Mohair Quality Traits of Aleppo and Hair Goats

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 5, 31.01.2019

Evren Erdem , Serkan Erat , Fatma Tülin Özbaşer

Öz

The aim of this study was to determine the mohair quality traits of Aleppo and Hair goats. The study material was consisted of 12 Aleppo goats (6 males, 6 females) and 12 Hair goats (6 males, 6 females), which were 12 months of age and raised by a farmer in Kırıkkale region. A total of 72 fibre sample were collected from 24 goats from 3 regions of the body (wither, chest, rump) in order to determined the hair characteristics of Hair and Aleppo goats. Mohair quality traits (fibre length, fibre diameter, fibre tenacity, fibre elongation, fibre proportion) were determined in both breeds at Livestock Central Research Institute, wool and mohair laboratory. The means of smallest square of fibre length (barbe), fibre diameter, fibre tenacity, fibre elongation and fibre propotion for Aleppo and Hair goats were defined as 70.92 and 54.98 mm, 66.37 and 65.94 µm, 28.62 and 26.60 %, 12.58 and 11.97 cN/tex, 91.09 and 89.76 %, repectively. While the effects of breed diversty on fibre length (barbe) (p < 0.01) and fibre length (hauter) (p < 0.001) were statically significant, fibre diameter, fibre tenacity, fibre elongation and fibre proportion traits were not affected by breed diversty. Fibre length was higher in Aleppo goats than that in the hair goats. Although the effects of sex on fibre length (p < 0.001), fibre diameter (p < 0.001), and fibre proportion (p < 0.05) were statically significant, fibre tenacity and fibre elongation were not affected by sex. Fibre length, fibre diameter and fibre proportion of the male goats were significantly higher than those of the female goats in both breed. It was found that fibre quality traits of Aleppo and Hair goats were similar in terms of fibre length, fibre elongation, fibre tenacity and fibre proportion, which are important in textile industry. These findings show that mohair quality traits of Aleppo and Hair Goats are appropriate for the weaving upholstery, blanket, tent, carpet and rug.

Anahtar Kelimeler

Aleppo goat, Hair goat, Mohair quality traits

Halep ve Kıl Keçilerinde Elyaf Kalite Özellikleri

Öz

Bu araştırmanın amacı Kıl ve Halep keçilerinde elyaf kalite özelliklerinin belirlenmesidir. Araştırmanın hayvan materyalini Kırıkkale ilinde yetiştirilen 12 aylık yaştaki 12 baş Halep keçisi (6 erkek, 6 dişi) ve 12 baş kıl keçisi (6 erkek, 6 dişi) oluşturmuştur. Kıl ve Halep keçilerinde elyaf kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 24 keçinin üç ayrı vücut bölgesinden (omuz, kaburga ve sağrı) toplam 72 adet örnek alınmıştır.  Her iki ırkta, tiftikte kalite analizleri (elyaf uzunluğu, elyaf çapı, mukavemet, elastikiyet ve randıman), Uluslararası Hayvancılık Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü yapağı ve tiftik laboratuvarına yaptırılmıştır. Halep ve Kıl keçilerinde uzunluk (barbe), elyaf çapı, mukavemet, elastikiyet ve randıman özelliklerine ait en küçük kareler ortalamaları sırasıyla 70.92 ve 54.98 mm, 66.37 ve 65.94 µm, % 28.62 ve 26.60, 12.58 ve 11.97 cN/ tex, % 91.09 ve % 89.76 olarak belirlenmiştir. Irk farklılığının elyaf çapı, mukavemet, elastikiyet ve randıman üzerine etkisi önemsiz iken, barbe elyaf uzunluğuna (p < 0.01) ve hauter elyaf uzunluğu a(p < 0.001) etkisi ise önemli olmuştur. Halep keçilerinin elyaf uzunluğunun, kıl keçilerinin elyaf uzunluğundan daha yüksek değere sahip olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyetin mukavemet ve elastikiyet özelliklerine etkisi önemsiz iken, elyaf uzunluğu (p < 0.001), elyaf çapı (p < 0.001) ve randıman özelliklerine (p < 0.05) etkisi ise önemli bulunmuştur. Erkeklerde elyaf uzunluğu, elyaf çapı ve randıman özellikleri dişilerden yüksek olmuştur. Sonuç olarak, Halep ve kıl keçilerinin, dokuma endüstrisinde önemli olan elyaf inceliği, elastikiyet, mukavemet ve randıman özellikleri bakımından birbirine benzer olduğu tespit edilmiştir. Araştırma bulguları Halep ve kıl keçilerinde elyaf özelliklerinin döşemelik kumaş, battaniye, çadır, halı ve kilim dokumasına uygun olduğunu göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Halep keçisi, Kıl keçisi, elyaf kalite özellikleri

