Investigation of Reading Attitudes, Reading Anxiety and Reading Motivation of Primary School 4th Grade Students
Öz
The aim of this study is to examine the reading attitudes, reading anxiety, and reading motivation of fourth grade students. This research is structured according to the screening model. The study group was determined by the convenience sampling technique and consisted of a total of 458 students (239 boys, 219 girls) studying in public primary schools in the city center of Afyonkarahisar in the spring semester of the 2022-2023 academic year. The “Attitude Towards Reading Scale” adapted to Turkish by Kocaarslan (2016), the “Reading Anxiety Scale” developed by Çeliktürk and Yamaç (2015), and the “Reading Motivation Scale” adapted by Yıldız (2010) were used as data collection tools. The obtained data were analyzed with t-Test and ANOVA tests. It was revealed that fourth grade students had a positive reading attitude, reading attitudes did not show a significant difference according to the educational status of the parents, but showed a significant difference according to gender. In addition, it was found that the students had low reading anxiety, there was no significant difference in reading anxiety according to the gender variable, but there was a significant difference according to the education status of the parents. It was concluded that the students had high reading motivation, there was a significant difference according to the gender variable, but there was no significant difference in terms of the education status of the parents.
Anahtar Kelimeler
Reading anxiety reading motivation reading attitude 4th grade
Kaynakça
- Akkaya, N. ve Özdemir, S. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi (İzmir-Buca Örneği). Bartın University Journal of Faculty of Education, 2(1), 75-96.
- Akyol, H. (2019). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Arslan, A. (2017) Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygıları ve akademik özyeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 30-44.
- Aslan, O., Yılar, R. ve Kahraman, H. (2022). Bilim ve sanat merkezlerinde eğitim gören özel yetenekli öğrencilerin okuma motivasyonlarının incelenmesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12(1), 434 – 447.
- Bağcı, H. (2010). İlköğretim II. Kademe öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Education Sciences, 5(4), 2018-2033.
- Balcı, A. (2013). Okuma ve anlama eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Baş, G. (2012). Reading attitudes of high school students: An analysis from different variables. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 3 (2), 47-58.
- Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
- Bozgün, K., ve Akın Kösterelioğlu, M. (2022). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okumaya güdülenmelerinin incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 55(2), 447-484.
- Can, A., Deniz, E., ve Çeçen, M. A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutumları. Electronic Turkish Studies, 11(3), 645-660.
- Chang, S. H. (2010). Reading attitude of struggling elementary students. Indiana Reading Journal, 43, 11-18.
- Cloer, C.T. ve Pearman, B. (1993). The relationship of gender to attitudes about academic and recreational reading. In B. Hayes ve K. Camperell (Eds.), Reading: Strategies, practices, and research for the 21st century (pp. 117-128). Logan UT: American Reading Forum.
- Creswell, J. W. (2017). Eğitim Araştırmaları Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi (Çev: H. Ekşi). İstanbul: EDAM Yayınları.
- Çeçen, M. A. ve Deniz, E. (2015). Lise öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları (Diyarbakır ili örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 193-212.
- Çevik, H., Orakcı, Ş., Aktan, O., ve Toraman, Ç. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(1), 1-16. https://doi.org/10.17244/eku.398683
- Deveci Taşçı, B. ve Tahiroğlu, M. (2022). Ana-babaların ilkokul öğrencilerinin okuma tutumları üzerine etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi 13(2): 826- 841. https://doi.org/10.51460/baebd.1122402
- Dursun, H. ve Özenç, E. G. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma kaygıları ile Türkçe dersine yönelik tutumları arasındaki ilişki (Kayseri ili örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (51), 144-159.
- Ektirici, G. E., Kılıççalar, A. ve Kalaycı, E. (2023). Dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma kaygısı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 9(1), 13-21.
- George, D., ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 Update (10a Ed.) Boston: Pearson.
- Gür Erdoğan, D. ve Demir, Y. E. (2016). İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 85-96.
- İzci, E. ve Kaya, E. (2021). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin okuma kaygılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(78), 1008- 1025.
- Karaman, H. ve Mutluer, S. E. (2023). İlkokul öğrencilerinin okuma ve yazma motivasyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (12), 1075-1091. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1330663
- Katrancı, M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 49-62. https://doi.org/10.16916/aded.41165
- Kuşdemir, Y. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 75-86.
- Kuşdemir, Y. ve Katrancı, M. (2016). Okumada kaygı ve anlama: ana fikri bulamıyorum öğretmenim!. Eğitim ve Bilim, 41(183), 251-266.
- Logan, S. ve Johnston, R. (2009). Gender differences in reading ability and attitudes: Examining where these differences lie. Journal of Research in Reading, 32, 199-214. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-9817.2008.01389.x
- Marinak, B. ve Gambrell, L. (2010). Reading motivation: Exploring the elementary gender gap. Literacy Research and Instruction, 49(2), 129-141. doi:10.1080/19388070902803795 McGeown, S. P., Johnston, R. S., Walker, J., Howatson, K., Stockburn, A. ve Dufton, P. (2015). The relationship between young children’s enjoyment of learning to read, Reading attitudes, Confidence and Attainment. Educational Research, 57(4), 389–402. https://doi.org/10.1080/00131881.2015.1091234.
- OECD. (2019). Skills matter: Additional results from the survey of adult skills. OECD Publishing.
- OECD. (2023). PISA 2022 results (Volume I): The state of learning and equity in education. PISA, OECD Publishing, Paris. https://doi.org/10.1787/53f23881-en.
- Özdemir, S. ve Şerbetçi, H. N. (2018). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları (Bartın örneklemi). İlköğretim Online, 17(4), 2110- 2123. https://www.doi.org/10.17051/ilkonline.2019.506973
- Özdemir, Y. ve Kıroğlu, K. (2021). İlkokul öğrencilerinin okuma tutumları. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 408-424. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.829740
- Öztürk, E. ve Uzunkol, E. (2015). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalıkları ve okuma motivasyonlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(7), 803- 814.
- Ramirez G., Fries L., Gunderson E., Schaeffer M. W., Maloney E. A., Beilock S. L., ve Levine S. C. (2018). Reading anxiety: An early affective impediment to children's success in reading. Journal of Cognition and Development, 20(1), 15–34. https://doi.org/10.1080/15248372.2018.1526175
- Sallabas, M. E. (2008). İlköğretim 8 sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141-155.
- Sevim, J. (2017). Stresinizi sevin (1. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Şahin Taşkın, Ç. ve Esen Aygün, H. (2017). İlkokul öğrencilerinin okuma tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1120-1136. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330246
- Şahin, Y. (2011). Okuma eğitimi (1. baskı). Konya: Eğitim Akademi.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2018). Using Multivariate Statisticsn(7th Edn). CA: California State University.
- Taşdemir, İ. ve Taşdemir, H. (2020). Ortaokul öğrencilerinin okuma becerilerine karşı oluşturduğu psikometrik kaygıların incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Dergisi, 2(1), 58-82.
- Temizkan, M. (2008). Bilişsel okuma stratejilerinin türkçe derslerinde bilgiye dayalı metinleri okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 129-148.
- Tompkins, G. E. (2006). Literacy for the 21st centruy a balanced. (Fourt Edition). New Jersey: Pearson.
- Türkben, T. (2020). Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygıları, motivasyon düzeyleri ve anlama becerileri arasındaki ilişkiler. Journal of Language Education and Research, 6(2), 657-677. https://doi.org/10.31464/jlere.770661
- Uçgun, D. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma ve dinleme kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5 (4), 1958-1970.
- Ülper, H. (2019). Okuma ve anlamlandırma becerilerinin kazandırılması. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Ürün Karahan B, Tasdan M (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin okumaya karşı tutum ve motivasyonlarının okuduğunu anlama becerileri ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(2), 949 - 969.
- Wigfield, A. ve Guthrie, J. (1997). Relations to children’s motivation for reading to the amount and breadth of their reading. Journal of Educational Psychology, 89, 420–432.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yıldız, C. (Ed.). (2013). Kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Tutumları, Okuma Kaygıları ve Okuma Motivasyonlarının İncelenmesi
Öz
Bu çalışmanın amacı, dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma tutumları, okuma kaygıları ve okuma motivasyonlarını incelemektir. Bu araştırma tarama modeline göre yapılandırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu kolay ulaşılabilir örnekleme tekniğiyle belirlenmiş olup, 2022-2023 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Afyonkarahisar il merkezindeki devlet ilkokullarında öğrenim gören toplam 458 öğrenciden (239 erkek, 219 kız) oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak, Kocaarslan (2016) tarafından Türkçe'ye uyarlanan “Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği”, Çeliktürk ve Yamaç (2015) tarafından geliştirilen “Okuma Kaygı Ölçeği” ve Yıldız (2010) tarafından uyarlanan “Okuma Motivasyonu Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen veriler, t-Testi ve ANOVA testleri ile analiz edilmiştir. Dördüncü sınıf öğrencilerinin olumlu bir okuma tutumuna sahip olduğu, okuma tutumlarının anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermediği, ancak cinsiyete göre anlamlı farklılık sergilediği ortaya konmuştur. Ayrıca, öğrencilerin düşük okuma kaygısına sahip oldukları, okuma kaygılarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği, fakat anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Öğrencilerin yüksek okuma motivasyonuna sahip olduğu, cinsiyete göre anlamlı farklılık gösterdiği ancak anne-baba eğitim durumu açısından anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Etik Beyan
Bu makale aynı isimli yüksek lisans tezinden çevrilmiştir ve etik kurul izni alınmıştır.
Kaynakça
- Akkaya, N. ve Özdemir, S. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi (İzmir-Buca Örneği). Bartın University Journal of Faculty of Education, 2(1), 75-96.
- Akyol, H. (2019). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Arslan, A. (2017) Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygıları ve akademik özyeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(3), 30-44.
- Aslan, O., Yılar, R. ve Kahraman, H. (2022). Bilim ve sanat merkezlerinde eğitim gören özel yetenekli öğrencilerin okuma motivasyonlarının incelenmesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12(1), 434 – 447.
- Bağcı, H. (2010). İlköğretim II. Kademe öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Education Sciences, 5(4), 2018-2033.
- Balcı, A. (2013). Okuma ve anlama eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Baş, G. (2012). Reading attitudes of high school students: An analysis from different variables. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 3 (2), 47-58.
- Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
- Bozgün, K., ve Akın Kösterelioğlu, M. (2022). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okumaya güdülenmelerinin incelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 55(2), 447-484.
- Can, A., Deniz, E., ve Çeçen, M. A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutumları. Electronic Turkish Studies, 11(3), 645-660.
- Chang, S. H. (2010). Reading attitude of struggling elementary students. Indiana Reading Journal, 43, 11-18.
- Cloer, C.T. ve Pearman, B. (1993). The relationship of gender to attitudes about academic and recreational reading. In B. Hayes ve K. Camperell (Eds.), Reading: Strategies, practices, and research for the 21st century (pp. 117-128). Logan UT: American Reading Forum.
- Creswell, J. W. (2017). Eğitim Araştırmaları Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi (Çev: H. Ekşi). İstanbul: EDAM Yayınları.
- Çeçen, M. A. ve Deniz, E. (2015). Lise öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları (Diyarbakır ili örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 193-212.
- Çevik, H., Orakcı, Ş., Aktan, O., ve Toraman, Ç. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(1), 1-16. https://doi.org/10.17244/eku.398683
- Deveci Taşçı, B. ve Tahiroğlu, M. (2022). Ana-babaların ilkokul öğrencilerinin okuma tutumları üzerine etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi 13(2): 826- 841. https://doi.org/10.51460/baebd.1122402
- Dursun, H. ve Özenç, E. G. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma kaygıları ile Türkçe dersine yönelik tutumları arasındaki ilişki (Kayseri ili örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (51), 144-159.
- Ektirici, G. E., Kılıççalar, A. ve Kalaycı, E. (2023). Dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma kaygısı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 9(1), 13-21.
- George, D., ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 Update (10a Ed.) Boston: Pearson.
- Gür Erdoğan, D. ve Demir, Y. E. (2016). İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 85-96.
- İzci, E. ve Kaya, E. (2021). Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin okuma kaygılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(78), 1008- 1025.
- Karaman, H. ve Mutluer, S. E. (2023). İlkokul öğrencilerinin okuma ve yazma motivasyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (12), 1075-1091. https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1330663
- Katrancı, M. (2015). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin kitap okuma motivasyonlarının incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 49-62. https://doi.org/10.16916/aded.41165
- Kuşdemir, Y. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 75-86.
- Kuşdemir, Y. ve Katrancı, M. (2016). Okumada kaygı ve anlama: ana fikri bulamıyorum öğretmenim!. Eğitim ve Bilim, 41(183), 251-266.
- Logan, S. ve Johnston, R. (2009). Gender differences in reading ability and attitudes: Examining where these differences lie. Journal of Research in Reading, 32, 199-214. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-9817.2008.01389.x
- Marinak, B. ve Gambrell, L. (2010). Reading motivation: Exploring the elementary gender gap. Literacy Research and Instruction, 49(2), 129-141. doi:10.1080/19388070902803795 McGeown, S. P., Johnston, R. S., Walker, J., Howatson, K., Stockburn, A. ve Dufton, P. (2015). The relationship between young children’s enjoyment of learning to read, Reading attitudes, Confidence and Attainment. Educational Research, 57(4), 389–402. https://doi.org/10.1080/00131881.2015.1091234.
- OECD. (2019). Skills matter: Additional results from the survey of adult skills. OECD Publishing.
- OECD. (2023). PISA 2022 results (Volume I): The state of learning and equity in education. PISA, OECD Publishing, Paris. https://doi.org/10.1787/53f23881-en.
- Özdemir, S. ve Şerbetçi, H. N. (2018). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları (Bartın örneklemi). İlköğretim Online, 17(4), 2110- 2123. https://www.doi.org/10.17051/ilkonline.2019.506973
- Özdemir, Y. ve Kıroğlu, K. (2021). İlkokul öğrencilerinin okuma tutumları. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 408-424. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.829740
- Öztürk, E. ve Uzunkol, E. (2015). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalıkları ve okuma motivasyonlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(7), 803- 814.
- Ramirez G., Fries L., Gunderson E., Schaeffer M. W., Maloney E. A., Beilock S. L., ve Levine S. C. (2018). Reading anxiety: An early affective impediment to children's success in reading. Journal of Cognition and Development, 20(1), 15–34. https://doi.org/10.1080/15248372.2018.1526175
- Sallabas, M. E. (2008). İlköğretim 8 sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141-155.
- Sevim, J. (2017). Stresinizi sevin (1. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Şahin Taşkın, Ç. ve Esen Aygün, H. (2017). İlkokul öğrencilerinin okuma tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1120-1136. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330246
- Şahin, Y. (2011). Okuma eğitimi (1. baskı). Konya: Eğitim Akademi.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2018). Using Multivariate Statisticsn(7th Edn). CA: California State University.
- Taşdemir, İ. ve Taşdemir, H. (2020). Ortaokul öğrencilerinin okuma becerilerine karşı oluşturduğu psikometrik kaygıların incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Dergisi, 2(1), 58-82.
- Temizkan, M. (2008). Bilişsel okuma stratejilerinin türkçe derslerinde bilgiye dayalı metinleri okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 129-148.
- Tompkins, G. E. (2006). Literacy for the 21st centruy a balanced. (Fourt Edition). New Jersey: Pearson.
- Türkben, T. (2020). Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygıları, motivasyon düzeyleri ve anlama becerileri arasındaki ilişkiler. Journal of Language Education and Research, 6(2), 657-677. https://doi.org/10.31464/jlere.770661
- Uçgun, D. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma ve dinleme kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5 (4), 1958-1970.
- Ülper, H. (2019). Okuma ve anlamlandırma becerilerinin kazandırılması. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Ürün Karahan B, Tasdan M (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin okumaya karşı tutum ve motivasyonlarının okuduğunu anlama becerileri ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(2), 949 - 969.
- Wigfield, A. ve Guthrie, J. (1997). Relations to children’s motivation for reading to the amount and breadth of their reading. Journal of Educational Psychology, 89, 420–432.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yıldız, C. (Ed.). (2013). Kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 8 Nisan 2025 |
| Kabul Tarihi | 12 Eylül 2025 |
| Erken Görünüm Tarihi | 26 Aralık 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: Advanced Online Publication |
Amaç ve Kapsam
Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından çıkarılan "BATI ANADOLU EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ (BAEBD)" Nisan, Ağustos ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 3 defa Türkçe veya İngilizce dillerinde yayınlanan açık erişimli bilimsel hakemli bir dergidir.
BAEB dergisi, eğitim bilimleri alanı ile ilgili uygulama veya kuram çalışmalarını güçlü araştırma tasarımları ile değerlendiren nitelikli çalışmaları yayınlamaktadır. Bu nedenle dergide, özellikle ilgili alanyazının geçmiş ve günümüz ile ilişkisini kurabilen, güncel eğitim ihtiyaçlarımızı takip edip çözümler üretebilen, deneysel, ilişkisel veya kuramsal nitelikli çalışmaların yayınlanması amaçlanmaktadır. Böylece, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim, lise, yükseköğretim ve hayat boyu öğrenme kademelerinde eğitimin gelişmesine katkı sağlanması beklenmektedir.
BAEBD eğitim teknolojileri, öğretmen yetiştirme, matematik, fen, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, sosyal bilgiler, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, okul dışı eğitim, doğa eğitimi, vb. alanlarda çalışmaları kabul etmektedir. Hedef kitlesi eğitim bilimleri alanında çalışma yapan bilim insanları, eğitimciler, öğrenciler, öğretmenler ve eğitim sektörüne yönelik ürün ve hizmet veren kişi ve kuruluşlardır.
