Bazı Yerel Karpuz Genotiplerinin Organik Tarım Koşullarındaki Morfolojik ve Fizyolojik Özelliklerinin Karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: (Özel Sayı 1) 13. Sebze Tarımı Sempozyumu, 236 - 243, 19.12.2022

Cihad Said Alp , İbrahim Duman

Öz

Organik tarımda en önemli biyolojik girdi olan bitkisel çoğaltım materyali yani çeşidin, organik tarım şartlarına uyumlu ve yeterli performansı sergileyebilecek nitelikte olması gerekmektedir. Bu nedenle Organik Tarım Yönetmeliği’ne uygun metotlarla ıslah edilen, organik yetiştiriciliğe iyi uyum sağlamış, güvenilir, kaliteli, stabil verime sahip, “organik çeşitlere” ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, Ege ve Akdeniz bölgesi orijinli yerel karpuz genotiplerinin doğrudan organik üretimde kullanılması ya da gelecekte yürütülecek organik karpuz ıslah programlarında değerlendirilmesine yönelik olarak organik tarım koşullarındaki performanslarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Toplamda 12 genotip ve 2 şahit çeşidin yer aldığı deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. UPOV kriterleri ve karpuzda daha önce yapılan karakterizasyon çalışmalarında belirlenen agronomik özellikler esas alınarak bitki ve meyvelerde en önemli olanlardan 10 ölçülen ve 3 gözlemlenen karakter değerlendirilmiştir. Sonuçta 1, 2, 9, 10 ve 11 no.lu genotipler farklı morfolojik ve fizyolojik özellikler açısından öne çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Organik çeşit , karpuz , yerel genotip , fenolojik gözlem , agromorfolojik karakterizasyon

Comparison of The Morphological and Physiological Properties of Some Local Watermelon Genotypes Under Organic Agriculture Conditions

Öz

The most important biological input in organic agriculture, the plant propagation material, namely the variety, must be compatible with organic farming conditions and have the quality to exhibit adequate performance. For this reason, there is a need for "organic varieties" that are improved with methods in accordance with the Organic Agriculture Regulation, which are well adapted to organic cultivation, reliable, having high quality and stable yield. In this study, it was aimed to determine the performance of local watermelon genotypes originating from the Aegean and Mediterranean regions in organic farming conditions for their use in direct organic production or their evaluation in organic watermelon breeding programs to be carried out in the future. The experiment, which included 12 genotypes and 2 control cultivars in total, was established according to the randomized block design with 3 replications. Based on UPOV criteria and agronomic characteristics determined in previous characterization studies in watermelon, evaluation was made according to 10 measured and 3 observed character values in plants or fruits. As a result, genotypes 1, 2, 9, 10 and 11 were superior in terms of different morphological and physiological characteristics.

Anahtar Kelimeler

Organic variety , watermelon , local genotype , phenological observation , agromorphological characterization

Kaynakça

• Arslan, Ö., 2010. Crisby karpuz çeşidinde aşılı üretimin derim sonrası kalite ve raf ömrüne etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Hatay, 73s.
• Bağ, M., 2017. Mini karpuz çeşit adaylarının bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Adana, 43s.
• Balkaya, A. ve Aslan, İ., 2013. Organik sebze ıslahının esasları ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. Türkiye 5. Organik Tarım Sempozyumu, Samsun.
• Baltaer, Ö., 2011. Crimson Tide karpuz çeşidinde farklı anaç ve değişik depo sıcaklıklarının muhafaza süresince kalite özelliklerinin değişimine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Hatay, 120s.
• Davis, A.R., W.W. Fish, P. Perkins-Veazie, 2003. A rapid spectrophotometric method for analyzing lycopene content in tomato and tomato products. Postharvest Biology and Technology 28(3):425-430.
• FAO, 2019. Türkiye’nin biyoçeşitliliği:genetik kaynakların sürdürülebilir tarım ve gıda sistemlerine katkısı. ISBN:978-92-5-131255-1, Ankara, 222s.
• Gökseven, A., 2013. Çerezlik potansiyeli olan karpuz gen kaynaklarının verimliliği ile meyve ve tohum kalitesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Adana, 57s.
• Göksu, G.A., 2018. Karpuzda farklı dozlarda vermikompost uygulamalarının verim ve verim özelliklerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Çanakkale, 72s.
• Güngör, B., 2015. Kabak anaç çeşit adaylarının aşılı mini karpuz yetiştiriciliğinde değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Samsun, 95s.
• Huh, Y.C., Kim, S., Choi, H. S., Solmaz, I., Sari, N., 2014. Morphological characterization of Korean and Turkish watermelon germplasm. Korean Journal of Agricultural Science, 41(4):309-314.
• Kaya, S., 2012. Yerel sofralık domates popülasyonlarının organik tarıma uygunlukları ve organik çeşit geliştirme amacıyla kullanım olanakları üzerine araştırmalar. (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, İzmir, 110s.
• Ozmen, S., Kanber, R., Sari, N., Unlu, M., 2015. The effects of deficit irrigation on nitrogen consumption, yield, and quality in drip irrigated grafted and ungrafted watermelon. Journal of Integrative Agriculture, 14(5):966-976.
• Resmî Gazete, 2010. Organik Tarımın Esasları Ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik. Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü (www.resmigazete.gov.tr; Erişim:3 Mart 2020)
• Sari, N., Solmaz, I., Yetisir, H., Unlu, H., 2005. Watermelon genetic resources in Turkey and their characteristics. 3. International Symposium on Cucurbits, 731:433-438.
• Singh, D., Singh, R., Sandhu, J.S., Chunneja, P., 2017. Morphological and genetic diversity analysis of Citrullus landraces from India and their genetic inter relationship with continental watermelons. Scientia Horticulturae 218:240-248.
• TOB, 2022. 2020 yılı organik tarım istatistikleri. İstatistikler (www.tarimorman.gov.tr; Erişim:10.03.2022.
• Tokgöz, H., Gölükcü, M., Toker, R., Turgut, D.Y., 2015. Karpuzun (Citrullus lanatus) bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri üzerine aşılı fide kullanımı ve hasat zamanının etkileri. Gıda Dergisi 40:263-270.
• TÜİK, 2021. Bitkisel Üretim İstatistikleri, 2021. TÜİK Kurumsal (www.tuik.gov.tr; Erişim:15.02.2022).
• UPOV, 2013. International union for the protection of new varieties of plants, watermelon. Watermelon (www.upov.int; Erişim:04.12.2019).
• Vural, H., Eşiyok, D. ve Duman, İ., 2000. Kültür sebzeleri (sebze yetiştirme). Ege Üniversitesi, İzmir, 440s.