Cilt: 8 Sayı: 1, 28.12.2021

Yıl: 2021

Makaleler

Bingöl Araştırmaları Dergisi, Bingöl Üniversitesi bünyesinde kurulmuş olup Bingöl'ün siyasi, sosyal, ekonomik, sağlık ve kültürel hayatının farklı yönlerine dair araştırmaları toplamayı, derlemeyi ve yayınlamayı amaç edinmiştir. 

 

Bingöl Araştırmaları Dergisi'nin yayın kapsamını başta Bingöl ili ve çevresinin sosyal, siyasi, eğitim, sağlık, tarım ve ziraat konuları olmak üzere sosyal, beşeri ve idari bilimlerin öteki dallarında da  özgün makale, çeviri, kitap tanıtımları, sempozyum ve kongre haberleri" oluşturmaktadır. 

BİNGÖL ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

YAYIM İLKELERİ

 

1. Bingöl Araştırmaları Dergisi, ulusal ve uluslararası düzeyde bilimsel niteliklere sahip çalışmaları yayımlayarak sosyal, beşeri ve idari bilimlerin yanı sıra eğitim, sağlık, tarım ve ziraat alanlarda bilgi birikimine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

2. Bingöl Araştırmaları Dergisi, yılda iki kez yayımlanan hakemli bir dergidir.

3. Derginin yayın dili Türkçe’dir. İslam medeniyetine ait dillerin yanı sıra Doğu ve Batı dillerinde de bilimsel çalışmalar yayımlanır.

4. Dergide yayımlanacak makaleler, öncelikle kendi alanlarına uygun araştırma yöntemleri kullanılarak hazırlanmış özgün ve akademik çalışmalar olmalıdır. Ayrıca bilimsel alana katkı niteliğindeki tercüme, araştırma notu, tebliğ ve konferans metinleri, kongre, sempozyum, panel vb. tanıtımları, kitap ve tez değerlendirmeleri, literatür incelemeleri, sadeleştirmeler, bilimsel röportajlar, çağdaş ve geçmiş ilim adamlarıyla ilgili tanıtımlar vb. yazılar yayımlanır.

5. Yayımlanması istenen yazılar, editör veya dergi eposta adresine “ekli word belgesi” şeklinde gönderilmelidir.

6. Dergiye gönderilen çalışmalar başka bir yerde yayımlanmış ya da yayımlanmak üzere gönderilmiş olmamalıdır.

7. Gönderilen yazılar öncelikle şekil açısından incelenir. Yayın ve yazım ilkelerine uyulmadığı görülen yazılar, içerik incelemesine tabi tutulmadan gerekli düzeltmelerin yapılması için yazara iade edilir.

8. Yayımlanmayan yazıların dergi arşivinde saklanma hakkı mahfuzdur.

9. Dergiye yayımlanmak üzere gönderilen yazılar, ön incelemesi yapıldıktan sonra yayın kurulu tarafından belirlenen konunun uzmanı iki hakeme gönderilir. Yazının gönderildiği her iki hakemden olumlu rapor gelmesi durumunda yazının yayımlanmasına karar verilir ve hangi sayıda yayımlanacağı çalışma sahibine bildirilir. İki hakemin olumsuz görüş belirtmesi halinde ise yazı yayımlanmaz. İki hakemden birinin olumsuz değerlendirmede bulunması halinde makale üçüncü hakeme gönderilerek yazı o hakemin olumlu raporu doğrultusunda dergide yayımlanır.

10. Yayımlanmasına karar verilen yazıların hakem raporlarında “düzeltmelerden sonra yayımlanabilir” görüşü belirtilmişse yazı, gerekli düzeltmelerin yapılması için yazarına iade edilir. Yazar düzeltmeleri farklı bir renkle yapar. Düzeltmelerden sonra hakem uyarılarının dikkate alınıp alınmadığı kontrol edilerek yazı yeniden değerlendirilir.

11. Dergiye gönderilen yazıların yayımlanıp yayınlanmayacağı konusunda en geç üç ay içerisinde karar verilir ve çalışma sahibi bilgilendirilir.

12. Sayı hakemlerinin isimleri derginin ilgili sayısında yer alır.

13. Bir sayıda aynı yazara ait (telif veya çeviri) en fazla iki çalışma yayımlanabilir. Hakemli çalışmaların dışındakiler (tanıtımlar, bilimsel röportajlar, biyografiler vb.) buna dahil değildir.

