Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of The Tendencies of Graduate Theses in Türkiye on the Subject of Geometrical Habits of the Mind

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 3, 3928 - 3949, 26.12.2025
https://doi.org/10.51460/baebd.1670033

Öz

In this study, it is aimed to examine the graduate theses on geometric habits of mind in Türkiye and to determine their general tendencies. In the study, which adopted a descriptive survey design as qualitative research paradigms, a search was conducted in the National Thesis Center by using the keywords “geometric habits of mind” and “geometric thinking habits”. The 14 theses that could be accessed were analyzed using the content analysis method. The data obtained as a result of the analysis were interpreted by expressing them in graphs and tables. It was determined that graduate theses on the subject of geometric habits of the mind started with a doctoral dissertation in 2015 and were limited to only 9 different universities. The participant groups of the theses, in which qualitative research method was mostly preferred, were mainly composed of middle school students. In line with the results obtained in this study, it may be recommended to conduct studies adopting quantitative research methods with participant groups at different levels.

Kaynakça

  • Akarsu Yakar, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin matematiksel düşünme süreçlerinin ve matematiksel dil becerilerinin matematiğin üç dünyası kuramsal çerçevesi açısından incelenmesi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Aktaş, S. E., ve Çontay, E. G. (2024). Yağlı kâğıt etkinlikleri yoluyla zihnin geometrik alışkanlıkları üzerine bir inceleme. Trakya Eğitim Dergisi, 14(2), 820-841. https://doi.org/10.24315/tred.1393440
  • Albayrak, E., and Çiltaş, A. (2017). Descriptive content analysis of mathematical modeling research published in the field od mathematics education Turkey. International Journal of Turkish Education Sciences. 5(9), 258-283.
  • Altıkardeş, E. ve Yiğit-Koyunkaya, M. (2022). Matematik öğretmenliği lisans öğrencilerinin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi: Trigonometri örneği. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 9(2), 514-540. https://doi.org/10.21666/muefd.1032938
  • Aramış, Z. F., Özturan Ecemiş, Ü. and Faydaoğlu, Ş. (2023). Investigation of postgraduate theses on mathematical language in Turkey. Trakya Journal of Education, 13(2), 1382-1401. https://doi.org/10.24315/tred.1151888
  • Atasever, D. (2019). Türkiye’de 2014-2018 yılları arasında matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin analizi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Bozkurt, A., ve Koç, Y. (2016). Zihnin geometrik alışkanlıkları. E. Bingölbali, S. Arslan, ve İ. Ö. Zembat (Ed.), Matematik eğitiminde teoriler içinde (s. 277-290). Pegem Akademi.
  • Bülbül, B. Ö. (2016). Matematik öğretmeni adaylarının geometrik düşünme alışkanlıklarını geliştirmeye yönelik tasarlanan öğrenme ortamının değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Bülbül, B. Ö. ve Güven, B. (2019). Geometrik düşünme alışkanlıkları ile akademik başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Matematik öğretmeni adayları örneği. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(3), 711-731. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.495105
  • Bülbül, B. Ö. (2021). Problem çözme basamakları ve stratejileri dikkate alınarak hazırlanan çevrimiçi öğrenme ortamının geometrik düşünme alışkanlıklarına ve geometri başarısına etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 1015-1050. https://doi.org/10.19171/uefad.946093
  • Canavcı, H. ve Çontay, E.G. (2023). 8. Sınıf matematik ders kitaplarının zihnin geometrik alışkanlıklarına göre karşılaştırmalı analizi. Ege Eğitim Dergisi, 24(3), 314-331. https://doi.org/10.12984/egeefd.1311078
  • Coşkun, İ., Özen Ünal, D., Eryalçın, S. and Yazıcı, E. (2024). Investigation of pre-service middle school mathematics teachers habits of mind in pattern generalization problems. Osmangazi Journal of Educational Research, 10(2), 52-75. https://doi.org/10.59409/ojer.1359752
  • Çakan, A.T. ve Tekin Dede, A. (2023). Matematik eğitiminde kavramsal ve işlemsel bilgi üzerine hazırlanan tezlerin eğilimlerinin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(2), 1155-1174. https://doi.org/10.51460/baebd.1340359
  • Çetintav, G. and Yılmaz, R. (2022). A systematic analysis of published articles on augmented reality in the field of mathematics and geometry education. Karaelmas Journal of Educational Sciences,10, 47-61.
  • Çiltaş, A., Güler, G., ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye'de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
  • Driscoll, M., Wing DiMatteo, R., Nikula, J., and Egan, M. (2007). Fostering geometric thinkingg: Aguide for teachers, Grades 5-10. Portsmouth, NH: Heinemann.
  • Ecevit, T., Yıldız, M., ve Balcı, N. (2022). Türkiye’deki STEM eğitimi çalışmalarının içerik analizi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 263-286. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-893198
  • Eraslan Yalçın, E. (2018). Cumhuriyetten günümüze ortaokul matematik programlarının geometrik düşünme alışkanlıkları bakımından incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Frankel, J. R., and Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th edition). Boston: McGraw-Hill.
  • Goldenberg, E. P. (1996). “Habits of mind” as an organizer for the curriculum. Journal of Education, 178(1), (s.13-34).
  • Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varısoğlu, B., Akcay, A., Bayrak, N., Baran, M., and Sözbilir, M. (2012). Trends in educational research in Turkey: A content analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 443-460.
  • Kedikli, D., ve Katrancı, Y. (2021). Geometrik düşünme düzeyleri ile ilgili tezlerin betimsel içerik analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 251-273. https://doi.org/10.33400/kuje.950983
  • King, W. R., and He, J. (2005). Understanding the role and methods of meta analysis in IS research. Communications of the Association for Information Systems, 16(32), 665-686.
  • Leikin, R. (2007). Habits of mind associated with advanced mathematical thinking and solution spaces of mathematical tasks. Proceedings of the Fifth Conference of the European Society for Research in Mathematics Education. (s.2330-2339). University of Cyprus, Larnaca, Cyprus.
  • Lim, K. H., and Selden, A. (2009, September). Mathematical habits of mind. In Proceedings of the thirty-first annual Meeting of the North American Chapter of the International Group for the Psychology of Mathematics Education (s.1576-1583).
  • Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2024). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Salihoğlu, A., Ankara, A, Koç, K., and Güler, M. (2022). Examining dissertations and theses related to pedagogical content knowledge: a thematic content analysis. Manisa Celal Bayar University Journal of the Faculty of Education, 10(2), 205‐222. https://doi.org/10.52826/mcbuefd.1162790
  • Sevencan, A. (2019). Türkiye’de matematik eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
  • Şahintepe, E.N. (2022). İlköğretim 8. sınıf matematik ders kitaplarının zihnin geometrik alışkanlıkları açısından incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Şimşek, N. ve Yaşar, A. (2019). GeoGebra ile ilgili lisansüstü tezlerin tematik ve yöntemsel eğilimleri: bir içerik analizi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(2), 290-313. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.450566
  • Tabak, S. (2019) Türkiye’de “Gerçekçi Matematik Eğitimi”ne ilişkin araştırma eğilimleri: Tematik içerik analizi çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi,20(2), 481-526. Taş, S., and Yavuz, A. (2020). The relationship between 7th grade students’ spatial abilities and the geometric habits of mind. OPUS International Journal of Society Researches, 15(25), 3120-3137. https://doi.org/10.26466/opus.641181
  • Tolga, A., ve Cantürk Günhan, B. (2019). Ortaokul matematik öğretmenlerinin zihnin geometrik alışkanlıklarının belirlenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 37-56.
  • Tolga, A., ve Cantürk Günhan, B. (2020). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin zihnin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi (49), 1-23.
  • Tolga, A. (2023). 7.sınıf öğrencilerinin çoklu temsil temelli öğretim sürecindeki zihnin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Tolga, A., ve Cantürk Günhan, B. (2023). 7. sınıf öğrencilerinin çoklu temsil temelli öğretim sürecindeki zihnin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi. Fen Matematik Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 6(3), 172-187.
  • Topuz, F., ve Cantürk Günhan, B. (2021). Türkiye’de matematik eğitimindeki argümantasyon çalışmalarının eğilimi nasıldır? Mediterranean Journal of Educational Research 15(36), 55-80. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.367.4
  • Turan, Ö., and Kurtuluş, A. (2021). Investigating the geometric habits of mind and the hemispheric dominance status of mathematics teachers. Acta Didactica Napocensia, 14(2), 14-29.
  • Türer, G., ve Cantürk Günhan, B. (2022). Türkiye’de matematik eğitiminde çoklu temsiller ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi. Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 5(3), 214-236.
  • Uygan, C. (2016). Ortaokul öğrencilerinin zihnin geometrik alışkanlıklarının kazanımına yönelik dinamik geometri yazılımındaki öğrenme süreçleri [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Üner, T. (2023). Ortaokul matematik öğretmenlerinin geometrik düşünme alışkanlıklarının belirlenmesi ve geometrik düşünme alışkanlıklarının beceri temelli problemlerine yansımalarının incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12. basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, N. (2018). Ortaokul sınıflarında geometrik düşünmenin geliştirilmesine yönelik bir mesleki gelişim modelinin öğrencilerin Van Hiele Geometrik düşünme düzeylerine etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
  • Yıldız, Ş. ve Yenilmez, K. (2019). Matematiksel modelleme ile ilgili lisansüstü tezlerin tematik içerik analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(özel sayı), 1-22. https://doi.org/10.17494/ogusbd.548180
  • Van de Walle, J.A., Karp, K.S. and Bay Williams, J.M. (2007). Elementary and middle school mathematics: Teaching devellopmentally. (7.Ed). NNew York, NY: Pearson Education.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) (t.y.). Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi: 2023-2024 Yükseköğretim istatistikleri. Erişim adresi: https://istatistik.yok.gov.tr/
  • Zunlu, M. (2022). Ortaokul matematik öğretmeni ve 7.sınıf öğrencilerinin problem çözme süreçlerinin zihnin geometrik alışkanlıkları bakımından incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.

