Student and Teacher Perspectives on the TÜBİTAK 2204-B Middle School Student Research Project Competition

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 1, 435 - 461

Özge Metin , Mehmet Yolalan , Hülya Yolalan , Öznur Şahin

https://doi.org/10.51460/baebd.1581021

Öz

This study examines the experiences, challenges, and gains of teachers and students who participated in the TÜBİTAK 2204-B Middle School Research Project Competition. A qualitative research design, specifically a case study approach, was employed, and the collected data were analyzed comprehensively through content analysis. The study included 13 students and 15 teachers who ranked in the 55th TÜBİTAK competition held in the Samsun region in 2024. Findings reveal that students participated in the competition under the guidance of their teachers, while teachers joined upon receiving information from school administration. The students aimed to develop scientific skills and generate original ideas, whereas the teachers guided the projects to support their students and foster their professional growth. Teachers encountered challenges such as time constraints, lack of materials, and planning issues during the mentoring process, while students experienced emotional difficulties like excitement and fatigue throughout the process. Nonetheless, both students and teachers positively evaluated the competition’s contributions to scientific skill development, increased self-confidence, and problem-solving abilities. Furthermore, students highlighted feelings of excitement before the competition and reported happiness, increased self-confidence, and personal development afterward. Teachers expressed pre-competition anxiety and expectations of success, followed by feelings of happiness, pride, and professional satisfaction. This process was found to contribute to the development of positive attitudes towards education by enhancing scientific curiosity, self-confidence, and motivation among teachers and students.

Anahtar Kelimeler

The Scientific and Technological Research Council of Turkey (TÜBİTAK), Research project competition, Project-based learning.

TÜBİTAK 2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projesi Yarışması’na İlişkin Öğrenci ve Öğretmen Görüşleri

Öz

Bu araştırma, TÜBİTAK 2204-B Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’na katılan öğretmen ve öğrencilerin proje süreçlerindeki deneyimlerini, karşılaştıkları zorlukları ve elde ettikleri kazanımları incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yöntemi benimsenmiş ve veriler içerik analizi tekniğiyle kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Çalışma, 2024 yılında Samsun Bölgesi’nde gerçekleştirilen 55. TÜBİTAK yarışmasında dereceye giren 13 öğrenci ve 15 öğretmenle yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, bu form uzman görüşü alınarak geliştirilip uygulanmıştır. Araştırma bulguları, öğrencilerin öğretmen yönlendirmesiyle; öğretmenlerin ise okul idaresinin bilgilendirmesiyle yarışmaya dâhil olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin bilimsel becerilerini geliştirme ve özgün fikirler üretme amacı taşıdığı, öğretmenlerin ise öğrencilerini destekleme ve mesleki gelişim sağlama amacıyla projelere rehberlik ettiği belirlenmiştir. Öğretmenler rehberlik sürecinde zaman yetersizliği, malzeme eksikliği ve planlama sorunları gibi zorluklarla karşılaşırken; öğrenciler ise süreç boyunca heyecan ve yorgunluk gibi duygusal zorluklar yaşamıştır. Bununla birlikte, hem öğrenciler hem de öğretmenler yarışmanın bilimsel beceri gelişimi, özgüven artışı ve problem çözme yeteneği gibi katkılarını olumlu değerlendirmiştir. Araştırmada ayrıca, öğrencilerin yarışma öncesinde heyecan, sonrasında ise mutluluk, özgüven artışı ve kişisel gelişim deneyimlerini vurguladıkları; öğretmenlerin ise yarışma öncesinde kaygı ve başarı beklentisi, sonrasında ise mutluluk, gurur ve mesleki tatmin duygularını ifade ettikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Araştırma projesi yarışması, Proje tabanlı öğrenme

Kaynakça

• Aksoy, N., ve Bozpolat, E. TÜBİTAK 2204-A lise öğrencileri araştırma projesi yarışmasına ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(4), 1720-1756.
• Atalmış, E. H., Ataç, A., ve Selçuk, G. (2018). TÜBİTAK 4006 projelerine ilişkin yönetici, yürütücü ve öğrenci görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 1999-2020.
• Avcı, E., Özenir, Ö. S., ve Yücel, E. (2016). TÜBİTAK ortaöğretim öğrencileri araştırma projeleri yarışmasına katılan öğrencilerin yarışma sonrası kazanımlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(27/3), 1-21.
• Balcı, E. (2019). TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarının değerlendirilmesi: Polatlı örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Baldemir, B., Nayıroğlu, B., ve Tutak, T. (2022). TÜBİTAK 4006 bilim fuarında yer alan matematik projelerine yönelik öğretmen ve öğrenci görüşlerinin belirlenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 1325-1340.
• Bell, S. (2010). 21. yüzyıl için proje tabanlı öğrenme: Gelecek için beceriler. Takas Odası, 83(2), 39-43.
• Benzer, S., ve Evrensel, E. (2019). TÜBİTAK 4006 bilim fuarı hakkında öğrenci görüşleri. Journal of Steam Education, 2(2), 28-38.
• Buyukozturk, S., Kilic Cakmak, E., Akgun, O. E., Karadeniz, S., ve Demirel, F. (2023). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Çetinkaya, E., ve Ayartepe, S. (2020). TÜBİTAK 4006 bilim fuarları hakkında öğretmen görüşleri. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 5(2), 159-198.
• Erdal, C., ve Sarı, U. (2020). Bilim fuarlarının ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi (ESTÜDAM) Eğitim Dergisi, 5(2), 37-54.
• ET, S. Z., ve Gömleksiz, M. N. (2022). Lisansüstü öğrencilerin bilimsel araştırma sürecine ilişkin görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(Özel Sayı), 59-82.
• Deveci, İ., ve Daşçı, H. (2020). Ortaokul seviyesi TÜBİTAK araştırma projeleri yarışmasına katılan danışman öğretmenlerin proje deneyimleri. Journal of Individual Differences in Education, 2(2), 75-97.
• Diken, A. A. (2022). TÜBİTAK 2204-B araştırma proje yarışmasına matematik alanında katılan öğrenci ve danışman öğretmenlerin proje hazırlama sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Gökçe, Z., Gökçe, H., Böyükata, M., ve Güneri, E. (2022). Dezavantajlı okullarda TÜBİTAK tarafından düzenlenen bilim ve teknoloji haftası etkinliklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1295-1318.
• Kececi, G. (2017). The aims ve learning attainments of secondary ve high school students attending science festivals: A case study. Educational Research ve Reviews, 12(23), 1146-1153.
• Koç, A., Çalık, Ş., Şenel, T., Aslan, O., ve Zor, E. (2020). TÜBİTAK proje yarışmaları bölge sergisine katılan üniversite öğrencilerinin kendi araştırma projeleri hakkındaki görüşleri. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 466-490.
• Korkmaz, H., ve Kaptan, F. (2001). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 193-200.
• Kurt, F., and Kurt, L. (2022). Evaluation of TÜBİTAK 2204-B research projects ınvited to the regional exhibition from the perspectives of consultant teachers. International Journal of Trends ve Developments in Education, 2(2), 1-15.
• Okuyucu, M. A. (2019). 4006-TÜBİTAK bilim fuarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. International Journal of Social Sciences ve Education Research, 5(2), 202-218.
• Özdemir, S. M. (2016). Öğretmen niteliğinin bir göstergesi olarak sürekli mesleki gelişim. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 233-244.
• Sakallı, M., Artvinli, E., ve Dönmez, L. TÜBİTAK ortaokul öğrencileri (2204-B) coğrafya araştırma projelerinin bilimsel araştırma basamakları açısından analizi. lnternational Journal of Geography ve Geography Education, (47), 1-19.
• Sayır, E. (2018). Ortaokul öğrencileri ile fen ve matematik öğretmenlerinin TÜBİTAK proje etkinliklerine ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
• Sontay, G., Anar, F., ve Karamustafaoğlu, O. (2019). 4006-TÜBİTAK bilim fuarına katılan ortaokul öğrencilerinin bilim fuarı hakkındaki görüşleri. International e-Journal of Educational Studies, 3(5), 16-28.
• Sönmez, V., ve Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayınları.
• Sözer, Y. (2017). TÜBİTAK ortaöğretim proje yarışmasına hazırlanan öğrencilerin proje geliştirme sürecinin incelenmesi: Bir eylem araştırması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 139-158.
• Sözer, Y. (2017). Tübitak ortaöğretim öğrencileri araştırma projeleri yarışmasına katılan öğrencilerin edindikleri kazanımların değerlendirilmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(11), 49-77.
• Tamim, S. R., and Grant, M. M. (2013). Definitions ve uses: Case study of teachers implementing project-based learning. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 7(2), 3.
• Topal Çakır, P. (2023). TÜBİTAK projelerine ilişkin öğrenci, öğretmen ve yönetici görüşleri [Yüksek Lisans Projesi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Topcu, İ., ve Kumru, T. (2022). TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarına katılan öğrencilerin ortaöğretimde düzenlenen bu fuarlara ilişkin görüşleri. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 208-222.
• Tortop, H.S. (2013). Science teachers’ views about the science fair at primary education level. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 4(2), 56-64.
• Torun, E., ve Akpınar, M. (2021). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin TÜBİTAK 4006 proje deneyimlerinden yansımalar: Sorunlar ve çözüm önerileri. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 717-741.
• TÜBİTAK, (2024). 4006 TÜBİTAK bilim fuarları destekleme programı proje çağrısı, https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/26487/ortaokul_proje_rehberi_2024_.pdf
• Tur, S. (2020). TÜBİTAK 4006 projelerine ilişkin öğretmenlerin görüşleri (Denizli ili Pamukkale ilçe örneği) [Tezsiz Yüksek Lisans Projesi]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Ünver, A. O., Arabacıoğlu, S., ve Okulu, H. (2015). Öğretmenlerin bu benim eserim proje yarışması rehberlik sürecine ilişkin görüşleri. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 12-35.
• Yıldırım, A., ve Simsek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11 baskı: 1999-2018).
• Yıldırım, H. İ. (2020). Bilim fuarında projeyle yer alan öğrencilerin ve danışman öğretmenlerin bilim fuarına ilişkin görüşleri. E-Kafkas Journal of Educational Research, 7(1), 28-51.
• Yıldırım, H. İ., ve Şensoy, Ö (2016). Bilim şenliklerinin 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1), 23-40.