Farklı Karbon Kaynakları ve Dozlarının Kültür Mantarı (Agaricus bisporus) Misel Üretiminde Ana Kültür Oluşumuna Etkisi

Yıl 1999, Cilt: 28 Sayı: 1-2, 29 - 34, 31.12.1999

Ayhan Zülkadir Ahmet Eşitken Cafer Eken Refik Alan

Öz

Bu araştırma, Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü doku kültürü laboratuvarında 1996’da yürütülmüştür. Araştırmada farklı karbon kaynaklarının ana kültür oluşumuna etkileri incelenmiştir. Çalışmada, doku kültürü metodu kullanılmış, misel geliştirme ortamı olarak Buğday-Agar besi ortamı, karbon kaynağı olarak da, glikoz, sakaroz, dekstroz ve maltozun %0.0, 0.5, 1.0 ve 2.0 dozları uygulanmıştır. Misel gelişme hızları, misel kuru ağırlıkları, en hızlı misel gelişme periyotları ve misel formları incelenmiştir. Kullanılan dozların misel ağırlığı üzerine etkilerinin önemli ve en fazla misel ağırlığının %0.5 dozunda olduğu tespit edilmiştir. Aynı şekilde karbon kaynakları arasında da farklılıklar olmuş ve en ağır misel ağırlığı maltozdan elde edilmiştir. Misel gelişme hızlan bakımından en iyi sonucu kontrol ile sakarozun %0.5, 1.0, 2.0 dozları verirken, en yavaş gelişmeyi glikoz ve dekstroz vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Karbon , Kültür Mantarı , Agaricus bisporus , Misel

The Effect of Carbon Sources and Their Doses on The Formation of Pure Culture in Mushroom Mycelium Production

Öz

In this study, the effect of different carbon sources to formation of pure cultures were investigated using tissue culture methods. Wheat-Agar including, 0.5%, 1.0% and 2.0% of glucose, sucrose, dextrose, and maltose was used them as carbon source in the growth media. Growth rate, dry weight, peak growth periods and mycelia formations were investigated. The effects of doses of carbon sources upon mycelium dry weight was significant, and the highest mycelium dry weight was also obtained from carbon sources at 0.5%. Differences between carbon sources were recorded, and the highest dry weight of mycelium was obtained from maltose. The highest mycelium rate was obtained from control and all doses of sucrose and the lowest growth from glucose and dextrose.

Anahtar Kelimeler

Carbon , Cultivated Mushroom , Agaricus bisporus , Mycelium

Kaynakça

• Aksu, Ş., S.E. Işık, S. Erkal, 1996. Türkiye’de Kültür Mantarcılığının Gelişimi ve Mantar İşletmelerinin Genel Özellikleri. Türkiye 5. Yemeklik Mantar Kongresi, Yalova, s:1-14.
• Alan, R., 1976. Kültür Mantarı (Agaricus bisporus) Sporlarının Çimlendirilmesi ve Değişik Besin Ortamlarında Misel Geliştirilmesi ile Buğday ve Akdarı’da Misel Yumaklarının Elde Edilmesi Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 93s.
• Büyükalaca, S., N. Çömlekçioğlu, K. Abak, 1996. Sıvı Ortamda Agaricus bisporus Misellerinin Geliştirilmesi. Türkiye 5. Yemeklik Mantar Kongresi, Yalova, s:57-63.
• Düzgüneş, O., T. Kesici, O. Kavuncu, F. Gürbüz, 1987. Araştırma ve Deneme Metotları (İstatistik Metotları-2). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:1021, Ankara, 381s.
• İlbay, M.E., Ş. Ellialtıoğlu, 1996. Çeşitli Vitamin Katkılarının Sıvı Kültürde Morchella conica Misel Üretimine Etkisi. Türkiye 5. Yemeklik Mantar Kongresi, Yalova, s:99-105.
• Yararbaş, T., A. Tanrısever, S. Dura, 1996. Agaricus bisporus’un Ana Kültürlerinde Farklı Besin Ortamlarının Misel Gelişme sine ve Kalitesine Etkileri. Türkiye 5. Yemeklik Mantar Kongresi, Yalova, s:25-32.