Zihnin Geometrik Alışkanlıkları Konusuna İlişkin Türkiye’deki Lisansüstü Tezlerin Eğilimlerinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 3, 3928 - 3949, 26.12.2025
https://doi.org/10.51460/baebd.1670033

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de zihnin geometrik alışkanlıkları konusunda yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi ve genel eğilimlerinin belirlemesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma paradigmalarından betimsel tarama deseni benimsenen çalışmada YÖK Ulusal Tez Merkezinde ‘‘zihnin geometrik alışkanlıkları’’ ve ‘‘geometrik düşünme alışkanlıkları’’ anahtar kelimeleri kullanılarak tarama gerçekleştirilmiştir. Erişilebilen 14 tez içerik analizi yönteminden yararlanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda ulaşılan veriler grafik ve tablolarla ifade edilerek sunulmuştur. Zihnin geometrik alışkanlıkları konusuna ilişkin lisansüstü tez çalışmalarının 2015 yılında bir doktora tezi ile başladığı ve yalnızca 9 farklı üniversiteyle sınırlı olduğu belirlenmiştir. Tezlerde genel olarak nitel araştırma yönteminin tercih edildiği ve katılımcı gruplarını ağırlıklı olarak ortaokul öğrencilerinin oluşturduğu saptanmıştır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda araştırmacılara, farklı düzeylerdeki katılımcı grupları ile nicel araştırma yöntemlerini benimseyen çalışmalar gerçekleştirmeleri önerilmektedir.

Kaynakça

  • Akarsu Yakar, E. (2019). Ortaokul öğrencilerinin matematiksel düşünme süreçlerinin ve matematiksel dil becerilerinin matematiğin üç dünyası kuramsal çerçevesi açısından incelenmesi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Aktaş, S. E., ve Çontay, E. G. (2024). Yağlı kâğıt etkinlikleri yoluyla zihnin geometrik alışkanlıkları üzerine bir inceleme. Trakya Eğitim Dergisi, 14(2), 820-841. https://doi.org/10.24315/tred.1393440
  • Albayrak, E., and Çiltaş, A. (2017). Descriptive content analysis of mathematical modeling research published in the field od mathematics education Turkey. International Journal of Turkish Education Sciences. 5(9), 258-283.
  • Altıkardeş, E. ve Yiğit-Koyunkaya, M. (2022). Matematik öğretmenliği lisans öğrencilerinin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi: Trigonometri örneği. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 9(2), 514-540. https://doi.org/10.21666/muefd.1032938
  • Aramış, Z. F., Özturan Ecemiş, Ü. and Faydaoğlu, Ş. (2023). Investigation of postgraduate theses on mathematical language in Turkey. Trakya Journal of Education, 13(2), 1382-1401. https://doi.org/10.24315/tred.1151888
  • Atasever, D. (2019). Türkiye’de 2014-2018 yılları arasında matematik eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin analizi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Bozkurt, A., ve Koç, Y. (2016). Zihnin geometrik alışkanlıkları. E. Bingölbali, S. Arslan, ve İ. Ö. Zembat (Ed.), Matematik eğitiminde teoriler içinde (s. 277-290). Pegem Akademi.
  • Bülbül, B. Ö. (2016). Matematik öğretmeni adaylarının geometrik düşünme alışkanlıklarını geliştirmeye yönelik tasarlanan öğrenme ortamının değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
  • Bülbül, B. Ö. ve Güven, B. (2019). Geometrik düşünme alışkanlıkları ile akademik başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Matematik öğretmeni adayları örneği. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(3), 711-731. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.495105
  • Bülbül, B. Ö. (2021). Problem çözme basamakları ve stratejileri dikkate alınarak hazırlanan çevrimiçi öğrenme ortamının geometrik düşünme alışkanlıklarına ve geometri başarısına etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 1015-1050. https://doi.org/10.19171/uefad.946093
  • Canavcı, H. ve Çontay, E.G. (2023). 8. Sınıf matematik ders kitaplarının zihnin geometrik alışkanlıklarına göre karşılaştırmalı analizi. Ege Eğitim Dergisi, 24(3), 314-331. https://doi.org/10.12984/egeefd.1311078
  • Coşkun, İ., Özen Ünal, D., Eryalçın, S. and Yazıcı, E. (2024). Investigation of pre-service middle school mathematics teachers habits of mind in pattern generalization problems. Osmangazi Journal of Educational Research, 10(2), 52-75. https://doi.org/10.59409/ojer.1359752
  • Çakan, A.T. ve Tekin Dede, A. (2023). Matematik eğitiminde kavramsal ve işlemsel bilgi üzerine hazırlanan tezlerin eğilimlerinin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(2), 1155-1174. https://doi.org/10.51460/baebd.1340359
  • Çetintav, G. and Yılmaz, R. (2022). A systematic analysis of published articles on augmented reality in the field of mathematics and geometry education. Karaelmas Journal of Educational Sciences,10, 47-61.
  • Çiltaş, A., Güler, G., ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye'de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
  • Driscoll, M., Wing DiMatteo, R., Nikula, J., and Egan, M. (2007). Fostering geometric thinkingg: Aguide for teachers, Grades 5-10. Portsmouth, NH: Heinemann.
  • Ecevit, T., Yıldız, M., ve Balcı, N. (2022). Türkiye’deki STEM eğitimi çalışmalarının içerik analizi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 263-286. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-893198
  • Eraslan Yalçın, E. (2018). Cumhuriyetten günümüze ortaokul matematik programlarının geometrik düşünme alışkanlıkları bakımından incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Frankel, J. R., and Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th edition). Boston: McGraw-Hill.
  • Goldenberg, E. P. (1996). “Habits of mind” as an organizer for the curriculum. Journal of Education, 178(1), (s.13-34).
  • Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varısoğlu, B., Akcay, A., Bayrak, N., Baran, M., and Sözbilir, M. (2012). Trends in educational research in Turkey: A content analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 443-460.
  • Kedikli, D., ve Katrancı, Y. (2021). Geometrik düşünme düzeyleri ile ilgili tezlerin betimsel içerik analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 251-273. https://doi.org/10.33400/kuje.950983
  • King, W. R., and He, J. (2005). Understanding the role and methods of meta analysis in IS research. Communications of the Association for Information Systems, 16(32), 665-686.
  • Leikin, R. (2007). Habits of mind associated with advanced mathematical thinking and solution spaces of mathematical tasks. Proceedings of the Fifth Conference of the European Society for Research in Mathematics Education. (s.2330-2339). University of Cyprus, Larnaca, Cyprus.
  • Lim, K. H., and Selden, A. (2009, September). Mathematical habits of mind. In Proceedings of the thirty-first annual Meeting of the North American Chapter of the International Group for the Psychology of Mathematics Education (s.1576-1583).
  • Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2024). Matematik dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Salihoğlu, A., Ankara, A, Koç, K., and Güler, M. (2022). Examining dissertations and theses related to pedagogical content knowledge: a thematic content analysis. Manisa Celal Bayar University Journal of the Faculty of Education, 10(2), 205‐222. https://doi.org/10.52826/mcbuefd.1162790
  • Sevencan, A. (2019). Türkiye’de matematik eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
  • Şahintepe, E.N. (2022). İlköğretim 8. sınıf matematik ders kitaplarının zihnin geometrik alışkanlıkları açısından incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Şimşek, N. ve Yaşar, A. (2019). GeoGebra ile ilgili lisansüstü tezlerin tematik ve yöntemsel eğilimleri: bir içerik analizi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(2), 290-313. https://doi.org/10.16949/turkbilmat.450566
  • Tabak, S. (2019) Türkiye’de “Gerçekçi Matematik Eğitimi”ne ilişkin araştırma eğilimleri: Tematik içerik analizi çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi,20(2), 481-526. Taş, S., and Yavuz, A. (2020). The relationship between 7th grade students’ spatial abilities and the geometric habits of mind. OPUS International Journal of Society Researches, 15(25), 3120-3137. https://doi.org/10.26466/opus.641181
  • Tolga, A., ve Cantürk Günhan, B. (2019). Ortaokul matematik öğretmenlerinin zihnin geometrik alışkanlıklarının belirlenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 37-56.
  • Tolga, A., ve Cantürk Günhan, B. (2020). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin zihnin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi (49), 1-23.
  • Tolga, A. (2023). 7.sınıf öğrencilerinin çoklu temsil temelli öğretim sürecindeki zihnin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Tolga, A., ve Cantürk Günhan, B. (2023). 7. sınıf öğrencilerinin çoklu temsil temelli öğretim sürecindeki zihnin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi. Fen Matematik Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 6(3), 172-187.
  • Topuz, F., ve Cantürk Günhan, B. (2021). Türkiye’de matematik eğitimindeki argümantasyon çalışmalarının eğilimi nasıldır? Mediterranean Journal of Educational Research 15(36), 55-80. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.367.4
  • Turan, Ö., and Kurtuluş, A. (2021). Investigating the geometric habits of mind and the hemispheric dominance status of mathematics teachers. Acta Didactica Napocensia, 14(2), 14-29.
  • Türer, G., ve Cantürk Günhan, B. (2022). Türkiye’de matematik eğitiminde çoklu temsiller ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi. Fen, Matematik, Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 5(3), 214-236.
  • Uygan, C. (2016). Ortaokul öğrencilerinin zihnin geometrik alışkanlıklarının kazanımına yönelik dinamik geometri yazılımındaki öğrenme süreçleri [Yayınlanmamış doktora tezi]. Anadolu Üniversitesi.
  • Üner, T. (2023). Ortaokul matematik öğretmenlerinin geometrik düşünme alışkanlıklarının belirlenmesi ve geometrik düşünme alışkanlıklarının beceri temelli problemlerine yansımalarının incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (12. basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, N. (2018). Ortaokul sınıflarında geometrik düşünmenin geliştirilmesine yönelik bir mesleki gelişim modelinin öğrencilerin Van Hiele Geometrik düşünme düzeylerine etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
  • Yıldız, Ş. ve Yenilmez, K. (2019). Matematiksel modelleme ile ilgili lisansüstü tezlerin tematik içerik analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(özel sayı), 1-22. https://doi.org/10.17494/ogusbd.548180
  • Van de Walle, J.A., Karp, K.S. and Bay Williams, J.M. (2007). Elementary and middle school mathematics: Teaching devellopmentally. (7.Ed). NNew York, NY: Pearson Education.
  • Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) (t.y.). Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi: 2023-2024 Yükseköğretim istatistikleri. Erişim adresi: https://istatistik.yok.gov.tr/
  • Zunlu, M. (2022). Ortaokul matematik öğretmeni ve 7.sınıf öğrencilerinin problem çözme süreçlerinin zihnin geometrik alışkanlıkları bakımından incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi.
Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Kübra Sevimli 0009-0006-1422-9932

Ayşe Tekin Dede 0000-0002-8971-1970

Süha Yılmaz 0000-0002-8330-9403

Gönderilme Tarihi 4 Nisan 2025
Kabul Tarihi 29 Eylül 2025
Erken Görünüm Tarihi 26 Aralık 2025
Yayımlanma Tarihi 26 Aralık 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 16 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Sevimli, K., Tekin Dede, A., & Yılmaz, S. (2025). Zihnin Geometrik Alışkanlıkları Konusuna İlişkin Türkiye’deki Lisansüstü Tezlerin Eğilimlerinin İncelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(3), 3928-3949. https://doi.org/10.51460/baebd.1670033

Amaç ve Kapsam

Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından çıkarılan  "BATI ANADOLU EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ (BAEBD)" Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 3 defa Türkçe veya İngilizce dillerinde yayınlanan açık erişimli bilimsel hakemli bir dergidir.

BAEB dergisi, eğitim bilimleri alanı ile ilgili  uygulama veya kuram çalışmalarını güçlü araştırma tasarımları ile  değerlendiren nitelikli çalışmaları yayınlamaktadır. Bu nedenle dergide, özellikle ilgili alanyazının geçmiş ve günümüz ile ilişkisini kurabilen, güncel eğitim ihtiyaçlarımızı takip edip çözümler üretebilen, deneysel, ilişkisel veya kuramsal nitelikli çalışmaların yayınlanması amaçlanmaktadır. Böylece, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, lise, yükseköğretim ve hayat boyu öğrenme kademelerinde eğitimin gelişmesine katkı sağlanması beklenmektedir.

BAEBD eğitim teknolojileri, öğretmen yetiştirme, matematik, fen, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, sosyal bilgiler, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, okul dışı eğitim, doğa eğitimi, vb. alanlarda çalışmaları kabul etmektedir. Hedef kitlesi eğitim bilimleri alanında çalışma yapan bilim insanları, eğitimciler, öğrenciler, öğretmenler ve eğitim sektörüne yönelik ürün ve hizmet veren kişi ve kuruluşlardır.



BAEBD Yazım Kuralları

BAEBD Telif Hakkı Devir Formu


BAŞVURU EKLERİ:    1-Benzerlik Raporu
                            2-Etik Kurul Belgesi / Etik Kurul Başvurusuna Gerek Yoktur Yazısı
                            3-Telif Hakkı Devir Formu


ŞABLON MAKALE


BAEBD, 10.11.2017 tarihinden itibaren yayın etiği ile ilgili aşağıdaki kuralları benimsemektedir;

1) Dergi yayıncılığında "Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesi (COPE -Code of Conduct for Journal Editors)" tarafından belirlenmiş yükümlülükleri esas alır. Detaylı bilgi aşağıda sunulmuştur.

2) Yazar tarafından dergiye gönderilen makalelerin yazarlarından editör intihal raporu talep eder. İntihal raporu incelenerek onaylanan makalelere alan editörü ve hakem ataması yapılır.

3) (10.07.2019 tarihli güncelleme) BAEBD, Cilt 10. Sayı 2’den (Aralık 2019) itibaren anket, mülâkat vb. yollarla veri toplanmasını içeren makale önerilerinde, başvuru öncesinde yazardan etik kurul onay belgesini isteyecektir. Etik kurul belgesi ile ilgili bilgiler yöntem bölümünde sunulacaktır.


YAYIN ETİĞİ VE KÖTÜYE KULLANIM BİLDİRGESİ (COPE)

Editörlerin Sorumlulukları

Tarafsızlık ve Yayıncıya Ait Özgürlük. Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmalarının önemi ve orijinalliğini dikkate alarak değerlendirirler. Editörler, makale önerisini sunan yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, uyruk veya politik görüşlerini dikkate almazlar. Düzeltme ya da yayınlama kararına dergi editör kurulu dışında diğer kurumlar etki edemez.
Gizlilik. Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka herhangi biriyle paylaşmazlar.
Bilgilendirme ve Görüş Ayrılıkları. Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarların açık yazılı izni olmaksızın kendi araştırma amaçları için sunulan bir makalede yayınlanmamış bilgileri kullanmazlar.
Basım Kararı. Editörler, yayınlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlar. Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur.
Etik Kaygılar. Editörler sunulan bir yazıya veya yayınlanmış makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında tedbirler alacaktır. Yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile, bildirilen her etik olmayan yayınlama davranışı incelenecektir. Editörler, etik kaygılar oluşması durumunda COPE Flowcharts'ı takip eder. Etik sorunların önemli olması durumunda düzeltme, geri çekme uygulanabilir veya konu ile ilgili endişeler dergide yayınlanabilir.


Hakemlerin görevleri

Editoryal Kararlara Katkı: Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur.
Sürat: Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik: Gözden geçirilmek üzere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık Standartları: Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynakların Kabulü: Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar Çatışmaları: Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir.


Yazarların Sorumlulukları

Raporlaştırma Standartları: Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir şekilde sunulmasını ve ardından çalışmanın öneminin objektif bir şekilde tartışılmasını sağlamalıdır. Makale önerisi yeterli detay ve referans içermelidir.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarların, çalışmalarının ham verilerini saklamaları gerekmektedir. Gerektiğinde, dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdırlar.
Özgünlük ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal eserler göndermelidirler ve başkalarının çalışmalarını veya sözlerini kullanmışlarsa, bu uygun şekilde alıntılanmış olmalıdır. Bunun yanında yazarların kendi tez çalışmaları ve makale çalışmalarından gerçekleştirdikleri alıntılarda da benzerliğin minimum düzeyde olması bir başka deyişle alıntılamanın uygun bir şekilde gerçekleştirilmiş olması önemlidir. Başkasından ya da kendinden intihal, tüm biçimlerinde etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez. Bu nedenle dergiye makale gönderen tüm yazarlardan benzerlik oranı raporu istenmektedir. Rapordaki oran makalenin değerlendirme sürecine geçmesi için belirleyici olacaktır. Oranın yüksek olduğu makaleler geri gönderilerek gerekli düzenlemelerin yapılması istenecektir. Bu kapsamda başkalarının çalışmalarından yapılan intihallerin yanı sıra yazarların kendi tez veya makalelerinden yaptıkları intihallerin de göz önünde bulundurularak bir düzenleme yapması gerekmektedir.
Birden çok, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim / yayın: Yazarlar başka bir dergide daha önce yayınlanmış bir makaleyi değerlendirilmek için göndermemelidir. Bir makalenin birden fazla dergiye eşzamanlı olarak sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Makalenin Yazarlığı: Sadece yazarlık kriterlerini yerine getiren kişiler, yazının içeriğinde yazar olarak listelenmelidir. Bu yazarlık kriterleri şu şekildedir; (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz aşamalarına katkı sağlamıştır (ii) yazıyı hazırlamış veya önemli entelektüel katkı sağlamış veya eleştirel olarak revize etmiştir veya (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmak üzere teslim edilmesini kabul etmiştir. Sorumlu yazar, tüm yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilmesini sağlamalı ve yazarların makalenin son halini gördüklerini ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiklerini beyan etmelidir.
Beyan ve Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır. Çalışma için tüm mali destek kaynakları beyan edilmelidir (varsa hibe numarası veya diğer referans numarası dâhil).
Hakem Değerlendirme: Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdürler ve editörlerin ham veri taleplerine, açıklamalara ve etik onayının kanıtlarına ve telif hakkı izinlerine derhal yanıt vererek tam olarak işbirliği yapmakla yükümlüdürler. İlk olarak "gerekli revizyon" kararı verilmesi durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik bir şekilde verilen son tarihe kadar yazılarını gözden geçirip yeniden ibraz etmelidir.
Yayınlanan Eserlerde Temel Hatalar: Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulduklarında, dergi editörlerini veya yayıncılarını derhal bilgilendirmek ve kâğıt üzerinde bir erratum biçiminde düzeltmek veya kâğıdı çıkarmak için onlarla işbirliği yapmakla yükümlüdür. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltme veya geri çekme veya derginin editörlerine kâğıdın doğruluğuna dair kanıt sunma yükümlülüğünü almalıdır.

Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi makale başvurusu, değerlendirmesi ve yayımı için hiçbir ücret almamaktadır.

Sahibi / Owner

Sanat ve Kültür Politikası, Eğitim, Güzel Sanatlar Eğitimi, Sanat Eğitimi (Diğer), Kapsayıcı Eğitim, Sanat ve Edebiyat

Baş Editör / Editor in Chief

Yayın Kurulu / Editorial Board Members

Dergi Kurulu / Advisory Board

Güzel Sanatlar Eğitimi, Resim
Ekoeleştiri, Güzel Sanatlar Eğitimi, Çevresel Sanat, Disiplinlerarası Sanat, Resim
Özel Yetenekli Eğitimi
Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku, Sivil Prosedür

Alan Editörleri / Editors

Eğitim, Eğitimde Program Geliştirme, Program Tasarımı, Öğrenme Kuramları, Öğretim Kuramları, Öğretim Tasarımı, Eğitimin Felsefi ve Sosyal Temelleri, Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcilerin Mesleki Gelişimi
Temel Eğitim, Sınıf Eğitimi, İlköğretim, Türkçe Eğitimi, Tarih Eğitimi, Coğrafya Eğitimi, Sosyal Bilgiler Eğitimi, Beden Eğitimi ve Oyun
Eğitim, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme Teorileri ve Uygulamaları, Sınıfiçi Ölçme Uygulamaları, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (Diğer)
Eğitim, Zihinsel Engelli Eğitimi
Biyolojik Matematik
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Aile Danışmanlığı, Madde Bağımlılığı Danışmanlığı, Okul Psikolojik Danışmanlığı, Psikolojik Danışmanlık Eğitimi, Klinik Psikoloji, Psikolojik danışmanlık, Aile Psikolojisi, Eğitim Psikolojisi
Dil Çalışmaları, Eğitim
Çevre Eğitimi ve Yaygınlaştırılması, Coğrafya Eğitimi, Beşeri Coğrafya (Diğer)

Dil Editörleri

Dil Çalışmaları, Eğitim