Departmentalization as a new paradigm in higher religious education: The proposal of 'Department of Spiritual Counselling and Care’

Yıl 2019, Sayı: 10, 59 - 112, 30.12.2019

Mustafa Koç

Öz

The main purpose of this article, emphasizing that the content of higher religious education in Turkey requires reformation with 'specialization' approach in the bachelor's degree, depending on the new living conditions, is to present a detailed proposal regarding with the opening of "Department of Spiritual Counseling and Care" in the faculties of theology in Turkey. As a result of the evaluations, carried out within this framework, it is argued that (i) the faculties of theology in Turkey definitely require to move into a system of education and diploma which is based on the basis of departmentalization at the bachelor's degree; (ii) in this context, the theology faculties requires to divide into three separate departments as (a) "Department of Religious Services" in order to train personnel for the Presidency of Religious Affairs; (b) "Department of Religious Education and Teaching" in order to train teachers for the Ministry of National Education and (c) "Department of Spiritual Counseling and Care" in order to train spiritual counselors for the other related institutions; (iii)the courses of the first two grades(1st and 2nd grades) of bachelor’s degree require to be foundational ones, while those of the latter two grades(3rd and 4th grades) require to consist of the undergraduate-specialization ones, based on the competency of specialized bachelor’s degree.

Anahtar Kelimeler

Higher Religious Education, Undergraduate Program, Departmentalization, Spiritual Counselling and Care

Yüksek Din Öğretiminde Yeni Bir Paradigma Olarak Bölümleşme: 'Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü' Önerisi

Öz

Türkiye’deki yüksek din eğitimi içeriğinin yeni yaşam koşullarına bağlı olarak lisans düzeyinde ‘uzmanlaşma’ yaklaşımıyla yeniden biçimlendirilmesi gerektiğini vurgulayan bu makalenin temel amacı, Türkiye’deki ilahiyat fakültelerinde “Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü”nün açılmasıyla ilgili detaylı bir öneri sunmaktır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda; (i) Türkiye’deki ilahiyat fakültelerinin lisans düzeyinde mutlaka bölümleşme esasına dayalı eğitime ve diploma sistemine geçmesi; (ii) bu kapsamda ilahiyat fakültelerinin (a) Diyanet İşleri Başkanlığı’na personel yetiştirmek amacıyla “Din Hizmetleri Bölümü”; (b)Milli Eğitim Bakanlığı’na öğretmen yetiştirmek amacıyla “Din Eğitimi ve Öğretimi Bölümü”; (c) diğer ilgili kurumlara manevi danışman yetiştirmek amacıyla “Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü” olmak üzere üç bölüme ayrılması; (iii) lisans eğitimindeki ön-lisans derecesinin (1. ve 2. sınıflar) temel alan yeterliliğine, lisans derecesinin (3. ve 4. sınıflar) ise özel alan yeterliliğine dayalı ‘lisans-uzmanlık’ derslerinden oluşması gerektiği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüksek Din Eğitimi, Lisans Programı, Bölümleşme, Manevi Danışmanlık ve Rehberlik

