Effect of Different Organic Fertilizer Sources on Basil (Ocium basilicum L.) Yield

Yıl 2023, , 41 - 52, 11.07.2023

Tuğba Özbucak , Meltem Ocak

https://doi.org/10.29278/azd.1270352

Öz

Objective: In recent years, there has been an increase in sustainable ecologically based practices that are in harmony with nature, where high- and high-quality products are obtained from unit area. The interest in medicinal and aromatic plants has also increased the need for quality development of these plants. Therefore, this study was carried out to compare the effects of different doses of barnyard manure, vermicompost and chicken manure on some growth and development parameters of basil (O. basilicum L.).
Materials and Methods: In the study carried out in greenhouse environment in 3 replications, 10, 20 and 30 % doses of vermicompost and barnyard manure and 2,5, 5 and 10 % doses of chicken manure were applied to the experimental groups. In the study, plant height, plant branch height, green, dry leaf herbage, leaf length and width and SPAD chlorophyll content values were analyzed to investigate the growth and development of the plant.
Results: According to the two and three-way ANOVA tests, plant height, number of plant branches, green, dry leaf herbage, leaf length, leaf width, SPAD chlorophyll content values were found to be statistically significant according to the fertilizer type and doses.
Conclusion: As a result of the evaluation of morphological characteristics, it was determined that plant height was higher and statistically significant in 20% dose of vermicompost, number of plant branches in all vermicompost treatments, green and dry leaf herb yield in 10% vermicompost treatment, leaf length in 10% vermicompost treatment and leaf width in 30% vermicompost treatment compared to other treatments. In general, it is observed that as the fertilizer application dose increases, the yield decreases. Chlorophyll (SPAD) values in all fertilizer treatments were higher than the control. Chlorophyll values in all doses of vermicompost treatments were higher than the other treatments.

Anahtar Kelimeler

Basil (O. basilicum), barn manure, vermicompost, chicken manure, yield, quality

Farklı Organik Gübre Kaynaklarının Fesleğen (Ocium basilicum L.) Bitkisinin Verimine Etkisi

Öz

Amaç: Son yıllarda birim alandan yüksek ve kaliteli ürün alınan, doğa ile barışık, sürdürülebilir ekolojik temelli uygulamalarda artış olmuştur. Tıbbi ve aromatik bitkilere olan ilgi bu bitkilerin kaliteli olarak geliştirilmesine olan ihtiyacı da arttırmıştır. Bu nedenle çalışma ahır gübresi, solucan kompostu ve tavuk gübresinin farklı dozlardaki uygulamalarının fesleğen (Ocium basilicum L.) bitkisinin bazı büyüme ve gelişme parametreleri üzerindeki etkilerini karşılaştırmak amacıyla yürütülmüştür.
Materyal ve Yöntem: Sera ortamında 3 tekerrür halinde gerçekleştirilen çalışmada deneme gruplarına solucan ve ahır gübrelerinin %10, %20 ve %30’luk dozları, tavuk gübresi için ise %2,5, %5 ve %10’luk dozları uygulanmıştır. Araştırmada bitkinin büyüme ve gelişiminin incelenmesi amacıyla bitki boyu, bitki dal ayısı, yeşil, kuru yaprak herba miktarı, yaprak boyu ve eni ile SPAD klorofil içeriği değerleri incelenmiştir.
Araştırma Bulguları: Yapılan iki ve üç-yönlü Anova testlerine göre bitki boyu, bitki dal sayısı, yeşil, kuru yaprak herba miktarı, yaprak boyu, eni, SPAD klorofil içeriği değerleri çalışılan gübre çeşidi ve dozlara göre istatistiki olarak önemli bulunmuştur.
Sonuç: Morfolojik özelliklerin değerlendirilmesi sonucunda, bitki boyunun ahır gübresinin %20 ‘lik dozunda, bitki dal sayısının bütün ahır gübresi uygulamalarında, yeşil ve kuru yaprak herba veriminin %10’luk solucan kompostu uygulamasında, yaprak boyunun %10’luk solucan kompostu, yaprak eninin ise %30’luk ahır gübresi uygulamasında diğer uygulamalara göre yüksek ve istatistiki olarak önemli olduğu belirlenmiştir. Genel olarak gübre uygulama dozu arttıkça verimde düşüş olduğu görülmektedir. Gübre uygulamalarının hepsinde (SPAD) klorofil değerleri kontrole göre yüksek bulunmuştur. Solucan gübre uygulamalarının bütün dozlarındaki klorofil değerleri diğer uygulamalara göre yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Fesleğen (O. basilicum), ahır, solucan, tavuk gübre, verim, kalite

