Zeytin Yapraklarının Antioksidan Aktivitesinin Toplama Zamanı ve Sulama Özelliklerine Göre Değişiminin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 635 - 637, 31.03.2016

Kübra Uzun , Buket Bozkurt , Gülen İrem Kaya , Ünal Kaya

Öz

Bahçelerde de sevilerek yetiştirilen bir ağaç olan zeytin ağacı (Olea europea L.)’nın yaprakları yetiştiği tüm bölgelerde halk tarafından geleneksel tedavide yaygın olarak kullanılmaktadır. Zeytin yaprağı ve zeytin yaprağı ekstreleri antihipertansif, anti aterojenik, antienflamatuvar, hipoglisemik ve hipokolesterolemik özelliklere sahip olan oleuropein ve rutin gibi pek çok potansiyel biyoaktif bileşik içerirler. Bu biyoaktif bileşenlerin zeytin yaprağında, çeşide ve yetiştirme şartlarına (örneğin sulamaya) bağlı olarak miktarının değiştiğine dair çeşitli çalışmalar vardır. Bu maddeler, kalp hastalığı, kanser, şeker hastalığı, yaşlanma ve katarakt gibi bir çok hastalığa neden olan serbest radikalleri etkisizleştirmekte ya da serbest radikallerin etkilerini geciktirebilmektedir. Başta olueropein olmak üzere zeytin yaprağında bulunan aktif bileşiklerin hidroksil radikalini temizlediği, örneğin 2.2 difenil-1-pikrilhidrazil (DPPH) radikalinin etkili temizleyicileri olduklarına dair raporlar mevcuttur. Çalışmamızda Haziran ve Eylül aylarında aynı bölgede yetişen ancak farklı sulama işlemleri uygulanan ağaçların yapraklarında DPPH yöntemi ile antioksidan aktivite tayini yapılmıştır. Düşük EC50 değeri yüksek antioksidan aktiviteyi gösterir. Sonuç olarak Haziran ayında toplanan, tam sulanan ağaç yaprak örneklerinde, EC50 157.044, susuz ortamda yetişen ağaç yaprak örneklerinde EC50 175.011; Eylül ayında tam sulanan ağaç yaprak örneklerinde EC50 105.91, susuz ortamda yetişen ağaç yaprak örneklerinde EC50 85.693 olarak tespit edilmiştir. Buna göre antioksidan aktivitenin yüksek olması istenen zeytin yapraklarının susuz ortamda yetiştirilmesi ve Eylül ayı gibi yaz sonu toplanması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Zeytin yaprağı , sulama , toplama zamanı , antioksidan

Investigation of Changes of Antioxidant Activity of Olive Leaf Collection by Time and Watering Features

Öz

The leaves of olive tree (Olea europea L.) which is grown affectionately in the orchards are commonly used in traditional treatment by the people in all the regions grown. Olive leaf and olive leaf extract contain many potential bioactive compounds such as oleuropein and rutin having antihypertensive, antiatherogenic, anti-inflammatory, hypoglycemic and hypocholesterolemic properties. There are several studies showing that the amount of these bioactive components in the olive leaf vary depending on variety and growing conditions (such as irrigation). These substances neutralize free radicals that cause many diseases such as heart disease, cancer, diabetes, aging and cataract or may delay the effects of free radicals. The reports are available that the active compounds particularly oleuropein in the olive leaf clear hydroxyl radical, for example, they are effective cleaners of 2.2 diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH). In our study, antioxidant activity was done by DPPH method in the olive leaves grown in the same region but applied different irrigation treatments in June and September. The low EC50 value indicates a high antioxidant activity. Consequently, it was determined that EC50 was 157.044 in the leaf samples of fully irrigated tree, EC50 was 175.011 in the leaf samples of non-irrigated tree in June; EC50 was 105.91 in the leaf samples of fully irrigated tree, EC50 was 85.693 in the leaf samples of non-irrigated tree in September. Accordingly, it is suggested that olive leaves are requested to have the high antioxidant activity are grown in non-irrigated environment and are picked in the end of summer e.g. September.

Anahtar Kelimeler

Olive leaf , irrigation , picking time , antioxidant

Kaynakça

• Abaza, L., Youssef, N.B., Manai, H., Haddada, F.M., Methenni, K., Zarrouk, M., 2011. Chetoui olive leaf extracts: influence of the solvent type on phenolics and antioxidant activities, 62(1):96-104.
• Anonim, 1995. FAO Yearbook Production. Rome.; 48:118-9.
• Baytop, T., 1999.Türkiye’de Bitkiler İle Tedavi, Nobel Tıp Kitapevleri, 2. Baskı, 414.
• Brand-Williams, W., Cuvelier, ME, Berset, C., 1995. Use of free radical method to evaluate antioxidant activity. Lebensmittel-Wissenschaft & Technologie, 28:25-30.
• El, S.N., Karakaya, S., 2009. Olive tree (Olea eurepea) leaves: potential beneficial effects on human health. Nutr Rev.; 67(11):632-638.
• Garrcia, O.B., Castillo, J., Lorente, J., Ortuna, A., Del Rio, J.A., 2000. Antioxidant activity of phenolics extracted from Olea europaea L. leaves, Food Chemistry, 68:457-462.
• Genç, G., Bayçın Hızal, D., Bayraktar, O., Altıok, E., Ülkü, S., 2006 Zeytin yaprağındaki oleuropein ve rutin gibi antioksidanların ipek proteini üzerine adsorpsiyonu. 7. Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 5-8 Eylül, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Pirgün, Y., Keçeli, T., 2008. Hatay’da yetiştirilen Gemlik ve Halhalı zeytinlerinin antioksidan etkilerinin belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 18-1.
• Soni, M.G., Burdock, G.A., Christian, M.S., Bitler, C.M., Crea, R., 2006. Safety assessment of aqueous olive pulp extract as an antioxidant or antimicrobial agent in foods. Food Chem Toxicol. 44(7):903-915.
• Yazıcı, I., Karabey, F., Akay, Ş., Kaya, Ü., Demiray, H., 2012. The effect of different irrigation levels on the oleuropein contents of olive tree (Olea europaea L. cv. Memecik) in the western coastal region of Turkey. Afr. J. of Biotech. 11(90):15664-15677.