Yazım Kuralları
BAŞVURU EKLERİ: 1-Benzerlik Raporu
2-Etik Kurul Belgesi / Etik Kurul Başvurusuna Gerek Yoktur Yazısı
3-Telif Hakkı Devir Formu
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
BAEBD, 10.11.2017 tarihinden itibaren yayın etiği ile ilgili aşağıdaki kuralları benimsemektedir;
1) Dergi yayıncılığında "Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesi (COPE -Code of Conduct for Journal Editors)" tarafından belirlenmiş yükümlülükleri esas alır. Detaylı bilgi aşağıda sunulmuştur.
2) Yazar tarafından dergiye gönderilen makalelerin yazarlarından editör intihal raporu talep eder. İntihal raporu incelenerek onaylanan makalelere alan editörü ve hakem ataması yapılır.
3) (10.07.2019 tarihli güncelleme) BAEBD, Cilt 10. Sayı 2’den (Aralık 2019) itibaren anket, mülâkat vb. yollarla veri toplanmasını içeren makale önerilerinde, başvuru öncesinde yazardan etik kurul onay belgesini isteyecektir. Etik kurul belgesi ile ilgili bilgiler yöntem bölümünde sunulacaktır.
YAYIN ETİĞİ VE KÖTÜYE KULLANIM BİLDİRGESİ (COPE)
Editörlerin Sorumlulukları
Tarafsızlık ve Yayıncıya Ait Özgürlük. Editörler gönderilen makale önerilerini derginin kapsamına uygun olması ve çalışmalarının önemi ve orijinalliğini dikkate alarak değerlendirirler. Editörler, makale önerisini sunan yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, etnik köken, uyruk veya politik görüşlerini dikkate almazlar. Düzeltme ya da yayınlama kararına dergi editör kurulu dışında diğer kurumlar etki edemez.
Gizlilik. Editörler gönderilen bir yazıyla ilgili bilgileri, sorumlu yazar, hakemler ve yayın kurulu dışında başka herhangi biriyle paylaşmazlar.
Bilgilendirme ve Görüş Ayrılıkları. Editörler ve yayın kurulu üyeleri, yazarların açık yazılı izni olmaksızın kendi araştırma amaçları için sunulan bir makalede yayınlanmamış bilgileri kullanmazlar.
Basım Kararı. Editörler, yayınlanmak üzere kabul edilen tüm makalelerin, alanında uzman olan en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesine tabi tutulmasını sağlar. Editörler, dergiye gönderilen makalelerden hangi eserin yayınlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliğine, araştırmacılara ve okurlara olan önemine, hakemlerin yorumlarına ve bu gibi yasal şartlara göre karar vermekten sorumludur.
Etik Kaygılar. Editörler sunulan bir yazıya veya yayınlanmış makaleye ilişkin etik kaygılar ortaya çıktığında tedbirler alacaktır. Yayınlandıktan yıllar sonra ortaya çıksa bile, bildirilen her etik olmayan yayınlama davranışı incelenecektir. Editörler, etik kaygılar oluşması durumunda COPE Flowcharts'ı takip eder. Etik sorunların önemli olması durumunda düzeltme, geri çekme uygulanabilir veya konu ile ilgili endişeler dergide yayınlanabilir.
Hakemlerin görevleri
Editoryal Kararlara Katkı: Editör kararlarında editörlere yardımcı olur ve editoryal iletişim yoluyla yazarlara makalelerini iyileştirmede yardımcı olur.
Sürat: Makale önerisini incelemek için yeterli nitelikte hissetmeyen veya makale incelemesinin zamanında gerçekleşemeyeceğini bilen herhangi bir hakem, derhal editörleri haberdar etmeli ve gözden geçirme davetini reddetmeli, böylece yeni hakem atamasının yapılması sağlanmalıdır.
Gizlilik: Gözden geçirilmek üzere gönderilen tüm makale önerileri gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır. Bu durum inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.
Tarafsızlık Standartları: Makale önerisi ile ilgili yorumlar tarafsız olarak yapılmalı ve yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabileceği şekilde öneriler yapılmalıdır. Yazarlara yönelik kişisel eleştiriler uygun değildir.
Kaynakların Kabulü: Hakemler, yazarlar tarafından alıntılanmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları tanımlamalıdır. Hakem ayrıca, incelenen yazı ile başka herhangi bir makalenin (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir önemli benzerliğini editörüne bildirmelidir.
Çıkar Çatışmaları: Çıkar çatışmaları editöre bildirilmelidir.
Yazarların Sorumlulukları
Raporlaştırma Standartları: Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir şekilde sunulmasını ve ardından çalışmanın öneminin objektif bir şekilde tartışılmasını sağlamalıdır. Makale önerisi yeterli detay ve referans içermelidir.
Veri Erişimi ve Saklama: Yazarların, çalışmalarının ham verilerini saklamaları gerekmektedir. Gerektiğinde, dergi tarafından talep edilmesi durumunda editör incelemesi için sunmalıdırlar.
Özgünlük ve İntihal: Yazarlar, tamamen orijinal eserler göndermelidirler ve başkalarının çalışmalarını veya sözlerini kullanmışlarsa, bu uygun şekilde alıntılanmış olmalıdır. Bunun yanında yazarların kendi tez çalışmaları ve makale çalışmalarından gerçekleştirdikleri alıntılarda da benzerliğin minimum düzeyde olması bir başka deyişle alıntılamanın uygun bir şekilde gerçekleştirilmiş olması önemlidir. Başkasından ya da kendinden intihal, tüm biçimlerinde etik olmayan yayıncılık davranışını oluşturur ve kabul edilemez. Bu nedenle dergiye makale gönderen tüm yazarlardan benzerlik oranı raporu istenmektedir. Rapordaki oran makalenin değerlendirme sürecine geçmesi için belirleyici olacaktır. Oranın yüksek olduğu makaleler geri gönderilerek gerekli düzenlemelerin yapılması istenecektir. Bu kapsamda başkalarının çalışmalarından yapılan intihallerin yanı sıra yazarların kendi tez veya makalelerinden yaptıkları intihallerin de göz önünde bulundurularak bir düzenleme yapması gerekmektedir.
Birden çok, yinelenen, yedekli veya eşzamanlı gönderim / yayın: Yazarlar başka bir dergide daha önce yayınlanmış bir makaleyi değerlendirilmek için göndermemelidir. Bir makalenin birden fazla dergiye eşzamanlı olarak sunulması etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez.
Makalenin Yazarlığı: Sadece yazarlık kriterlerini yerine getiren kişiler, yazının içeriğinde yazar olarak listelenmelidir. Bu yazarlık kriterleri şu şekildedir; (i) tasarım, uygulama, veri toplama veya analiz aşamalarına katkı sağlamıştır (ii) yazıyı hazırlamış veya önemli entelektüel katkı sağlamış veya eleştirel olarak revize etmiştir veya (iii) makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayınlanmak üzere teslim edilmesini kabul etmiştir. Sorumlu yazar, tüm yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilmesini sağlamalı ve yazarların makalenin son halini gördüklerini ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiklerini beyan etmelidir.
Beyan ve Çıkar Çatışmaları: Yazarlar, mümkün olan en erken aşamada (genellikle makale gönderimi sırasında bir bildirme formu sunarak ve makalede bir beyanı dâhil ederek) çıkar çatışmalarını açığa çıkarmalıdır. Çalışma için tüm mali destek kaynakları beyan edilmelidir (varsa hibe numarası veya diğer referans numarası dâhil).
Hakem Değerlendirme: Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdürler ve editörlerin ham veri taleplerine, açıklamalara ve etik onayının kanıtlarına ve telif hakkı izinlerine derhal yanıt vererek tam olarak işbirliği yapmakla yükümlüdürler. İlk olarak "gerekli revizyon" kararı verilmesi durumunda, yazarlar hakemlerin yorumlarına sistematik bir şekilde verilen son tarihe kadar yazılarını gözden geçirip yeniden ibraz etmelidir.
Yayınlanan Eserlerde Temel Hatalar: Yazarlar kendi yayınladıkları çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar bulduklarında, dergi editörlerini veya yayıncılarını derhal bilgilendirmek ve kâğıt üzerinde bir erratum biçiminde düzeltmek veya kâğıdı çıkarmak için onlarla işbirliği yapmakla yükümlüdür. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini üçüncü bir şahıstan öğrenirse, yazarın makaleyi derhal düzeltme veya geri çekme veya derginin editörlerine kâğıdın doğruluğuna dair kanıt sunma yükümlülüğünü almalıdır.
Ücret Politikası
Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi makale başvurusu, değerlendirmesi ve yayımı için hiçbir ücret almamaktadır.
