Ageism in Society

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 5, 30.01.2020

Güzin Yasemin Tunçay

Öz

Ageism is positive or negative discrimination individuals on the basis of their age and is one of the types of discrimination. From the past to the present, there have been changes in the way society views youth / children. In the past, when children were employed in the factory as workers, absolute authority was established on them; nowadays the child is placed in the center of the family and is considered as an independent individual. Attitudes towards the elderly individual changed over time and from culture to culture. Generally, elderly individuals are respected by society and thought to be experienced. However, there are also negative attitudes towards the elderly. One of these examples is that the thought of the elderly is not taken or not talked to him with the idea that he will not understand. In the past, the child and the elderly were evaluated within the same scope. Today, this situation is explained with the concept of aging and people are discriminated against only because of the elderly. Aging is a discrimination that involves both young / children and elderly discrimination. In daily life, people can only be exposed to discriminatory attitudes depending on their age whether they are aware or not. The fear of aging should be mentioned. Individuals are afraid of the aging of their family members due to both the problems of old age and the problems they will have in providing care to the elderly individual. This condition is called Gerontophobia. Gerontophobia is the general rejection of old and old age in the society. In this review will give general information about ageism and the viewpoint of the society to child and aged.

Anahtar Kelimeler

Child, ageism, aged, elderly discrimination

Toplumda Yaşa Bağlı Ayrımcılık

Öz

Yaşa bağlı ayrımcılık (yaşçılık), kişilere yaşa dayalı yapılan olumlu veya olumsuz davranışlardan oluşan bir ayrımcılık türüdür. Geçmişten günümüze kadar toplumun gençlere/çocuklara bakış açılarında değişiklikler meydana gelmiştir. Geçmişte çocuklar işçi olarak fabrikada çalıştırılıp, üzerinde mutlak otorite kurulurken, günümüzde çocuk ailenin merkezine yerleştirilmiş ve bağımsız bir birey olarak kabul edilmektedir. Yaşlı bireye ilişkin tutumlarda da zamanla kültürden kültüre değişiklik göstermiştir. Genellikle yaşlı bireyler toplum tarafından saygı gösterilen, deneyimli olduğu düşünülen bireylerdir. Buna rağmen yaşlıya ilişkin olumsuz tutumlar da söz konusudur. Yaşlının herhangi bir konu hakkında fikrinin alınmaması ya da anlamayacağı düşüncesi ile onunla konuşulmaması bu örneklerdendir. Geçmişte çocuk ve yaşlı aynı kapsamda değerlendirilmiştir. Günümüzde de bu durum yaşçılık kavramı ile açıklanmakta ve insanlara sadece yaşı (genç ya da yaşlı olması) nedeniyle ayrımcılık yapılmaktadır. Yaşçılık kavramı çocukları ve gençleri de kapsayan bir ayrımcılık iken yaşlı ayrımcılığı kavramı ise yaşlı bireylere özgü olarak tanımlanmıştır. Günlük hayatta da ister farkında olarak ya da olmayarak insanlar sadece yaşına bağlı ayrımcılığa maruz kalabilmektedirler. Konu kapsamında yaşlanma korkusundan da söz etmek gerekir. Bireyler hem yaşlılığın getireceği sorunlar, hem de yaşlı bireye bakım vermede yaşayacağı sorunlar nedeniyle aile üyelerinin yaşlanmasından korkmaktadır. Bu durum Gerontofobi olarak adlandırılmaktadır. Gerontofobi, toplumda genel olarak yaşlı ve yaşlılığın kabul edilmemesidir. Bu derlemede yaşlılara ve çocuklara ilişkin toplumun bakış açısı ve yaşçılık/yaşa dayalı ayrımcılık ile ilgili genel bilgiler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, yaşçılık, yaşlı, yaşlı ayrımcılık.

Kaynakça

• Anonim (2015) Nadide Hayat, Yönet.: Çağan Irmak, erişim adresi:http://www.beyazperde.com/filmler/film-239946/, erişim tarihi: 2.1.2020.
• Aral N, Sağlam M. (2016). Tarihsel Süreç İçerisinde Çocuk ve Çocukluk Kavramları. Çocuk ve Medeniyet, 2, 43-56.
• Bulut M. (2015). Kültürel Bağlamda Yetişkinlik ve Yaşlılık. Yetişkinlik ve Yaşlılık, Gelişimi ve Psikolojisi, Ed.: Hasan Bacanlı, Şerife (Işık) Terzi, Açılım Kitap, 3. Baskı, İstanbul, s.398-400.
• Buz S. (2015). Yaşlı Bireylere Yönelik Yaş Ayrımcılığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar-2015 Cilt:14 Sayı:53, 268- 278.
• Canatan A. (2015). Yaşlılar ve Toplum. Yetişkinlik ve Yaşlılık, Gelişimi ve Psikolojisi, Ed.: Hasan Bacanlı, Şerife (Işık) Terzi, Açılım Kitap, 3. Baskı, İstanbul, s. 359. Çayır K. (2012). Yaşçılık/Yaşa Dayalı Ayrımcılık. Ayrımcılık Çok Boyutlu Yaklaşımlar, Derleyenler: Kenan Çayır, Müge Ayan Ceyhan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 393, 1. Baskı, İstanbul, s. 163-174.
• Dedeli Ö, Kaptan G. (2017). Yaşlılık ve Yaşlanmanın Sosyolojik Yönü. Geriatriye Çok Yönlü Bakış. Ed.: Gülten Kaptan, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, s. 236.
• Göregenli M. (2012). Temel Kavramlar: Önyargı, Kalıpyargı ve Ayrımcılık. Ayrımcılık Çok Boyutlu Yaklaşımlar, Derleyenler: Kenan Çayır, Müge Ayan Ceyhan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 393, 1. Baskı, İstanbul, s. 17-27.
• Elkind D. (1999). Çocuk ve Toplum, Çocuk ve Toplum-Gelişim ve Eğitim Üzerine Denemeler. [Images of the Young Child] Çev: Demet Öngen, Ankara: Ankara Üniversitesi çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, s. 35-40.
• İnal K. (2014). Çocuk ve Demokrasi. Ayrıntı Yayınları, birinci basım, İstanbul. Kadan G. (2019). Çocuk haklarına yönelik nitel araştırma deseninde yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Eurasian Journal of Health Science, 2(2):88-98.
• Kaptan G. (2017). Yaşlanma ve Yaşlılıkla İlgili Tanımlamalar. Geriatriye Çok Yönlü Bakış. Ed.: Gülten Kaptan, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, s. 2-3,6, 9-10.
• Karadakovan A. (2014). Yaşlı Sağlığı ve Bakım, Akademisyen Kitapevi. Ankara, s.17-18. Kaytez, N , Yücelyiğit, S , Kadan, G . (2018). Çocuğa Yönelik İstismar ve Çözüm Önerileri. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi , 1 (1) , 18-24 .
• Mutlu B, Ergişi A, Bütün Ayhan A, Aral N. (2012). Okul Öncesi Dönemde Montessori Eğitimi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 3, s. 113-128.
• Şahin G, Taşlıgil N. (2012). Kolektif İşletme Tiplerine Tipik Bir Örnek: Kibbutzlar. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (9): 213-229. DOI: 10.14520/adyusbd.279
• Tezcan M. (2017). Çocuk Sosyolojisi. 3. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara, s. 11-12.
• Yıldız R, Ömeroğlu G, Terim N. (2017). Yaşlı Penceresinden Yaşlı Ayrımcılığı: Bursa ve Yalova Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED) 3, 2, s. 313- 329.