VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ KAMPÜS ALANINDA DOĞAL OLARAK YETİŞEN Brassicaceae ÇEŞİTLİLİĞİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 49 Sayı: 1, 25 - 33, 20.03.2020

Abdurrahman Sefalı Murat Ünal Betül Gıdık

Öz

Bu çalışmada, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kampüsü’nde bitki çeşitliliği açısından Türkiye’nin en büyük familyalarından Brassicaceae (Turpgiller) familyasına ait doğal yayılış gösteren taksonların çeşitliliği araştırılmıştır. Arazi çalışmaları 2006 yılında gerçekleştirilmiştir. Belirlenen lokasyon sınırları içerisinde Brassicaceae familyasına ait 102 örnek incelenmiş ve toplam olarak 25 cinse ait 40 takson (tür ve tür altı) tespit edilmiştir. Bu taksonlardan Hirschfeldia Moench (H. incana (L.) Lag.-Foss.) cinsi ve Sinapis alba L. türü Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Brassica rapa L. ve B. oleacea L. türleri iseB9 karesinde ilk kez belirlenmiştir. İnsan etkisinin oldukça yoğun olarak çevreyi etkilediği sınırları belirlenmiş kampüs alanında, çeşitliliğin zaman içerisindeki değişimi değerlendirilmiştir. Yapılan bu çalışmada insan etkisiyle değiştirilmiş bir alandaki taksonların yayılışlarının ve dolayısıyla familyanın çeşitliliğinin nasıl değişikliğe uğradığı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Biyolojik çeşitlilik, Sorensen, istilacı bitkiler, yağ bitkileri

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

Proje No: 2209

DETERMINATION OF VARIETY OF Brassicaceae GROWING NATURALLY IN THE CAMPUS AREA OF VAN YÜZÜNCÜ YIL UNIVERSITY CAMPUS

Öz

In this study, the diversity of the natural spread of taxons belonging to the Brassicaceae family (Turpgiller) which is one of the largest families in Turkey in terms of plant diversity has been investigated in Van Yüzüncü Yıl University Campus. Area studies were carried out in 2006. 102 samples belonging to Brassicaceae family were examined within the specified location boundaries and 40 taxons (species and subspecies) belonging to 25 genus were determined. Hirschfeldia Moench (H. incana (L.) Lag.-Foss.) and Sinapis alba L. species were identified in the Eastern Anatolia Region and Brassica rapa L. and B. oleacea L. species were identified for the first time in the square B9. The change of diversity over time was evaluated in the area of the campus, where human influence influences the environment intensively. In this study, we examined the spread of taxons in a field modified by human influence and therefore how the diversity of the family has been changed.

Anahtar Kelimeler

Biodiversity, Sorensen, invasive plants, oil crops

Proje Numarası

Proje No: 2209

Kaynakça

• Alonso-Blanco, C., B. Mendez-Vigo, M. Koornneef, 2004. From phenotypic to molecular polymorphisms involved in naturally occurring variation of plant development. International Journal of Developmental Biology 49(5-6):717-732.
• Al-Shehbaz, I.A., B. Mutlu, A.A. Dönmez, 2007. The Brassicaceae (Cruciferae) of Turkey, updated. Turkish Journal of Botany 31:327-336.
• Al-Shehbaz, I.A., 2012. A generic and tribal synopsis of the Brassicaceae (Cruciferae). Taxon 61:931-954.
• Altan, Y., E. Uğurlu, 2000. Contribution to the flora of Çavuştepe (Van-Turkey). Bulletin of Pure Applied Sciences 19(2): 117-128.
• Armağan, M., 2003. Güzeldere geçidi (Başkale-Van) florası üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Van, 117s.
• Bani, B., 2004. Aşağı Çatak vadisi (Çatak-Van) florası (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Van, 160s.
• Bingöl, Ö., N. Adıgüzel, S.M. Pınar, 2017. The flora of deveboynu Peninsula (Gevaş-Van/Turkey) and its environment. Türk Yaşam Bilimleri Dergisi 2(1):117-141.
• Burke, M.J.W., J.P. Grime, 1996. An experimental study of plant community invisibility. Ecology 77:776-790.
• Brooks, M.L., T.C. Esque, 2002. Alien plants and fire in desert tortoise (Gopherus agassizii) habitat of the Mojave and Colorado deserts. Chelonian Conservation & Biology 4:330-340.
• DeFalco, L.A., G.C. Fernandez, R.S. Nowak, 2007. Variation in the establishment of a non-native annual grass influences competitive interactions with Mojave Desert perennials. Biological Invasions 9(3):293-307.
• Davis, P.H., (ed.) 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh University Press. Vol:1-9.
• Davis, P.H., R.R. Mill, K. Tan, (eds.) 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Edinburgh University Press. Vol:10.
• Demirel, Ö., 2005. Doğa Koruma ve Milli Parklar. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Genel Yayın No: 219.
• Ekim, T., M. Koyuncu, M. Vural, H. Duman, Z. Aytaç, N. Adıgüzel, 2000. Türkiye bitkileri kırmızı kitabı. Yayın No:18, Ankara.
• Erten, S., 2004. Uluslararası düzeyde yükselen bir değer olarak biyolojik çeşitlilik. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 27(27).
• Fırat, M., 2002. Bahçesaray (Van) ve çevresi florası üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Van, 166s.
• Gemici, Y., 1990. Biyoçeşitlilik ve bitki genetik kaynakları (Ders Notları). Ege Üniversitesi, Bornova/İzmir.
• Goodwin, B.J., A.J. McAllister, L. Fahrig, 1999. Predicting invasiveness of plant species based on biological information. Conservation Biology 13:422-426.
• Güner, A., N. Özhatay, T. Ekim, K.H.C. Başer, (eds) 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Edinburgh University Press 10(Supplement 2):29-41.
• Harper, J.L., 1977. Population biology of plants. Academic Press, London.
• Hohmann, N., E. Wolf, M. Lysak, M.A. Koch, 2015. A time-calibrated road map of Brassicaceae species radiation and evolutionary history. The Plant Cell 27(10): 2770-2784. (http://dx.doi.org/10.1105/tpc. 15.00482).
• IUCN, 2001. International Union for Conservation of Nature, IUCN Species Survival Commission, International Union for Conservation of Nature & Natural Resources. Species Survival Commission. IUCN Red List Categories and Criteria.
• Irvine, I.C., M.S. Witter, C.A. Brigham, J.B. Martiny, 2013. Relationships between methylobacteria and glyphosate with native and invasive plants species: implications for restoration. Restoration Ecology 21(1):105-113.
• Karabacak, O., 2003. Akçadağ (Erciş-Van) florası (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Van, 145s.
• Kiefer, R.M., R. Schmickl, D. German, M. Lysak, I.A. Al-Shehbaz, A. Franzke, K. Mummenhoff, A. Stamatakis, M.A. Koch, 2014. Brassi base: introduction to a novel knowledge database on Brassicaceae evolution. Plant Cell and Physiology 55(1): e3.
• Komarov, V.L., (ed.) 1933-1964. Flora of the USSR. (English Translation), Moscowand Leningrad: Akademiya Nauk SSSR. Vol:1-30.
• Kovács, G., R. Kaasik, L. Metspalu, I.H. Williams, A. Luik, E. Veromann, 2013. Could Brassica rapa, Brassica juncea and Sinapis alba facilitate the control of the cabbage seed weevil in oilseed rape crops? Biological Control 65(1):124-129.
• Krebs, C.J., 1999. Ecological methodology. An Imprint of Addison Wesley Longman, Inc., 620pp.
• Magurran, A.E., 2004. Measuring biological diversity. Blackwell Science Ltd., 256pp.
• Mason, R.A.B., J. Cooke, A.T. Moles, M.R. Leishman, 2008. Reproductive output of invasive versus native plants. Global Ecology and Biogeography 17:633-640.
• Mueller-Dombois, D., H. Ellenberg, 1974. Aims and methods of vegetation ecology. New York: Wiley.
• Öğün, E., Y. Altan, 1992. Toprakkale (Van) florası. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 1(2):201-211.
• Önen, H., 2015. Türkiye istilacı bitkiler kataloğu. Ezgi Ofset Matbaacılık, Ankara.
• Özçelik, H., 1987. Erek dağı (Van) florası üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Van.
• Özgökçe, F., 1999. Özalp (Van)’ın flora ve vejetasyonu (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Van, 203s.
• Öztürk, A., F. Öztürk, F. Özgökçe, A. Keleş, A. Kaya, 1998. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Zeve Kampüsü florası üzerine bir araştırma. 15. Ulusal Biyoloji Kongresi, Samsun.
• Öztürk, F., L. Behçet, 1998. Kurubaş geçidi (Van) florası. Ot Sistematik Botanik Dergisi 6(1):39-56.
• Pınar, M., 2005. Yukarı Çatak vadisi (Çatak-Van) florası (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, 185s.
• Quinn, L.D., M. Kolipinski, V.R. Coelho, B. Davis, J.M. Vianney, O. Batjargal, S. Ghosh, 2008. Germination of invasive plant seeds after digestion by horses in California. Natural Areas Journal 28(4): 356-363.
• Radford, I.J., R.D. Cousens, 2000. Invasiveness and comparative life-history traits of exotic and indigenous Senecio species in Australia. Oecologia 125:531-542.
• Raunkiaer, C., 1934. The life forms of plants and statistical plant geography. Oxford: Clarendon Press.
• Rechinger, K.H., (ed.) 1965-1977. Flora Iranica. Akademisch Drucku Verlangsanstalt. Graz-Austria.
• Shahzad, M., M. Farooq, M. Hussain, 2016. Weed spectrum in different wheat-based cropping systems under conservation and conventional tillage practices in Punjab, Pakistan. Soil and Tillage Research 163:71-79.
• Steers, R.J., E.B. Allen, 2010. Post‐fire control of invasive plants promotes native recovery in a burned desert shrub land. Restoration Ecology 18:334-343.
• Towsend, C.C., E. Guest, (eds.) 1966-1985. Flora of Iraq. Ministry of Agriculture Republic of Iraq, Baghdad, Vol:1-4;8;9.
• Tutin, T.G., V.H. Heywood, N.A. Burges, D.M. Moore, D.H. Valentine, S.M. Walters, D.B. Webb, (eds.) 1964-1981. Flora Europaea. Cambridge University Press, Cambridge, Vol:1-5.
• Ünal, M., 2005. Başet dağı (Gürpınar-Van) florası ve vejetasyonu (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, 195s.
• Ünal, M., L. Behçet, 2002. Pirreşit dağı (Muradiye-Van) florası. 16. Ulusal Biyoloji Kongresi Özet Kitapçığı, 4-7.09.2002, Malatya, s:8.
• Yücel, M., 2005. Doğa koruma. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No:265, Ders Kitapları Yayın No: A-85, Adana.
• Yücel, M., Z. Söğüt, N. Türkmen, D. Çolakkadıoğlu, B. Kahveci, V. Çeliktaş, 2019. Çukurova Üniversitesi yerleşkesinde artan yapılaşmanın floraya etkisinin belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 22: 310-322.
• Zohary, M., 1966-1986. Flora Palaestina. Jerusalem Academic Pres., Israel, Vol:1-4.