Bazı Çilek Çeşitlerinin Kayseri Koşullarında Performanslarının Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 48 Sayı: (Özel Sayı 1) 6. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 57 - 66, 11.12.2019

Ayşen Melda Çolak , Fatma Alan , İbrahim Bulduk

Öz

Çalışma, 2017 ve 2018 yıllarında Kayseri İli Akkışla ilçesinde yürütülmüştür. Denemede, Albion, Fern, Portola, Monterey, Kabarla ve Sweet Ann nötr gün çilek çeşitleri kullanılmıştır. Bu çeşitlerde bitki başına verim (g/bitki), pH, Toplam Flavanoid, Toplam fenolik madde ve DDPH (Serbest radikal yakalama aktivitesi) değerleri incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda her iki deneme yılının ortalaması alındığında en yüksek verimin Fern çeşidinden (843.85 g/bitki) elde edildiği belirlenmiştir. Toplam Flavanoid en yüksek Monterey çeşidinde (469 mg/l), en yüksek Toplam fenolik madde (700.14 mg/l) ve pH (3.06) Sweet Ann çeşidin de en yüksek DPPH Monterey çeşidinde (%36.16) ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çilek , adaptasyon , çeşit , yetiştiricilik

Determination Of The Performance Of Some Strawberry Varieties In The Conditions Of The City Of Kayseri

Öz

The study was conducted in the Akkışla district of Kayseri city in 2017 and 2018. Albion, Fern, Portola, Monterey, Kabarla and Sweet Ann neutral day strawberry varieties were used in the experiment. The yield per plant (g/plant), pH, Total Flavonoid, Total phenolic and DDPH (Free radical trapping activity) values were investigated. As a result of the research, it was determined that the highest yield was obtained from Fern cultivar (843.85 g/plant). Total Flavonoid occurred the highest in Monterey cultivar (469 mg/l), the highest Total phenolic Substance (700.14 mg/l) and pH (3.06) in Sweet Ann cultivar and the highest DPPH in Monterey cultivar (36.16%).

