Bitkilerde Taşıma Sistemi Konusunun Kavram Haritalarıyla Öğretilmesinin Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi (Erzurum Örneği)

Yıl 2011, Cilt: 5 Sayı: 2, 42 - 57, 01.12.2011

Murat Kurt Aysel Temelli

Öz

Bu çalışmanın amacı; kavram haritalarıyla yapılan biyoloji öğretiminin, öğrencilerin akademik başarıları üzerine öğretmen merkezli yönteme kıyasla ne kadar etkili olduğunu araştırmaktır. Çalışma grubu olarak, 2009-2010 öğretim yılında Erzurum’da bir Anadolu Lisesinde öğrenim görmekte olan ve başarı düzeyleri birbirine denk olan iki 1l. sınıf öğrencileri seçilmiştir. Öğretmen merkezli yöntem ile öğretim yapılan bir sınıf, kontrol grubu ve kavram haritalarıyla öğretim yapılan diğer bir sınıf da deneysel grup olarak belirlenmiştir. Bitkilerde Taşıma Sistemi Başarı Testi, her iki gruba farklı iki öğretimin etkisini karşılaştırmak için, ön test ve 2 haftalık bir öğretim sonunda da son-test olarak uygulanmış olup çalışma 4 hafta sürmüştür. Uygulamalar, araştırmacılar tarafından yapılmıştır. Elde edilen sayısal veriler, SPSS-15’de değerlendirilmiştir. İstatistiksel değerlendirmede, iki ortalamanın farkına dair ilişkisiz değişkenler için t-testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar 0.05 anlamlık düzeyinde değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, kavram haritalarıyla yapılan öğretimin öğrencilerin Bitkilerde Taşıma Sistemindeki başarılarının geleneksel öğretim metoduna göre daha etkili olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

biyoloji, kavram haritası, geleneksel öğretim.

Kaynakça

• Akgündüz, D. (2002). 6. Sınıf biyoloji Konularında Kavram Haritalarının Kullanımı ve Başarıya Olan Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Fen Bilgisi Anabilim Dalı, Ankara.
• Altınok, H. (1998). İlköğretim Fen Bilgisi Dersi Öğretiminde Kavram Haritalarının Kullanım ve Öğrenci Kavramlaştırmaları Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Ayvacı, H.Ş.ve Devecioğlu, Y. ( 2002). Kavram Haritalarının Fen Bilgisi Başarısına Etkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16 – 18 Eylül. ODTÜ, Ankara.
• Barut, Ö.(2006). İlköğretim 7. Sınıf Fen Bilgisi Konularının Kavram Haritaları İle Öğretilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim fen ve Matematik Alanları Eğitimi Anabilim Dalı, Van.
• Bolte, L. A. (1999). Using concept maps and interpretive essays for assessment in mathematics. School Since and Mathematics, 99 (1), 19.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (7.Baskı). Pegem Yayıncılık. Ankara.
• Çatalkaya, R. (2005). Bazı Bireysel Farklılıkların Kavram Haritası Yapmasına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Duru, M.K. (2001). Ilköğretim Fen Bilgisi Dersinde Kavram Haritasıyla ve Gruplara Kavram Haritası Çizdirerek Öğretimin Öğrenci Başarısına ve Hatırlamaya Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Eken, N. (2000). Kavram Haritası Yönteminin Öğrencilerin Çözelti Konusunu Anlamasına etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Orta Öğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Ankara, Türkiye.
• Fitnat, F. (1998). Fen Öğretiminde Kavram Haritalarının Kullanılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 95-99.
• Gaffney, K. (1992). Multiple assessment for multiple learning styles. Science Scope, 15 (6), 54-55.
• Henderson, D. G., Fisher, D. L. & Fraser, B. J. (1998). Learning environment and student attitudes in environmental science classrooms. Proceedings Western Australian Institute for Educational Research Forum. 08.02.2010 tarihinde http://education.curtin.edu.au/waier/forums/1998/henderson.html adresinden alınmıştır.
• Kaya, O. (2003). Eğitimde alternatif bir değerlendirme yolu: Kavram haritaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25: 265-271.
• Kaptan, F.(1998). Fen Öğretiminde Kavram Haritası Yönteminin Kullanılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim fakültesi Dergisi, 14, 95-99.
• Kılınç, D. (2004). Biyoloji Eğitiminde Kavram Haritalarının Öğrenme Başarısına ve Kalıcılığına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Markham, K.M., Mintzes, J.J. & Jones, M.G. (1994).The Concept Map as a Research and EvaIuation Tool: Fooher Evidence of Validity, Journal of Research in Science Teaching, 31(1), 91-101.
• Novak, J. (1990). Concept maps and vee diagrams: Two metacognitive tools to facilitate meaningful learning. Instructional Science, 19, 29-52.
• Novak, J.D. & Gowin, D.B. (1984). Learning How to Learn, Cambridge University Press., Newyork, USA.
• Novak, K. J., Gown, N. D.B. & Johansen, G.T. (1983). The Use of Concept Mapping and Knowledge vee mapping with Junior High School Science Students. Science Education, 55(4), 625-645.
• Okebukola, P. A. (1990). Attaining Meaningful Learning of Concepts in Genetics and Ecology: An Examination of the Potency of the Concept Mapping Technique, Journal of Research in Science Teaching, 27(85), 493–504.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1. (5. Baskı). Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Sarıçayır, H. (1987). Lise II Kimya Derslerinde Kavram Haritalarının Başarıya Etkisi,Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Stice, C. F. and Alvarez, M. C.(2000). Hierarchical concept mapping in the early grades. Childhood Education, 86-96.
• Ruiz-Primo, M. A. & Shavelson, R. J. (1996). Problems and issues in the concept maps in science assesment. Journal Resarch in Science Teaching, 33, 569-600.
• Şan, İ. (2008). Lise 2. Sınıf Biyoloji Dersinde Okutulan Bitkilerde Taşıma Sistemi Konusunun Kavram Haritalarıyla Öğretilmesinin Başarıya Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Taş, B. (2001). Fen Bilimleri Öğretiminde kavram Haritaları Üzerine Deneysel Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi (Yayımlanmamış), Fen Bilimleri Enstitüsü, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.