14. Yayımlanan makaleler için yazara telif ücreti ödenmez. Yazara ait makalenin bulunduğu dergiden bir adet gönderilir.

15. Yayımlanan çalışmanın bilimsel ve hukuki her türlü sorumluluğu yazarına ya da yazarlarına aittir.

16. Yayımlanmak üzere kabul edilen yazıların bütün yayın hakları Bingöl Araştırmaları Dergisi’ne aittir.

17. Burada belirtilmeyen hususlarda karar yetkisi, Bingöl Araştırmaları Dergisi Yayın Kurulu’na aittir.

Yazım İlke ve Kuralları

1. Çalışmalarda TDV İslam Ansiklopedisi'nin (DİA) imlâ kaideleri esas alınır. Kaynak belirtmede araştırmacılar tercihen MLA veya APA sistemini kullanabilir

2. Yazılar MS Word programında A4 boyutunda editöre ulaştırılır. Sayfa ölçüsü, yazı karakteri, satır aralığı ve paragraf aralığı şu şekilde olmalıdır: Üst: 5.4 cm; Sol: 4,5 cm; Alt: 5,4 cm; Sağ: 4.5 cm; Karakter: Palatino Linotype (Ana metin: 10; dipnot: 8 punto); Satır aralığı: Tam, Değer: 14 nk; Paragraf aralığı: önce: 0 nk; sonra: 3 nk kullanılmalıdır.

3. Her makalenin başına Türkçe ve İngilizce özetleri konulmalı, özetler 150-250 kelimeyi geçmemeli; makalenin ismi Türkçe ve İngilizce olarak yazılmalıdır. Ayrıca 5-6 kelimeyi geçmeyecek şekilde anahtar kelimeler verilmelidir. 

4. Dergiye gönderilen yazıların hacmi kaynakça ve dipnotlarla birlikte 12000 kelimeyi geçmemelidir. Herhangi bir yazının hacminin bu üst sınırı aşması durumunda, yayın kurulunun vereceği karar geçerlidir.

5. Varsa yazıdaki tablo, grafik, resim vb. nesnelerin sayfa düzeni genişliği olan 12 cm ebadını taşmaması gerekir.

6. Kaynakça yazarın soyadına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir.

7. Dipnotlar sayfa altında sıralı numara sistemine göre düzenlenmeli ve aşağıda belirtilen kaynak gösterme usullerine uyulmalıdır:

DİPNOT VE KAYNAKÇA’DA ESER KULLANIMI

    
     Dipnotta İlk Kullanım:


Muhammed b. Cerîr et-Taberî, Târîhü’l-ümem ve’l-mülûk, X, thk. Muhammed Ebü’l-Fazl İbrâhim, Kahire 1976, s. 130.
Ptolemaios, Geographia, III, ed. Carolus Fridericus Augustus Nobbe, Lisiae 1843, s. 130.
Ramazan Şeşen, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı, İstanbul 1998, s. 45.
Douglas Morton Dunlop, Hazar Yahudi Tarihi, çev. Zahide Ay, İstanbul 2008, s. 45.
Yusuf Hikmet Bayur, Hindistan Tarihi, II, Ankara 1987, s. 45.
Cihan Piyadeoğlu, “Selçuklu Hanedanının Önemli Bir Mensubu: İbrahim Yınal”, Türkiyat Mecmuası, XXIII, İstanbul 2013, s. 117. (Dergilerde cilt (volume) ve sayı (number) gibi iki farklı numaralandırma var ise cilt numaraları Roma rakamlarıyla; sayılar ise normal rakamlarla X/2 şeklinde verilmelidir.)
Alexander Akopyan, “Şeddâdî Emîri Aşot bin Şavûr’a Ait Nadir Bir Sikke”, çev. Nevzat Keleş, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, XXIV, Van 2013. s. 85.
Abdülkerim Özaydın, “Selçuklular’da Reislik Müessesesi”, Prof. Dr. Erdoğan Merçil’e Armağan, ed. E. Uyumaz-M. Kesik- C. Piyadeoğlu-A. Usta, İstanbul 2013, s. 112.
Erdoğan Merçil, “Saffârîler”, DİA, XXXV, İstanbul 2008, s. 464.
Güray Alpar, Ankara’da Yaşayan Bingöllülerde Sosyal ve Kültürel Değişim, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2010, s. 45.


