Sofralık Üzüm Çeşitlerinde Olgunluk Zamanının Tayini

Yıl 1973, Cilt: 6 Sayı: 3-4, 84 - 106, 31.12.1973

Atilla Eriş

Öz

Tüm araştırmalar, üzümlerin uygun olgunluk zamanını belirlemek için, üzüm taneleri üzerinde meydana gelen bazı fiziksel ve kimyasal değişiklikleri temel alarak incelenmiştir. Farklı ekolojik ve bölgesel faktörler, bazı teknik uygulamalar ve diğer dışsal uygulamalar üzümlerin olgunluk zamanı üzerinde etkilidir. Doğal olarak, aynı koşullar altında; tüm çeşitlerin de farklı olgunluk zamanları vardır. Şimdiye kadar yapılan birçok araştırma, olgunluk zamanının birçok farklı faktörle kontrol edilebileceğini göstermiştir. Sofralık üzümlerin olgunluğunun belirlenmesinde; özellikle üzümün tadı çok önemlidir. Yenen aromalar her bölgede ve ülkede değişmektedir. Bu nedenle, üzüm hasadı sırasında bu faktör dikkate alınmalıdır. Ayrıca, tanelerin şeker ve asitlik içeriği de çok önemlidir. Çünkü, hem şeker hem de asitlik lezzetlilikle ilişkilidir. Ancak, şeker veya asitliğin tek başına olgunluk zamanı üzerinde bir etkisi yoktur. Bununla birlikte, optimum olgunluk indeksi şeker-asit oranının birleştirilmesiyle belirlenir. Dolayısıyla, üzümlerin lezzetliliğinin yüksek olduğu ve şeker-asit oranının optimum olgunluk indeksini verdiği zaman uygun olgunluk zamanı belirlenir. Öte yandan, üzümlerin olgunluğunun belirlenmesinde bazı fiziksel faktörlerin de dikkate alınması gerekir. Ancak bu faktörler, lezzet ve kimyasal faktörlerle birlikte değerlendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Sofralık Üzüm , Olgunluk Zamanı , Araştırma

Determination of Maturity Time of Table Grapes

Öz

All researches were investigated for suitable maturity time of grapes, that the basis occurrence of some physical and chemical changes in the grape berries. Different ecological and regional factors, some technical applications and other exogenous treatments are effective on the maturity time of grapes. Naturally, in same conditions; all varieties also have different maturity time. Until now, many researches have demonstrated that; maturity time can be controlled by many different factors. In determination maturity of table grapes; particularly the taste of grape is very important. Eating-flavors are changed in every region and country. So, this factor must be taken into consideration during harvesting of grapes. Also, sugar and acidity content of berries are very important. Because, both sugar or acidity is related with palatability. But, sugar or acidity alone has not determination on maturity time. However, optimum index of maturity is determinate by combining sugar- acid ratio. Thus, suitable maturity time are determinate, when palatability of grapes is higher and just time sugar-acid ratio is giving optimum index of maturity. On the other hand, on the determination of maturity of grapes some physical factors must be taken into consideration. But these factors must be taken into consideration together with palatability and chemical factors.

