Örtüaltı Organik Domates Yetiştiriciliğinde Kök-Ur Nematodları (Meloidogyne spp.)'na Karşı Mücadele Yöntemleri Üzerine Araştırmalar

Yıl 2018, Cilt: 47 Sayı: 1, 1 - 9, 26.07.2018

Onur Dura Galip Kaşkavalcı

Öz

Bu çalışma, 2007–2008 yıllarında Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi’ne ait organik tarım serasında sera denemesi şeklinde 6 karakter ve 4 tekerrürlü olarak tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışmanın ana materyalini organik tarım serası topraklarında bulunan değişik dönemdeki kök–ur nematodu bireyleri ile Beaufort anacı üzerine aşılı veya aşısız Gökçe domates çeşidine ait bitkiler Ricinus communis L. (Euphorbiaceae) (hint yağı) bitkisinin yaprakları ve meyveleri, Brassica olerace var. italica L. (Curciferae) (brokoli) bitkisinin kök ve toprak üstü kısımları ve Tagetes erecta L. (Asteraceae) (kadife çiçeği) bitkileri oluşturmuştur. Uygulama karakterleri, nematisidal etkiye sahip oldukları düşünülen üç farklı bitkinin farklı kısımlarının uygulanması, fiziksel savaş yöntemlerinden solarizasyon uygulaması, nematodlara karşı dayanıklı olduğu bilinen aşılı fide kullanımı ve nematodlu pozitif kontrolden oluşmaktadır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, hint yağı, kadife çiçeği ve aşılı fide deneme karakterlerinin tümünün kontrolle kıyaslandığında daha düşük ur skala değerlerine sahip oldukları ve istatistiki olarak (P˂0.05) farklı grupta yer aldıkları saptanmıştır. Uygulamalar içinde en düşük ur skala değeri, aşılı fide (1.90±0.19) deneme karakterinde saptanmış olup, urlanma açısından en etkili uygulama olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca, deneme sonunda topraktaki 2. dönem kök–ur nematodu larva sayıları açısından yapılan değerlendirmede hint yağı bitkisinin (yaprak+meyve), brokoli ve aşılı fidenin uygulandığı karakterlerde toprakta çok düşük sayılarda 2. dönem kök–ur nematodu larvası saptanmış ve bu uygulamalarda pozitif kontrolden istatistiki olarak farklı grupta yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Meloidogyne spp., Brassica olerace var. italica, Tagetes erecta, Ricinus communis, aşılama, solarizasyon, organik tarım

Researches on the control methods of root knot nematodes (Meloidogyne spp.) in greenhouse organic tomato production

Öz

This study was conducted during 2007–2008 in greenhouse conditions according to complete randomized block design with four replicates and six characters in the organic agriculture greenhouses of Agricultural Faculty, Ege University. The main material of experiment consisted of the individuals of root–knot nematode (Meloidogyne spp.) at different age found in the soils from the organic agriculture greenhouses, tomato plants of Gökçe cv grafted on Beaufort or nongrafted, the leaves and fruits of Ricinus communis L. (Euphorbiaceae) (castor oil plant), whole plants of Brassica olerace var. italica L. (Cruciferae) (broccoli) and Tagetes erecta L. (Asteraceae) (American marigold) plants. The characters consisted of the treatment of the plant parts as thought with nematicidal effects of mentioned above, soil solarization treatments, the using of grafting seedlings known as resistant against to root–knot nematodes and positive control with nematode. According to the findings obtained this experiment, it was determined that the all plant material treatments (castor oil plant, American marigold and grafting seedlings) have less gall index value and placed statistically (P˂0.05) in different group compared with positive control. The least gall index value was determined in the characters of grafting seedlings in terms of gall index (1.90±0.19) and evaluated as the most effective treatment. Besides this, in the evaluation done at the end of this experiment in terms of the numbers of second stage juvenile of root–knot nematodes in the soil, there were less numbers of second stage juvenile of root–knot nematodes in the soils of grafting seedlings and castor oil, broccoli plants characters and placed statistically (P˂0.05) in different group compared with positive control treatments

Anahtar Kelimeler

Meloidogyne spp., Brassica olerace var. italica, Tagetes erecta, Ricinus communis, grafting, solarization, organic agriculture