Dipnotta İkinci Kullanım:



et-Taberî, X, s. 130.
Ptolemaios, III, s. 130.
Şeşen, s. 45.
Dunlop, s. 45.
Bayur, s. 45.
Piyadeoğlu, s. 117.
Akopyan, s. 85.
Özaydın, s. 112.
Merçil, s. 464.
Alpar, s. 45.


Bibliyografya veya Kaynakça’da Gösterilmesi:



AKOPYAN, Alexander, “Şeddâdî Emîri Aşot bin Şavûr’a Ait Nadir Bir Sikke”, çev. Nevzat Keleş, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, XXIV, Van 2013, s. 85-88.
ALPAR, Güray, Ankara’da Yaşayan Bingöllülerde Sosyal ve Kültürel Değişim, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2010.
BAYUR, Yusuf Hikmet, Hindistan Tarihi, II, Ankara 1987.
DUNLOP, Douglas Morton, Hazar Yahudi Tarihi, çev. Zahide Ay, İstanbul 2008.
ET-TABERÎ, Muhammed b. Cerîr, Târîhu’l-ümem ve’l-mülûk, X, thk. Muhammed Ebü’l-Fazl İbrâhim, Kahire 19762.
MERÇİL, Erdoğan, “Saffârîler”, DİA, İstanbul 2008, XXXV, s. 464-465.
ÖZAYDIN, Abdülkerim, “Selçuklular’da Reislik Müessesesi”, Prof. Dr. Erdoğan Merçil’e Armağan, ed. E. Uyumaz-M. Kesik- C. Piyadeoğlu-A. Usta, İstanbul 2013, s. 112-130.
PİYADEOĞLU, Cihan, “Selçuklu Hanedanının Önemli Bir Mensubu: İbrahim Yınal”, Türkiyat Mecmuası, XXIII, İstanbul 2013, s. 117-143.
PTOLEMAIOS, Geographia, III, ed. Carolus Fridericus Augustus Nobbe, Lisiae 1843.
ŞEŞEN, Ramazan, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı, İstanbul 1998.

Kaynak gösteriminde APA (American Psychological Association/ Amerikan Psikoloji Derneği) kuralları tercih edilmişse, kaynakça da ona uygun olmalıdır. Detaylı bilgi için APA’nın web sitesine (http://www.apastyle.org) bakılabilir.

 

ETİK KURALLAR

Dergimizde yayımlanan çalışmalarda ulusal ve uluslararası geçerli etik kurallar ile araştırma ve yayın etiğine uyum şartı aranır. Bu yüzden dergimize gönderilen çalışmalarda yazarlarca, hakemlik sürecinde hakemlerce ve yönetimde editörlerce ICMJE (International Committee of Medcial Journal Editors) tavsiyeleri ile COPE (Committee on Publication Ethics)’un “Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartlar”ı dikkate alınmalıdır.

YAZARLAR

Sosyal Bilimler Alanında yapılan anket, görüşme vb. etik kurul belgeleri için aşağıdaki zorunlu belgelerin yüklenmesi gerekmektedir.

1. Bireylerden ölçek, anket, mülakat ve diğer veri toplama araçları kullanılarak veri toplanması gereken çalışmalar/makaleler için alınması zorunludur.

2. Yazarın bağlı olduğu üniversitenin Etik Kurul'undan onay almış olması gereklidir.

3. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir.

4. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.

Ayrıca;
Gönderilen makalenin akademik alanlara katkı sunacak nitelikte olması yazarın sorumluluğundadır.

Çalışmaların özgün olması ve araştırmaya dayalı olması gerekmektedir.

Her ne kadar intihal taraması dergi tarafından da yapılacaksa da akademik onursuzluk olan intihalin sonuçları tamamen yazara yönelecektir.

Makale aynı anda farklı dergilere gönderilmemelidir ve daha önce başka bir dergiye gönderilmiş olmamalıdır.

