Fitness Salonlarında Spor Yapan Bireylerin Egzersiz Bağımlılığı Düzeyleri ve İlişkili Değişkenler

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 3, 248 - 256, 30.09.2021

Recep Fatih Kayhan , Arslan Kalkavan , Esranur Terzi

https://doi.org/10.51982/bagimli.893414

Cited By: 16

Öz

Amaç: Bu çalışmada fitness salonlarında spor yapan bireylerin egzersiz bağımlılığı semptomlarını tespit ederek belirli değişkenler açısından karşılaştırmak amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya fitness salonlarında düzenli olarak spor yapan 94 erkek, 115 kadın toplamda 209 kişi gönüllü olarak katılmıştır. Sporculara kişisel bilgilerin sorgulandığı form ile Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21 uygulanmıştır.
Bulgular: Cinsiyet, yaş, gelir düzeyi ve antrenman sayısı değişkenine göre sporcuların egzersiz bağımlılığı alt boyut düzeylerinde anlamlı bir fark bulunmuştur. Sporcuların göstermiş olduğu semptomlar incelendiğinde çalışmaya katılan 96 sporcu asemptomatik, 113 sporcu ise semptomatik olarak nitelendirilmektedir. Çalışmamızda bağımlı olarak nitelendirilen sporcu tespit edilmemiştir. Katılımcılarda egzersiz bağımlılığı riskinin en fazla erkekler, yaşı 18-22 yaş arasında olanlar, 3001-5000 TL arasında gelire sahip olanlar ve antrenman sayısı az olanlarda olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: Çalışmamıza katılan sporcuların egzersiz bağımlısı olmadıkları fakat risk taşıdıkları görülürken cinsiyet, yaş, gelir ve antrenman sayısı değişkenlerinin egzersiz bağımlılığı semptomlarının ortaya çıkmasında etkin olabileceği görülmektedir. Bu sporculara aşırı egzersiz yerine kontrollü, dengeli ve doğru bir egzersiz programının daha verimli olacağı konusunda destek verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

aktivite, bağımlılık, rekreasyon, spor

Exercise Addiction Levels of Individuals Exercising in Fitness Centers and Related Variables

Öz

Objective: The aim of this study was to determine the symptoms of exercise dependence of individuals who do sports in fitness centers and to compare them in terms of certain variables.
Method: A total of 209 people, 94 men and 115 women, who regularly do sports in the fitness centers, voluntarily participated in the study. Exercise Dependence Scale-21 was applied to the athletes with the form in which personal information was questioned.
Results: There was a significant difference in exercise dependence sub-dimension levels of athletes according to gender, age, income level and number of training variables. When the symptoms of the participants are examined, 96 athletes participating in the study are described as asymptomatic and 113 as symptomatic. In our study, no athlete was identified as addicted. It was found that the risk of exercise dependence was highest in men, those between the ages of 18-22, those with an income between 3001-5000 TL, and those with a low number of training.
Conclusion: The athletes participating in our study were not exercise addicts but had risks, while the variables of gender, age, income and number of training could be effective in the emergence of exercise dependence symptoms. It is thought that support should be given to these athletes that a controlled, balanced and correct exercise program would be more efficient instead of excessive exercise.

Anahtar Kelimeler

Addiction, leisure time, exercise, recreation, sport

Kaynakça

• 1. Hausenblas AH, Giacobbi PR. Relationship between exercise dependence symptoms and personality. Personality and Individual Differences 2004; 36(6): 1265-1273
• 2. Blaydon MJ, Lindner KJ. Eating disorders and exercise dependence in triathletes. Eating Disorders 2002; 10: 49-60.
• 3. Cicioğlu Hİ, Demir GT, Bulğay C, Çetin E. Elit düzeyde sporcular ile spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı düzeyleri. Bağımlılık Dergisi 2019; 20(1): 12-20.
• 4. Hamer M, Karageorghis SP, Vlachopoulos SP. Motives for exercise participation as predictors of exercise dependence among endurance athletes. Journal of Sport Medicine and Physical Fitness 2002; 42(2): 233-239.
• 5. Hausenblas AH, Downs SD. How much is too much? The development and validation of the exercise dependence scale. Psychology and Health 2002; 17(4): 387-404.
• 6. Demirel HG, Cicioğlu Hİ. Üst düzey sporcuların egzersiz bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi 2020; 5(3): 242-254.
• 7. Çakır E. Fiziksel aktivite ve egzersiz bağımlılığı. Ed. Hergüner, G. Her Yönüyle Spor. Güven Plus Grup A.Ş. Yayınları 2019; 191-211.
• 8. Ackard DM, Brehm BJ, Steffen JJ. Exercise and Eating Disorders in College-Aged Women: Profiling Excessive Exercisers. Eating Disorders 2002; 10: 31–47.
• 9. American College of Sports Medicine. ACSM’s guidelines for exercise testing and prescription (6th ed.). Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins. 2000.
• 10. U.S. Department of Health and Human Services. Physical activity and health: a report of the surgeon general. Retrieved February 27, 2004, from http://www.cdc.gov/nccdphp/sgr/ataglan.htm.
• 11. Bavlı Ö, Kozanoğlu ME, Doğanay A. Düzenli egzersize katılımın egzersiz bağımlılığı üzerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi 2011; 13(2): 150-153.
• 12. Allegre B, Marc S, Pierre T, Mark G. Definitions and measures of exercise dependence. Addiction Research & Theory, 2006; 6: 631-646.
• 13. Ardıç F. Egzersiz reçetesi. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2014; 60(2): 1-8.
• 14. Polat C, Şimşek KY. Spor merkezlerindeki bireylerin egzersiz bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi: Eskişehir ili örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 2015; 3(15): 354-369.
• 15. Hamer M, Karageorghis CI. Psychobiological mechanisms of exercise dependence. Sports Medicine, 2007; 37(6): 477-484.
• 16. Fox K, Boutcher S. Physical Activity and Psychological Well-Being, Chapter 7. London: Routledge, 2004; 130-153.
• 17. Youngman J, Simpson D. Risk for exercise addiction: a comparison of triathletes training for sprint, olympic, half-ıronman, and ıronman distance triathlons, Journal Of Clinical Sport Psychology, 2014.
• 18. LePage ML, Crowther JH, Harrington EF, Engler P. Psychological correlates of fasting and vigorous exercise as compensatory strategies in undergraduate women. Eating Behaviors 2008; 9(4): 423-429.
• 19. Prichard I, Tiggemann M. Relations among exercise type, selfobjectification, and body image in the fitness centre environment: The role of reasons for exercise. Psychology of Sport and Exercise 2008; 9(6): 855-866.
• 20. Bishop I. Health or harm? Exercise dependence and its effects on body satisfaction and self-esteem. Thesis, Psychology of Department, University of Windsor, 2009.
• 21. Hausenblas HA, Downs DS. Relationship among sex, ımagery, and exercise dependence symptoms. Psychology of Addictive Behaviours, 2002; 16: 169-172.
• 22. Yeltepe H, İkizler HC. Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21‟in geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Bağımlılık Dergisi, 2007; 8(1): 29–35.
• 23. Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics, 6th Edn. Northridge. CA: California State University, 2013.
• 24. Diekhoff GM. Running amok: ınjuries in compulsive runners, Journal of Sport Behavior 1984; 7(3): 120-129.
• 25. Davis C. Weigth and diet preoccupation and addictieveness. The role of exercise. Personality and İndividual Differences 1990; 11(8): 823- 827.
• 26. Bingöl E. Farklı branşlardaki sporcuların egzersiz bağımlılık ve psikolojik sağlamlık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla, 2015.
• 27. Yeltepe H. Egzersiz bağımlılığının tanımlanması ve Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği-21’in geçerlilik ve güvenilirlik çalışmasının yapılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul, 2005.
• 28. Vardar E. Egzersiz bağımlılığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2012; 21(3): 163-173.
• 29. Hailey BJ, Bailey LA. Negative addiction in runners: A quantitative approach .Journal of Sports Behavior 1982; 5: 150-154.
• 30. Pierce EF, Rohaly KA, Fritchley B. Sex differences on exercise dependence for men and women in a marathon road race. Percept Motor Skills 1997; 84: 991-994.
• 31. Ségolène P, Philip G. Which sports are more at risk of physical exercise addiction: A systematic review. Addict Behav 2018.
• 32. Costa S, Cuzzocrea F, Hausenblas HA, Larcan R, Oliva P. Psychometric examination and factorial validity of the Exercise Dependence Scale-Revised in Italian exercisers. J Behav Addict 2012; 1(4): 186-190.
• 33. Bootan JS. Kickboks, taekwondo ve muay thai sporcularının egzersiz bağımlılığının araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ, 2018.
• 34. Namlı S, Demir GT, Cicioğlu Hİ. Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin akademik odaklanma düzeyleri. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2018; 20(4): 43-51.
• 35. Sadıq BJ. Investigation of the exercise dependence of athlets' kick boxing, taekwondo and muay thai. Fırat University, Institute of Health Sciences Department of Physıcal Education and Sports Master Thesis, 2018.
• 36. Bavlı Ö, Işık S, Canpolat O, Aksoy A, Günar BB, Gültekin K, Ödemiş M. Dansçılarda egzersiz bağımlılığı semptomunun incelenmesi. Uluslararası Spor, Egzersiz & Antrenman Bilimi Dergisi 2015; 1(2).
• 37. Uz İ. Fitness merkezlerine düzenli katılan bireylerde egzersiz bağımlılığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale, 2015.
• 38. Zırhlıoğlu G. Egzersiz bağımlılığının egzersiz davranış parametrelerine göre incelenmesi: Van il örneği, e-Journal of New World Sciences Academy 2011.
• 39. Oral C, Aktop A. Üniversite öğrencilerinin egzersiz öz yeterlik düzeyleri ve egzersiz davranış değişim basamaklarının incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport, Special 2014; 2: 2148-1148.
• 40. Akgöl Ö. Egzersiz yapan yetişkinlerin egzersize olan bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Manisa, 2019.
• 41. Hurst R, Hale B, Smith D, Collins D. Exercise dependence, social physique anxiety, and social support in experienced and ınexperienced bodybuilders and weight lifters, Br J Sports Medicine 2000; 34: 431-435.
• 42. Blaydon MJ, Lindner KJ, Kerr JH. Metamotivational characteristics of exercise dependence and eating disorders in highly active amateur sport participants. Personality and Individual Differences 2004; 36: 1419–32.
• 43. Pierce EF. Exercise dependence syndrome in runners. Sports Medicine 1994; 18(3): 149-155.
• 44. Tekkurşun-Demir G, Türkeli A. Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı ve zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi 2018; 4(1): 9-24.