Farklı Tohum Muhafaza Yöntemleri ve PEG 6000 Uygulamalarının Kivi Tohumlarında Çimlenme Üzerine Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 754 - 757, 31.03.2016

Emine Yazıcıoğlu Muharrem Özcan

Öz

Farklı tohum muhafaza yöntemleri ve PEG 6000 uygulamalarının kivi tohumlarının çimlenmesi üzerine etkilerinin belirlenebilmesi amacıyla yürütülen bu çalışmada, materyal olarak Hayward kivi çeşidine ait meyve ve tohumlar kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan tohumların bir kısmı hasat döneminden hemen sonra meyvelerden çıkarılarak kilitli poşetler içerisinde, diğer bir kısım tohumlar ise 4±1℃’de soğuk hava deposunda 1 ay süreyle meyve içerisinde muhafaza edildikten sonra çıkarılmıştır. Tohumlarda, canlılık ve çimlendirme testleri yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre canlılık oranı, tohum olarak muhafazada %92, tohumun meyve içerisinde muhafazasında ise %84 olmuştur. Çimlendirme testleri öncesinde tohumlara 3 farklı (1, 2, 3 gün) sürede ve 3 farklı dozda (0, 200, 300 ve 400 g/L) PEG 6000 uygulanmıştır. Uygulamadan sonra yıkanan ve 24 saat süreyle kurutulan tohumlar petri kaplarında çimlendirmeye alınmışlardır. Uygulama süresinin çimlenmeye etkisi bakımından en yüksek değer %2.56 ile 2 gün uygulamasından elde edilmiştir. Muhafaza yöntemlerine göre çimlenme oranları, meyve içerisinde muhafazada ortalama %1.93, tohum olarak muhafazada ise %0.67 olarak belirlenmiştir. PEG 6000 uygulamalarında en iyi sonuç kontrolden alınmıştır. Sonuç olarak, çimlenme oranları bakımından meyve içerisinde muhafaza edilen tohumların çimlenme oranlarının tohum olarak muhafaza edilenlere göre daha yüksek olduğu ve bu farkın istatistiksel olarak önemli olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kivi , tohum muhafazası , PEG , çimlenme

Effects on Germination of Different Seed Storage Methods and Treatments PEG 6000 in Kiwifruit Seeds

Öz

This study was conducted in order to determine effects of different methods of seed storage and treatments of PEG 6000 on kiwifruit seed germination. Fruit and seeds of Hayward kiwifruit cultivar were used as materials. A part of seeds used after extracting from fruits and storing in zip lock bags just after harvest and other parts of seeds used after storing at 4±1℃ for 1 month in cold storage inside fruits. Viability and germination tests were carried out. Viability rates were determined. According to the finding as 92% in seed storage 84% in storage inside fruits. PEG 6000 was applicated in 3 different days and 3 different doses (0, 200, 300 and 400 g/L) prior to seed germinations tests. After application the seeds washed and dried for 24 hours are taken to germinate in petri dishes. The highest value in terms of impact of the time treatment to the germination was 2.56% that obtained from 2 days treatment. According to storage methods germination rates were determined as 1.93% in average in the preservation inside fruit and 0.67% in seed storage. The best result were obtained from control in PEG 6000 treatments. As a result, germination rate of seeds that stored inside fruits were determined as higher than seed storage. This difference was statistically significant.

Anahtar Kelimeler

Kiwifruit , seed storage , PEG , germination

Kaynakça

• Demirezen Yılmaz, D., Aksoy, A., 2007. Rumex scutatus L. (polygonaceae) tohumlarının çimlenmesi üzerine farklı çevresel şartların fizyolojik etkileri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23:24-29.
• Ferguson, A.R., 1984. Kiwifruit:A Botanical Review. In: J.Janick (Ed.), Horticultural Reviews, Vol:6. AVI. Publishing Company, Inc. Westport, Connecticut., 1-64.
• Ferguson, A.R., 1990. The Genus Actinidia. In: Warrington and Weston (Eds.). Kiwi fruit Science and Management., pp:15-36.
• Gökbayrak, Z., Dardeniz, A., Engin, H., Aygün, Ö., 2007. Hayward kivi (Actinidia deliciosa) çeşidinde gözlenen farklı meyve tiplerine ait çekirdeklerin çimlenme güçlerinin belirlenmesi. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 04-07 Eylül 2007, Erzurum, 1:603-606.
• Özcan, M., 2000. Değişik uygulamaların kivi tohumlarının çimlenmesi üzerine etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 15:48-52.
• Özcan, M., 2014. Subtropik Meyveler. Ders Notları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Samsun.
• Özdemir, N., Kaplankıran, M., 2003. Farklı koşullarda muhafaza edilen kivi tohumlarının çimlenme durumları ve aşılama zamanlarının aşı tutma oranlarına etkileri. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Ekim, Ordu, 91-95.
• Öztürk, A., Yazıcıoğlu, E., 2015. Aşı zamanı ve yöntemlerinin kivide (Actinidia deliciosa, A. Chev) aşı başarısı ve fidan gelişimine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 32:23-29.
• Paal, T., 2002. Dependency of lingonberry seed germinating ability on seed age and storage method. Acta Hort. 574:335-338.
• Sivritepe, N., Tuğ, Y., 2011. Hayward ve Matua kivi çeşitlerinde mikro çoğaltım. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 25:97-108.
• Söyler, D., Arslan, N., 2004. Kebere (Capparis ovata Desf.) tohumlarının çimlenmesi üzerine farklı ön uygulamalar, sıcaklık ve ışıklanmanın etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi 10:127-132.
• Tilki, F., Kambur, S., 2010. Farklı ön işlemlerin Cotoneaster nummularia tohumunun çimlenmesi üzerine etkisi. 3. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs, Artvin, 2:746-753.
• Yousef, J., Bergamini, A., 1981. Actinidia-Sa Culture. La Maison Rustique, Paris. 22s.