Bazı Sofralık ve Şaraplık Üzüm Çeşitlerinin (Vitis vinifera L.) Salkım İskeleti Mineral Element Profillerinin Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 734 - 737, 31.03.2016

Serpil Gök Tangolar , Ayfer Alkan Torun , Semih Tangolar

Öz

Bu çalışmada sekiz sofralık (Early Cardinal, Trakya ilkeren, Yalova incisi, Razakı, Alphonse Lavallee, Hamburg Misketi, İskenderiye Misketi ve Isabella) ve yedi şaraplık üzüm çeşidinde (Kalecik karası, Syrah, Cabernet Sauvignon, Montepulciano, Chardonnay, Carignane ve Semillon) salkım iskeletinin makro ve mikro element içerikleri ICP-AES (inductively coupled plasma atomic emission spectrophotometry) kullanılarak belirlenmiştir. Montepulciano en yüksek miktarlarda fosfor (%0.24), potasyum, (%3.65), kükürt (%0.13) ve sodyum (%0.05) değerlerini bulunduran çeşit olmuştur. Magnezyum değerleri Semillon (%0.38); kalsiyum değerleri ise (%1.27) Yalova İncisi’nde daha yüksek bulunmuştur. Çalışmada kullanılan 15 çeşit içerisinde Fe düzeyi en yüksek (140.5 mg kg-¹) bulunan çeşit Isabella olmuştur. Cu, Mn, B ve Ni değerleri bakımından da en yüksek değerler Montepulciano çeşidinden alınmıştır. Çalışma sonuçları, salkım iskeletinin makro ve mikro element düzeylerinin çeşitlere göre farklılık gösterdiğini ve salkımın bu bölümünün de oldukça zengin bir mineral madde kaynağı olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, kuru üzüm başta olmak üzere, üzümü işleyen üzüm suyu, şarap ve şıra endüstrisi atığı olarak yüksek miktarlarda çıkan salkım iskeletinin kompost ve benzeri organik gübre üretiminde saf ve karışım halinde kullanılmasının önemli düzeyde katma değer sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Asma , sofralık ve şaraplık üzüm , makro ve mikro elementler , salkım iskeleti

Determination of Mineral Elements Profile in Grape Rachises of Some Table and Wine Grapes (Vitis vinifera L.)

Öz

In this study, the level of macro and micro elements of eight table grape cultivars (Early Cardinal, Trakya ilkeren, Yalova incisi, Razakı, Alphonse Lavallee, Hamburg Misketi, İskenderiye Misketi and Isabella) and seven wine grape cultivars (Kalecik karası, Syrah, Carignane, Semillon, Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Montepulciano) were determined grape rachis by inductively coupled plasma mass spectrometry and atomic absorption spectroscopy after microwave digestion (ICP-AES). The highest amounts of phosphorus (0.24%), potassium (3.65%), sulfur (0.13%) and sodium (0.05%) were found in Montepulciano variety. Magnesium levels (0.38%) in Semillon; calcium levels (1.27%) in Yalova incisi were found higher amounts than that of the other varieties. Among 15 varieties used in this study, Isabella (140.5 mg kg-1) had the highest level of Fe. In terms of Cu, Mn, B and Ni, the highest values were taken from Montepulciano variety. The results of the study showed the levels of macro and micro elements level of rachis varied by varieties and this part of clusters was very rich source of minerals. Therefore, it was thought that rachis obtained from raisins, grape juice, wine and fruit juice industry as a waste can be used as alone and mix in compost and other organic fertilizer production. This situation will significantly provide added value.

Anahtar Kelimeler

Grapevine , table and wine grapes , macro and micro elements , grape rachis

Kaynakça

• Anonymous, 2000. http://www.healthalternatives2000.com/fruit-nutrition-chart.html (Erişim: 28 Nisan 2015).
• Anonymous, 2011. http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=nutrientprofile&dbid=55 (Erişim: 28 Nisan 2015).
• Araş, Ö., 2006. Üzüm ve üzüm ürünlerinin toplam karbonhidrat, protein, mineral madde ve fenolik bileşik içeriklerinin belirlenmesi. SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta, 59s.
• Baysal, A., 2002. Beslenme. Hatiboğlu Yayınevi, 9.Baskı, Ankara.
• Bertoldi, D., Larcher, R., Bertamini, M., Otto, S., Concheri G., Nicolini, G., 2011. Accumulation and distribution pattern of macro and microelements and trace elements in Vitis vinifera L. cv. Chardonnay berries J. Agric. Food Chem., 59:7224-7236.
• Cabaroğlu, T., 2013. Üzümün işlenmesi ve gıda sanayinde değerlendirilmesi. Bağcılık Vizyon 2023 Eylem Planı. Tekirdağ.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., Fidan, Y., Marasalı, B., Söylemezoğlu, G., 1998. Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi l:253s. Çelik, S., 2007. Bağcılık (Ampeloloji) Cilt.1. 2.Baskı. Avcı Ofset. İstanbul. 428s.
• Gök Tangolar, S., Alkan Torun, A., Tangolar, S., 2015. Evaluation of the mineral element profile of wastes of some wine grape varieties. 38th World Vine and Wine Congress, 5-10 July 2015, Mainz-Germany.
• Gök Tangolar, S., Özoğul, Y., Tangolar, S., Torun, A., 2009. Evaluation of fatty acid profiles and mineral content of grape seed oil of some grape genotypes. Int. J. Food Sci. Nut., 60(1):32-39.
• Nerantzis, E.T., Tataridis, P., 2006. Bağcılık ve şarapçılık yan ürünlerinin yüksek değerli ürünler elde edilmesinde kullanımı. e-Joumal of Science & Technology (e-JST) 12p.
• Winkler, A.J., Cook, J.A. Kliewer, W.M. Lider, L.A., 1974. General Viticulture. Univ. of Calif. Press, Berkeley, Los Angeles, 710s.
• Yağcı, A., 2004. Yuvarlak ve Sultani çekirdeksiz üzüm çeşitlerine ait bazı tiplerin şeker, organik asit, protein ve mineral madde içeriklerinin belirlenmesi üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.