Kaynakça

• Abacıoğlu, E., Yatgın, S., Tokel, E., & Yücesoy, P. (2020). Vermikompostun (Solucan Gübresi) üretimi ve bitki beslemesindeki önemi. Bartın University International Journal of Natural and Applied Sciences, 3(1), 1-10.
• Akkaya, S., & Kara, B. (2018). Ekmeklik buğdayda ahır ve yeşil (karabuğday, fiğ) gübre uygulamalarının verim ve kaliteye etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(1), 1-8.
• Alam, M. N., Jahan, M. S., Ali, M. K., Ashraf, M. A., & Islam, M. K. (2007). Effect of vermicompost and chemical fertilizers on growth, yield, and yield components of potato in barind soils of Bangladesh. Journal of Applied Sciences Research, 3(12), 1879-1888.
• Alan, H. (2022). Kırmızı kaliforniya solucan (Eisenia foetida) kompostunun Lactuca sativa L. bitkisinin büyüme, gelişim ve pestisit toleransı üzerindeki etkisinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı, Ordu.
• Al-Mansour, B., Kalaivanan, D., Suryanarayana, M. A., Umesha, K., & Nair, A. K. (2018). Influence of organic and inorganic fertilizers on yield and quality of sweet basil (Ocimum basilicum L.). Journal of Spices and Aromatic Crops, 27(1), 38-44.
• Aslan, D.F. (2014). Farklı reyhan (Ocimum basilicum L.) genotiplerinde ontogenetik ve morfogenetik varyabilitenin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Aydın.
• Baydar, H. (2019). Tıbbi ve aromatik bitkiler bilimi ve teknolojisi (7. Basım). Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 412s.
• Bellitürk, K. (2016). Sürdürülebilir tarımsal üretimde katı atık yönetimi için vermikompost teknolojisi. Çukurova Tarım ve Gıda Bil. Dergisi, 31(3), 1-5.
• Bufalo, J., Cantrell, C. L., Astatkie, T., Zheljazkov, V. D., Gawde, A., & Boaro, C. S. F. (2015). Organic versus conventional fertilization effects on sweet basil (Ocimum basilicum L.) growth in a greenhouse system. Industrial Crops and Products, 74, 249-254.
• Büyükarslan, D. (2020). Solucan kompostunun biber (Capsicum annuum var. longum) ve karnabahar (Brassica oleracea var. botrytis) fidelerinde büyüme ve gelişme üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Antalya.
• Cabar, B.S. (2016). Farklı fesleğen (Ocimum basilicum L.) hatlarının Trakya koşullarında verim ve kalite ile ilgili bazı özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Çıtak, S., Sönmez, S., Koçak, F., & Yaşin, S. (2011). Vermikompost ve ahır gübresi uygulamalarının ıspanak (Spinacia oleracea var. L.) bitkisinin gelişimi ve toprak verimliliği üzerine etkileri. Derim, 28(1), 56-69.
• Demir, H., Polat E., & Sönmez, İ. (2010). "Ülkemiz İçin Yeni Bir Organik Gübre: Solucan Gübresi.,” International Conference on Organic Agriculture in Scope of Environmental Problems, Famagusta, Cyprus (Kktc), pp.15.
• Doğan, A., Uyak, C., Akçay, A., Keskin, N., Şensoy, R. İ. G., Çelik, F., Kunter, B., Çavuşoğlu, Ş. & Özrenk, K. (2020). Hizan (Bitlis) koşullarında yetiştirilen üzüm çeşitlerinin klorofil miktarları ve stoma yoğunluklarının belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 30(4), 652-665.
• Ekren, S., Ç. Sönmez, S. Sancaktaroğlu & Bayram, E. (2009). Farklı dikim sıklıklarının fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi. Ege Üniversitsi Ziraat Fakültesi. Dergisi. 46(3), 165-173.
• Erşahin, L. (2006). Diyarbakır ekolojik koşullarında yetiştirilen fesleğen (Ocimum basilicum L.) populasyonlarının agronomik ve kalite özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Adana.
• Erşahin, Y. Ş. (2007). Vermikompost ürünlerinin eldesi ve tarımsal üretimde kullanım alternatifleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(2), 99-107.
• Gül, İ., Gül, Z. D. & Tan, M. (2015). Yerli fiğ (Vicia sativa L.)’de kimyasal gübre, ahır gübresi ve bazı toprak düzenleyicilerin ot ve tohum verimine etkileri. Iğdır Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1), 65-72.
• Gülüt, K. Y. (2021). The effect of different fertilizer applications on the spad values of wheat, green part yield and n concentration. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 9(5), 919-925.
