Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İKTİDARIN GÖLGESİ EDEBİYATTA: DRAMATİK SANATLARIN ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK ROMANINDAKİ YERİ

Yıl 2021, , 241 - 257, 20.12.2021
https://doi.org/10.33692/avrasyad.1035708

Öz

Michel Foucault, iktidarı farklı biçimlerde birbirinin içine geçmiş ağlarla örülü bir yapı
olarak görür. İktidar, bu yapıyı insan ilişkileri, ekonomik ilişkiler, aile içi ilişkiler, eğitim ilişkileri,
siyasi kurum ilişkileri gibi ilişkiler üzerinden kurgular. Bu ilişkiler ağı bireyler üzerinden taşınır.
Dolayısıyla iktidar burada bireyi esas alarak ilerler. Benzeri durum Cumhuriyet’in ilanıyla kurulan
yeni Türk devleti için de geçerlidir. Cumhuriyet’in ilanından sonra yeni bir insan tipi yaratmak
idealiyle hareket eden iktidar, söylemini genişletmek ve otoritesini sağlamlaştırmak için sanatın
gücünden faydalanır. Bu bağlamda en çok tiyatro, sinema, opera gibi dramatik sanat türlerinden
yararlanır. Bu sanatlar arasında tiyatro ve sinemaya halkın erişimi nispeten daha kolaydır.
Gazetelerde söz konusu sanatlardan bahseden pek çok haber, hikâye ve tefrika romanın
yayımlanmasıyla gazeteler aracılığıyla iktidar, söylemini halka ulaştırır. Zira bu yazıların,
hikâyelerin, romanların içine kendi ideolojik söylemini de yerleştirir. İktidarın diğer bir faaliyet
alanını da dönemin edebiyat eserleri oluşturmaktadır. Farklı dünya görüşlerine ve edebiyat
anlayışlarına sahip olan yazarlar eserlerinde iktidarın düşüncelerine ve faaliyetlerine
değinmişler, farklı şekillerde de olsa temelde hepsi iktidarın sözcülüğünü yapan romanlar
kaleme almışlardır. Dolayısıyla bu yazıda erken Cumhuriyet dönemi Türk yazarlarının anlatma
ve vaka zamanı 1923-1940 yılları arasına tekabül eden romanlarında dramatik sanatları ele alış
biçimleri ve iktidarın kendi söylemini yaymak amacıyla dramatik sanatları kullanma şekli rolü
incelenecektir.

Kaynakça

  • Aka Gündüz-Nemide Ali. 1933. Üç Kızın Hikâyesi. İstanbul: Sühulet Kütüphanesi.
  • Aka Gündüz. 1933. Üvey Ana. İstanbul: Hakimiyet-i Milliye Matbaası.
  • And, Metin. 2011. Başlangıcından 1983’e Türk Tiyatro Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Toplam 3 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Erol Gökşen 0000-0001-7051-5825

Yayımlanma Tarihi 20 Aralık 2021
Gönderilme Tarihi 11 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021

Kaynak Göster

APA Gökşen, E. (2021). İKTİDARIN GÖLGESİ EDEBİYATTA: DRAMATİK SANATLARIN ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK ROMANINDAKİ YERİ. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 9(29), 241-257. https://doi.org/10.33692/avrasyad.1035708

 27448 27618 27616   27615  27574 27609   27627


Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası