Erzincan Koşullarında Farklı Üzüm Çeşitlerinin Bazı Fiziksel ve Kimyasal Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 1, 41 - 50, 05.07.2024

Abdurrahim Bozkurt Nalan Nazan Kalkan Oktay Turgay Altun Adem Yağcı Özkan Kaya Tevhit Geçim Serdar Tuncer Birol Karadoğan Selahattin Albayrak

https://doi.org/10.29278/azd.1424251

Öz

Amaç: Bu çalışma ile Erzincan koşullarında bazı üzüm çeşitlerinin verim ve kalite parametrelerini belirleyerek bölge üreticilerine uygun üzüm çeşitlerini seçmede rehberlik etmek amaçlanmıştır.
Materyal ve Yöntem: Çalışma 2016 yılında kendi köklerinde yetiştirilen Alphonse Lavallèe, Autumn Royal, Bronx Seedless, Crimson Seedless, Cardinal, Flame Seedless, Hamburg Misketi, Italia, Karaerik, Köhnü, Michele Palieri, Narince, Superior Seedless, Sultani Çekirdeksiz ve Trakya İlkeren üzüm çeşitlerine ait tüplü fidanların dikilmesi ile başlamıştır. Verim ve kalite parametrelerine ait veriler 2022 ve 2023 yıllarında alınmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü ve her tekerrürde 5 adet omca olacak şekilde dizayn edilmiştir. Çeşitlerin fiziksel ve kimyasal analizleri her tekerrürde 10 salkım üzerinden değerlendirilmiştir. Çeşitler omca verimi, salkım ve tane ağırlıkları, toplam fenolik madde ve toplam flavonoidler açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen verilere varyans analizi yapılmış ve ortalamaların karşılaştırılmasında LSD testi uygulanmıştır.
Araştırma Bulguları: Çalışmanın 2022 ve 2023 yıllarında; fiziksel ve kimyasal parametrelere ilişkin elde edilen veriler çeşitler arasında istatistiki olarak önemli (P<0.05) bulunurken, yıl ve yıl x çeşit interaksiyonları ise değişkenlik göstermiştir. En yüksek omca verimi Karaerik (9.6 kg/omca), Narince (9.2 kg/omca) ve Köhnü (8.1 kg/omca) üzüm çeşitlerinde, en düşük verim; Flame Seedless (2.41 kg/omca), Crimson Seedless (2.9 kg/omca) ve Trakya İlkeren (2.9 kg/omca) üzüm çeşitlerinde tespit edilmiştir. En yüksek toplam fenolik ve flavonoid madde miktarı sırasıyla; Alphonse Lavallèe (642.5-119.9 ppm) ile Karaerik (400.4-91.6 ppm) üzüm çeşitlerinde saptanmıştır. Erzincan ekolojik koşullarında incelenen çeşitlerin tamamının hasat dönemindeki olgunluk indisleri 20’nin üzerinde tespit edilmiştir.
Sonuç: Çalışmaya konu olan çeşitler, Erzincan ekolojik koşullarında başarılı bir şekilde yetişmektedir. Bu çeşitler ile yörede kurulacak bağlar ile Erzincan’da üzümlerin piyasaya arzı ağustos sonu ile ekim ayının ilk haftasına kadar olabilir. Kurulacak bağlar ile üreticilerin gelirinin artması yanında yöre tüketicilerine de farklı tat ve aroma seçenekleri sunabilir.

Anahtar Kelimeler

Erzincan, toplam fenolik ve flavonoid, üzüm, verim

Etik Beyan

Çalışmada, Etik Kurul Onayı'na ihtiyaç bulunmamaktadır.

Destekleyen Kurum

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

TAGEM/BBAD/B/22/A1/P6/5225

Teşekkür

Bu proje Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Tarafından Desteklenmiştir. Desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Determination of Some Physical and Chemical Quality Characteristics of Different Grape Cultivars in Erzincan Conditions

Öz

Objective: The aim of this study was to help local growers select suitable grape varieties by determining the yield and quality parameters of some grape varieties under Erzincan conditions.
Materials and Methods: The work started in 2016 with the planting of saplings of Alphonse Lavallee, Autumn Royal, Bronx Seedless, Crimson Seedless, Cardinal, Flame Seedless, Hamburg Misketi, Italia, Karaerik, Köhnü, Michele Palieri, Narince, Superior Seedles, Sultani Çekirdeksiz and Trakya İlkeren grape cultivars grown on their own roots. Data on yield and quality parameters were taken in 2022 and 2023. The study was designed according to the randomised block trial design, with three replications and five vines in each replication. A total of 10 bunches were analysed in each repetition, with the aim of evaluating the physical and chemical characteristics of the varieties. The varieties were evaluated in terms of their yield, weight of clusters and berry, total phenolic substances and total flavonoids. Analysis of variance was performed on the data obtained and LSD test was applied to compare the means.
Results: The was conducted in 2022 and 2023; while the data obtained regarding physical and chemical parameters were found to be statistically significant (P<0.05) among cultivars, year and year x variety interactions varied. The highest vine yield is in Karaerik (9.6 kg/vine), Narince (9.2 kg/vine) and Köhnü (8.1 kg/vine) grape cultivars, the lowest yield was obtained in Flame Seedless (2.41 kg/vine), Crimson Seedless (2.9kg/vine) and Trakya İlkeren (2.9 kg/vine) grape cultivars. The highest total phenolic and flavonoid substance amounts are respectively; detected in Alphonse Lavallee (642.5-119.9 ppm) and Karaerik (400.4-91.6 ppm) grape cultivars. Maturity indices of all cultivars examined in Erzincan ecological conditions were determined to be over 20 during the harvest period.
Conclusion: The cultivars subject to the study grow successfully in Erzincan ecological conditions. With the vineyards to be established in the region with these cultivars, the supply of grapes to the market in Erzincan can be between the end of August and the first week of October. The vineyards to be established can not only increase the income of the producers but also offer different taste and aroma options to local consumers.

Anahtar Kelimeler

Erzincan, total phenolics and flavonoids, grape, yield

Proje Numarası

TAGEM/BBAD/B/22/A1/P6/5225

Kaynakça

• Adıgüzel, B. Ç. (2018). Üzüm ve fermente üzüm sularında bulunan resveratrol miktarını etkileyen faktörler. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 11(2), 29-36.
• Aktürk, B., & Uzun, H . (2019). Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin Antalya’daki değişik yörelere uygunlukları ve etkili sıcaklık toplamı istekleri. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(3) , 267-273.
• Aydın, M. (2015). Amasya’da yetiştirilen üzüm çeşitlerinin farklı olgunluk dönemlerindeki bazı kimyasal içeriklerinin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat). Erişim adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Bahar, E., Korkutal, İ., Öner, H. (2018). Bağcılıkta terroir unsurları. Bahçe, 47(2), 57-70.
• Bayır-Yeğin, A., & Uzun, H.İ. (2018). Bazı üzüm genotiplerinin farklı kısımlarının fenolik madde ve antioksidan aktivite değişimleri.
• Bekar, T. (2016). Narince (Vitis vinifera L.) üzüm çeşidinde yaprak hasat sıklığı ve salkım seyreltme uygulamalarının tane, şıra ve şarap kalitesine etkisi. (Doktora Tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat). Erişim adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Bodin, F., & Morlat, R. (2006). Characterization of viticultural terroirs using a simple field model based on soil depth I. Validation of the water supply regime, phenology and vine vigour, in the Anjou vineyard (France). Plant and Soil, 281(1-2), 37-54.
• Cangi, R., & Altun, M. A. (2015). Bazı önemli sofralık üzüm çeşitlerinin Sakarya/Taraklı ekolojisine adaptasyonu. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 8(2), 35-39.
• Cemeroğlu, B. (1992). Meyve ve sebze işleme endüstrisinde temel analiz metotları. Biltav Üniversite Kitapları Serisi, No: 02-2. Ankara, 381.
• Çakır, A., İşlek, F., Doğan, E., & Bazancir, G. (2021). Malatya ekolojisinde farklı rakımlarda yetişen bazı üzüm çeşitlerinin kalite ve biyokimyasal özelliklerinin karşılaştırılması. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 31(4), 928-939.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y., Marasalı, B., Söylemezoğlu, G. (1998). Genel bağcılık. Sun Fidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi:1. Ankara, 69-70.
• Çelik, S. (2011). Asmanın morfolojisi ve anatomisi. Bağcılık (Ampeloji), Cilt:1. Avcı Ofset İstanbul, 46-130.
• Gündüz, A. (2023). Yalova ilinde klimatolojik yağış açığı indisinin zamansal mekânsal değişiminin ve bağcılık açısından iklimsel indislerin irdelenmesi. Bahçe, 52(Özel Sayı 1), 383-390.
• Huglin, P. (1978). Nouveau mode d'évaluation des possibilités héliothermiques d'un milieu viticole. In : Proceedings of the Symposium International sur l'écologie de la Vigne. Ministère de l'Agriculture et de l'Industrie Alimentaire Contança, 89-98.
• Jackson, D. I., & Lombard, P. B. (1993). Environmental and management practices affecting grape composition and wine quality-a review. American Journal of Enology and Viticulture, 44(4), 409-430.
• Jackson, D., & Schuster, D. (1987). The production of grapes and wine in cool climates.
• Kalkan, N. N, Keskin, N. (2018). The Effects of Trunk Height and Training Systemson The Some Physicochemical Properties of ‘Karaerik’ Berries. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 28 (Special issue): 257-267.
• Kalkan, N. N., Bozkurt, A., Altun, O. T., Özkan, K. A. Y. A., Geçim, T., Karadoğan, B., ... & Albayrak, S. (2023). Bazı üzüm çeşitlerinin Erzincan koşullarında fenolojik gelişme evreleri ile etkili sıcaklık toplamı isteklerinin belirlenmesi. Bahçe, 52(Özel Sayı 1), 394-400.
• Kamiloğlu, Ö. (2013). Bazı erkenci sofralık üzüm çeşitlerinde tane kalite özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, (2), 65-70.
• Kanner, J., Frankel, E., Granit, R., German, B., Kinsella, J.E. (1994). Natural antioxidants in grape ads wines. Ibid. 42, 64-69.
• Karadeniz, F., Burdurlu, H.S., Koca, N., Soyer, Y. (2005). Antioxidant activity of selected fruits and vegetables grown in Turkey. Tübitak Turk J. Agric. For. 29, 297-303.
• Kaya, O. (2020). Defoliation alleviates cold induced oxidative damage in dormant buds of grapevine by up regulating soluble carbohydrates and decreasing ROS. Acta Physiologiae Plantarum, 42(106), 1-10.
• Kısmalı, İ. (1995). Ders Notları. E.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Bornova, İzmir.
• Lee, H. R., Jung, B. R., Park, J. Y., Hwang, I. W., Kim, S. K., Choi, J. U., & Chung, S. K. (2008). Antioxidant activity and total phenolic contents of grape juice products in the Korean market. Korean journal of food preservation, 15(3), 445-449.
