İRONİ İLE YOĞRULMUŞ BİR PARODİ ÖRNEĞİ OLARAKOĞUZ ATAY’IN “NE EVET NE HAYIR”I

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 17, 298 - 307, 30.06.2019

Selçuk Atay

https://doi.org/10.33692/avrasyad.590645

Cited By: 2

Öz

İnsanoğlunun içinde bulunduğu dünyanın çelişkilerine yönelen ironinin en önemli
işlevlerinden biri şüphesiz “farkındalık” sağlamaktır. Bu farkındalığın insanın insan oluşunun
önemli anlam alanların içine alması bir yana dünyayı anlamlandırma çabası ile ayrı bir önem
kazanmaktadır. Ontolojik yönüne dikkat çekilen bu haliyle çift katmanlı bir “olgu” olan ironi, daha
ziyade edebî metinlerde karşımıza çıkan bir kavram olarak durur. Kimi edebî metinlerde kendisi
de aslında bir kurgusal metin iken başka bir kurguya dikkat çeken parodi ile iç içe geçmiş
durumdadır. Başlangıcını tarih öncesi dönemlerde gördüğümüz ironi ve parodi zaman içerisinde
pek çok değişikliğe uğrayarak günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Üstelik bu değişiklikler
edebî metnin kimi zaman iç yapısı ile ilgili olduğu kadar kimi zaman da metnin formu ile
yakından ilgilidir.
Oğuz Atay da yukarıda kısaca işaret edilen şekliyle ironi ve parodiyi eserlerinde ustaca
kullanan sanatkârlarımızdandır. Oğuz Atay‟ın içinde bulunduğu toplum ve zamanla dünyaya
doğmuş olan bir sanatkâr olarak şahit olduğu dönem içerisinde ortaya çıkan pek çok durum,
onun bahse çalışılan sanatkâr duyarlılığına sahip bir kalemin ironi ve parodi penceresinden
okuyucuya sunulur. Tahkiyeli bir metnin imkânları dâhilinde insanın farkındalığına dair pek çok
husus bu şekilde çözümlenir. Bu makalede Atay‟ın Korkuyu Beklerken adlı kitabında bulunan
“Ne Evet Ne Hayır” adlı hikâyesi ironi ve parodinin sağladığı bakış açısıyla çözümlenmeye
çalışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

İroni, Parodi, Metin Çözümlemesi, Farkındalık, Oğuz Atay

Kaynakça

• .