Kaynakça

• Altaş, N. (1999). Hastanelerde dini danışmanlık hizmetleri (Türkiye uygulaması üzerine deneysel bir araştırma). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 39, 599-660.
• Altaş, N. (2016). Türkiye’de dinî yükseköğretim alanında uzaktan eğitimle ilgili algı sorunları ve İLİTAM uygulamaları. Değerler Eğitimi Dergisi, 14 (31), 7-42.
• Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi ilahiyat ön-lisans programı. (https://www.anadolu.edu.tr/acikogretim). [Erişim, Ekim 2017].
• Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. (http://www.divinity.ankara.edu.tr). [Erişim, Aralık 2017].
• Asri, S. (2004). Türkiye'de yüksek din eğitimi ve öğretiminin sorunları ve geleceği sempozyumu. Dini Araştırmalar Dergisi, 6 (18), 293-302.
• Aşıkoğlu, N. Y. (2009). Değişen dünyada değişemeyen kurumlar: İlahiyat fakülteleri. [içinde] IV. Din şûrası: Tebliğ ve müzakereleri – (12-16 Ekim 2009). (ss. 887-898). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Aşıkoğlu, N. Y. (2011). Din öğretiminde öğretmenin rolü ve din dersi öğretmeni yeterlilikleri (Türkiye Örneği). Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15 (1), 5-13.
• Aydın, A. R. (2010). İlahiyat fakültelerinde din psikolojisine duyulan ihtiyaç. [içinde] Modern dönemde ilahiyat eğitimi müfredatı ve yöntem tartışmaları: Uluslararası katılımlı çalıştay – (19-25 Temmuz 2010). (ss. 109-113). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Aydın, Ş. (2004). İlahiyat lisans programının amaç sorunu. [içinde] Türkiye’de yüksek din eğitiminin sorunları, yeniden yapılanması ve geleceği sempozyumu: Bildiriler & Müzakereler – (16-17 Ekim 2003). (ss. 21-23). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Brown, S. (2013). Higher education chaplaincy and the changing role of religion in the public square: A contextual theology for university chaplaincy. (Unpublished doctoral dissertation). London: King's College University of London.
• Carey, L. B. & Del Medico, L. (2014). Correctional services and prison chaplaincy in Australia: An exploratory study. Journal of Religion and Health, 53 (6), 1786-1799.
• Carlson, R. J. (1972). The court house chaplaincy—A project in collaboration. Pastoral Psychology, 23 (7), 18-26.
• Casey, E. (1967). The pastoral on emigration. The Furrow, 18 (5), 245-256.
• Cobb, M. (2005). The hospital chaplain's handbook: A guide for good practice. Norwich: Canterbury Press.
• Coşkunsever, A. (2016). Yetiştirme yurdunda kalan ergenlerin yaşadıkları sorunlar ve dini başa çıkma: Bursa ve Şanlıurfa yetiştirme yurtları örneği. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 25 (2), 96-124.
• Council policy city chaplain. (http://www.burnie.net/Council). [Erişim, Aralık 2017].
• Dickerson, B. W. (2001). Strategy for developing a sheriff chaplaincy. (Unpublished doctoral dissertation). Liberty University.
• Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Aile ve Dini Rehberlik Bürosu tanıtım bülteni. 12 s. (http://www2.diyanet.gov.tr). [Erişim, Eylül 2017].
• Doğan, R. (2015). İlahiyat fakültelerinin eğitim anlayışı nasıl olmalıdır? [içinde] Bugünün ilahiyatı nasıl olmalıdır? -Sorunlar ve çözümleri: Tartışmalı ilmi ihtisas toplantısı – (01-04 Haziran 2014).(ss. 351-370). İstanbul: Ensar Yayınları.
• Doğan, S. (2000). Psikolojik danışman eğitiminde akreditasyonun gereği ve bir model önerisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (14), 31-38.
• Düzgün, Ş. A. (2015). Çağın meydan okumaları karşısında genç zihinler ve inanç krizi. KADER: Kelam Araştırmaları Dergisi, 13 (1), 13-22.
• Erdem, A. R. (2005). Üniversitenin var oluş nedeni: Üniversitenin misyonu. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 75-86.
• Galek, K. ve ark. (2009). Topography of referrals to chaplains in the metropolitan chaplaincy study. Journal of Pastoral Care & Counseling, 63 (1-2), 1-13.
• Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü. (http://gef-egitimbilimleri-pdr.gazi.edu.tr). [Erişim, Aralık 2017].
• Genç, M. F. (2013). Avrupa ve Türkiye’de ilahiyat fakülteleri lisans programları: İspanya, Bosna Hersek, Hollanda, Belçika ve Almanya’daki ilahiyat fakülteleri ile bir karşılaştırma. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 13 (1), 27 -45.
• Görgün, T. (2015). Türk üniversitesi ve dini ilimler: İlahiyatın akademik yapılanması, bölümleri ve anabilim dalları nasıl olmalıdır? [içinde] Bugünün ilahiyatı nasıl olmalıdır? - Sorunlar ve çözümleri: Tartışmalı ilmi ihtisas toplantısı – (01-04 Haziran 2014).(ss. 149-164). İstanbul: Ensar Yayınları.
• Gözütok, Ş. (2004). İlahiyat fakülteleri için alternatif program. [içinde] Türkiye’de yüksek din eğitiminin sorunları, yeniden yapılanması ve geleceği sempozyumu: Bildiriler & Müzakereler – (16-17 Ekim 2003). (ss. 559-566). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Hacınebioğlu, İ. L. (2004). Batıdaki ilahiyat ve felsefe eğitimindeki bazı yaklaşımların Türkiye’ye dönük uygulanabilirliği ile ilgili bir değerlendirme (İngiltere tecrübesi). [içinde] Türkiye’de yüksek din eğitiminin sorunları, yeniden yapılanması ve geleceği sempozyumu: Bildiriler & Müzakereler – (16-17 Ekim 2003). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Işık, H. (2009). Cezaevlerinde sunulan din hizmeti faaliyetleri: İngiltere ve Galler örneğinden hareketle ülkemiz cezaevi vaizliğine ilişkin bazı tespit ve değerlendirmeler. [içinde] IV. Din şûrası: Tebliğ ve müzakereleri – (12-16 Ekim 2009). (ss. 257-270). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Karacoşkun, M. D. (2004). Din hizmetlerinde psikolojik formasyon yeterliliğinin önemi ve ilahiyat fakültelerindeki psikoloji eğitimi üzerine görüş ve öneriler. [içinde] Türkiye’de yüksek din eğitiminin sorunları, yeniden yapılanması ve geleceği sempozyumu: Bildiriler & Müzakereler – (16-17 Ekim 2003). (ss. 83-103). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Karadaş, C. (2015). İlahiyat fakülteleri lisans programları üzerine genel değerlendirme ve öneriler. [içinde] Bugünün ilahiyatı nasıl olmalıdır? -Sorunlar ve çözümleri: Tartışmalı ilmi ihtisas toplantısı – (01-04 Haziran 2014).(ss. 205-261). İstanbul: Ensar Yayınları.
• Kaya, T. (2008). Cezaevi vaizliği. [içinde] 1. Din hizmetleri sempozyumu-II– (3-4 Kasım 2007). (ss. 298-306). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Khoja-Moolji, S. S. (2011). An emerging model of muslim leadership: Chaplaincy on university campuses. The Pluralism Project, Harvard University.
• Kılavuz, M. A. (2004). İlahiyat fakültelerinde "Din Hizmetleri Bölümü" oluşturulmasına duyulan ihtiyaç. [içinde] Türkiye’de yüksek din eğitiminin sorunları, yeniden yapılanması ve geleceği sempozyumu: Bildiriler & Müzakereler – (16-17 Ekim 2003). (ss. 383-408). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Kılavuz, M. A. (2013). Huzurevlerinde din eğitimi ve dini danışmanlık. [içinde] Yaygın din eğitimi sempozyumu-II – (30 Mart - 01 Nisan 2012). (ss. 501-516). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Korukçu, A. (2012). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin seçmeli ders tercihini etkileyen faktörler. Değerler Eğitimi Dergisi, 10 (23), 157-181.
• Köylü, M. (2013). Türkiye’de yüksek din öğretimi: Nicelik mi nitelik mi? Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35, 21-44.
• Kutlu, S. (2015). Müzakereler. [içinde] Bugünün ilahiyatı nasıl olmalıdır? -Sorunlar ve çözümleri: Tartışmalı ilmi ihtisas toplantısı – (01-04 Haziran 2014).(ss. 297-300). İstanbul: Ensar Yayınları.
• Lochrie, J. S. (1986). Educational and theological aspects of university chaplaincy work. (Unpublished doctoral dissertation). University of Strathclyde.
