Nitel Veri Analizinde Bilgisayar Kullanımı: Bir Betimsel İçerik Analizi (2011-2016)

Yıl 2017, Cilt: 11 Sayı: 2, 518 - 544, 18.12.2017

Melike Yakut Çayır , Mustafa Tuncay Sarıtaş

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.373444

Cited By: 10

Öz

Nitel veri analiz süreci zaman alıcı, yoğun ve
kapsamlı çalışmayı gerektiren yorucu bir süreçtir. Bu süreçte kullanılan
bilgisayar yazılımları, farklı yöntemlerle toplanmış verileri organize etme,
bunları kategorilere ayırma, yeni temalar oluşturma ve rapor hazırlama
işlemlerinde büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, nitel veri
analizi sürecinde bilgisayar yazılımı desteği ile yapılan araştırmaları
incelemek ve bu araştırmaların betimsel içerik analizi yöntemi ile eğilimlerini
belirlemektir. Bilgisayar destekli nitel veri analizini bir tanımın ötesinde
anlamanın en iyi yollarından biri de yayımlanan makalelerdeki nitel çalışmaları
incelemektir. Bunun için SSCI dizini kapsamında yayımlanan 688 makale nitel
veri analizinde bilgisayar kullanma ölçütüne göre incelenmiş ve çeşitli
değişkenler açısından analiz edilerek genel eğilimin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında incelenen 688 makalenin 28’inde Atlas.ti
yazılımı kullanılarak bilgisayar destekli nitel veri analizi yapılmıştır. Bu 28
makalenin 14’ünde nitel araştırmaları analiz etmek üzere tasarlanmış,
araştırmacılara ilgili alanlarda “kodlama listesi, yeni fikirler ve teoriler
oluşturmada” kolaylık sağlayan programlar olarak ATLAS.ti, MAXQDA, Nvivo ve
HyperRESEARCH kullanıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nitel veri analizi, içerik analizi, bilgisayar yazılımı

Computer Assisted Qualitative Data Analysis: A Descriptive Content Analysis (2011 – 2016)

Öz

Qualitative
data analysis process is an exhausting process that requires time, intensive,
and meticulous study. The use of computer software in this process provide
significant benefits in organizing data collected by various methods, dividing
them into categories, developing themes, and providing a research report. The
purpose of this study is to examine qualitative research studies that use a
computer software for data analysis and determine their tendencies. One method
to understand computer-assisted qualitative data analysis beyond a simple
definition is to examine the published articles in academic journals. Within
this scope, 688 articles published in the SSCI index were analyzed according to
computer usage in qualitative data analysis and it was aimed to determine the
general tendency by different variables. A computer-assisted qualitative data
analysis was carried out using Atlas.ti software in 28 of the 688 articles
examined. Only 28 of those were coded as the ones that conduct computer-aided
qualitative data analysis. Out of 28, 14 articles utilized ATLAS.ti, MAXQDA,
Nvivo and HyperRESEARCH as data analysis software designed to enable
researchers to develop coding schemes, notions and theories.

Anahtar Kelimeler

qualitative data analysis, content analysis, computer software

Kaynakça

• Arık, R. S. & Türkmen, M. (2009). Eğitim Bilimleri Alanında Yayınlanan Bilimsel Dergilerde Yer Alan Makalelerin İncelenmesi. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi 1-3 Mayıs. Çanakkale: 18 Mart Üniversitesi. http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/488.pdf 28/11/2016
• ATLAS.ti - The Knowledge Workbench: ATLAS.ti - Qualitative Data Analysis Software. ATLAS.ti Scientific Software Development GmbH.http://www.atlasti.com/index.html. 4/10/2016
• Aztekin, S. & Taşpınar Şener, Z.(2015). Türkiye’de Matematik Eğitimi Alanındaki Matematiksel Modelleme Araştırmalarının İçerik Analizi: Bir Meta-Sentez Çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178), 139-161.
• Baş, T. & Akturan, U. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri: Nvivo İle Nitel Veri Analizi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Birkök, C. M. (2008). “Eğitim Bilimlerinde Yeni Araştırma Araçları ve Katkıları. Niteliksel (Kalitatif) Analiz Yazılımları ve Atlas.ti Örneği”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-8.
• Boztunç Öztürk, N.; Eroğlu, M.G. & Kelecioğlu, H. (2015). Eğitim Alanında Yapılan Ölçek Uyarlama Makalelerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 123-137.
• Coşgun İlgar, S. & İlgar, M. Z. (2014). Nitel Veri Analizinde Bilgisayar Programları Kullanılması. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 33-78.
• Creswell, J. W. (2016a). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Creswell, J.W. (2016b). Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçaya., Bayrak, N., Baran, M. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 443-460.
• Kuş, E. (2006a). Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Veri Analizi, Örnek Program Nvivo İle Gösterimler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kuş, E. (2006b). Bilgisayar Destekli Nitel Veri Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Ankara.
• Kuş, E. (2009). Nvivo 8 İle Nitel Araştırma Projeleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: SAGE
• Mcmillan, J. H. & Schumacher, S. (1989). Research in Education: A Conceptual Introduction (2. Baskı). Glenview, IL: Scott, Foresman and Company.
• Rodik, P. & Primorac, J. (2015). To Use or Not to Use: Computer-Assisted Qualitative Data Analysis Software Usage among Early-Career Sociologists in Croatia. Forum: Qualitative Social Research, 16(1).
• Weitzman, E. & Miles, M. B. (1995) Computer Programs For Qualitaive Data Analysis: A Software Source Book. Tausand Oaks, CA: Sage.
• Yalçın, S., Yavuz, H. C. & Dibek İlgün, M. (2015). En Yüksek Etki Faktörüne Sahip Eğitim Dergilerindeki Makalelerin İçerik Analizi. Eğitim ve Bilim, 40(182), 1-28.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.