Makalede ismi yazılacak olan diğer yazarların araştırmaya katkı sağladığından emin olunmalıdır. Akademik katkısı olmayan kişilerin ilave yazar olarak gösterilmesi veya katkı sırası gözetilmeksizin, unvan, yaş ve cinsiyet gibi bilimdışı ölçütlerle yazar sıralaması yapılması bilim etiğine aykırıdır.

Dergiye makale gönderen yazarların derginin yayım ve yazım ilkelerini okuduğu ve kabul ettiği varsayılır ve yazarlar bu ilkelerde kendinden beklenenleri taahhüt etmiş sayılmaktadır.

Atıflar ve kaynakça gösterimi eksiksiz olmalıdır.

Yazar/lar, işlem süreçlerinde editörün istediği belge ve bilgileri zamanında sağlamaya özen göstermelidir.

Yazar/lar, hakem değerlendirmelerini uygun bir şekilde ve zamanında yapmalı ve gerekli değişiklerin yapıldığını sistem üzerinden belirtmelidir.

Yazar/lar, istenilen değişikleri akademik kurallar ve etik uygulamalar gereği yerine getirmeli, uygun bulmadığı değerlendirmeleri uygun bir dil ile sistem üzerinden belirtmelidir.

Yazar/lar, değerlendirme süreçlerindeki gizlilik ilkesine uygun hareket etmelidir.

Yazar/lar, çalışmalarının kabul edilmemesi durumunda editörden ilgili kararı isteme hakkına sahip oldukları gibi verilen kararın bu dergi ve sayı için tartışmaya açık olmadığını bilerek hareket etmelidir.

Yazar/lar, değerlendirme süreçlerinde gördükleri eksiklikler veya hatalı durumları zamanında editöre bildirmelidir.

Yazar/lar, değerlendirme kararlarına saygı duymalı ve sonuca verdikleri dönütlerde uygun bir dil kullanamaya özen göstermelidir.

Yazar/lar, derginin yazım, değerlendirme ve yayın kurallarını iyi okumalı ve bu kriterlere göre hareket etmelidir.

Yazar/lar, kabul edilmiş yayınları için, sıralama, sayı seçme gibi bir hakka sahip olmadıklarını bilmelidir. Yayın sırası veya sayı için ancak editöre görüş bildirebileceklerini bu görüşün yayın kurulu tarafından karara bağlanacağını bilerek hareket etmelidir.

Dergiye gönderilemiş bir makale gönderildiği süreç sonundaki dergide yayınlamaya özen gösterilir. Ancak yayın kurulu kararı gereği bu konuda karar Yayın kuruluna aittir.

Yazarlar, Yükseköğretim Kurulu’nca da belirtilen Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ni dikkate almalıdır.

EDİTÖRLER:

Editörler Ulakbim tarafından istenen ve aşağıda belirlenen kıstaslara dikkat edecektir.

1. Dergiyi geliştirme ve süreçleri iyi yönetmek için sürekli yenilikler arayışında olmalıdır.

2. Yazarların gönderilerinde tüm belge ve bilgilerin eksiksiz olduğunu kontrol etmelidir.

3. Yazarların süreci iyi kullanabilmesi için ayrıntılı gerekli bilgileri dergi sayfasında görünür biçimde deklare etmelidir.

4. Yenilenen süreçleri takip edip bunları dergi sayfasında yayınlamalıdır.

5. Diğer editörler ile sürekli iletişim halinde bulunmalıdır.

6. Gerektiği zaman yazarlardan gerekli bilgi ve belgeleri talep edebilmelidir.

7. Gönderilen çalışmanın Telif Hakkı Devir Formu ve Benzerlik Raporu, (gerekli ise) Etik İzin Belgesi'ni kontrol etmelidir.

8. Derginin amaç ve kapsamına uygun makaleleri kabul etmelidir.

9. Makalenin içeriğinde, araştırma ile ilgili olmayan atıfları kontrol edebilmelidir.

10. Çoklu yazarlarda makaleye katkı oranını belirten yazıyı talep etmelidir.

11. Etki kurul onayı gerektiren; canlı deneyleri, anket, görüşme vb. çalışmalarda Etik kurulun izin tarihlerini kontrol etmelidir.