• Güngör, M. (2022). Balık Atıklarının Mısır (Zea mays var. İntendata) Bitkisinde Biyolojik Gübre Olarak Kullanılabilme Potansiyellerinin Belirlenmesi (master’s thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü). Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı, Ordu.
• Hiltbrunner, J., Liedgens, M., Stamp, P. & Streit, B. (2005). Effects of row spacing and liquid manure on directly drilled winter wheat in organic farming. Eurepean Journal of Agronomy, 22, 441-447.
• Jakse, M. & Mihelic, R. (1999). The influence of organic and mineral fertilisation on vegetable growth and N availability in soil. Preliminary results. Acta Horticulturae, 506, 69-75.
• Karaca, M. (2017). Bazı reyhan (Ocimum basilicum L.) populasyonlarının herba verimi ve uçucu yağ oranının belirlenmesi. Yüksek. Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu.
• Karaca, M., Kara, Ş. M. & Özcan, M. M. (2017). Bazı fesleğen (Ocimum basilicum L.) popülasyonlarının herba verimi ve uçucu yağ oranının belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(2), 160-169.
• Karayel, R., Arslan, Uzun, A. & Bozoğlu, H. (2020). Nohut (Cicer arietinum L.)’un verim ve kalitesine ahır gübre dozlarının etkisi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(100. Yıl Özel Sayı), 279-288.
• Karakuzu, E. (2015). Fesleğen (Ocimum basilicum L.) tohumunun ekim olanakları. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Makinaları Anabilim Dalı, Aydın.
• Kaya, F., & Tunçtürk, R. (2018). Bitlis-adilcevaz ekolojik koşullarında farklı ahır gübresi dozlarının aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin verim ve verim öğelerine etkisi. Doğu Fen Bilimleri Dergisi, 1(1), 19-28.
• Kenea, F.T., & Gedamu, F. (2018). Response of garlic (Allium sativum L.) to vermicompost and mineral N fertilizer application at Haramaya, Eastern Ethiopia. African Journal of Agricultural Research, 13(2), 27-35.
• Kibar, B. (2018). Marulda bitkisel özellikler, bazı kalite özellikleri ve elementler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi (UTYHBD), 4(2), 149-160.
• Moawad, S.A., Ghorab, E.A.H., Hassan, M., Eldin, N.H., & Gharabli, E.M.M. (2015). Chemical and microbiological characterization of egyptian cultivars for some spices and herbs commonly exported abroad. Food and Nutrition Sciences, 6, 643- 659.
• Moghaddam, D.A.M. (2010). Fesleğen (Ocimum basilicum L.)’de farklı bitki sıklığı ve azot dozlarının verim ve verim öğeleri, uçucu yağ oranı ve bileşenler üzerine etkileri. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Mshelia, J.S., & Degri, M.M. (2014). Effect of different levels of poultry manure on the performance of Amaranthus (Amaranthus caudatus L.) in bama, Nigeria. International Journal of Science and Nature, 5(1), 121-5.
• Ndzingane, T. S., Masarirambi, M. T., Nxumalo, K. A., Kunene, E. N., Earnshaw, D. M., Mpofu, M., ... & Sihlongonyana, S. (2022). Effects of organic fertilisers on growth, yield, and nutritional content of sweet basil (Ocimum basilicum L.), Advancement in Medicinal Plant Research, 10(1):1-16.
• Özbucak, T.B., Erturk, Ö., Yıldız, O., Bayrak, A., Kara, M., Şahin, H., & Kıralan, M. (2014). The effect of different manures and synthetic fertilizer on biochemical and antimicrobial properties of Mentha piperita L. Journal of Food Biochemistry, 38(4), 424-432.
• Özdemir, A., & Özer, H. (2016). Organik domates yetiştiriciliğinde farklı gübre dozlarının kalite ve verim üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 11(1), 17-26.
• Özer, P. C. (2022). Bursa ekolojik koşullarında reyhan (Ocimum Basilicum L.)’ın tarımsal özellikleri, uçucu yağ oranı ve kompozisyonu üzerine farklı organik ve inorganik gübrelerin etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Bursa.
• Peyvast, G., Olfati, J.A., Madeni, S., & Forghani, A. (2007). Effect of vermicompost on the growth and yield of spinach (Spinacia oleracea L.). Journal of Food, Agriculture and Environment, 6(1), 132-135.
• Punde, B.D., & Ganorkar, R.A. (2012). Vermicomposting-recycling waste into valuable organic fertilizer. International Journal of Engineering Research and Applications, 2(3), 2342-2347.
• Prabha, M. L., Jayraaj, I. A., Jayaraj, R. & Rao, D. S. (2007). Effect of vermicompost and compost on growth parameters of selected vegetable and medicinal plants. Asian Journal of Microbiology, Biotechnology & Environmental Sciences, 9(2), 321-326.