Kaynakça

• Akhtar, M. and I. Mahmood, 1993. Effect of Mononchus aquaticus and organic amendments on Meloidogyne incognita development on chilli. Nematologia–Mediterranea 21(2):251–252.
• Anonymous, 2017. FAO Statistical Databases (http://faostat.fao.org/site/567/ desktopdefault.aspx?pageid=567) (Erişim Tarihi: Mart 2017).
• Antonio, J., P. Lopez, M. Strange, K. Isgouhi and P.T. Antoon, 2006. Differantial response of Mi gene–resistant tomato rootstocks to root–knot nematodes (Meloidogyne incognita). Crop Protection 25:382–388.
• Aytan Ediz, S., 1978. Bitki paraziti nematodlar. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Zirai Savaş ve Zirai Karantina Müdürlüğü, Ankara Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü, Yayın No:37, Ankara, 153s.
• Boag, B. and G.W. Yeates, 1998. Soil nematode biodiversity in terrestrial ecosystems. Biodiversity and Conservation 7(5):617–630.
• Cavaness, F.R. and H.J. Jensen, 1955. Modification of the centrifugal flotation technique for isolation and concentration of nematodes and their eggs from soil and plant tissue. Proceedings of the Helminthological Society of Washington 22:87–89.
• Castro, A., A.E. Mejie Zavaleta, V.I. Prado del Cid and G.V. Zamuido, 1990. Crop rotation and incorporation into the soil of Tagetes erecta residues for the management of M. incognita. Revista mexicana de Fitapotologia 8(2):173–180.
• Coolen, W.A. and C.J. D’Herde, 1972. A method for the quantitative extraction of nematodes from plant tissue. Publication of the State Nematology and Entomology Research Station, Merelbeke, Belgium, 77p.
• Devran, Z. and İ.H. Elekçioğlu, 2004. The screening of F2 plants for the root–knot nematode resistance gene, Mi by PCR in tomato. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 28(4):253–257.
• Eisenback, J.D. and H.H. Triantaphyllou, 1991. Root–knot nematotes: Meloidogyne species and races. In: (ed: W.R. Nickle), Manual of agricultural nematology. Marcel Dekker, New York, USA, pp.281–286.
• Ferris, H. and J.W. Noling, 1987. Analysis and prediction as a basis for management decisions. In: (ed: R.H. Brown), Principles and practice of nematode control in crops. Academic Press, Sydney, New York, London, Montreal, Tokyo, p.49–81.
• Hartman, K.M. and J.N. Sasser, 1985. Identification of Meloidogyne species on the basis of differential host test and perineal pattern morphology. In: (eds: K.R. Barker, C.C. Carter and J.N. Sasser) An advanced treatise on Meloidogyne, Vol. 2. methodology. Printed by North Carolina State University Graphics, Raleigh, North Carolina, pp:69–77.
• Hooper, D.J., 1986. Handling, fixing, staining and mounting nematodes. In: (ed: J.F. Southey). Laboratory methods for work with plant and soil nematodes. Her Majesty’s Stationery Office, London, pp:59–80.
• İlter, E. ve A. Altındişli, 1996. Ekolojik tarım ve ilkeleri. In: (eds: U. Aksoy ve A. Altındişli) Ekolojik Tarım. ETO, Bornova, İzmir s:1–6.
• Jepson, S.B., 1987. Identification of root–knot nematodes (Meloidogyne species). CAB International Institute of Parasitology, Wallingford, Oxon, UK, 265 p.
• Karman, M., 1971. Bitki koruma araştırmalarında genel bilgiler: denemelerin kuruluşu ve değerlendirme esasları. Bölge Ziraî Mücadele Araştırma Enstitüsü, Bornova/İzmir, 279s.
• Kaşkavalcı, G., Y. Tüzel, O. Dura and G.B. Öztekin, 2009. Effects of alternative control methods against Meloidogyne incognita in organic tomato production. Ekoloji 18(72):23–31.
• Kepenekci, İ., 2012. Nematoloji (bitki paraziti ve entomopatojen nematodlar). [Genel Nematoloji (Cilt 1) ISBN:9786054 672110, Taksonomik Nematoloji (Cilt 2) ISBN:9786054672127] Eğitim, Yayım ve Yayımlar Dairesi Başkanlığı, Tarım Bilim Serisi Yayın No:3 (2012/3), LIV, 1155s.
• Kepenekci, İ., 2014a. Plant parasitic nematodes (Tylenchida, Nematoda) in Turkey. Pakistan Journal of Nematology 32(1):11–31.
• Kepenekci, İ., 2014b. Nematolojik çalışmalar için arazi ve laboratuvar uygulama kılavuzu, Nematoloji El Kitabı. ISBN:9786054627719, Siyasal Kitabevi, 22:455.
• Kepenekci, İ., D. Erdoğuş, H.D. Sağlam and A. Tülek 2015. Effects of some indigenous plant extracts on the inhibition of egg hatching and on the survival of the survival of Meloidogyne javanica juveniles on tomatoes in greenhouse pot experiments. Int. Plant Protection Congress (18 IPPC), 253.
• Kepenekci, İ. and H.D. Sağlam, 2015. Effects of some indigenous plant extracts of root knot nematode Meloidogyne incognita in tomato grown natural greenhouse conditions. Int. Plant Protection Congress (18 IPPC), 252.
• Kepenekci, İ., D. Erdoğuş ve P. Erdoğan, 2016a. Bazı bitki ekstraktlarının kök–ur nematodlarına karşı etkinliğinin in vitro ve in vivo koşullarda araştırılması. Türkiye Entomoloji Dergisi 40(1):3–14.
• Kepenekci, İ., H.D. Sağlam, Ş. Kordali, S. Çalışkan ve A. Bozhüyük Usanmaz, 2016b. Nepeta meyeri bitki ektsraktının doğal koşullar altında domateste kök–ur nematodlarına karşı nematisidal etkisi. Türkiye 6. Bitki Koruma Kongresi, 5–8 Eylül, Konya.
• Kepenekci, İ., 2016. Effects of some indigenous plant extracts on egg hatching and larval mortality of Meloidogyne javanica Tylenchida: Meloidoginidae infesting eggplant under greenhouse pot studies. Turkey 6. Plant Protection Congress with International Participation.
• Kepenekci, İ. and H.D. Sağlam, 2016. Effects of some indigenous plant extracts on hatching and juvenile mortality of Meloidogyne javanica Tylenchida: Heteroderidae infecting pepper under glasshouse pot studies. 32. ESN Symposium.
• Kepenekci, İ., T. Katı Çekengil, D.F. Erdoğuş, P. Erdoğan ve H.D. Sağlam, 2017. Beş farklı bitki ekstraktının domateste zararlı kök–ur nematod (Meloidogyne incognita Irk 2 ve M. arenaria Irk 2) (Tylenchida: Meloidoginidae)’larına karşı sera koşullarındaki etkisinin belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science 20(1):36–47.
• Kepenekci, İ., 2017. Effects of some indigenous plant extracts on egg hatching and larval mortality of Meloidogyne arenaria (Tylenchida: Meloidoginidae) infesting eggplant under greenhouse–pot studies. 2. International Balkan Agriculture Congress, 136.
• Mukhtar, K., R. Ahmad, N. Javed and S.H. Khan, 1994. Control of root knot disease of tomato with organic soil amendments. Pakistan Journal of Phytopathology 6(2):152–154.
• Netscher, C. and R.A. Sikora, 1990. Nematode parasites on vegetables. M., Luc, R.A., Sikora, J., Bridge. Plant Parasitic Nematodes in Suptropical and Tropical Agriculture. CAB International 231–283pp.
• Ökten, M.E., İ. Kepenekci and H.C. Akgul, 2000. Distribution and host association of plant parasitic nematodes (Tylenchida) in Turkey. Pakistan Journal of Nematology 18(1&2):79–106.
• Özarslandan, A.A., E. Ekbiç ve İ.H. Elekcioğlu, 2010. Domateste kök ur nematodu (Meloidogyne javanica (Treub, 1885) Chitwood)’na dayanıklılık sağlayan Mi–1.2 geninin Mi23 SCAR markırı ile belirlenmesi. Türkiye Entomoloji Dergisi 35(4):677–686.
• Ploeg, A.T. and P.C. Maris, 1999. Effect of temperature on suppression of Meloidogyne incognita by tagetes cultivars. Journal of Nematology 31(4):709–714.
• Saleh, H., W.I. Abu–Gharbieh and L. Al–Banna, 1989. Augmentation of soil solarization effects by application of solar–heated water. Nematologia Mediterranea 17(2):127–129.
• Sevgican, A., 2002. Örtüaltı sebzeciliği, Cilt 1. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No:528. Bornova/İzmir, 476 s.
• Siddiqi, M.R., 2000. Tylenchida parasites of plants and insects. CABI Publishing. CAB International, Wallingford, UK. 2. Editon, 805p.
• Stirling, G.R. and A.M. Stirling, 2003. The potential of Brassica green manure crops for controlling root–knot nematode (Meloidogyne javanica) on horticultural Crops in a subtropical environment. Australian Journal of Experimental Agriculture 43(6):623–630.
• Strange, M.L., I. Kaloshian and A.T. Ploeg, 2006. Differential response of Mi–gene resistant tomato rootstocks to root–knot nematodes (Meloidogyne incognita). Crop Protection 25(4):382–388.
• Taylor, D.P. and C. Netscher, 1974. An improved technique for preparing perineal patterns of Meloidogyne spp. Nematologica 20:268–269.
• Talavera, M., S. Verdejo–Lucas, C. Ornat, J. Torres, M.D. Vela, F.J. Macias, L. Cortada D.J. Arias, J., Valero and F.J. Sorribas, 2009. Crop rotations with Mi gene resistant and susceptible tomato cultivars for management of rootknot nematodes in plastic houses. Crop protection 28(8):662–667.
• Zeck, W.M., 1971. A rating scheme for field evaluation of Root–knot nematode infestation. Pflanzenschutz Nachrichten, Bayer. Published by Farbenfabriken Ag. Leverkusen, 10:141–144.