ÖĞRETİM ELEMANLARININ MOBBİNG TECRÜBELERİ ÜZERİNE NİTEL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 15, 985 - 1005, 28.11.2018

Rukiye Çelik Şerife Alev Uysal

https://doi.org/10.33692/avrasyad.510120

Öz

Her ne kadar insan iliĢkilerinde var olan yıldırıcı davranıĢları mobbing olarak ilk tanımlayan Dr. Heinemann olsa da; mobbing en eski kültürlerde de grup içi Ģiddet Ģeklinde görülmektedir. ĠĢletme literatüründe mobbing, kiĢiye amirleri ya da iĢ arkadaĢları tarafından uzun bir süre sistematik bir biçimde uygulanan kötü muameledir.
Bu çalıĢmada akademisyenlerin yaĢadığı mobbing araĢtırılmıĢtır. Eylem araĢtırması olarak desenlenen çalıĢmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmıĢ mülakat formu kullanılmıĢtır. Amaçlı örnekleme yoluyla araĢtırmacılar tarafından mobbingi tecrübe ettiği bilinen akademisyenler ile görüĢülmüĢ ve elde edilen veriler deĢifre edildikten sonra içerik analizi ve betimsel analize tabi tutulmuĢtur. Sonuçta; görüĢmecilerin güç kullanarak baskı uygulamayı, itaat istemeyi, küfür etmeyi, açık aramayı, marjinalleĢtirmeyi ve yasal olmayan iĢ yaptırmayı mobbing olarak tanımladığı görülmüĢtür. Mobbing yapan kiĢilerin hırslı, kindar, kıskanç, ailesinde otorite eksikliği yaĢayan ve yönetimsel becerilerden yoksun oldukları ve bu yüzden mobbing uyguladıkları ortaya çıkmıĢtır. Bu çalıĢmayı diğer mobbinle ilgili olan çalıĢmalardan farklı kılan özellik, bir eylem araĢtırması olarak desenlenmesidir. Dolayısıyla akademisyenlerin hangi davranıĢları mobbing olarak algıladıkları, bunların nedenleri ve çözümlerine iliĢkin görüĢleri derinlemesine incelenmiĢtir.
ÇalıĢmada elde edilen bulgular neticesinde mobbing olarak görülen davranıĢlar ve bu durumun etkileri göz önünde bulundurulduğunda; bu tür davranıĢları sergileyen çalıĢanlara karĢı sistemsel tedbirlerin alınması oldukça önem taĢımaktadır. Bu açıdan örgütün; çalıĢanların kendini rahat ifade ettiğii ve Ģikâyetlerini tedirginlik yaĢamadan dile getirdiği Ģeffaf bir yapıda olması üst yönetime düĢen görevler arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, akademisyenler, eylem araştırması

Kaynakça

• BALCI, Ali (2013), Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik Ve İlkeler, Ankara: Pagem Akademi Yayınları.