Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

RUANDA'YI HATIRLAMAK: JEAN-PHILIPPE STASSEN'İN DEOGRATIAS İSİMLİ GRAFİK ROMANINDA TARİH, BELLEK VE SOYKIRIM

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 21, 279 - 289, 15.03.2020
https://doi.org/10.33692/avrasyad.679788

Öz




XX. yüzyılda, çok sayıda toplu
katliam yaşanmıştır. Toplumsal ayrışmanın kaçınılmaz sonucu olarak yaşanan bu
katliamlarda milyonlarca insan ölmüş, yaşanan dramların bireyler üzerindeki
travmatik etkisi kuşaklar arası aktarımla toplumsal belleğe kazınmıştır. Bu
geniş ölçekli şiddet eylemlerinden biri de hiç şüphesiz Ruanda soykırımıdır. Sömürgeci
ve yerel güçlerin etkisiyle tırmanan toplumsal kamplaşma bir iç savaşa
evrilmiş, sonuç olarak Ruanda'nın halklarından olan Hutuların diğer Ruandalılar
Tutsileri ve Twaları hedef alan kanlı şiddet eylemleri gerçekleştirmişlerdir. Bu
şiddet eylemleri sonucunda yaklaşık yüz gün içinde 800.000 kişi hayatını
kaybetmiştir. 1994 yılında yaşanan bu vahşet, sosyolojik, antropolojik, politik
ve edebi birçok çalışmanın konusu olmuştur. Ruanda soykırımını bireysel ve
toplumsal travma ve bellek ekseninde ele alması bakımından Belçikalı çizer
Jean-Philippe Stassen'in Déogratias (2000)
adlı eseri de önemlidir. Eserde soykırım süreci, tanık olduğu insanlık dışı
olayların ardından ölümcül bir deliliğe tutulan genç Hutu Déogratias'ın
gözünden anlatılır. Zamansal düzlem olarak soykırımın hemen sonrasında başlayan
bu anlatıda zihinsel geri dönüşlere sıklıkla yer verilir. Gerçek tanıklıkların
derlenmesiyle kaleme alınan bu kurgusal eserde, çizer Stassen söylenmesi mümkün
olmayan, resmi tarih anlatılarında yer almayanları bir “bellek ödevi”
bilinciyle aktarır. “Soykırımı ve sonuçlarını içeriden görmek” fikrinden yola
çıkan Stassen'in karşılaştığı sorunsal şudur: kelimelere dökülmesi imkansız
olan bu insanlık dramını çizgi ve resimlerle nasıl anlatmak gerekir? Bu
çalışmada Stassen'in grafik romanı Déogratias
tarih ve belleğin çizgisel temsilleri ekseninde ele alınacaktır.




Kaynakça

  • Momberg, M. 2016. Hotel Rwanda : individual heroism or interconnectedness in the portrayal of Paul Rusesabagina?. Scriptura, 115(1): 1-12, doi: http://dx.doi.org/10.7833/115-0-1176.?
  • Kuperman, A. J. (2000). Rwanda in retrospect. Foreign Affairs,1, 94-118.
  • Barnett, M. 2002. Eyewitness to a Genocide : the United Nations and Rwanda Ithaca, Cornell University Press
Toplam 3 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ahmet Özkan 0000-0002-5270-2333

Yayımlanma Tarihi 15 Mart 2020
Gönderilme Tarihi 24 Ocak 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 8 Sayı: 21

Kaynak Göster

APA Özkan, A. (2020). RUANDA’YI HATIRLAMAK: JEAN-PHILIPPE STASSEN’İN DEOGRATIAS İSİMLİ GRAFİK ROMANINDA TARİH, BELLEK VE SOYKIRIM. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(21), 279-289. https://doi.org/10.33692/avrasyad.679788

 27448 27618 27616   27615  27574 27609   27627


Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası