Toplumun Matematik Hakkındaki Düşünceleri

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 473 - 491, 28.12.2020

Elif Nur Akkaş , Zülbiye Toluk Uçar

Öz

Birçok insan için matematik gizemli bir alandır. Çocukların matematiğe karşı olumlu düşünceler geliştirmesi ve motive olmasında da çevresindeki insanların matematiğe dair düşüncelerinin de etkili olduğu tartışılmazdır. Bu noktada araştırmanın amacı, toplumun her kademesindeki insanların gözündeki matematik imajını belirlemektir. Matematik imajı ise okul, aile, akran gibi unsurların etkisiyle gerçekleşen sosyal deneyimlerin sonucu gelişen zihinsel resim olarak nitelendirilmektedir. Bu araştırmada, açıklayıcı karma araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Bolu İlinden 10 farklı meslek grubu ve 18- 45 yaş üstü aralığında bulunan 415 kişi oluşturmaktadır. Araştırma, 2016 yılında okul, cadde, alışveriş merkezi gibi farklı mekanlarda gerçekleştirilmiştir. Veriler, 12 maddelik bir anket formu yardımıyla toplanmıştır. Yapılan betimsel analizler sonucunda, matematiği sevdiğini ancak zor olduğunu düşünenler; “zor” kavramını, “meydan okuma” olarak nitelendirirken, matematiği sevmediğini ayrıca zor olduğunu düşünenler; “zor” kavramını, “engel” olarak nitelemişlerdir. Matematik dersine ait duygu durumlarına, temelde bireylerin yetiştiği aile, toplumun yarattığı klişeler veya okuldaki eğitim durumlarının etki ettiği görülmektedir. Matematikte erkeklerin kadınlardan daha başarılı olduğu sonucu ön planda olmasına rağmen; daha küçük yaş gruplarının tamamı matematikte başarılı olmada cinsiyetin bir etkisinin olmadığı görüşünü belirtirken, yaş büyüdükçe bu görüşün azaldığı belirlenmiştir. Nitel analiz bulgularında ise 5 farklı matematik imajı belirlenmiştir. Bazı katılımcıların kendi mesleği doğrultusunda matematiği anlamlandırdıkları görülmektedir. Matematiği sevmediğini belirten kişilerin büyük çoğunluğunun, matematik derslerinde kendilerini endişeli, soğuk, sıkılmış olarak tanımladığı görülürken; matematiği sevdiğini belirten kişilerin büyük çoğunluğunun, matematik derslerinde kendilerini ilgili, rahat, eğlenceli ve mutlu hissettiklerini belirttikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Matematik, Matematik İmajı, Toplum

Kaynakça

• Aksan, N. ve Sözer, A. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistomolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), Cilt 8, 1, 31-50.
• Aydın, M., Baki, A., Yıldız, C. ve Köğce, D. (2008). Bir matematik öğretmeninin matematik bilgi ve öğretimi hakkındaki inançları. KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi.
• Bolite Frant, J., Acevedo, J., & Font, V. (2006). Metaphors in mathematics classrooms: analyzing the dynamic process of teaching and learning of graph functions. In M. Bosch (Ed.) Proceedings of the Fourth Congress of the European Society for Research in Mathematics Education (CERME 4) (pp. 82–91). Barcelona: Universitat Ramon Llull, Spain.
• Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Cheung, F.M. (1988). Surveys of community attitudes toward mental health facilities: Reflections or provocations. American Journal of Community Psychology, 16(6), 877–882.
• Chui, M.M. (2001). Using metaphors to understand and solve arithmetic problems: novices and experts working with negative numbers, Mathematıcal Thınkıng And Learnıng, 3(2-3), 93–124.
• Coşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin “iklim” kavramıyla ilgili metaforları (zihinsel imgeleri). Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3 Summer.
• Çakıroğlu, E. ve Işıksal, M. (2009). İlköğretim öğretmen adaylarının matematiğe yönelik tutum ve özyeterlik algıları. Eğitim ve Bilim, Cilt 34, 151.
• Driscoll, M. P. (2012). Öğretim Süreçleri ve Öğrenme Psikolojisi (Çev. Ömer F. Tutkun ve Seçil Okay Evrim), Ankara: Anı yayıncılık.
• Döş, İ. (2010). “Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629
• Erktin,E. (1993). The Relationship between math anxiety attitude toward mathematics and classroom environment. 14.International Conference of Stress and Anxiety Research Society (STAR), Cairo, Egypt, April 5-7 1993.
• Ethington, C. A., ve Wolfle, L. M. (1986). A structural model of mathematics achievement for men and women. American Educational Research Journal, 23, 65-75.
• Horowitz, M. J.: 1983, Image Formation and Psychotherapy. London: JasonAronson.
• House, D. J. (2006). Mathematics beliefs and achievement of elementary school students in Japan and the United States: Results from the Third International Mathematics and Science Study. The Journal of Genetic Psychology, 167(1), 31-35.
• https://www.hurriyet.com.tr/egitim/timss-2015-aciklandi-40292313; https://www.aksam.com.tr/egitim/haber-993276
• https://tr.sputniknews.com/turkiye/201808031034597305-chp-lgs-yks-meclis-arastirma-istem/
• https://www.google.com/search?q=%C3%B6sym+2020+yks+sonucu
• Furinghetti, F. (1993). Images of mathematics outside the community of mathematicians: Evidence and explanations. For the Learning of Mathematics, 13(2), 33-38.
• Kaplan, R. ve Kaplan, S. (2006). Preference, restoration, and meaningful action in the context of nearby nature. In P. F. Barlett (Ed.), Urban place: reconnecting with the natural world (pp. 271-298). Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
• Kayaaslan, A. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin matematiğin doğası ve matematik öğretimihakkındaki inançları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi
• Kılıç, A.Z, Beyazova, A, Akbaş, H.M., Zara, A., & Serhatlı, İ. (2014). Okul çağı çocuklarının toplumsal cinsiyet algıları: Gündelik yaşam örnekleriyle cinsiyetçiliğin benimsenme durumuna ve esneyebilme olasılığına dair bir araştırma, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 17 (2), 122-151.
• King, J. P. (2003). Matematik Sanatı. Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları.
• Lakoff, G., ve Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago, IL: University of Chicago Press.
• Lim C. S., & Ernest, P. (2000). Public Images of Mathematics. Philosophy of Mathematics Education Journal, 11, 43-55.
• Lim, S. Y., Chapman, E. (2013). Development of a short form of the attitudes toward mathematics inventory. Educational Studies in Mathematics, 82, 145–164. doi:10.1007/s10649-012-9414-x
• Ludlow, P. (1996). High Noon on the Electronic Frontier: Conceptual Issues in Cyberspace. Cambridge amd London: MIT Press.
• McGowen, M.A. ve Tall, D.O. (2010). Metaphor or met-before? the effects of previouos experience on practice and theory of learning mathematics. Journal of Mathematical Behavior 29 (2010) 169–179.
• McLeod, D. B., & McLeod S. H. (2002). Synthesis – Beliefs and mathematics education: Implications for learning, teaching, and research. In G. C. Leder, E. Pehkonen, & G. Törner (Eds.), Beliefs: A hidden variable in mathematics education? (pp.115–127). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• Mert, Ö. (2004). High school students’ beliefs about mathematics and the teaching of mathematics. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Minato, S., ve Yanase, S. (1984). On the relationship between students’ attitudes toward school mathematics and their levels of intelligence. Educational Studies in Mathematics, 15, 313-320.
• Mulcare, C. (2008). Maths, madness and movies. Plus Magazine, 47. 2 Kasım 2009, http://plus.maths.org/issue47/features/mulcare/index.html.
• Nicholaidou, M., & Philippou, G. (2003). Association of course performance with students’ beliefs: An analysis by gender and instructional software environment CERME 3: Third Conference of the European Society for Research in Mathematics Education 28 February 3 March 2003 in Bellaria, Italy.http://www.dm.unipi.it/~didattica/ CERME3/proceedings/Groups/TG2/ TG2_nicolaidou_ cerme3.pdf (2009, Ocak 20).
• Noyes, A. (2006). Using metaphor in mathematics teacher preparation, Teaching and Teacher Education 22, 898–909
• Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006), Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleği dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması, AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:.8, Sayı:2.
• Oflaz, G. (2011). İlköğretim öğrencilerinin ‘matematik’ ve ‘matematik öğretmeni’ kavramlarına ilişkin metaforik algıları. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications 27-29 April, 2011 Antalya-Turkey.Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Pajares, M. F., (1992). Teachers’ beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
• Picker, S. H., & Berry, J. S. (2000). Investigating Pupils’ Images of Mathematicians. Educational Studies in Mathematics, 43(1), 65-94.
• Pilten, P., Divrik, R., Pilten, G., Ebret, A. (2018). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Okuryazarlık Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 47- 67.
• Rock, D., & Shaw, J.M. (2000). Exploring children’s thinking about mathematicians and their work. Teaching Children Mathematics, 6(9), 550-555.
• Rounds, J. B. ve Hendel, D. D. (1980). Measurement and dimensionality of mathematics anxiety. Journal of Counseling Psychology, 27, 138-149.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155. Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7(2), 281-326.
• Schommer-Aikins, M., Duell, O. K., & Hutter, R. (2005). Epistemological beliefs, mathematical problem- solving beliefs, and academic performance of middle school students. The Elementary School Journal,105(3), 289-304.
• Senemoğlu, N. (2007). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Gönül Yayıncılık.
• Sırmacı, N. (2007). Üniversite öğrencilerinin matematiğe karsı kaygı ve tutumlarının incelenmesi: Erzurum örneklemi. Egitim ve Bilim, Cilt 32, 145.
• Siegler, R.S., & Alibali, M.W. (2005). Children’s Thinking (4th ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Şahin, C. (Ed.), (2016). Eğitim Psikolojisi, Gelişim-Öğrenme-Öğretim. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Taylor, S. E., Peplau, L. A. ve Sears, D. O. (2007). Sosyal psikoloji (Çev. A. Dönmez). Ankara: İmge Kitabevi.
• Thompson, P. W.: 1996, 'Imagery and the development of mathematical reasoning.'In L. P. Steffe, P. Nesher, P. Cobb, G. A. Goldin, and B. Creer (eds.), Theories ofMathematical Learning (pp. 267-283). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Toluk Uçar, Z., & Demirsoy, H. (2010). Tension between old and new: Mathematics teachers’ beliefs and practices. H. U. Journal of Education. 39: 321-332.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24, 543-559.
• Uçar, Z., Pişkin, M., Akkaş, E. ve Taşçı, D. (2010). İlköğretim öğrencilerinin, matematik, matematik öğretmenleri ve matematikçiler hakkındaki inançları. Eğitim ve Bilim, cilt:35, 155.
• Ünlü, E. (2007). İlköğretim okullarındaki üçüncü, dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin matematik dersine yönelik tutum ve ilgilerinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19.
• Yalçın, M. (2012). “Lise Öğrencilerinin Matematik Dersine İlişkin Mecazları, Tutumları ve Başarı Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Yalçın, M., & Erginer, A. (2012). Metaphoric perception of principals in primary schools. Journal of Teacher Education and Educators, 1(2), 229-256.
• Yıldırım, A., Özgürlük, B., Parlak, B., Gönen, E. ve Polat, M. (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. ve 8. Sınıflar. Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme Ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Zan, R., Brown, L., Evans, J., & Hannula, M. (2006). Affect in mathematics education: An introduction. Educational Studies in Mathematics, 63(2), 113–121 (Special Issue).
• Wulf, A. ve Dudis, P. (2005). Body partitioning in ASL metaphorical blends. Sign Language Studies, 5(3), 317-332.