Kaynakça

• 1. Arıtürk E, Yalçın BC, İmeryüz F, Müftüoğlu Ş, Sincer N, (1979). Genetic and environmental aspects of Angora goat production. I. General performance levels and the effect of some measurable environmental factors on the production traits. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi dergisi 5 (2), 1-17.
• 2. ASTM, (1997). Annual Book of ASTM (American Society for Testing and Materials) Standarts. Volume 07.01 Textiles, ISBN 0- 8031-2468-6, USA.
• 3. Bilgen A, Akman N, Erol H, Ankaralı B, Aytaç M, (2008). Lalahan Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen Ankara keçilerinde bazı tiftik özellikleri ve kırkım sonu canlı ağırlığı. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 48 (1), 25-33.
• 4. Dawson B., Trapp RG, (2001). Basic and clinical biostatistics. Lange Medical Books/McGraw-Hill, 3rd ed. New York, USA.
• 5. Dellal G, Söylemezoğlu F, Etikan S, Erdoğan Z, (2000). Anadolu Merinosu Koyunlarının bazı yapağı verim özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi 6(2),48-53
• 6. Dellal G, Eliçin A, Söylemezoğlu F, Erdoğan Z, Arık İZ, (2001a). Kıl keçilerinden elde edilen üstliflerin bazı fiziksel özellikleri ve kullanım alanları. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences 25 (4), 581-587.
• 7. Dellal G, Eliçin A, Erdoğan Z, Söylemezoğlu F, Arık İZ, (2001b). Kıl keçilerinden elde edilen altliflerinin bazı fiziksel özellikleri ve kullanım alanları. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences 25 (4), 589-596.
• 8. Erol H, Ünal N, Ünal M, Akçadağ Hİ, (2014). Gen kaynağı olarak koruma altında yetiştirilen Ankara keçilerinde önemli verim özellikleri. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 61(3), 211-216.
• 9. Eser B., Çelik P., Çay A., Akgümüş D. (2016). Tekstil ve konfeksiyon sektöründe sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm olanakaları Tekstil ve Mühendis, 23 (101), 43-60.
• 10. Google maps, (2018). Yağbasan Köyü. Available at https://maps.google.com/, Accessed 26. November 2018
• 11. Gökmen M, (2001). Kıl keçilerinde alt ince kıl (keşmir) üretim potansiyeli ve kalite özelliklerinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi.
• 12. Güneş H, (2001). Türk Ankara keçilerinin verimlerinin yükseltilmesinde Kuzey Amerikan ve Güney Afrika genotipleri ile birleştirmelerin etkileri üzerinde araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 27(2), 411-427.
• 13. Hunter L, (1993). Mohair: A review of its properties, processing and applications, International Mohair Association, West Yorkshire, England.
• 14. I.W.T.O., (1995). International Wool Textile Organisation. The International Wool Secreteriat Raw Wool Department, UK.
• 15. Kott R, (2018). Wool grading. Montana State University. Publication no: 8380. Available at http://msuextension. org/publications/AgandNaturalResources/MT198380AG. pdf, Accessed 27.12.2018.
• 16. Koyuncu M, Tuncel E, Ferik A, (1996). Anadolu Merinosu, Kıvırcık ve Türkgeldi koyunlarının yapağı verim ve özellikleri üzerine bir araştırma. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 12, 101-108.
• 17. Koyuncu M, Duru S, Tuncel, E, (1999) Karayaka erkek toklularının yapağı verim özellikleri. Hayvansal Üretim 40 (1), 24-29.
• 18. Öztürk A, Goncagül T, (1995). Muhtelif yaşlardaki Ankara keçilerinde tiftik verimi ve tiftik özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 35 (1-2), 67-78.
• 19. Qi K, Lupton, CJ, Pfeiffer, FA, Minilheim, DI, (1994). Evalution optical fibre diameter analyser (OFDA) for measuring fibre diameter parameters for sheep and goats. Journal of Animal Science, 72 (2), 1675-1679.
• 20. SPSS, (2001). SPSS Statistical package in social sciences for Windows. Statistical innovations ınc, USA.
• 21. Toplu D, Altinel A, (2008). Some Production Traits Of Indigenous Hair Goats Bred Under Extensive Conditions In Turkey. 1st Communication: Reproduction, Milk Yield And Hair Production Traits Of Does, Archıv Fur Tierzucht (51): 498-506.
• 22. TUİK, (2018). Temel İstatistikler/Tarım. Available at http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist, Accessed 20.11.2018.
• 23. Vatansever H, Akçapınar H, (2006). Lalahan Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen farklı kökenli Ankara keçilerinde büyüme, döl verimi ve tiftik özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 46 (2):111.
• 24. Wikipedia, (2016). Yağbasan, Sulakyurt. Available at https://tr.wikipedia.org/wiki/Ya%C4%9Fbasan,_ Sulakyurt, Accessed 27.12.2018.
• 25. Woolmark, (2018). Available at https://www.woolmark. com/education/fibre/?enforce=true, Accessed 25 November 2018.
• 26. Yalçın BC, (1986). Sheep and Goats in Turkey. FAO, Animal production and health paper, No: 60, Rome.