Tüketicinin Satın Alma Karar Sürecinde Bilgi Kaynakları ve Güvenirlikleri: Referans Grubu Olarak Yakın Çevrenin Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 1, 214 - 231, 26.05.2016

Yıldırım Yıldırım

Öz

Bilgi
kaynaklarının sayısının artması ve çeşitlenmesi sonucunda tüketiciler yoğun
bilgi bombardımanı altında bulunmaktadır. Özellikle mobil iletişim, internet ve
bilgisayar teknolojilerindeki gelişmeler tüketicilerin satın alma
davranışlarını bütünüyle değiştirmiş ve yeni mecralar reklam ve pazarlama
profesyonellerinin ilgisini çekmeye başlamıştır. Klasik yöntemlerin yavaş yavaş
etkisini yitirdiği günümüzde insanlar dış uyarıcılardan gelen etkileri
eskisinden çok daha fazla süzgeçten geçirmekte ve her on mesajın ancak birini
fark edebilmektedirler. Bu bağlamda kitle iletişim araçlarından televizyon hala
etkisini sürdürüyor gibi gözükse de insanlar ticari amaçla yapıldığını
bildikleri reklamlardan çok başka bilgi kaynaklarına başvurmakta ve o bilgi
kaynaklarına güvenmektedirler. İşletmeler, değişen yenidünyada gelişmeleri
takip etmeli ve daha çok insan odaklı stratejiler geliştirmelidirler. Bu
çalışmada referans grupları olarak yakın çevrenin (arkadaşlar, aile, komşular
vb.) bilgi kaynağı olarak ne sıklıkta başvurulduğu ve kitle iletişim araçları
(radyo, gazete, dergi, billboardlar) karşısındaki etkinliği incelenmiştir. Görülmüştür
ki yakın çevre birçok sektöre ilişkin en önemli bilgi kaynağı olarak
algılanırken aynı zamanda en çok güvenilen bilgi kaynağı olarakta karşımıza
çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Satın Alma Karar Süreci, Referans grupları, Sosyal faktörler

Kaynakça

• AKALIN, Gülsüm ve DİLEK, Serkan (2007), “Belirsizlik Altında Tüketicilerin Kararları”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı 6, ss.33-48
• AKSOY, Ramazan (2006), “Bir Pazarlama Değeri Olarak Güven ve Tüketicilerin Elektronik Pazarlara Yönelik Güven Tutumları”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, ss.79-90
• AKYÜZ, İlker (2006), Mobilya Satın Almada Tüketici Davranışlarını Etkileyen Psikolojik, Sosyo-Psikolojik ve Sosyo Kültürel Faktörlerin İncelenmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• ALTUNIŞIK, Remzi; ÖZDEMİR, Şuayip ve TORLAK, Ömer (2006), Modern Pazarlama, 4.Baskı, Değişim Yayınları: Sakarya
• ASLAN, Kahraman (2003), “Otomobil Alımında Tüketici Davranışlarını Etkileyen Faktörler”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, Yıl 2 Sayı 3, ss.83-103
• AYDIN, Kenan (2007), Uluslararası ve Küresel Pazarlamada Kültürel Etkiler, 2.Baskı, Nobel Yayın Dağıtım: İstanbul
• AYDIN, Kenan ve ÖZBEK, Volkan (2004), “Ailenin Seçmen Davranışları Üzerindeki Etkisi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (2), ss.144-167
• CÖMERT, Yavuz ve DURMAZ, Yakup (2006), “Tüketicinin Tatmini ile Satın Alma Davranışlarını Etkileyen Faktörlere Bütünleşik Yaklaşım ve Adıyaman İlinde Bir Alan Çalışması”, Journal of Yaşar University, 1(4), ss.351-375
• ÇAKIR, Mesut; ÇAKIR, Fatma ve USTA, Gülşah (2010), “Üniversite Öğrencilerinin Tüketim Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, ss.87-94
• DİNÇER, Ömer (2004), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, 7.Baskı, Beta Basım Yayın: İstanbul