Anahtar Kelimeler

Grapes , Maturity Time

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y.S., 1969. Şaraplık Üzüm Çeşitlerinden Hasandede. Kalecik karası, Papazkarası, Öküzgözü ve Furmint’in Tomurcuk Yapıları, Floral Gelişme Devrelerinin Tetkiki ve Bu Çeşitlere Uygun Budama Metotlarının Tespiti Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi (Doktora Tezi) 297s.
• Akman, A.V., 1962. Şarap Analiz Metotları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:33. 111s.
• Akman, A.V., 1970. Şaraplık Üzüm Deneme Bağında Çeşitli Yüksekliklerdeki Isı Dereceleri ve Asmalardaki Yanıklarla İlişkisi Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı (1970). Fasikül 1. s:67-78.
• Akman, A.V., Yazicioğlu, T., 1960. Fermantasyon Teknolojisi (Şarap Kimyası ve Teknolojisi). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:160, 604s.
• Akman, A.V., Yazıcıoğlu, T., 1965. Fermantasyon Teknolojisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:248, 272s.
• Akiyoshi, M., Webb, A.D., Kepner, R.E., 1963. The Major Anthocyanin Pigments of Vitis vinifera Varieties Flame Tokay, Emperor and Red Malaga. J. Food Sci. 28, 177-181 (1963). Dept. Viticult. Enol. Chem., Univ. Calif., Davis. (Vitis 4, 1963 den).
• Amerine, M.A., Roessler, E.B., 1958. Field Testing of Grape Maturity. Hilgardia. 28(4):93-114.
• Amerine, M.A., Cruess, W.V., 1960. The Technology of Wine Making. The Avi. Publishing Company, Inc. 84-88.
• Anonim, 1971-a. 1970 Yılında Yapılan Sofralık Üzüm İhracatı Hakkında Not, İGEME Yayınları 22’ye ek. 8s.
• Anonim, 1971-b. Bağcılık Alt Komisyon Raporu. DPT Yayın No:1128. ÖİK. 126. Ankara, 89s.
• Anonim, 1972. Tarım İstatistikleri Özeti (1971). Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Yayın No:668, 25s.
• Babo, A. Von, Mach, E., 1924. Handbuch des Weinbaues und Keller wirstehaft. P. Party Veri. Berlin 4. Auflage, 2. Halbband. pp:590-591.
• Doehm, E.V., 1969. How to Test Grapes for Maturity? Journal of Agriculture. South Australia. 73(1):22-27.
• Buttrose, M.S., Hale, C.R., Kliewer, W.M., 1972. Effect of temperature on the Composition of ‘Cabarnet Sauvignon’ berries. Amer. J. Enol. Viticult. 22, 71-75 (1971). Div. Hort. Res., Csiro, Adelaide, Australian. (Vitis 10, 1972’den).
• Dağli, S., 1969. Ege Üniversitesi Deneme Bağlarında Muhtelif Anaçlar Üzerine Aşılı Çekirdeksiz Üzümü Asmalarında Erken ve Geç Budamanın Verim ve Kaliteye Tesiri Üzerinde Araştırmalar. Tarım Bakanlığı Zirai İşler Genel Müdürlüğü, Yayın No:C-9. 86s.
• Drawert, F., 1968. Détermination de La Valeur Optimale de l’indice de Maturité du Raisin de Table. Bull. O.I.V. Paris. pp:312-325.
• Eriş, A., 1972. Hafızali, Hamburg Misketi ve Öküzgözü Üzüm Çeşitlerinde Koltuk Sürgünlerinin Alınması Üzerine Mukayeseli Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi (Doktora Tezi). 125s.
• Eriş, A., 1373. Öküzgözü Üzüm Çeşidinde Koltuk Sürgünlerinin Alınması ile Değişen Yaprak Sathının Şeker ve Asit Miktarlarına Etkisi. TÜBİTAK 4. Bilim kongresine verilen tebliğ. 9s.
• Fidan, Y., 1966. Sofralık Üzüm Çeşitlerinden Hafızali, Hamburg Misketi, Çavuş, Balbal ve Razakının Tomurcuk Yapıları ile Mahsuldarlık Durumları Üzerinde Araştırmalar. Tarım Bakanlığı Zirai İşler Genel Müdürlüğü, Yayın No:D-112. 89s.
• Fidan, Y., 1969. Marmara Bölgesinde Yetiştirilen Standart Sofralık Üzüm Çeşitlerinden Çavuş, Balbal ve Hamburg Misketine Gibberellin Uygulanmasıyla Meydana Gelen Çekirdeklik ve Erkencilik Üzerinde Araştırmalar. Tarım Bakanlığı Zirai İşler Genel Müdürlüğü, Yayın No:C-11. 84s.
• Fidan, Y., 1970. Tarsus Üzümü İhracatı Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:27, 1s.
• Fidan, Y., 1973. Tarsus Beyazı Üzüm İhracatımız ve Sorunları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Konferansları. Adana.
• Fidan, Y., Tamer, M.S., Eriş, A., 1972. Güdül İlçesi Bağcılığı, Gelişme İmkanları ve Önemli Üzüm Çeşitlerinin Ampelografik Vasıfları Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı (1971). Fasikül 3-4:495-524.
