41 B Asma Anacı Çekirdeklerinde Gümüş Nano Parçacık Uygulamalarının Çimlenme Ve Vejetatif Gelişmeye Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 52 Sayı: Özel Sayı 1, 72 - 77, 27.02.2023

Kevser Yazar , Zeki Kara Ahmet Avcı Osman Doğan , Heydem Ekinci , Nazlı Demir

Öz

Üzüm çeşitlerinde farklı amaçlara yönelik olarak yapılan ıslah çalışmalarında çekirdeklerin seçimi ve çimlenme oranları ıslah sürecini etkileyen önemli faktörler arasında yer almaktadır. Nano partiküllerin (NPs) optimize edilmiş oranlarda uygulanması, tohum çimlenmesini, çimlenme sonrası büyümeyi ve verimliliği iyileştirdiği gibi bitki yaşam döngüsünde çeşitli çevresel streslerle başa çıkılmasında moleküler, biyokimyasal ve fizyolojik yolakları modüle ederek destek sağlamaktadır. Bu çalışmada; üzüm (Vitis vinifera L. cv Öküzgözü) çekirdeği ekstresi ve gümüş nitrat (AgNO₃)’tan yeşil sentez yöntemiyle üretilen gümüş nanoparçacıklar (AgNPs) ve GA₃ uygulamalarının 41 B asma anacı çekirdeklerinin çimlenmesi ve vejetatif gelişmeleri üzerine etkilerine bakılmıştır. Çekirdekler çimlenmeyi teşvik etmek amacıyla +4℃’de 90 gün katlanmıştır. Katlanmış çekirdeklere AgNPs (1 gL⁻¹-24s, 1 gL⁻¹-48s) ve GA₃ (1 gL⁻¹-24s) uygulanmıştır. AgNPs 1 gL⁻¹-24s (%100) ve GA₃ 1 gL⁻¹-24s (%100) uygulamaları çimlenme oranını kontrole (%84.85) göre artırırken, uzun süreli AgNPs (1gL⁻¹-48s) uygulaması çimlenme oranı ve vejetatif gelişme parametrelerini olumsuz etkilemiştir. Sonuçta, tohum çimlenme oranının çok önemli olduğu ıslah ürünü çekirdeklerin çimlenme oranlarının artırılmasında AgNPs 1 gL⁻¹-24s uygulamasının kullanımı önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Asma, nano parçacık, yeşil sentez, enkapsülasyon, çimlenme