Fen Bilgisi Eğitimi Doktora Öğrencilerinin Karşılaştıkları Problemler ve Çözüm Önerileri

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 1, 95 - 117, 28.06.2022

Oğuzhan Nacaroğlu , Oktay Bektas

https://doi.org/10.51460/baebd.824749

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, bir devlet üniversitesinde fen bilgisi eğitiminde öğrenim gören doktora öğrencilerinin, doktora eğitimi süresince karşılaştıkları problemleri ve bu problemlere yönelik öğrencilerin çözüm önerilerini belirlemektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemi desenlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu fen bilgisi eğitiminde öğrenim gören beş doktora öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme kullanılmıştır. Verilerin analizi tümevarımsal içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre kodlar, kategoriler ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda fen bilgisi eğitimi doktora programında öğrenim gören öğrencilerin doktora programına kabul edilme sınavından tez teslimine kadar geçen sürede birçok problemlerle karşılaştıkları tespit edilmiştir. Bu problemlere ders kredilerinin az olması nedeniyle alınan ders sayısının fazla olması, yeterlik sınavının kapsamının çok geniş ve hazırlık süresinin kısa olması, öğrencilerin bu alandan mezun olduktan sonra üniversiteler bünyesinde kadro bulmada sorun yaşamaları örnek verilebilir. Öğrenciler ders kredilerinin yükseltilmesi, öğretim üyelerinin ders açmalarının sağlanması, eğitim kökenli doktora mezunlarının kadroya alınması şeklinde önerilerde bulunmuşlardır. Doktora öğrencilerinin görüşleri doğrultusunda gerekli düzenlemelerin yapılması ve somut adımların atılabilmesi için çalışmanın kapsamının genişletilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fen bilgisi eğitimi, Doktora öğrencileri, Doktora eğitimi problemleri

