Hücre Sinyal Proteinleri ve Biyo-Haberleşme

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 48 - 55, 29.05.2019

Mesut Kırdağ Tevhide Sel , Arif Altıntaş

Öz

Hücre döngüsü, gen ekspresyonu, büyüme, farklılaşma ve
apoptoziste kritik rol oynayan sinyal proteinleri, hücreler arasındaki
biyolojik bilginin taşınmasında ve uygun hücresel yanıtın oluşmasında kilit rol
oynamaktadır. Sinyal iletimini ve sonlandırılmasını sağlayan bu sistemlerin
bozulması pek çok hastalığa yol açabilmektedir. Son yıllarda önemi daha iyi
kavranan sinyal proteinlerin hastalıkların büyük bir kısmından sorumlu olduğu
belirlenmiştir. Bu nedenle, kanser gibi pek çok metabolik ve genetik hastalığın
temelinde yatan hücre sinyal iletim mekanizmaları ile ilgili daha kapsamlı
çalışmalar yapılması gerektiği anlaşılmıştır. Sinyal protein bileşenlerinin
aktivasyonu, düzenlenmesi ve sinyal iletimi ile ilgili son keşifler,
gelecekteki hastalıkların teşhisi, önlenmesi ve tedavisi için umut verici
görünmektedir.

Anahtar Kelimeler

G proteinleri, Sinyal molekülü, Sinyal yolakları

Cell Signal Proteins and Bio-Communication

Öz

Signal proteins that play a critical role in cell cycle, gene
expression, growth, differentiation and apoptosis play a key role in the
transport of biological information between cells and the formation of an
appropriate cellular response. Disturbance of these systems that provide signal
transmission and termination may lead to many diseases. In recent years, signal
proteins which better understood have been identified as responsible for a
large part of diseases. Therefore, it has been understood that more comprehensive
studies should be done on the underlying cell signaling mechanisms underlying
many metabolic and genetic diseases such as cancer. The recent discoveries
concerning the activation, regulation and signal transduction of signal protein
components appear promising for the diagnosis, prevention and treatment of
future diseases.

Anahtar Kelimeler

G proteins, Signal molecule, Signaling pathways

Kaynakça

• Berg JM, Tymoczko Jl, Stryer L. (2012). Signal-Transduction Pathways. Biochemistry, 7th edition, 14: 421-426, W.H. Freeman and Company. Güneş HV. (2003). Moleküler hücre biyolojisi. 1. Baskı, 290- 327, Kaan kitabevi, Eskişehir.
• Hamidi H, Pietilä M, Ivaska J. (2016). The complexity of integrins in cancer and new scopes for therapeutic targeting. Br. J. Cancer, 115(9), 1017–1023. doi: 10.1038/ bjc.2016.312
• Hieda M. (2019). Signal Transduction across the Nuclear Envelope: Role of the LINC Complex in Bidirectional Signaling. Cells, 8(2), 124 -doi.org/10.3390/cells8020124
• Kaiser A.(2019). Druggable Targets in Cyclic Nucleotide Signaling Pathways in Apicomplexan Parasites and Kinetoplastids against Disabling Protozoan Diseases in Humans. Int J Mol Sci., 2;20(1). pii: E138. doi: 10.3390/ ijms20010138
• Karagül H, Altıntaş A, Fidancı URF, Sel T. (2000). Klinik Biyokimya. 1. Basım, 204-220, Medisan yayınları, Ankara. Kansu E. (1996). Hücre Adezyon Sistemi. Ankem Derg., 10 (No.3) 314-317.
• Kierszenbaum AL. (2007). Histology and Cell Biology An Introduction to Pathology. 2nd Edition. 85-104 Elsevier, Canada. Kurnaz IA. (2013). Biyosinyalleşme, Lehninger Biyokimyanın İlkeleri, Çeviri Editör: ELÇİN M, 12: 419-484, Palme Yayıncılık.
• Küçükkaya B, Afrasyap L. (2013). Mitojenle etkileşen protein kinazların heterotrimerik G proteinleri ile düzenlenmesi. Türk Biyokimya Dergisi, 218-228. Lipsick J. (2019). A History of Cancer Research: Tyrosine Kinases. Cold Spring Harb Perspect Biol., 1;11(2), 1-20 . doi: 10.1101/cshperspect.a035592
• Lobingier BT, von Zastrow M. (2019). When trafficking and signaling mix: How subcellular location shapes G proteincoupled receptor activation of heterotrimeric G proteins. Traffic, 20(2):130-136. doi: 10.1111/tra.12634
• Madrazo E, Conde AC, Redondo-Muñoz J.(2017). Inside the Cell: Integrins as New Governors of Nuclear Alterations? Cancers, 9(7), 82, 1-17. doi:10.3390/cancers9070082 Milligan G, Kostenis E. (2006). Heterotrimeric G-proteins: A short history. Br. J. Pharmacol., 147, 46–55. DOI: 10.1038/ sj.bjp.0706405
• Rai SN, Dilnashin H, Birla H, Singh SS, Zahra W, Rathore AS, Singh BK, Singh SP.(2019). The Role of PI3K/Akt and ERK in Neurodegenerative Disorders. Neurotox Res., doi: 10.1007/s12640-019-0003-y
• Sümer-Turanlıgil NC, Uyanıkgil Y, (2010). Hücre içi sinyal yolakları ve klinik yansımaları. ErişimAdresi:dergipark. ulakbim.gov.tr/arsiv/article/download/.../50000 66882, ARŞİV 2010; 19: 180.
• Şensoy E, Öznurlu Y. (2009). Hücre adezyon molekülleri. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg., Cilt:4 sayı:1, 57-68.
• Tandoğan B, Ulusu N. (2005). Kalsiyum bağlayıcı proteinler. Türk Biyokimya Dergisi, 31(1); 36-40. Voet D, Voet JG, (2004). Signal Transduction Biochemistry 3rd Edn., 19:657-700, Wiley International Edition, John Wiley Sons, Inc.
• Zhao Y, Gui W, Niu F, Chong S. (2019). The MAPK Signaling Pathways as a Novel Way in Regulation and Treatment of Parasitic Diseases. Diseases, 17;7(1). pii: E9. doi: 10.3390/ diseases