID-19 and its implications for protecting children online. https://www.unicef.org/media/67396/file/COVID-19%20and%20Its%20Implications%20for%20Protecting%20Children%20Online.pdf
• Üneri, Ö. Ş., & Tanıdır, C. (2011). Bir grup lise öğrencisinde internet bağımlılığı değerlendirmesi: Kesitsel bir çalışma. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 24, 265–272.
• We Are Social., & Hootsuite. (2020, February 18). Digital 2020 Turkey. https://www.slideshare.net/DataReportal/digital-2020-turkey-january-2020-v01