12. Makalenin yöntem kısmında veri toplama başlangıç ve bitiş tarihlerinin olup olmadığını kontrol etmelidir.

13. Vaka çalışmalarında Aydınlatılmış onam belgelerinin alındığına dair imzalı belge alınmalıdır.

15. Makaleyi kesinlikle dergipark sistemi üzerinden almalıdır. mail aracılığıyla makale süreçlerini yönetmemelidir.

16. Hakemlere gerekli bilgi ve belgeleri sağlamalıdır.

17. Yazarlar ve hakemler ile olan iletişimde uygun bir dil kullanmalıdır.

18. Yazar ve Hakemlere yönelik aşağılayıcı bir üslup kullanmamalıdır.

19. Yazarların çalışması hakkında küçük düşürücü ifadeler kullanmamalıdır.

20. Yazar ve hakemlerin birbiri ile olan iletişimi dergipark mesajlar bölümünden, gizliliğe ve üsluba dikkat ederek sürdürmelidir.

21. Yazar veya hakemler birbirinin değerlendirmelerini kabul etmeyebilirler. Editör bu süreci uygun bir biçimde sistem üzerinden yürütmeye gayret etmeli ve tarafları birbiri ile doğrudan görüştürmekten kaçınmalıdır. Ancak zorunlu hallarde editör kurulu kararı ile yazar ve hakemin görüşmesini sağyalamalıdır.

22. Doğrudan yazarın şahsına yönelik eleştiri yapılmamalıdır. Değerlendirilen çalışmadır, yazarın kendisi değildir.

23. Hakemlerin gizliliğine dikkat edilmelidir.

24. Hakemlerin yazar ile çıkar çatışması olup olmadığını kontrol etmelidir.

25. Yazarın çalıştığı kurumdan hakem seçmemeye özen göstermelidir.

26. Hakemleri farklı iki kurumdan seçmeye özen göstermelidir.

27. Makalenin alanına göre hakem seçimini yapmalıdır.

28. Editörün izni olmadan hakemin çalışmayı başka biri ile paylaşması veya değerlendirme sürecine katması mümkün değildir. Editörü bu süreci kontrol etmeli ve gerektiğinde müdahale etmelidir.

29. Yazarın çalışmayı daha önce yayınlayıp yayınlamadığ ve bir çalışmanın parçası ise bunu açıkça beyan edip etmediğini kontrol etmelidir.

30. Değerlendirme süreçlerinin sağlıklı yürümesi için sistemin sürekli kontrol edilmesi gerekmektedir.

31. Zamanında dönütlerin sağlanması editörün sorumluluğundadır.

32. Gerektiği zaman hakem değişimine gitmelidir.

33. Bir makalenin reddine veya kabülüne ilişkin değerlendirmeyi hakemlerden gelen görüşlere göre belirlemelidir.

34. Editörler kendi makalelerini editörlük yaptıkları dergiye göndermekten imtina etmelidir. Ancak bu bir kural değildir. Eğer editör bir çalışmasını bulunduğu dergiye göndermek istiyorsa o sayı için editörlük görevini bir diğer editöre devretmelidir. Böylece değerlendirme süreçlerini görmemesi ve müdahale etmemesi sağlanmalıdır.

35. Editör hiç bir zaman hiç bir şekilde etki altında kalmamalıdır. Derginin sahibi, yayıncı ve diğer editörler gibi unsurların kararlarda etken olmasına izin vermemelidir.

36. Editör yazar veya hakemler ile hiç bir çıkar çatışması halinde bulunmamalıdır.

37. Editör yazarın atıf kısmına akademik zorunluluklar dışında bir öneride bulunmaktan kaçınmalıdır.

38. Editör dergiye gelecek olan şikayet ve önerileri zamanında cevaplamalı ve gerekli tedbirleri almalıdır.

39. Etik izin veya intihal şüphesi olan çalışmalar için gerekli belgeleri ivedilikle istemeli, isteklerin yerine getirilmemesi durumunda ilgili makaleyi iade etmelidir.

40. Dergiye gönderine çalşmanın tanımlamnası için çaba göstermelidir. (araştırma, deneme, olgu, kritik vb)

41. Bir makalenin karar süreci tamamen editöre aittir. Hakem değerlendirmeleri karar verme sürecinde etkin unsurlardır. 

Dergimize gönderilecek ve yayımlanacak çalışmalar için ücret talep edilmemektedir.

17434