• Melek, A. (2009). Çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtlarında din hizmetleri. [içinde] IV. Din şûrası: Tebliğ ve müzakereleri – (12-16 Ekim 2009). (ss. 390-399). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Norman, J. & Norman, J. (Eds.). (2004). At the heart of education: School chaplaincy and pastoral care. Veritas.
• Otis, P. (2009). An overview of the US military chaplaincy: A ministry of presence and practice. The Review of Faith & International Affairs, 7 (4), 3-15.
• Özdemir, S. (2009). AB giriş sürecinde ilahiyat fakültelerinde yeni bir bölüm önerisi: "Dini Sosyal Hizmetler Bölümü" veya "Sosyal İlahiyat Bölümü". [içinde] Günümüz Türkiye'sinde İslam uluslararası sempozyumu / Islam in contemporary Turkey international symposıum – (08-09 Ekim 2009).(ss. 1-16). Kayseri: Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Özdemir, S. (2013). Çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtlarında (SHÇEK) din eğitimi hizmetleriyle ilgili problemler ve çözüm önerileri. [içinde] Yaygın din eğitimi sempozyumu-II – (30 Mart - 01 Nisan 2012). (ss. 465-478). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Özdemir, Ş. (2002). Türkiye'de cezaevlerinde din eğitimi uygulamasının geçirdiği aşamalar. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2, 65-69.
• Öztürk, M. (2015). İlahiyatın adı ve amaçları. [içinde] Bugünün ilahiyatı nasıl olmalıdır? -Sorunlar ve çözümleri: Tartışmalı ilmi ihtisas toplantısı – (01-04 Haziran 2014).(ss. 29-59). İstanbul: Ensar Yayınları.
• Parladır, S. (1988). Amaçlar ve muhteva bakımından yüksek din öğretimine bakış. [içinde] Yükseköğretimde din bilimleri öğretimi sempozyumu– (21-23 Ekim 1987). (ss. 3- 11). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• Pohlmann, D. & Russell, N. (2005). Queensland state school chaplaincy: A brave new paradigm of youth ministry. Journal of Christian Education, 48 (1), 31-43.
• Possamai, A. & Brackenreg, E. (2009). Religious and spirituality diversity at a multi-campus suburban university: What type of need for chaplaincy? Journal of Higher Education Policy and Management, 31 (4), 355-366.
• Rayner, W. & Hawkins, S. & Lush, H. (2005). Chaplaincy in South Australian state schools. Journal of Christian Education, 48 (1), 25-30.
• Sheriff’s chaplaincy conference. (http://www.sheriffschaplaincy.com). [Erişim, Aralık 2017].
• Strong, R. (2015). Globalising British christianity in the nineteenth century: The imperial Anglican emigrant chaplaincy 1846–c. 1910. The Journal of Imperial and Commonwealth History, 43 (1), 1-32.
• Sundt, J. L. & Dammer, H. R. & Cullen, F. T. (2002). The role of the prison chaplain in rehabilitation. Journal of Offender Rehabilitation, 35 (3-4), 59-86.
• Şenses, F. (2007). Uluslararası gelişmeler ışığında Türkiye yükseköğretim sistemi: Temel eğilimler, sorunlar, çelişkiler ve öneriler. ERC Working Papers in Economics 07/05. (ss. 1-32). Ankara: Ortadoğu Üniversitesi-Ekonomik Araştırmalar Merkezi.
• Todd, A. (Ed.). (2012). Military chaplaincy in contention: Chaplains, churches, and the morality of conflict. Ashgate Publishing.
• Tosun, C. (2015). Müzakereler. [içinde] Bugünün ilahiyatı nasıl olmalıdır? -Sorunlar ve çözümleri: Tartışmalı ilmi ihtisas toplantısı – (01-04 Haziran 2014).(ss. 276-280). İstanbul: Ensar Yayınları.
• Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. (http://uludag.edu.tr/ilahiyat). [Erişim, Aralık 2017].
• Uzeirovski, S. (2016). Katolik ve Protestan geleneğinde ordu manevi rehberliği (Almanya örneği). [içinde] Manevi Danışmanlık ve Rehberlik-II. (ss. 401-416). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Vanderwerker, L. C. ve ark. (2009). Selected findings from the “New York” and the “metropolitan” chaplaincy studies: A 10-year comparison of chaplaincy in the New York City area. Journal of Health Care Chaplaincy, 15 (1), 13-24.
• Yapıcı, A. (2015). Müzakereler. [içinde] Bugünün ilahiyatı nasıl olmalıdır? -Sorunlar ve çözümleri: Tartışmalı ilmi ihtisas toplantısı – (01-04 Haziran 2014).(ss. 267-276). İstanbul: Ensar Yayınları.