Araştırma Makalesi
Yıl 2022,
Cilt: 10 Sayı: 32, 232 - 240, 25.09.2022
Öz
Roma İmparatorluğu’nun 5. yüzyılın son çeyreğinde yıkılmasının ardından Avrupa tarihi
sayfaları tartışmalı birçok konuya sahip olmuştur. Şüphesiz Roma’nın Avrupa’daki uzun süreli
etkisinin ardından ekonomik, dini ve sosyo-politik eksenlerdeki bu tartışmaları doğal kabul
etmek gerekmektedir. Feodalizmin yükselişi, Kilisenin Roma sonrası güç boşluğunu doldurması,
iç tehditler ve bir “öteki” olarak İslam’ın yükselişi gibi gelişmeleri bu bağlamda değerlendirmek
mümkündür. Böylesi bir dönemde Karolenj İmparatoru Şarlman’ın Avrupa tarihindeki
rolü/konumu önemli bir dönüm noktası olarak görülmektedir. Çünkü bu dönem, bir yandan
Müslüman fetih süreçlerini kapsarken diğer yandan da Şarlman’ın reformlarını içerisinde
barındırmaktadır. Ayrıca Şarlman, attığı adımlar bağlamında Avrupa’da “birlik” düşüncesinin
temellerini inşa eden önemli bir isim olarak görülmektedir. Bu döneme dair en tartışmalı tezin
sahibi olarak ise Belçikalı tarihçi Henri Pirenne ile karşılaşılmaktadır. Pirenne’in “Hz.
Muhammed olmasaydı, Şarlman olmazdı” söylemi üzerine kurgulanan tezi gündeme geldiği
günden itibaren literatürde sıkça tartışılan hususlardan birisi olmuştur. Ancak bu görüşün
detayları dikkate alındığında, teze karşı çıkan görüşlerle/çalışmalarla karşılaşılmaktadır. Bu
çalışma, özellikle Pirenne tezine yönelik olarak Türkçe literatürde müşahede edilen boşluğa bir
katkı sunma amacını taşımaktadır. İlgili amaca yönelik olarak da çalışma, öncelikle Şarlman’ın
Avrupa tarihindeki önemli rolüne/konumuna dikkat çekerken, sonrasında Pirenne’in tezine ve
teze karşı çıkan görüşlere yer vermektedir. Çalışmanın temel hipotezi ise bütün bu tartışmaların
aslında Avrupa karşısında “Doğu”nun konumlandırılması sorununun bir yansıması olduğudur.
sayfaları tartışmalı birçok konuya sahip olmuştur. Şüphesiz Roma’nın Avrupa’daki uzun süreli
etkisinin ardından ekonomik, dini ve sosyo-politik eksenlerdeki bu tartışmaları doğal kabul
etmek gerekmektedir. Feodalizmin yükselişi, Kilisenin Roma sonrası güç boşluğunu doldurması,
iç tehditler ve bir “öteki” olarak İslam’ın yükselişi gibi gelişmeleri bu bağlamda değerlendirmek
mümkündür. Böylesi bir dönemde Karolenj İmparatoru Şarlman’ın Avrupa tarihindeki
rolü/konumu önemli bir dönüm noktası olarak görülmektedir. Çünkü bu dönem, bir yandan
Müslüman fetih süreçlerini kapsarken diğer yandan da Şarlman’ın reformlarını içerisinde
barındırmaktadır. Ayrıca Şarlman, attığı adımlar bağlamında Avrupa’da “birlik” düşüncesinin
temellerini inşa eden önemli bir isim olarak görülmektedir. Bu döneme dair en tartışmalı tezin
sahibi olarak ise Belçikalı tarihçi Henri Pirenne ile karşılaşılmaktadır. Pirenne’in “Hz.
Muhammed olmasaydı, Şarlman olmazdı” söylemi üzerine kurgulanan tezi gündeme geldiği
günden itibaren literatürde sıkça tartışılan hususlardan birisi olmuştur. Ancak bu görüşün
detayları dikkate alındığında, teze karşı çıkan görüşlerle/çalışmalarla karşılaşılmaktadır. Bu
çalışma, özellikle Pirenne tezine yönelik olarak Türkçe literatürde müşahede edilen boşluğa bir
katkı sunma amacını taşımaktadır. İlgili amaca yönelik olarak da çalışma, öncelikle Şarlman’ın
Avrupa tarihindeki önemli rolüne/konumuna dikkat çekerken, sonrasında Pirenne’in tezine ve
teze karşı çıkan görüşlere yer vermektedir. Çalışmanın temel hipotezi ise bütün bu tartışmaların
aslında Avrupa karşısında “Doğu”nun konumlandırılması sorununun bir yansıması olduğudur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Cardini, Franco. 2004. Avrupa ve İslam. Çev. Gürol Koca. İstanbul: Literatür Yayınları.
- Classen, Albrecht. 2021. Charlemagne in Medieval German and Dutch Literature Cambridge: D. S. Brewer.
Toplam 2 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Eylül 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Temmuz 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 10 Sayı: 32 |
Avrasyad''de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Bilimsel araştırmaları kamuya ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyen dergi, tüm içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Makalelerdeki fikir ve görüşlerin sorumluluğu sadece yazarlarına ait olup Avrasyad''nin görüşlerini yansıtmazlar. Kullanım Şartları ve Gizlilik Politikası