• Fidan, Y., Eriş, A., 1973. Ege Bölgesi Bağcılığında Çekirdeksiz Üzümün Yeri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı (1872). Fasikül 1-2:105-139.
• Gülcan, R., 1969. R-99 Anacı Üzerine Aşılı Sultani Çekirdeksiz Asmalarında Uç Alma Zamanı ile Çubuk Üzerindeki Yerinin Silkme, Verim ve Kaliteye Tesiri Üzerinde Araştırmalar. Tarım Bakanlığı Zirai İşler Genel Müdürlüğü, Yayın No:C-10. 59s.
• Hendrickson, A.H., Veihmeyer, I.J., 1950. Irrigation Experiments with Grape. Calif. Agric. Exp. Station. Bull. 728. 31p.
• Jacop, H.E., 1944. Factors Influencing the Yield, Composition and Quality of Raisins. University of California. Bull. 683. 44p.
• Jacop, H.E., 1947. Grape Growing in California. Calif. Agric. Extension Service. Circ. 116. 83p.
• Jacop, H.E., Winkler, A.J., 1950. Grape Growing in California. Calif. Agric. Extension Service. Circ. 116. 79p.
• Kisakürek, H., 1950. Güney Doğu Anadolu ve Bilhassa Gaziantep Bağcılığı ve Bu Bölgede Yetiştirilen Başlıca Üzüm Çeşitlerinin Morfolojik Vasıfları ve İktisadi önemleri Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:21, 206s.
• Kisakürek, H., 1956. İzmir ve Manisa Bağlarında Yetiştirilen önemli Sofralık Üzüm Çeşitlerinde istihsalin Standardizasyonu ve Standart Çeşitlerin Ampelografik Vasıfları Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:88. 119s.
• Kismali, İ. 1972. Giberellik Asidin Bazı Sofralık Üzüm Çeşitlerinde Uyanma, Erkencilik ve Meyve Kalitesine Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi (Doktora Tezi), İzmir, 64s.
• Kliewer, W.M., 1967-a. Changes in The Concentration of Malates, Tartrates, Vit. 16, 92-100 (1965). (Viti. 6, 1967’den).
• Kliewer, W.M., 1967-b. Changes in Concentration of Glucose, Fructose and Total Soluble Solids in Flowers and Berries of Vitis vinifera. Amer. J. Enol. Vit. 16:101-110 (1965). (Vitis 6, 1967’den).
• Nelson, K.E., Baker, G.A., Winkler, A.J., Amerine, M.A., Richardson, H.B., Jones, F.R., 1933. Chemical and Sensory Variability in Table Gropes. Hilgardia. 34(1):42.
• Onaran, M.H., 1864. Gibberellik Asit Bitki Hormonunun Çekirdeksiz Üzüm Asmaları Üzerindeki Tesirleri. Bornova Zeytincilik Enstitüsü, İzmir, Yayın No:6, 32s.
• Oraman, M.N., 1954. Türk Sofralık Üzümlerinin Hasat, Standardizasyon, Ambalaj ve Nakli Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yıllığı (1954). Fasikül 3:267-283.
• Oraman, M.N., 1957. Kaliforniya Bağcılığı Hakkında İntibalarım. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yıllığı Fasikül 1:1-42.
• Oraman, M.N., 1965. Yeni Bağcılık. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:253, 347s.
• Oraman, M.N., 1970. Bağcılık Tekniği-1. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:415. 283s.
• Oraman, M.N., 1972. Bağcılık Tekniği-2. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:470, 402s.
• Oraman, M.N., Eriş, A., 1971. Çavuş, Hafızalı ve Karagevrek Üzüm Çeşitlerinde Olgunluk Testleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: Baskıda, 72s.
• Uslu, İ., Özek, B., 1973. Viniferalarda Olgunluk Tespiti. (Proje) Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü.
• Van WYK, C.J., 1968. The Aroma Constituents of Grapes and Wines of Vitis vinifera var. White Riesling. Diss. Abst., Sect. B. 1967, 27:3136. (Horticultural abstracts 38(1):621’den).
• Weaver, R.J. Plant Regulators in Grape Production. Calif. Agric. Exp. Station. Bull. 752. 26p.
• Winkler, A.J., 1932. Maturity Tests for Table Grapes. Univ. of Calif. Bull. 529. 35p.
• Winkler, A.J., 1962. General Viticulture. Univ. of Calif. Press. Berkeley. 633p.
• Yazıcıoğlu, T., Aktan, N., 1964. Sultaniye Üzümlerinde Olgunluk Durumunun Bu Üzümlerden Elde Olunacak Sofra Şarabının Kalitesi Üzerinde Etkisine Dair Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2:39-67.