Kaynakça

• Ağıralioğlu, N. (2013). Türkiye’de lisansüstü öğretim. Journal of Higher Education and Science, 3(1), 1-9. doi: 10.5961/jhes.2013.053
• Alabaş, R., Kamer, S. T. ve Polat, Ü. (2012). Öğretmenlerin kariyer gelişimlerinde lisansüstü eğitim: tercih sebepleri ve süreçte karşılaştıkları sorunlar. E-International Journal of Educational Research, 3(4), 89-107.
• Aydemir, S. ve Çam, Ş. S. (2015). Lisansüstü öğrencilerinin lisansüstü eğitimi almaya ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Education, 4(4), 4-16.
• Bağrıacık Yılmaz, A., Su Tonga, E. ve Çakır, H. (2017). Lisansüstü eğitim öğrencilerinin aldıkları eğitim hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 1-45.
• Baird, L. L. (1997). Completing the dissertation: Theory, research, and practice. New Directions for Higher Education, 99, 99-105.
• Bakioğlu, A. ve Gürdal, A. (2001). Lisansüstü tezlerde danışman ve öğrencilerin rol algıları: Yönetim için göstergeler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 9-18.
• Balı, O. ve Dönmez, B. (2018). Problems of PhD students in educational sciences department and their suggestions for solutions, İnönü University Journal of the Faculty of Education, 19(3), 284-309.
• Barutçu, F. ve Onaylı, S. (2016). Tez sürecinde karşılaşılan zorluklar. Building. Scandinavian Journal of Educational Research, 47(1), 89-110.
• Başer, N., Narlı, S. ve Günhan, B. (2010). Öğretmenlerin lisansüstü eğitim almalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 129-135.
• Bitchener, J. ve Basturkmen, H. (2006). Perceptions of the difficulties of postgraduate L2 thesis students writing the discussion section. Journal of English for Academic Purposes, 5(1), 4-18.
• Bülbül, T. (2003). Ankara Üniversitesi, Eğitim bilimleri fakültesinde görev yapan öğretim üyelerinin lisansüstü öğretime öğrenci seçme sürecine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 167-174.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Cadman, K. (1997). Thesis writing for international students: A question of identity?. English for Specific Purposes, 16(1), 3-14.
• Cohen, L. ve Manion, L. (1994). Research Methods in Education (4. ed.). London: Routlenge.
• Creswell, J.W.(2013).Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (Çev. M. Bütün, Selçuk B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Cropley, A. (2002). Qualitive research methods: An introduction for students of psychology and education. Universty of Latvia: Zinatne.
• Çavdar, A. (2001). Konuşma Metni. TÜBA Bilimsel Toplantı Serileri (7): Bilim Adamı Yetiştirme- Lisansüstü Eğitim. Ankara: TÜBİTAK Matbaası.
• Çoruk, A., Çağatay, Ş. M. ve Öztürk, H. (2016). Lisansüstü eğitimde kayıt ve devam sorunları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 165-178. Darling-Hammond, L. (2010). Evaluating teacher effectiveness: How teacher performance assessments can measure and improve teaching. Washington, DC: Center for American Progress.
• Duan, X. ve Shan, G. (2013). Suggestions for graduate curriculum reform. In Proceedings of AASRI Winter International Conference on Engineering and Technology (AASRI-WIET 2013), December 28-29, 2013, Saipan, USA, 202-203.
• Dursun, F. ve Yıldırım, V. Y. (2020). Eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü öğrencilerin lisansüstü öğrenim sürecine ilişkin görüşleri. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 370-390.
• Erichsen, E. A.,Bolliger, D. U. ve Halupa, C. (2014). Student satisfaction with graduate supervision in doctoral programs primarily delivered in distance education settings. Studies in Highereducation, 39(2), 321-338.
• Ezebilo, E. E. (2012). Challenges in postgraduate studies: assessments by doctoral students in a Swedish university. Higher Education Studies, 2(4), 49-57.
• Gill, B. E.,Russell, M. ve Rayfield, J. (2012). An exploration of graduate student satisfaction with advising in departments of agricultural education, leadership, communications, and extension. Journal of Agricultural Education, 53(1), 5-17.
• Giorgi, A. (2009). The descriptive phenomenological method in psychology: A modified Husserlian approach. Pittsburg, PA: Duquesne University.
• Gürel, N. (2011). Challenges of dissertation writing in the foreign language and strategies used: The perceptions of dissertation supervisors. Ekev Academic Review, 15(49), 217-234.
• Ives, G. ve Rowley, G. (2005). Supervisor selection or allocation and continuity of supervision: Ph.D. students’ progress and outcomes. Studies in Higher Education, 30(5), 535-555.
• İlhan, M., Sünkür, M. Ö. ve Yılmaz, F. (2012). İlköğretim öğretmen adaylarının lisansüstü eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi (Dicle Üniversitesi Örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 22-42.
• İlter, İ. (2019). Lisansüstü eğitime yönelik tutum ölçeği’nin Türk kültürüne uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. İlköğretim Online,18(1), 263-284.
• İpek Akbulut, H., Şahin, Ç. ve Çepni, S. (2013). Doktora tez sürecinde karşılaşılan problemlerin belirlenmesi: Eğitim fakültesi örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 50-69.
