Farklı Rhizobakteri Uygulamalarının Tuzlu Koşullarda Kıvırcık Marul (Lactuva sativa var. crispa) Çeşitlerinde Tohum Çimlenmesi ve Fide Gelişimi Üzerine Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 299 - 307, 31.03.2016

Başak İpteç Taşbaşı Atilla Dursun

Öz

Bu çalışma farklı Rhizobakter uygulamalarının tuzlu koşullarda kıvırcık marul çeşitlerinde tohum çimlenmesi ve fide gelişimi üzerine etkisini belirlemek amacıyla 2012-2013 yıllarında Atatürk Üniversitesi Bahçe Bitkileri Bölümüne ait sebzecilik laboratuvarı ve serada yürütülmüştür. Denemelerde Kıvırcık, İri kıvırcık ve Arapsaçı çeşitleri bitki materyali olarak kullanılmış ve E2, E6, E38 ve E43 bakteri uygulanan tohumlar 0, 50, 100, 150 ve 200 mM’lük tuzlu su ile sulanmıştır. Parametre olarak tohumların çimlenme oranı, ortalama çimlenme zamanı, çıkış oranı, ortalama çıkış zamanı, bitki boyu, yaprak sayısı, kök ve gövde çapı, kök uzunluğu, klorofil miktarı, yaprak ve kök yaş ağırlığı, yaprak ve kök kuru ağırlığı, yaprak ve kök kuru madde oranı incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre tuz miktarının artması ile çimlenme oranı, ortalama çimlenme zamanı, çıkış oranı, ortalama çıkış zamanı ve bitki gelişiminde önemli ölçüde azalma meydana gelmiştir. Farklı Rhizobakteri uygulamalarının ise kıvırcığın tuza karşı toleransını çimlenme oranı ve ortalama çimlenme zamanı açısından az da olsa artırdığı ancak bitki gelişimi açısından önemli bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kıvırcık , marul , rhizobakteri , tuz , fide

Determination of Different Rhizobacteria Applications on Seed Germination and Seedling Growing of Crips Lettuce in Salt Conditions

Öz

This study was undertaken to determine effect of different Rhizobacteria applications on seed germination and seedling growing of crips lettuce in salt conditions at vegetable laboratory and greenhouse of department of horticulture at Atatürk University during 2012 and 2013. Kıvırcık, İri kıvırcık and Arapsaçı crips lettuce cultivars were used as plant materials in the experiment. E2, E6, E38 and E43 Rhizobacteria were applied on the seed and watered containing 0, 50, 100, 150 and 200 mM salt in the experiment. Seed germination rate, germination speed, rising rate, rising speed, plant length, leaf number, root and stem diameter, root length, chlorophyll content, leaf and root wet weight, leaf and root dry weight, leaf and root dry rate were determined as parameter. According to the research result, germination rate, germination speed, rising rate, rising speed and development of the plant importantly decreased with increasing in salt concentrations. Germination rate and speed slightly increased with Rhizobacteria application but there were no statistically differences in terms of the plant growing.

Anahtar Kelimeler

Crips lettuce , rhizobacteria , salt , seedling

Kaynakça

• Abd-Alla, A.M., Abou-Hadid, A.F., Jones, R.A., 1992. Salinity stress alters the vegetative reproductive growth of cucumber plants. Acta Horticulturae, 323:411-421
• Anonim, 2012. Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı
• Dobereiner, J., 1997. Biological nitrogen fixation in the tropics: social and economic contributions. Soil Biol. Biochem., 29:771-774.
• Eşitken, A., Pırlak, L., Turan Şahin, F., 2006. Effects of floral and foliar application of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on yield, growth and nutrition of sweet cherry. Scientia Horticulturae, 110:324-327.
• Jamil, M., Deog Bae, L., Kwang Yong, J., Ashraf, M., Sheong Chun, L., Evi Shik, R., 2006. Journal of Central European Agriculture, 7(2), Listopad.
• Kıdıoğlu, F., Gül, A., Özaktan, H., Tüzel, Y., 2007. Baş salata fidelerinin gelişimine kök bakterilerinin etkisi. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum.
• Mayak, S., Tirash, T., Glick, B.R., 2004. Plant Physiology and Biochemistry, 42(6):565-572.
• Pesserakli, M., 1991. Dry matter yield, nitrogen-15 absorption and water uptake by green bean under sodium chloride stress. Crop Sci., 31:1633-1640.
• Reis, M.Y., Olivares, F.L., Dobereiner, J., 1994. Improved methodology for isolation of Acetobacter diazatrophicus and confirmation of its endophytic habitat. World J. Microbiol. Biotechnol., 10:101-105.
• Sivritepe, H.Ö., 2002. Ozmotik koşullandırma uygulamalarının soğan (Allium cepa L.) fidelerinde tuza tolerans üzerine etkileri. 4. Sebze Tarımı Sempozyumu, Bursa.
• Vance, C.P., 1997. Enhanced agricultural sustainability trough biological nitrogen fixation. In biological fixation of nitrogen for economic and sustainable agriculture. In: Proceedings of a NATO Advanced Research Workshop, Ponzan, Poland. Springer-Verlag, Berlin, Germany, 179-185.
• Yıldırım, E., Dönmez, M.F., Turan, M., 2008. Use of bioinoculants in ameliorative effects on radish plants under salinity stress. Journal of Plant Nutrition, 31:2059-2074.
• Yıldırım, E., Ekinci, M., Dursun, A., 2012. Brassinosteroid uygulamalarının tuz stresi altındaki marul tohumlarının çimlenmesi üzerine etkisi. 9. Ulusal Sebze Tarımı Sempozyumu, Konya.
• Zapata, J.P., Pretel, M.T., Amoros, A., Batella, M.A., 2003. Plant Science, 164(4):557-563.