• Sarıhan, E. O., İpek, A., Gürbüz, B. & Arslan, N. (2004). Farklı azot dozlarının fesleğen (Ocimum basilicum L.)’de herba verimi ve uçucu yağ oranı üzerine etkisi. XV. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, 6-9 Ekim, 305-310s, Antalya.
• Singh, S., Singh, M., Singh, A.K., Kalra, A., Yadav, A., & Patra, D.D. (2010). Enhancing productivity of ındian basil (Ocimum basilicum L.) through harvest management under rainfed conditions of subtropical north ındian plains. Industrial Crops and Products, 32, 601-606.
• Sipahi, C., Akın, A.C., & Bozoğlan, G. B. (2017). Hayvancılıkta alternatif bir üretim sahasının ekonomik analizine ilişkin bir pilot çalışma: Solucan gübresi üretimi- vermikompost, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 135-143.
• Soyergin, S. (2003). Organik tarımda toprak verimliliğinin korunması, gübreler ve organik toprak iyileştiricileri. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, 9s.
• Sönmez, İ., Maltaş, A.Ş., Sarıkaya, H.Ş., Doğan, A., & Kaplan, M. (2019). Tavuk gübresi uygulamalarının domates (Solanum lycopersicum L.) gelişimi ve verim üzerine etkilerinin belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(1), 101-107.
• Şakar, M. (2019). Bitki büyümesini teşvik edici rizobakteri (PGPR) ve solucan gübresi uygulamalarının mürverin bitkisel özellikleri üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Tokat.
• Tavalı, İ.E., Elidemir, A.Y., Çınar, A., Aşıklı, S., Çınar, O., Karadeniz Yavuz, F., & Uyar, S. (2021). Efficiency of composted vinasse in the production of basil (Ocimum basilicum L.) under greenhouse conditions. Mediterranean Agricultural Sciences, 34(2), 233-239.
• Telci, İ., Elmastaş, M., Demirtaş, İ., Kaçar, O., Aytaç, Z., Yılmaz, E., & Bayram, E. (2015). Türkiye’de kültürü yapılan reyhanlarda (O.basilicum L.) flavonoid ve fenolik asit kompozisyonlarının araştırılarak farklı kemotiplerin belirlenmesi, önemli bileşiklerin ekolojilere göre değişimi ve antioksidan potansiyellerinin karşılaştırılması. TÜBİTAK-TOVAG-111O677 Proje Sonuç Raporu.
• Toprak, M. & Şenyiğit, U. (2021). Sera koşullarında farklı sulama suyu miktarı ve solucan gübresi dozlarının fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkisinin bazı vejetatif özelliklerine etkileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 31(1), 629-633.
• Türkmen, M. (2021). The effect of different phenological periods and harvest times on the essential oil ratio and components of basil genotypes. Journal of Essential Oil-Bearing Plants, 24(1), 94-109.
• Yaldız, G., Çamlıca, M., Eratalar, S.A., & Kulak, M. (2017). Farklı dozda kıbele gübre uygulamasının fesleğen (Ocimum basilicum L.) verimine Etkisi. Journal of the Institute of Science and Technology, 7(1), 363-369.
• Yaldız, G., Çamlica, M., & Ferit, Ö. (2019). Organik gübrelemenin tıbbi bitkilerin verim ve kalite özelliklerine etkileri. Uluslararası Anadolu Ziraat Mühendisliği Bilimleri Dergisi, 1(3), 37-48.
• Yaldız, G., Çamlıca, M., & Özen, F. (2019a). Biological value and chemical components of essential oils of sweet basil (Ocimum basilicum L.) grown with organic fertilization sources. Journal of the Science of Food and Agriculture, 99, 2005-2013.
• Yüksek, T., Atamov, V. & Türüt, K. (2019). Demlenmiş çay atığı ve evsel yemek atıkları ile beslenen kırmızı kaliforniya solucanından elde edilen katı solucan gübresindeki bazı besin elementlerinin belirlenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 4(2), 263-271.
• Yürüksoy, H. (2021). Bazı doğal gübrelerin porsuk baraj göleti iklim koşulları altında ceviz gelişimi ve yetiştiriciliği üzerine etkileri. (Yüksek Lisans) Bazı doğal gübrelerin Porsuk Baraj Göleti iklim koşulları altında ceviz gelişimi ve yetiştiriciliği üzerine etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Eskişehir.
• Yılmaz O., Doğuş İ., & Yılmaz Z. S. (2017). ’Kırmızı Solucan Gübresi Kimyevi Gübreye Alternatif Olabilir mi?’ 1st International Symposium on Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies Proceedings Book, November 2-4, Tokat.