Anahtar Kelimeler

Strawberry , adaptation , cultivar , cultivation

Kaynakça

• Alan, F., Eşitken, A., 2013. Bazı nötr gün çilek (Fragaria × ananassa) çeşitlerinin Kayseri koşullarındaki performanslarının belirlenmesi üzerine araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 70s.
• Ateş, S., 2015. Nevşehir ili organik çilek yetiştiriciliğinde kullanılabilecek farklı gübre ve malç materyallerinin verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 304s.
• Attar, Ş.H., 2018. Seçilmiş üstün özellikli melez çilek genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 98s.
• Benvenuti, S., Pellati, F., Melegari, M., Bertelli, D., 2004. Polyphenols, anthocyanins, ascorbic acid and radical scavenging activity of Rubus, Ribes and Aronia. J. Food Sci. 69: FCT164-FCT169.
• Bingöl, A., 2019. Çilek antosiyaninlerinin ısıl stabilitesi üzerine farklı amino asitlerin etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Ankara, 69s.
• Chang, C., Yang, M., Wen, H., Chern, J., 2002. Estimation of total flavonoid content in propolis by two complementary colorimetric methods. J. Food Drug Anal. 10(2002):178-182.
• Castrejón, A.D.R., Eichholz, I., Rohn, S., Kroh, L.W., Huyskens-Keil, S., 2008. Phenolic profile and antioxidant activity of high bush blueberry (Vaccinium corymbosum L.) during fruit maturation and ripening. Food Chem. 109:564-572. doi:10.1016/j.foodchem. 2008.01.007.
• Chichester, C.O., Mrak, E.M., Stewart, G.F., 1981. Advances in Food Research. 27:174-176.
• Crespo P., 2010. Variability of health and taste promoting compounds in strawberry (Fragaria × ananassa) Fruıts. ETH Zurich. PhD. Thesis, 86p.
• Çekiç, Ç., Güneş, M., Gerçekçioğlu, R., 2003. Bazı çilek çeşitlerinin tokat ekolojisine adaptasyon özelliklerinin belirlenmesi. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu.
• Çeliktopuz, E., 2019. Farklı sulama düzeyleri ve biyoaktivatör uygulamasının iki çilek çeşidinde verim ve meyve kalitesi ile besin elementi içerikleri üzerine etkileri (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılara ve Sulama Anabilim Dalı, 358s.
• Dietrich, H., Rechner, A., Patz, C.D., 2004. Bioactive compounds in fruit and juice. Fruit Process 1:50-55.
• Đorđević, B., Šavikin, K., Zdunić, G., Janković, T., Vulić, T., Oparnica, Č., Radivojević, D., 2010. Biochemical properties of red currant varieties in relation to storage. Plant Foods Hum. Nutr. 65:326-332.
• Felicia, V., Guthrie, N., Chambers, A.F., Carrollb, K.K., 1997. Inhibition of proliferation of estrogen receptor positive MCF-7 human breast cancer cells by flavonoids in the presence and absence of excess estrogen. Cancer Letters 112:127-133.
• Gündüz, K., 2010. Farklı yetiştirme yerlerinin bazı çilek genotiplerinin verim, meyve kalite özellikleri ve antioksidan kapasitesi üzerine etkisi (Doktora Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 213s.
• Gündüz, K., Özdemir, E., 2012. Çileklerde çeşit ve yetiştirme yerlerinin fito-kimyasal özellikler üzerindeki etkileri. Bahçe 41(2):1-11.
• Häkkinen, S.H., Kärenlampi, S.O., Mykkänen, H.M., Heinonen, I.M., Törrönen, A.R., 2000. Ellagic acid content in berries: influence of domestic processing and storage. Eur. Food Res. Technol. 212:75-80. doi:10.1007/s002170000184.
• Harborne, J.B., 1988. The flavonoids: advances in research since 1980. London: Chapman and Hall.
• Kadıoğlu, Z., Aslantaş, R., Albayrak, M., Vurgun, H., Esmek, İ., Albayrak, S., 2008. Erzincan şartlarında yaz dikiminde yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin verim ve kalitelerinin belirlenmesi. 3. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Erzincan.
• Kähkönen, M.P., Hopia, A.I., Vuorela, H.J., Rauha, J.P., Pihlaja, K., Kujala, T.S., Heinonen, M., 1999. Antioxidant activity of plant extracts containing phenolic compounds. J. Agric. Food Chem. 47:3954-3962. doi:10.1021/jf990146l.
• Koçak, E., 2014. Osmanlı çileği, Osmanlı çileği reçeli ve dağ çileğinin (Arbutus unedo) antioksidan kapasitelerinin ve in vitro biyo yararlılıklarının değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, 79s.
• Koponen, J.M., Happonen, A.M., Mattila, P.H., Törrönen, A.R., 2007. Contents of anthocyanins and ellagitannins in selected foods consumed in Finland. J. Agric. Food Chem. 55:1612-1619.
• Nowicka, A., Kucharska, A.Z., Sokół-Łętowska, A., Fecka, I., 2019. Comparison of polyphenol content and antioxidant capacity of strawberry fruit from 90 cultivars of Fragaria × ananassa Duch. Food Chemistry 270:32-46.
• Öz, A.T., Kafkas, E., 2015. Muhafaza süresinin Festival çilek çeşidi meyvelerinde fiziksel özelliklere ve biyokimyasal bileşimine etkisinin belirlenmesi. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi 25(2):105-112.
• Özbahçeli, G., Aslantaş, R., 2014. Bazı çilek çeşitleri (Fragaria × ananassa Duch.)’nin Erzurum ekolojisindeki performanslarının belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 69s.
• Özdemir, E., Gündüz, K., Şehitoğlu, M., 2003. Yayladağı (Hatay) koşullarında yetiştirilen bazı çilek çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya.
• Özdemir, E., Gündüz, K., Serçe, S., 2006. Yeni bazı çilek çeşitlerinin Amik ovası koşullarına uyumu. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Hatay.
• Özuygur, M., 2005. Adana koşullarında bazı yerli, Amerika ve Avrupa kökenli çilek çeşitleri ile bazı melez çilek genotiplerinde verim, meyve kalite kriterleri ve bitki özelliklerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Saraçoğlu, A., 2018. Antakya koşullarında plastik serada yetiştirilen bazı yeni çilek çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 59s.
• Sarıdaş, M.A., 2018. Melezleme ıslahıyla seçilmiş çilek genotiplerinin verim, kalite özelliklerinin belirlenmesi ve moleküler karakterizasyonu (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, 338s.
• Šavikin, K., Zdunić, G., Janković, T., Tasić, S., Menković, N., Stević, T., Đordević, B., 2009. Phenolic content and radicals cavenging capacity of berries and related jams from certificated area in Serbia. Plant Foods Hum. Nutr. 64:212-217.
• Sghaiera, M.B., Skandrani, I., Nasra, N., Francac, M.G.D., Chekir-Ghediraa, L., Ghediraa, K., 2011. Flavonoids and sesquiterpenes from Tecurium ramosissimum promote anti proliferation of human cancer cells and enhance antioxidant activity: a structure activity relationship study. Environmental Toxicology and Pharmacology, AAPS 32:336-348.
• Singh, A., Singh, B.K., Deka, B.C., Sanwal, S.K., Patel, R.K., Verma, M.R., 2011. The genetic variability, in heritance and inter-relationships of ascorbic acid, β-caroten, phenol and anthocyanin content in strawberry (Fragaria × ananassa Duch.). Scientia Horticturae 129:86-90.
• Skrede, G., Wrolstad, R.E., Durst, R.W., 2010. Changes in anthocyanins and polyphenolics during juice processing of high bush blueberries (Vaccinium corymbosum L.). J. Food Sci. 65:357-364.
• Szajdek, A., Borowska, E.J., 2008. Bioactive compounds and health promoting properties of berry fruits. A Review 63:147-156.
• Thaipong, K., Boonprakob, U., Crosby, K., Cisneros-Zevallos, L., Byrne, D.H., 2006. Comparison of ABTS, DPPH, FRAP and ORAC assays for estimating antioxidant activity from guava fruit extracts. J. Food Compos. Anal. 19:669-675.
• Wang, S.Y., Lın, H.S., 2000. Antioxidant activity in fruits and leaves of blackberry, raspberry and strawberry varies with cultivar and developmental stage. Journal of Agricultural and Food Chemistry 48(2):140-146.
• Yıldız, H., Baysal, T., 1998. Bitkisel fenoliklerin kullanım olanakları ve insan sağlığı üzerine etkileri. Ege Üniversitesi Gıda Mühendisliği Dergisi 7:29-35.
• Yıldız, H., Ercişli, S., Hegedus, A., Akbulut, M., Topdaş, E.F., Alıman, J., 2014. Bioactive content and antioxidant characteristics of wild (Fragaria vesca L.) and cultivated strawberry (Fragaria × ananassa Duch.) fruits from Turkey. Journal of Applied Botany and Food Quality 87:274-278.