• Mota, R.V., Regina, M.A., Amorim, D.A., Fávero, A.C. (2006). Fatores que afetam a maturação e a qualidade da uva para vinificação. Inf. Agrop, 27, 56-64.
• Orak, H.H. (2007). Total antioxidant activities, phenolics, anthocyanins, polyphenoloxidase activities of selected red grape cultivars and their correlations. Scientia Hort, 111, 235241.
• Özdemir, G., & Bayhan, Y. D. (2018, November). Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin Diyarbakır ekolojik koşullarındaki salkım, tane ve şıra özelliklerinin belirlenmesi. In International Congress on Agriculture and Animal Sciences (ICAGAS 2018) (Tam Metin Bildiri/Sözlü Sunum). Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Diyarbakır/Türkiye, (7-9. ss).
• Özdemir, G., & Karataş, H. (2008). Diyarbakır ili bağcılığı. Ulusal Bağcılık-Şarap Sempozyumu ve Sergisi. 6-8 Kasım 2008, (405-413. ss.), Denizli.
• Özdemir, G., & Tangolar, S. (2005). Diyarbakır ve Adana koşullarında yetiştirilen bazı sofralık üzüm çeşitlerinde fenolojik devreler ile etkili sıcaklık toplamı değerleri ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye VI. Bağcılık Sempozyumu, Eylül, 2005, Tekirdağ. Cilt 2, (446-453. ss.)
• Özdemir, G., Karataş, H., Karataş, D.D., (2010). Bağcılık Sektörünün Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki Üretim Boyutları. 1. Uluslararası Katılmlı Kamu Üniversite, Sanayi İşbirliği Sempozyumu ve Mermercilik Şurası, 24-26 Mayıs 2010, Bildiriler Kitabı, (381-386. ss.), Diyarbakır.
• Re, R., Pellegrini, N., Proteggente, A., Pannala, A., Yang, M., & Rice-Evans, C. (1999). Antioxidant activity applying an improved ABTS radical cation decolorization assay. Free Radical Biology and Medicine, 26(9), 1231-1237.
• Romano, M. (2012). Designing usable mobile interfaces for spatial data.
• Serrano-Megías, M., E. Núñez-Delicado, A.J. Pérezlópez, J.M. López-Nicolás. (2005). Study of the effect of ripening stages and climatic conditions on the physicochemical and sensorial parameters of two varieties of Vitis vinifera L. by principal component analysis: influence on enzymatic browning. J. Sci. Food Agric, 86,592- 599.
• Singleton, V.L. (1982). Grape and wine phenolics; background and prospects. University of California, Davis Grape and Wine Centennial Symposium Proceedings.
• Smart, R.E. (1985). Principles of grapewine canopy management microclimate manipulation with implications for yield and quality. A review. Am. J. Enol. Vitic. 36, 230-239.
• Soltekin, R.O. (2019). Bazı sofralık üzüm çeşitlerinde su stresinin omca gelişimi, verimi ve üzüm kalitesi üzerine etkileri. (Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir). Erişim adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Şensoy, R.İ.G., & Balta, F. (2010). Bazı üzüm çeşitlerinin Van ekolojik şartlarına adaptasyonu. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 20(3), 159-170.
• Tenderis, B. (2010). Üzüm çekirdeğinden fenolik madde ekstraksiyonu. (Yüksek lisans tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kocaeli). Erişim adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Thaipong, K., Boonprakoba, U., Crosbyb, K., Cisneros-Zevallosc, L., Byrne, D.H. (2006). Comparison of ABTS, DPPH, FRAP, and ORAC assays for estimating antioxidant activity from guava fruit extracts. J. Food Comp. Anal. 19, 669-675.
• TUİK, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 06.08.2020)
• Uzun, İ. (2011). Yurdumuzda ve dünyada yetiştirilen bazı üzüm çeşitleri. Bağcılık El Kitabı, Hasad Yayıncılık. İstanbul, 21-37.
• Winkler, A.J., Cook, J.A., Kliewer, W.M., Lider, L.A. (1974). General Viticulture.
• Yağcı, A., Sucu, S., Elmastaş, M. (2019). Sofralık ve şaraplık-şıralık üzüm çeşitlerinin bazı meyve kalite özellikleri ile yağ asit kompozisyonları.
• Yılmaz, Y., Göksel, Z., Erdoğan, S.S., Öztürk, A, Atak, A., & Özer, C. (2014). Antioxidant activity and phenolic content of seed, skin and pulp parts of 22 grape (Vitis vinifera L.) cultivars (4 common and 18 registered or candidate for registration). J. Food Process. Preserv, 39, 1682-1691.
• Zhishen, J., Mengcheng, T., Jianming, W. (1999). The determination of flavonoid contents in mulberry and their scavenging effects on superoxide radicals. Food chemistry, 64(4), 555-559.
• Zhu-mie, X., Zhen-wen, Z., Yu-feng, C., Hua, L. (2010). The effect of vineyard cover crop on main monomeric phenols of grape berry and wine in Vitis vinifera L. cv. Cabernet Sauvignon. Agricultural Science in China. 9(3), 440-448.