• Karakütük, K. (1989). Türkiye’de lisansüstü öğretim, sorunları ve çözüm önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 22 (1), 505-528.
• Karaman, S. ve Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 94-114.
• Kaya, S. (2014). Eğitim programları ve öğretimi anabilim dalı lisansüstü eğitimin değerlendirilmesi. International Journal of Human Sciences, 11(2), 802-826.
• Kayıkçı, K. ve Ercan, B (2013). The evaluation of educational administration and supervision graduate programs in Turkey: A case study. International Journal of Educational Research, 4(3), 74-94.
• Kilmen, S. (2007). Lisansüstü eğitimi giriş sınavının ve lisans diploma notunun yüksek lisans başarısı yordama gücü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 176-189.
• Kurnaz, M. A. ve Alev, N. (2009). İlköğretim ve ortaöğretim lisansüstü öğrencilerinin ders seçimi yaklaşımları ve ilgili sorunları. Türk Fen Eğitimi Dergisi,6(3), 28-52.
• Larsson, J. ve Holmström, I. (2007). Phenomenographic or phenomenological analysis: does it matter? Examples from a study on anaesthesiologists’ work, International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-being, 2(1), 55-64.
• McAlpine, L., Amundsen, C. ve Jazvac-Martek, M. (2010). Living and imagining academic identities: Perceptions of doctoral students and pre-tenure academics. In L. McAlpine & G. Akerlind (Eds.), Visions of academic practice: The public and personal faces of becoming an academic in the social sciences (pp. 125-154). London: Palgrave Macmillan.
• Nayır, F. (2011). Eğitim bilimleri alanında lisansüstü öğrenim görmekte olan müfettiş, okul yöneticisi ve öğretmenlerin sorunları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(2), 199-222.
• Özer, M. (2011). Türkiye’de yükseköğretimde büyüme ve öğretim üyesi arzı. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 23-26.
• Özmen, Z. M. ve Güç, F. (2013). Doktora eğitimi ile ilgili yaşanan zorluklar ve baş etme stratejileri: Durum çalışması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 214-219.
• Özoğlu, M. (2010). Türkiye’de öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. Ankara: SETA Vakfı Yayınları.
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research and evaluation methods (M. Butun & S. B. Demir, Trans. Eds.). Ankara, Turkey: Pegem.
• Philips, E. M. ve Pugh, D. S. (2005). How to get a PhD: A handbook for students and their supervisors. (5. Baskı). England: McGraw-Hill, Open University Press.
• Pyhältö, K., Peltonen, J., Rautio, P., Haverinen, K., Laatikainen, M. & Vekkaila, J. (2016). Summary report on doctoral experience in UniOGS Graduate School at the Universıty of Oulu. Tapmere: Juvenes Print.
• Pyhältö, K., Toom, A., Stubb, J. ve Lonka, K. (2012). Challenges of becoming a scholar: A study of doctoral students’ problems and well-being. International Scholarly Research Nerwork, 1-12.
• Sayan, Y. ve Aksu, H. (2005). Akademik personel olmadan lisansüstü eğitim yapan bireylerin karşılaştıkları sorunlar üzerine nitel çalışma, lisansüstü eğitim. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı:1, 59-66.
• Seidman, İ. E. (1991). Interviewing as qualitative research: A guide for researchers in education and the social sciences. New York: Teachers College Press.
• Sevinç, B. (2001). Türkiye’de lisansüstü eğitim uygulamaları, sorunlar ve öneriler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 34(1), 125-137.
• Smith, J. A. ve Osborn, M. (2008). Interpretative Phenomenological Analysis. In J. Smith, Qualitative Psychology: A Practical Guide to Research Methods, 53-80. London: Sage.
• Tanyaş, B. (2014). Nitel araştırma yöntemlerine giriş: Genel ilkeler ve psikolojideki uygulamaları. Eleştirel Psikoloji Bülteni (Psikolojide Araştırma ve Yöntem Tartışmaları Özel Sayısı), 5, 25-38.
• Tosun, A. (2001). Bilim Adamı Yetiştirme: Lisansüstü eğitim, TÜBA Bilimsel Toplantı Serileri, 7, 7-15.
• Tuzcu, G. (2003). Lisansüstü öğretim için yurtdışına öğrenci göndermenin planlanması. Milli Eğitim Dergisi, (160), 314-339.
• Türker, K. (1996). Türkiye’de üniversite, bilim ve teknoloji politikaları. 2. üniversite kurultayı bildiriler, Sarmal Yayınevi.
• Ünal, Ç. ve İlter, İ. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının lisansüstü eğitime olan tutumları (Fırat, Erzincan ve İnönü Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği ABD Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-18.
• Varış, F. (1972). Türkiye’de Lisansüstü Eğitim: Pozitif Bilimlerin Temel ve Uygulamalı Alanlarında. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Wright, T. (2003). Postgraduate research students: People in context? British Journal of Guidance & Counselling, 31(2), 209-227.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemler (9. Baskı). Ankara: Seçkin.
• YÖK, (2016). Lisansüstü eğitim ve öğretim yönetmeliği. http://www.yok.gov.tr/documents/18755141/21995093/10_lisansustu_egitim_ve_ogretim_y%C3%B6netmeligi.pd f adresinden alınmıştır.
• YÖK, (2018). Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi. https://istatistik.yok.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.